Αναλύσεις

Παρακολουθήστε το Συνέδριο που συνδιοργάνωσαν, την Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2023, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και η Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης.

Μία μικρή γεύση των εισηγήσεων των ομιλητ(ρι)ών στο δεύτερο τραπέζι του Συνεδρίου “Δημοκρατία, Ακροδεξιά και Μεταφασισμός”, που συνδιοργανώνουν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου και η Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης, αύριο Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2023.

Θα δικαιολογούνταν συνταγματικά η απαγόρευση συμμετοχής της παράταξης “Ελεύθεροι Αθηναίοι” στις αυτοδιοικητικές εκλογές; Ο Χάρης Τσιλιώτης απαντά.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος γράφει για την απαγόρευση συμμετοχής κομμάτων στις εκλογές και τα συνταγματικά ζητήματα που εγείρονται.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για την απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών σχετικά με την ανακήρυξη των συνδυασμών που θα συμμετάσχουν στις αυτοδιοικητικές εκλογές, ανάμεσα στους οποίους και οι “Ελεύθεροι Αθηναίοι” με υποψήφιο Δήμαρχο τον Ηλία Κασιδιάρη.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου και ο Θεόδωρος Ρέντζιος αναλύουν τον ν. 4990/2022, με τον οποίο ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη η Οδηγία της ΕΕ για τους πληροφοριοδότες ή μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος.

Ανεκτική/φιλελεύθερη ή μαχόμενη δημοκρατία; Ο Ξενοφών Κοντιάδης εξετάζει την ελληνική περίπτωση, με αφορμή το κόμμα των Σπαρτιατών.

Μία μικρή γεύση των εισηγήσεων των ομιλητ(ρι)ών στο πρώτο τραπέζι του Συνεδρίου “Δημοκρατία, Ακροδεξιά και Μεταφασισμός”, που συνδιοργανώνουν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου και η Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης, την Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2023.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ επανεκδίδουν σε ηλεκτρονική μορφή τη μελέτη του εμπειρογνώμονα δημόσιας διοίκησης, Συμβούλου του ΑΣΕΠ και π. βουλευτή, Παναγιώτη Καρκατσούλη, «Η Νομοθέτηση ως Επιστήμη».

Ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Δημήτρης Χαραλάμπης, συζητούν για τα αίτια ανάδειξης της Ακροδεξιάς και των μεταφασιστικών μορφωμάτων, την κρίση της Δημοκρατίας, αλλά και τις αναγκαίες θεσμικές, συνταγματικές και κοινωνικές αντιστάσεις, με αφορμή το Συνέδριο που συνδιοργανώνουν το ΚΕΣΔ- Ίδρυμα Τσάτσου και η ΕΕΠΕ, την Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τα θεσμικά ζητήματα που αναδεικνύονται με φόντο την αναταραχή στο κόμμα των Σπαρτιατών.

Το Ίδρυμα Τσάτσου – ΚΕΣΔ, σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης (ΕΕΠΕ), διοργανώνουν Συνέδριο με θέμα «Δημοκρατία, Ακροδεξιά και Μεταφασισμός», την Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2023 (16:30-21:00) στο Αμφιθέατρο «Αντώνης Τρίτσης» του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Αθηναίων (Ακαδημίας 50, είσοδος από Σόλωνος).

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του ΚΕΣΔ, Ξενοφών Κοντιάδης, και ο Ευρωβουλευτής, μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Πέτρος Κόκκαλης, συζητούν για τα αίτια και τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, για τις δημόσιες πολιτικές που είναι αναγκαίο να υλοποιηθούν σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και για την κλιματική δικαιοσύνη και την κλιματική δημοκρατία ως απαντήσεις στις ραγδαίες ανισότητες που γεννά η υπερθέρμανση του πλανήτη.

Ο Θανάσης Καμπαγιάννης παρεμβαίνει στη δημόσια συζήτηση για την έκδοση νέων ταυτότήτων, αναδεικνύοντας τα ζητήματα που εγείρονται στο πλαίσιο της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Επιστρέφουμε τέλη Αυγούστου με νέες, ενδιαφέρουσες δράσεις

Ο Γιάννης Καρούζος γράφει για την απόφαση-σταθμό 758/2022 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών, η οποία αφορά περίπτωση απόλυσης λόγω ασθενείας.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος γράφει για την ανάγκη αναθεώρησης άρθρων του Συντάγματος.

Ο Χάρης Τσιλιώτης σχολιάζει τη νέα ρύθμιση σχετικά με την ψήφο των εκλογέων που ζουν εκτός της ελληνικής επικράτειας.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τον νέο νόμο, με τον οποίο αίρονται οι προϋποθέσεις για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού.

Με αφορμή το νέο βιβλίο του Σπ. Βλαχόπουλου “Το “εγωιστικό γονίδιο” του δικαίου και το δίκαιο της Τεχνητής Νοημοσύνης”, ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τη μετάβαση από το ανθρωποκεντρικό στο οικοκεντρικό Σύνταγμα.

Η Ευγενία Πρεβεδούρου εξετάζει τα ζητήματα που ανακύπτουν από την ενδεχόμενη ενοποίηση ΑΔΑΕ και ΑΠΔΠΧ.

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης και ο Διοικητικός Επιστήμονας, Σύμβουλος ΑΣΕΠ και πρ. βουλευτής, Παναγιώτης Καρκατσούλης, συζητούν για την Κυβέρνηση και το επιτελικό Κράτος, την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, τη νομοθέτηση και τη Δημόσια Διοίκηση στην Ελλάδα, διαχρονικά αλλά και σήμερα, εντός των πολλαπλών κρίσεων.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ σχετικά με τις “θετικές διακρίσεις” στην επιλογή φοιτητ(ρι)ών στα Πανεπιστήμια.

Διαβάστε το έβδομο τεύχος (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2023) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης ανατρέχει σε παλαιότερες προσπάθειες αναθεώρησης του άρθρου 16 Συντάγματος, επισημαίνοντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο ενδεχόμενης παράκαμψής του με διακρατικές συμφωνίες.

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης, και η Επίκουρη Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, Φερενίκη Παναγοπούλου, συζητούν για τη διαλογή ασθενών, την ευθανασία, την ανακουφιστική φροντίδα, τις αμβλώσεις, την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή αλλά και την τεχνητή νοημοσύνη και τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, υπό το πρίσμα της βιοηθικής.

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης και ο Καθηγητής Θεσμών και Θεωρίας της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης στο ΕΚΠΑ, Δημήτρης Χρυσοχόου, συζητούν για την ευρωπαϊκή ενοποίηση και την προοπτική της Ευρώπης σήμερα. Πόσοι από τους διακηρυγμένους στόχους έχουν επιτευχθεί και ποιες οι προκλήσεις εντός των σημερινών πολλαπλών κρίσεων; Έχει η Ευρώπη πειστικές απαντήσεις στη φαρέτρα της;

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος σχολιάζει την ενδεχόμενη αύξηση του ορίου εισόδου στη Βουλή.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης αναδεικνύει τις συνέπειες ενδεχόμενων ενστάσεων στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ) για ακύρωση της εκλογής των βουλευτών των Σπαρτιατών.

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης και ο Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ, Γιώργος Καραβοκύρης, συζητούν για τις διαδικασίες του Κοινοβουλίου μετά τις εκλογές της 25ης Ιουνίου, τη νομοθετική εξουσία και τον απαραίτητο κοινοβουλευτικό έλεγχο.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ επανεκδίδουν σε ηλεκτρονική μορφή τη διαχρονικά ενδιαφέρουσα μονογραφία του Γιώργου Κατρούγκαλου, με τίτλο «Το δικαίωμα στη ζωή και στο θάνατο», σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη της κυκλοφορία.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για το ενδεχόμενο ένστασης κατά του εκλογικού αποτελέσματος των Σπαρτιατών στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης γράφει για το ενδεχόμενο έκπτωσης των βουλευτών του κόμματος “Σπαρτιάτες” από το βουλευτικό αξίωμα.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης σχολιάζει τις σημαντικές θεσμικές επιπτώσεις των αποτελεσμάτων των εκλογών της 25ης Ιουνίου.

Μπορεί το ΑΕΔ να ακυρώσει τη συμμετοχή του κόμματος «ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ» και τη συνακόλουθη εκλογή των Βουλευτών του; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος γράφει για το αν μπορεί να κριθεί εκ των υστέρων παράνομη με απόφαση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου η συμμετοχή του κόμματος Σπαρτιάτες στις εκλογές.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τα θεσμικά και πολιτικά ζητήματα που αναδείχθηκαν ανάμεσα στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις, αλλά και μετά τα αποτελέσματα της κάλπης της 25ης Ιουνίου.

Αξίζουν εμπιστοσύνης οι «αντιφασιστικοί» ελιγμοί του  κράτους ή διαφορετικά, είναι δυνατό ορισμένες διατάξεις, όπως οι τροπολογίες της κυβέρνησης που δυσχεραίνουν πρόσκαιρα τη συμμετοχή ενός ακροδεξιού μορφώματος στις εκλογές, να εξυπηρετούν επιπλέον και άλλους ανομολόγητους στόχους;

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης γράφει για την αρμοδιότητα της Υπηρεσιακής Κυβέρνησης σχετικά με τη διαχείριση του ναυαγίου ανοιχτά της Πύλου, αλλά και τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα της ελληνικής Πολιτείας.

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης και ο Καθηγητής Πολιτειολογίας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου & πρώην Πρόεδρος της ΕλΕΔΑ, Δημήτρης Χριστόπουλος, συνομιλούν για την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ελληνικών Κυβερνήσεων απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες, τις πολιτικές κοινωνικής ένταξης, αλλά και την απονομή ιθαγένειας στη χώρα μας.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για το καλώς πράττειν των πολιτικών κομμάτων όσον αφορά την κατάρτιση ψηφοδελτίων δεσμευμένων συνδυασμών (λίστα).

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τις προϋποθέσεις ίδρυσης και συμμετοχής πολιτικών κομμάτων στις βουλευτικές εκλογές.

Ο Κυριάκος Παπανικολάου αναλύει τα όρια που θέτει το Σύνταγμα στην υπηρεσιακή Κυβέρνηση.

Με αφορμή την πρόσφατη ενθρόνιση του Καρόλου Γ’, ο Αντώνης Καραμπατζός ανατρέχει σε απρόοπτα παλαιότερων στέψεων και τις νομικές τους συνέπειες.

Ποιο το θεσμικό αποτύπωμα του πρώτου γύρου των βουλευτικών εκλογών; Λειτούργησαν και αν ναι, σε ποιο βαθμό, η απλή αναλογική και η ψήφος των αποδήμων; Τι σημαίνει η αποχή για τη Δημοκρατία; Ο Κώστας Μποτόπουλος απαντά.

Ο Χάρης Τσιλιώτης αναφέρεται στη διαδικασία, τον χρονικό ορίζοντα και τις αρμοδιότητες της “υπηρεσιακής” Κυβέρνησης σύμφωνα με το Σύνταγμα, ενώ ανατρέχει και στις περιπτώσεις εφαρμογής της διάταξης κατά τη μεταδικτατορική περίοδο.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τον σχηματισμό και τις αρμοδιότητες των εκλογικών Κυβερνήσεων, κατά το άρθρο 37 του Συντάγματος.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος γράφει για τον αποκλεισμό πολιτικών κομμάτων από τις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, αλλά και την αλλαγή του εκλογικού νόμου.

Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος ξεκαθαρίζει την τυπική διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος.

Ποια η επιρροή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην ψήφο των πολιτών; Η χρήση τους κατά την προεκλογική περίοδο υπονομεύει ή προάγει τη Δημοκρατία; Ο Γρηγόρης Λαζαράκος απαντά.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης απαντά για τις συνταγματικές όψεις της συμμετοχής κομμάτων στις εκλογές, τις υποκλοπές και τον αντίκτυπο των θεσμικών παρεμβάσεων στη Δημοκρατία.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης σχολιάζει τον αποκλεισμό του κόμματος Έλληνες από τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές, σύμφωνα με την απόφαση του Α1 Τμήματος του Αρείου Πάγου.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τον σχηματισμό Κυβέρνησης που βασίζεται σε “ψήφο ανοχής”, τα συνταγματικά και πολιτικά σενάρια, αλλά και τη διεθνή εμπειρία.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ, επανεκδίδουν σε ηλεκτρονική μορφή τη διατριβή του ομότιμου Καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή Αθηνών, Γιάννη Δρόσου, με τίτλο «Η νομική θέση των πολιτικών κομμάτων στην Ελλάδα», σαράντα ένα χρόνια μετά την πρώτη της κυκλοφορία σε βιβλίο.

Σήμερα, 3 Μαΐου, Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας, ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τις αγωγές SLAPP και τη σημασία διαμόρφωσης ενός πλαισίου προστασίας των δημοσιογράφων.

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης και ο Δικηγόρος, συνήγορος Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής και τ. σύμβουλος στο ΔΣ ΔΣΑ, Θανάσης Καμπαγιάννης, συζητούν για την πολυετή δίκη της Χρυσής Αυγής, τις ρίζες και το μέλλον της Ακροδεξιάς στην Ελλάδα, αλλά και την ενδεχόμενη συμμετοχή του κόμματος «Κασιδιάρη» στις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης σχολιάζει τις θεσμικές συνέπειες της υποβολής συνδυασμών υποψηφίων από τους Κασιδιάρη και Κανελλόπουλο.

Με αφορμή την ανακήρυξη των υποψηφιοτήτων στις βουλευτικές εκλογές από τον Άρειο Πάγο, ο Σπύρος Βλαχόπουλος γράφει για τη μετακύλιση ευθυνών και αποφάσεων από την πολιτική στη δικαστική εξουσία.

Ο συνταγματικός οδικός χάρτης προς τις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου και η επόμενη ημέρα.

Τι ορίζει το Σύνταγμα και η εκλογική νομοθεσία για την προεκλογική περίοδο; Ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας απαντά.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος και ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφουν για τη σημασία και την αξία ηλεκτρονικής κατ’ άρθρο ερμηνείας του Συντάγματος, που φιλοξενείται στο Syntagma Watch, με ελεύθερη πρόσβαση για όλες και όλους.

Διαβάστε το έκτο τεύχος (Απρίλιος – Ιούνιος 2023) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ, που κυκλοφόρησε την προηγούμενη εβδομάδα.

Στο δεύτερο επεισόδιο του podcast “Συναντήσεις στο Σύνταγμα”, το οποίο φιλοξενείται στο pod.gr, ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Χάρης Τσιλιώτης συζητούν για την προκήρυξη των εκλογών της 21ης Μαΐου, την κρίση του Αρείου Πάγου σχετικά με τον αποκλεισμό πολιτικών κομμάτων, την πρώτη ψήφο των αποδήμων, τα συνταγματικά «σενάρια» για τον σχηματισμό Κυβέρνησης, αλλά και την ενδεχόμενη προκήρυξη νέων εκλογών.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης αναπτύσσει τον συνταγματικό οδικό χάρτη προς τις βουλευτικές εκλογές.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης σχολιάζει την τροπολογία της Κυβέρνησης σχετικά με την απαγόρευση συμμετοχής πολιτικών κομμάτων στις εκλογές, αναδεικνύοντας τις πιθανές συνέπειες.

Ο Χάρης Τσιλιώτης απαντά για την τροπολογία απαγόρευσης εκλογικής καθόδου πολιτικών κομμάτων, τη συνταγματικότητα αλλά και τους κινδύνους της ρύθμισης.

Ο Αντώνης Μεταξάς (Αν. Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών & Επισκ. Καθηγητής, στο Πανεπιστήμιο Βερολίνου) γράφει για τη διευρυμένη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, εκφράζοντας παράλληλα τους προβληματισμούς του σχετικά με την ουσία, αλλά και τις αρμοδιότητες της Ανεξάρτητης Αρχής.

Ο Γιάννης Τασόπουλος γράφει για την πραγματική και την τυπική ηγεσία των πολιτικών κομμάτων, με αφορμή τη συζήτηση περί συμμετοχής του κόμματος “Έλληνες” στις βουλευτικές εκλογές.

Εν όψει των βουλευτικών εκλογών, ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για την πιθανή εφαρμογή της νομοθετικής ρύθμισης περί αποκλεισμού πολιτικών κομμάτων από την εκλογική διαδικασία.

Το Syntagma Watch, σε συνεργασία με το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, παρουσιάζουν ένα νέο podcast, με τίτλο “Συναντήσεις στο Σύνταγμα” (hosted by pod.gr).

Ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για την τρίτη, εμπλουτισμένη έκδοση του Συνταγματικού Δικαίου του Κώστα Χ. Χρυσόγονου.

Παρακολουθήστε τη συνέντευξη της Αλκμήνης Φωτιάδου (Διδάκτωρ Νομικής και Δικηγόρου) με την Αικατερίνη Γεωργιάδου (Δικηγόρος) για τη νομική φύση, το κοινωνικό δικαίωμα στο νερό, αλλά και τη συνταγματική και δικαστική προστασία που το περιβάλλει.

Στο 51ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα & την ΕΣΔΑ, η Αικατερίνη Ηλιάδου μιλά για το δικαίωμα στην κατοικία.

Η επανέκδοση της συλλογής εννέα μελετών του Ίωνος Κοντιάδη εξακολουθεί να είναι πολύτιμο εργαλείο για τον σύγχρονο δημοσιολόγο, υπογραμμίζοντας παράλληλα το μέγεθος της απώλειάς του, τόσο για το ελληνικό δημόσιο δίκαιο, όσο όμως – ακόμη περισσότερο – και για την επιστήμη της πολιτειολογίας στη χώρα μας.

Ο Χαράλαμπος Κουρουνδής γράφει για τις πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις, οι οποίες περιβάλλουν το νερό ως δημόσιο αγαθό.

Η Έλενα Μάρκου σχολιάζει τον νέο Κώδικα Μετανάστευσης. ο οποίος ψηφίζεται αύριο, Πέμπτη 29 Μαρτίου 2023, από τη Βουλή.

Με αφορμή την επέτειο της Επανάστασης του 1821, ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας γράφει για το πρώτο εκ των τριών Συνταγμάτων του Αγώνα, το Σύνταγμα της Επιδαύρου.

Ο Γιάννης Καρούζος σχολιάζει την εγκύκλιο του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας, σύμφωνα με την οποία αναγνωρίζεται ως θεμιτή και κατοχυρωμένη η άρνηση του/ης εργαζόμενου/ης να εκτεθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της εργασίας του/ης, ενώ παράλληλα διευκρινίζεται και το τι ισχύει για τη λήψη εργασιακών αποφάσεων με χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.

Ο Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Βασίλης Σωτηρόπουλος, σχολιάζει την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην υπόθεση Γεωργίου κατά Ελλάδος.

Ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας γράφει για την οργάνωση των σχέσεων της Βουλής με τις ανεξάρτητες αρχές σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής.

Με αφορμή τις επερχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, ο Αντώνης Καραμπατζός γράφει για το άρθρο 37 του Συντάγματος, την εφαρμογή του μεταδικτατορικά, αλλά και τις σύγχρονες προκλήσεις.

Με αφορμή τις πρόσφατες προκηρύξεις πλήρωσης θέσεων Προϊσταμένων Γενικών Διευθύνσεων του e-ΕΦΚΑ, ο Αριστείδης Πρεδάρης γράφει για τις αναγκαίες αλλαγές πρακτικών και διαδικασιών.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου γράφει για το πολυσυζητημένο ChatGPT και τα εγειρόμενα νομικά ζητήματα, προτείνοντας παράλληλα τρόπους χρήσης της νέας τεχνολογίας στην επιστημονική κοινότητα.

Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει την ηλεκτρονική επανέκδοση επιλεγμένων κειμένων (βιβλίων και άρθρων) του Γιώργου Σωτηρέλη, που καλύπτουν θεωρητικές επεξεργασίες μιας τριακονταετίας για τις σχέσεις Κράτους – Εκκλησίας και τη θρησκευτική ελευθερία.

Ο Πρόεδρος της ΕλΕΔΑ, Ανδρέας Τάκης και η Δικηγόρος, μέλος του ΔΣ της ΕλΕΔΑ, Κατερίνα Πουρναρά γράφουν για την αστυνομική βία και αυθαιρεσία στην Ελλάδα, με αφορμή την πρόσφατη δημοσίευση της έκθεσης τεκμηρίωσης και προτάσεων.

Διαβάστε την ομιλία του Βουλευτή Επικρατείας, Γιώργου Καμίνη, στην ανοιχτή εκδήλωση παρουσίασης της πανελλαδικής έρευνας κοινής γνώμης για το Σύνταγμα που διοργάνωσαν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου και το Syntagma Watch στις 19 Ιανουαρίου 2023.

Διαβάστε την ομιλία της Βουλευτή Επικρατείας, Έφης Αχτσιόγλου, στην ανοιχτή εκδήλωση παρουσίασης της πανελλαδικής έρευνας κοινής γνώμης για το Σύνταγμα που διοργάνωσαν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου και το Syntagma Watch στις 19 Ιανουαρίου 2023.

Διαβάστε την ομιλία της Βουλευτή Α’ Αθηνών, Όλγας Κεφαλογιάννη, στην ανοιχτή εκδήλωση παρουσίασης της πανελλαδικής έρευνας κοινής γνώμης για το Σύνταγμα που διοργάνωσαν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου και το Syntagma Watch στις 19 Ιανουαρίου 2023.

Συνταγματικός κυνισμός, συνταγματικός κομφορμισμός και λαϊκισμός αποτελούν διαφορετικές μορφές πρόσληψης του Συντάγματος που επιτείνουν την απαξίωσή του. Όμως, η κρισιμότερη αιτία υποβάθμισης του συνταγματικού πατριωτισμού στη χώρα μας είναι η πεποίθηση ότι το Σύνταγμα παραβιάζεται συστηματικά, και το έλλειμμα πολιτικής αξιοπιστίας που συνοδεύει αυτή την πεποίθηση.

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου και το Syntagma Watch, με αφορμή την παρουσίαση του συλλογικού έργου «Σύνταγμα. Ερμηνεία κατ’ άρθρο, Ηλεκτρονική έκδοση» .

Την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2023, το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου, σε συνεργασία με το Syntagma Watch συνδιοργανώνουν εκδήλωση με αφορμή την παρουσίαση του συλλογικού έργου «Σύνταγμα. Ερμηνεία κατ’ άρθρο, Ηλεκτρονική έκδοση» στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών.

Εν όψει των πολλαπλών εκλογικών αναμετρήσεων, ο Μιχάλης Παπαγεωργίου επιχειρηματολογεί υπέρ της αποσύνδεσης της εκλογής του υποψήφιου βουλευτή από τον σταυρό προτίμησης.

Η Ντία Αναγνώστου εξετάζει τη συμμόρφωση των ελληνικών αρχών με τις καταδικαστικές αποφάσεις του ΕΔΔΑ στον τομέα της μετανάστευσης, εστιάζοντας στα γενικά μέτρα, τα οποία μπορούν να συμβάλουν σε ευρύτερες αλλαγές διοικητικής πρακτικής και δημόσιας πολιτικής. Αναλύει τα εμπόδια και τις δυσκολίες στον τομέα αυτό, και διατυπώνει προτάσεις πολιτικής για τη βελτίωση της συμμόρφωσης και της ανταπόκρισης των ελληνικών αρχών.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης εξηγεί τις κρίσιμες όψεις της νομοθετικής ρύθμισης για τον αποκλεισμό πολιτικών κομμάτων από τις εκλογές, που ψηφίστηκε χθες από τη Βουλή.

Διαβάστε το σχετικό απόσπασμα της Έκθεσης της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής για το άρθρο 87 του υπό συζήτηση νομοσχεδίου (θέσπιση ρυθμίσεων ως προς το δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμών στις βουλευτικές εκλογές).

Τον φιλελευθερισμό της πολιτείας μας δεν τον υπαγορεύουν οι φόβοι και τα φαντάσματα του παρελθόντος, αλλά η θεσμική εμπειρία και η αυτοπεποίθηση της μεταπολίτευσης. Οι προβληματικές συνταγματικά παρεμβάσεις, σε κρίσιμο μάλιστα εκλογικό χρόνο, αυτήν ακριβώς την παράδοσή μας υπονομεύουν, καθώς εκπέμπουν μοιραία το σήμα μιας βαθιάς ανασφάλειας.

Ο Παναγιώτης Καρκατσούλης και ο Ξενοφών Κοντιάδης σχολιάζουν τον νέο νόμο για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και διαχείριση κινδύνων στον δημόσιο τομέα.

Ο Γιώργος Βλασσόπουλος γράφει για τη σημασία της ποιότητας στην εργασία, όπως αυτή αναδεικνύεται από πρόσφατες έρευνες, αλλά και ευρωπαϊκές οδηγίες.

Η κυβερνητική τροπολογία για την κατάρτιση υποψηφίων συνδυασμών εξασφαλίζει την παροχή δικαστικής προστασίας, εγγυάται δίκαιη δίκη; Ο Γιάννης Τασόπουλος απαντά.

Μετά τη χθεσινή κατάθεση της κυβερνητικής τροπολογίας σχετικά με το δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμών στις βουλευτικές εκλογές, δημοσιεύουμε πολυσυλλεκτικό αφιέρωμα, φιλοξενώντας διαφορετικές απόψεις επί του θέματος.

Με αφορμή την έντονη δημόσια συζήτηση, ο Σπύρος Βλαχόπουλος επιχειρηματολογεί, από συνταγματική σκοπιά, κατά της απαγόρευσης εκλογικής καθόδου πολιτικών κομμάτων.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος γράφει για το βιβλίο του Πέτρου Παραρά “Ανάλεκτα. Παρεμβάσεις στη νομική και πολιτική θεωρία”, το οποίο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Σάκκουλα το 2021.

Με αφορμή την τροπολογία για τον αποκλεισμό του κόμματος Κασιδιάρη που περνά αύριο από το Υπουργικό Συμβούλιο, ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τα συνταγματικά και πολιτικά διλήμματα που εγείρει ο ενδεχόμενος αποκλεισμός κομμάτων στις εκλογές.

Ο Κώστας Μποτόπουλος σχολιάζει τις ομοιότητες των εισβολών σε κυβερνητικά κτίρια στις ΗΠΑ το 2021 και τη Βραζιλία το 2023, αναζητώντας τα βαθύτερα αίτια της κρίσης της δημοκρατίας.

Ο Τάκης Βιδάλης σχολιάζει τη σχέση των ανεξάρτητων αρχών με τον πλειοψηφικό κοινοβουλευτισμό, τη Δικαιοσύνη και το Σύνταγμα.

Την ερχόμενη Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2023, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, διοργανώνει εκδήλωση στη μνήμη του καθηγητή Γιάννη Κυριόπουλου, με τίτλο «Η πρόκληση της μεταρρύθμισης του Συστήματος Υγείας».

Διαβάστε το πέμπτο – και πρώτο για το 2023 – τεύχος (Ιανουάριος – Μάρτιος 2023) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ, που μόλις κυκλοφόρησε.

Ο Γιάννης Τασόπουλος επισημαίνει τα νομοθετικά και συνταγματικά ερείσματα που καθιστούν την ενημέρωση της Βουλής υποχρέωση του Προέδρου της ΑΔΑΕ.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης σχολιάζει το ενδεχόμενο απαγόρευσης συμμετοχής κόμματος στις εθνικές εκλογές.

Μεθαύριο, Τετάρτη 25 Ιανουαρίου (19:00-20:30), το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Syntagma Watch διοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση, με θέμα “Απαγόρευση συμμετοχής κομμάτων στις εκλογές. Συνταγματικά ζητήματα”.

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε χθες, Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2023, η ανοιχτή εκδήλωση παρουσίασης της πρώτης έρευνας κοινής γνώμης για το Σύνταγμα, που διοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, σε συνεργασία με το Syntagma Watch, στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών.

Απόψε, Πέμπτη 19.01 (18:00-20:00), το Syntagma Watch, σε συνεργασία με το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου, διοργανώνουν εκδήλωση με τίτλο “Στάσεις και αντιλήψεις της ελληνικής κοινωνίας για το Σύνταγμα. Παρουσίαση έρευνας κοινής γνώμης και συζήτηση”.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης καταθέτει μία πρόταση για τον αποκλεισμό των νεοναζί από τις επερχόμενες εκλογές, με τρόπο σύμφωνο με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.

Διαβάστε ορισμένα από τα εξαιρετικά ενδιαφέροντα ευρήματα της έρευνας κοινής γνώμης για τις στάσεις και αντιλήψεις των πολιτών για το Σύνταγμα, με αφορμή την εκδήλωση της Πέμπτης 19 Ιανουαρίου 2023.

Η συνέχιση και η ανοχή των επεμβάσεων της ποινικής δικαιοσύνης στις Ανεξάρτητες Αρχές δεν είναι προς το συμφέρον ούτε της πολιτικής εξουσίας, έστω και εάν βραχυπρόθεσμα επωφελείται, ούτε της Δικαιοσύνης, διότι υπονομεύοντας το κράτος δικαίου υπονομεύει τη νομιμοποίηση και των δύο σε βάθος χρόνου.

Με αφορμή τη γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, αναδημοσιεύουμε συνέντευξη του Προέδρου της ΑΔΑΕ, Χρήστου Ράμμου, η οποία δημοσιεύθηκε την Πρωτοχρονιά του 2023 στην Καθημερινή.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Γιώργος Σωτηρέλης αναλύουν τα κακώς κείμενα της γνωμοδότησης του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ισίδωρου Ντογιάκου σχετικά με τις αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ.

Το πριόνισμα των συνταγματικών θεμελίων των Ανεξάρτητων Αρχών και η διαρκής αποδυνάμωση των αντιβάρων της εξουσίας στη χώρα μας αποσαθρώνει το θεσμικό υπόβαθρο του κράτους δικαίου, το οποίο κινδυνεύει να υποχωρήσει κάτω από τα πόδια μας χωρίς καλά-καλά να το καταλάβουμε.

Διαβάστε τη δήλωση του Προέδρου της ΑΔΑΕ Χρήστου Ράμμου για τη Γνωμοδότηση 1/10879/10.01.2023 του Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου κ. Ισίδωρου Ντογιάκου.

Την Πέμπτη 19.01 (18:00-20:00), το Syntagma Watch, σε συνεργασία με το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου, διοργανώνουν εκδήλωση με τίτλο “Στάσεις και αντιλήψεις της ελληνικής κοινωνίας για το Σύνταγμα. Παρουσίαση έρευνας κοινής γνώμης και συζήτηση”.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης σχολιάζει την απόφαση Ολομέλειας ΣτΕ, υπ. αριθμόν 2046/2022, σχετικά με τη σύσταση Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ).

Ο Θανάσης Ξηρός αναλύει τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τη συγκρότηση της οικονομικής επιτροπής και της επιτροπής ποιότητας ζωής των δήμων.

Το Syntagma Watch σας εύχεται Καλές Γιορτές και Ευτυχισμένο το 2023!

Με αφορμή τους πρόσφατους θανάτους των Νίκου Σαμπάνη και Κώστα Φραγκούλη, ο Χαράλαμπος Κουρουνδής γράφει για την ιστορία και την εφαρμογή του δόγματος “διαχωρισμένοι αλλά ίσοι” στις ΗΠΑ και την Ελλάδα.

Ο Κώστας Μποτόπουλος αναλύει την απόφαση 2332/2022 του Γ’ Τμήματος του ΣτΕ, σχετικά με τους υγειονομικούς που δεν εμβολιάστηκαν.

Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, 33 χρόνια μετά τη σύστασή του, αποτελεί τη μόνη Ανεξάρτητη Αρχή, τουλάχιστον μεταξύ των συνταγματικά κατοχυρωμένων, για την οποία ακόμη ερίζεται τόσο το ζήτημα ποιο ακριβώς είναι το εύρος των αρμοδιοτήτων της όσο και ποιες θα πρέπει να είναι αυτές οι αρμοδιότητες.

Την Τρίτη 20 Δεκεμβρίου και ώρα 11:00-15:00, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου διοργανώνει διαδικτυακή ημερίδα με θέμα “Τα ΜΜΕ στην ψηφιακή εποχή: Προκλήσεις και νομοθεσία”.

Διαβάστε την εισαγωγή του Ξενοφώντα Κοντιάδη στην εκδήλωση με τίτλο “Η πιλοτική δίκη ενώπιον των τριών Ανωτάτων Δικαστηρίων. Συγκριτική προσέγγιση”, την οποία συνδιοργάνωσαν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου και το Syntagma Watch, την Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου.

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν, την Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2022, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Syntagma Watch.

Απόψε, Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2022 και ώρα 18:00-20:00, το ΚΕΣΔ- Ίδρυμα Τσάτσου, σε συνεργασία με το Syntagma Watch διοργανώνουν ανοικτή εκδήλωση με θέμα «Η πιλοτική δίκη ενώπιον των τριών Ανωτάτων Δικαστηρίων. Συγκριτική προσέγγιση».

Το «Συνταγματικό Δίκαιο» του Δημήτρη Θ. Τσάτσου, παρότι τρίτομο, συνιστά την επιτομή της επιστημονικής και παιδαγωγικής πτυχής της πολύπτυχης προσωπικότητάς του. Το έργο αυτό ανήκει – για την ακρίβεια ανήκε εξαρχής και κατά μείζονα λόγο ανήκει τώρα, δώδεκα χρόνια μετά τον θάνατο του συγγραφέα του – στον βραχύ κατάλογο των κλασικών έργων της βιβλιογραφίας του ελληνικού Συνταγματικού Δικαίου.

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν, την Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2022, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Syntagma Watch για την ιστορία, τις προκλήσεις και το μέλλον του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, με αφορμή τα 33 χρόνια λειτουργίας του.

Την Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2022 και ώρα 17:00-20:30, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, σε συνεργασία με το Syntagma Watch, διοργανώνουν εκδήλωση σχετικά με τη ρύθμιση του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου, τις εγγυήσεις ανεξαρτησίας αλλά και το μέλλον του ΕΣΡ, με αφορμή τα 33 χρόνια λειτουργίας του.

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση ΣτΕ 2153/2022, με την οποία κρίθηκε ως συνταγματική η επιβολή χρήσης μάσκας στα σχολεία.

Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος περιγράφει το χρονικό της απόφασης “D.B. et autres c. Suisse”, που πρόσφατα εξέδωσε το ΕΔΔΑ σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών ΛΟΑΤΚΙ+ οικογενειών.

Η Αικατερίνα Παπανικολάου σχολιάζει τις επίμαχες όψεις του νομοσχεδίου για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών, την κυβερνοασφάλεια και την προστασία προσωπικών δεδομένων πολιτών.

Με αφορμή την εκδήλωση της επόμενης Τετάρτης 30.11, ο Αλέξανδρος Οικονόμου προτείνει τροποποίηση του νομικού πλαισίου του ΕΣΡ, με σκοπό την αναβάθμιση της ανεξαρτησίας του.

Διαβάστε το Δελτίο Τύπου που εξέδωσε η ΑΔΑΕ σχετικά με τις διατάξεις του νομοσχεδίου για τη διαδικασία άρσης απορρήτου των επικοινωνιών.

Επιτρέπεται η βιντεοεπιτήρηση σχολικών μονάδων και αν ναι, υπό ποιες προϋποθέσεις; Η Φερενίκη Παναγοπούλου απαντά, με αφορμή πρόσφατη απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Ο Φίλιππος Βασιλόγιαννης σχολιάζει τις αποφάσεις ΣτΕ 2046-7/2022, που αφορούν τη σύσταση των Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ).

Με αφορμή την υπόθεση Πάτση, η Ιφιγένεια Καμτσίδου γράφει για τα βουλευτικά ασυμβίβαστα, όπως αυτά περιγράφονται στο άρθρο 57 του Συντάγματος.

Ο Γιάννης Τασόπουλος γράφει για τη σημασία της ανανέωσης του προσωπικού των Ανεξάρτητων Αρχών, με αφορμή την περίπτωση της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Η Χριστίνα Βρεττού αναλύει την καταδικαστική για τη χώρα μας απόφαση του ΕΔΔΑ στην υπόθεση Κίτσος κατά Ελλάδος.

Ο Μαρίνος Σκανδάμης σχολιάζει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για την αναμόρφωση του Σωφρονιστικού Κώδικα.

Διαβάστε το τέταρτο, και τελευταίο για το 2022, τεύχος του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Με αφορμή όσα διαδραματίζονται στο Εφετείο της Χρυσής Αυγής, ο Βασίλης Σωτηρόπουλος απαντά αν και υπό ποιες προϋποθέσεις ο ναζιστικός χαιρετισμός εμπίπτει στον αντιρατσιστικό νόμο.

Ο Χαράλαμπος Κουρουνδής σχολιάζει την απόφαση του Γ’ Τμήματος του ΣτΕ σχετικά με την αντικατάσταση των μαθημάτων Πολιτικής Παιδείας στο Λύκειο.

Στο 50ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα & την ΕΣΔΑ, ο Κωνσταντίνος Γώγος αναλύει το άρθρο 87 του Συντάγματος σχετικά με την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης.

Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος απαντά στις φωνές που απαιτούν αυστηροποίηση των ποινών και αντιπροτείνει τη δημιουργία μητρώου δραστών σεξουαλικών εγκλημάτων.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τη σημασία της πρόσφατης απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Ινδίας σχετικά με το δικαίωμα στην άμβλωση.

Ο Γιάννης Καρούζος σχολιάζει την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τη συνταγματικότητα ή μη του υποχρεωτικού εμβολιασμού εργαζομένων σε δομές υγείας.

Ο Δημήτρης Φάκας σχολιάζει την απόφαση της ΑΠΔΠΧ σχετικά με την εξ αποστάσεως (ηλεκτρονική) ψηφοφορία για την ανάδειξη των αιρετών εκπροσώπων στα Υπηρεσιακά Συμβούλια Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Διαβάστε τον χαιρετισμό του Ξενοφώντα Κοντιάδη στην εκδήλωση με τίτλο “Η δημοσιογραφική ελευθερία και οι εχθροί της”, την οποία συνδιοργάνωσαν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου και το Syntagma Watch, την Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Syntagma Watch συνδιοργάνωσαν, την Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2022, δημόσια συζήτηση για τα εμπόδια στην ελεύθερη δημοσιογραφία και την επίδρασή τους στην άσκηση του δημοσιογραφικού λειτουργήματος και την ποιότητα της ενημέρωσης.

Με αφορμή τα αποτελέσματα των ιταλικών βουλευτικών εκλογών, ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης περιγράφει τη διαδικασία σχηματισμού Κυβέρνησης και τον ρόλο του Προέδρου της Δημοκρατίας. Παράλληλα αναλύει τις διαφορετικές προσεγγίσεις σχετικά με το αν και κατά πόσο μπορούν να παρεμβαίνουν οι ενωσιακοί θεσμοί στα εσωτερικά των κρατών μελών.

Αύριο, Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2022 και ώρα 17:00-19:00, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, σε συνεργασία με το Syntagma Watch, διοργανώνουν δημόσια συζήτηση για τα εμπόδια στην ελεύθερη δημοσιογραφία και την επίδρασή τους στην άσκηση του δημοσιογραφικού λειτουργήματος και την ποιότητα της ενημέρωσης, με θέμα “Η δημοσιογραφική ελευθερία και οι εχθροί της”.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης περιγράφει το θεσμικό αποτύπωμα που αφήνει στη Δημοκρατία μας το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων.

Η Άννα Τσιφτσόγλου εξηγεί το σκεπτικό της απόφασης ΣτΕ (Ολ) 1681/2022, η οποία αφορά την απαγόρευση των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων κατά το τετραήμερο εορτασμού της επετείου του Πολυτεχνείου το 2020.

Ο Μαρίνος Σκανδάμης γράφει για το τι συνιστά τελικά κρατικό απόρρητο, αλλά και τη σημασία του κοινοβουλευτικού ελέγχου.

Ο Τάκης Βιδάλης σχολιάζει την απόφαση ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή της ΠΟΕΔΗΝ κατά των κυρώσεων που επιβλήθηκαν σε υγειονομικό προσωπικό, το οποίο αρνήθηκε να εμβολιαστεί κατά του COVID-19.

Στο 49ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Νικόλαος Μαρκόπουλος αναλύει την πρώτη παράγραφο του άρθρου 14 Σ. σχετικά με την ελευθερία της έκφρασης. Περιγράφει το ατομικό και πολιτικό δικαίωμα του πληροφορείν και πληροφορείσθαι, τους φορείς, τα όρια, τους περιορισμούς, αλλά και τις νέες προκλήσεις που τίθενται.

Ο Κώστας Στρατηλάτης σχολιάζει όψεις του νομοσχεδίου για την “ενίσχυση της διαφάνειας στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο”.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης γράφει για τον ιδιότυπο ρόλο του/ης μονάρχη στο Ηνωμένο Βασίλειο, με αφορμή τον θάνατο της Βασίλισσας Ελισάβετ Β’.

Ο Δημήτρης Βουκελάτος σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση ΣτΕ για την απαγόρευση των συναθροίσεων τον Νοέμβριο του 2020.

Ο Αντώνης Καραμπατζός συμβάλλει στον δημόσιο διάλογο για το ζήτημα των παρακολουθήσεων.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση ΣτΕ για την απαγόρευση συναθροίσεων λόγω της πανδημίας.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου σχολιάζει την απόφαση ΣτΕ αναφορικά με την απαλλαγή μαθητ(ρι)ών από το μάθημα των Θρησκευτικών.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης σχολιάζει την επίκληση του απορρήτου στη χθεσινή συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής και παραθέτει το νομικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία της ΕΥΠ.

Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ για την απαγόρευση συναθροίσεων λόγω της πανδημίας, έρχεται σε αντίθεση με αντίστοιχες αποφάσεις του ΕΔΔΑ.

Η Αικατερίνα Παπανικολάου γράφει για το επίκαιρο ζήτημα των σύγχρονων λογισμικών παρακολούθησης, τα δικαιώματα που επηρεάζονται και τις πρόσφατες σχετικές αποφάσεις ευρωπαϊκών δικαστηρίων.

Αναδημοσιεύουμε συνέντευξη (14.04.2021) της Δρ. Αικατερίνας Παπανικολάου, Μέλους της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών & Δικηγόρου, στη Διδάκτορα Συνταγματικού Δικαίου & Δικηγόρο, Αλκμήνη Φωτιάδου, με αφορμή την πρόσφατη υπόθεση των υποκλοπών.

Γιατί οφείλει να παραιτηθεί ο πρωθυπουργός αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη για τις παράνομες παρακολουθήσεις; Ποιες θα είναι οι πολιτικές συνέπειες και γιατί δεν οδηγούμαστε κατ’ άνάγκη σε πρόωρες εκλογές μετά από ατομική παραίτηση του πρωθυπουργού; Γιατί πίσω από τις νομιμοφανείς παρακολουθήσεις κρύβονται καταστρατήγηση του Συντάγματος και κατάχρηση εξουσίας; Τι πρέπει να αλλάξει στη διαδικασία άρσης του απορρήτου, τις αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ και τη λειτουργία της ΕΥΠ; Ο Ξενοφών Κοντιάδης απαντά στις ερωτήσεις του Βασίλη Σκουρή.

Ο Κώστας Χρυσόγονος καυτηριάζει τις ανεπαρκείς εγγυήσεις σεβασμού του απορρήτου των επικοινωνιών στη χώρα μας, με αφορμή την πρόσφατη καταγγελία του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη.

Με αφορμή τη μηνυτήρια αναφορά του Νίκου Ανδρουλάκη για απόπειρα παρακολούθησης του τηλεφώνου του, ο Ξενοφών Κοντιάδης θυμάται το σκάνδαλο Watergate και σχολιάζει το θεσμικό πλαίσιο και τις νομοθετικές παρεμβάσεις σχετικά με το απόρρητο των επικοινωνιών.

Ο Παναγιώτης Περάκης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του ΕΔΔΑ για το ναυάγιο στο Φαρμακονήσι.

Ο Ιωάννης Νταλαχάνης απαντά σε ερώτημα πολίτη σχετικά με τις επιπτώσεις της πρωτόδικης καταδικαστικής απόφασης στο τεκμήριο αθωότητας του κατηγορουμένου.

Ο Μιχάλης Παπαγεωργίου αποκωδικοποιεί τη δημοσιευμένη περίληψη της απόφασης ΣτΕ Ε’ 1429/2022, η οποία αφορά τη χωροθέτηση αιολικών πάρκων στις Κυκλάδες

Ο Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, Ξενοφών Κοντιάδης, κλείνει το Tsatsos Foundation Forum 2022, εξάγοντας τα βασικά συμπεράσματα από τις συζητήσεις που προηγήθηκαν στις 5 & 6 Μαΐου.

Η Βαρβάρα Γεωργοπούλου παρουσιάζει τα βασικά σημεία του νέου νόμου για το σύστημα στοχοθεσίας, αξιολόγησης και ανταμοιβής στον δημόσιο τομέα.

Διαβάστε το τρίτο τεύχος (Ιούλιος – Σεπτέμβριος 2022) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Ο Θωμάς Ψήμμας γράφει για τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την πολιτική των επαναπροωθήσεων, με αφορμή την πρόσφατη απόφαση του ΕΔΔΑ στη υπόθεση Safi και άλλοι κατά Ελλάδας.

Με συντονίστρια την Αλκμήνη Φωτιάδου, οι Paul Blokker, Catarina Santos Botelho, Andreas Haratsch, Tomasz T. Koncewicz & Κωνσταντίνος Μποτόπουλος συζητούν για το δημοκρατικό κράτος δικαίου και τον λαϊκισμό στην Ευρώπη εν μέσω πολλαπλών κρίσεων.

Ο Παύλος Ελευθεριάδης υπογραμμίζει την ιστορική σημασία της πρόσφατης απόφασης του ΕΔΔΑ σχετικά με το ναυάγιο προσφύγων στο Φαρμακονήσι.

Ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας εξετάζει τις διαδικαστικές και συνταγματικές όψεις του νέου νόμου, που αφορά την άσκηση του δικαιώματος του εκλέγειν για τους εκτός επικρατείας Έλληνες πολίτες.

Ο Απόστολος Παπακωνσταντίνου σχολιάζει την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έκρινε ως αντισυνταγματικές τις διατάξεις του ν. 4472/2017 για το νέο μισθολόγιο των ιατρών του ΕΣΥ.

Ο Αριστείδης Πρεδάρης σχολιάζει τον νέο νόμο για την αξιολόγηση της Δημόσιας Διοίκησης.

Με συντονιστή τον Χάρη Λαμπρόπουλο [Dr., Πρόεδρος, Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων ΑΕ (ΕΑΤΕ, τ. ΤΑΝΕΟ)], οι Μαρίνα Οφλούδη-Γιαβρόγλου (Διευθύνουσα Σύμβουλος Μύλοι Σόγιας Α.Ε., πρώην Πρόεδρος ICC Women Hellas), Ελένη Θεοδωρίδου (CEO SIBASOFT Α.Ε.), Γιάννης Ρέτσος (Πρόεδρος ΣΕΤΕ & CEO Electra Hotels & Resorts) και Θεόδωρος Τρύφων (Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), Αντιπρόεδρος ΔΣ Elpen) συζητούν για τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στο πεδίο της επιχειρηματικότητας.

Οι πόλεμοι και οι εμφύλιες αντιπαραθέσεις των τελευταίων ετών, καθώς και οι κοινωνικές ανισότητες που προκαλούνται από την ανισοκατανομή των οικονομικών πόρων έφεραν στην “πόρτα” της χώρας μας, χιλιάδες ανηλίκους, μόνους, δίχως τη συνοδεία κάποιου ενήλικα υπεύθυνου. Η Αικατερίνη Γανίδη γράφει για τη διαχείριση των ασυνόδευτων ανηλίκων που φτάνουν στην Ελλάδα.

Ο Τάκης Καζής σχολιάζει τη νέα διάταξη του Ποινικού Κώδικα σχετικά με την εκδικητική πορνογραφία.

Ο Αποστόλης Βλαχογιάννης γράφει για τα αποτελέσματα των πρόσφατων βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία, αλλά και τις συνέπειές τους για το πολιτικό σύστημα.

Η Χριστίνα Βρεττού σχολιάζει την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εισάγει Πρόταση σχετικά με τις SLAPPs (“στρατηγικές αγωγές προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού”), αλλά και τις συνέπειες πιθανής ενσωμάτωσής της στο ελληνικό δίκαιο.

Με αφορμή την ανατροπή της απόφασης Roe v. Wade από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, ο Χαράλαμπος Κουρουνδής κάνει μία αναδρομή σε παλαιότερες εμβληματικές αποφάσεις του Δικαστηρίου, που αναδεικνύουν τον ρόλο του στην αμερικανική κοινωνία.

Ο Κωνσταντίνος Γώγος γράφει για τη νομική κατοχύρωση της απαγόρευσης βασανιστηρίων, με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα του ΟΗΕ για τη Συμπαράσταση στα Θύματα Βασανιστηρίων (26 Ιουνίου).

Η Αλκμήνη Φωτιάδου γράφει για τις προσωρινές διαταγές που εκδίδονται για την προστασία προσωπικότητας δημοσίων προσώπων και την επίδρασή τους στην ελευθερία έκφρασης και τελικά την ίδια τη δημοκρατία.

Με συντονιστή τον τ. Πρόεδρο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης & Ομότιμο Καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Βασίλειο Σκουρή, οι Αχιλλέας Αιμιλιανίδης (Καθηγητής Νομικής & Κοσμήτορας, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας) Παναγιώτης Λιαργκόβας (Πρόεδρος και Επιστημονικός Διευθυντής ΚΕΠΕ) και Γιάννης Τασόπουλος (Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γραμματέας ΔΣ Ιδρύματος Θ. & Δ. Τσάτσου) μιλούν για τη σχέση της δημοσιονομικής διοίκησης με την ευρωπαϊκή οικονομική διακυβέρνηση.

Με αφορμή το Pride 2022, ο Αντώνης Γ. Καραμπατζός γράφει για τα αναγκαία βήματα της ελληνικής Πολιτείας στην κατεύθυνση θεσμοθέτησης του γάμου και της τεκνοθεσίας (και) για τα ομόφυλα ζευγάρια.

Ο Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου, Ξενοφών Κοντιάδης, συνομιλεί με τον Sir Χριστόφορο Πισσαρίδη για τις νέες μορφές απασχόλησης και την ευημερία στην εργασία.

Η μονογραφία του Φίλιππου Σπυρόπουλου για το δικαίωμα αντίστασης κατά το άρθρο 120 παρ. 4 του Συντάγματος μπορεί να χαρακτηριστεί σήμερα ως ένα κλασικό έργο της σύγχρονης ελληνικής συνταγματικής θεωρίας.

Ο Γιώργος Βλασσόπουλος γράφει για το δικαίωμα αποσύνδεσης στην εργασία.

Με συντονιστή τον Αθανάσιο Έλλις, οι Μαργαρίτης Σχοινάς, Δημήτρης Καιρίδης, Γιώργος Κατρούγκαλος, Δημήτρης Κούρκουλας και Γιώργος Παγουλάτος συζητούν για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Άμυνας της ΕΕ, με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Με συντονιστές τον Παύλο Τσίμα και τον Δημήτρη Χαραλάμπη, οι Ευάγγελος Βενιζέλος, Αναστάσιος Ιωάννης Δ. Μεταξάς, Μαρία Μουσμούτη, Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, Βασίλειος Σκουρής και Γιώργος Σωτηρέλης θυμούνται στιγμές από την κοινή τους πορεία με τον Δημήτρη Τσάτσο και υπογραμμίζουν τη σημασία της σκέψης και του έργου του.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Γιάννης Τασόπουλος σχολιάζουν το προτεινόμενο σύστημα διοίκησης των ΑΕΙ, όπως διαμορφώνεται στο νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Ο Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης, συνομιλεί με τη δημοσιογράφο Νόνη Καραγιάννη, παρουσιάζοντας παράλληλα τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει το Υπουργείο για τη μείωση των περιττών διαδικασιών και τη διαδικτυακή εξυπηρέτηση του πολίτη.

Η Άννα Διαμαντοπούλου, Πρόεδρος του ΔΙΚΤΥΟΥ για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, συζητά με τη δημοσιογράφο Σία Κοσιώνη για την εξέλιξη και τον αναγκαίο μετασχηματισμό των θεσμών στην ψηφιακή εποχή.

Ακούστε τι είπε η Δρ. Μ. Μουσμούτη για τις εκδόσεις του προγράμματος “Σβήνουμε το Στίγμα. Στον λόγο μας”, που προωθεί τον συμπεριληπτικό & αντιστιγματιστικό λόγο και την καταπολέμηση του στίγματος ψυχικής υγείας, στην εκπομπή του Περικλή Βασιλόπουλου “Athens Calling” στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ.

Ο Αριστείδης Πρεδάρης γράφει για τη συγχώνευση των φορέων κοινωνικής ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ και τα επίπεδα διοίκησης που διαμορφώνονται.

Ο Αποστόλης Βλαχογιάννης σχολιάζει την περίληψη της πρόσφατης απόφασης ΣτΕ σχετικά με τη συνταγματικότητα των μέτρων κατά της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19.

Η Μαρία Μηλαπίδου σχολιάζει τις εξαγγελθείσες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο που αφορά την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.

Με συντονιστή της συζήτησης τον Ιωάννη Σαρμά, οι Νίκος Βέττας, Μαργαρίτα Κατσίμη, Δημήτρης Παπαλεξόπουλος και Μιχαήλ Πικραμένος συζητούν για τους θεσμούς και τις δυνατότητες ανάπτυξης μετά την πρωτόγνωρη κρίση της πανδημίας.

Ο Ιωάννης Κουτσούκος απαντά σε ερώτημα πολίτη σχετικά με τη δυνατότητα παράστασης σε δίκη χωρίς την παρουσία δικηγόρου.

Ομιλία του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, στο Tsatsos Foundation Forum 2022, σχετικά με τον ρυθμιστικό και αναπτυξιακό ρόλο της ΤτΕ.

Ο Κώστας Μποτόπουλος αναδεικνύει τις κρίσιμες όψεις του λεγόμενου “σχεδίου της πλειοψηφίας” του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, το οποίο κινείται στην κατεύθυνση ανατροπής της νομολογίας για τις αμβλώσεις.

Ο Δρ. Απόστολος Παπακωνσταντίνου σχολιάζει την υπ’ αριθμ. 3/2022 απόφαση του Αρείου Πάγου, που αφορά τις μνημονιακές περικοπές στους μισθούς των γιατρών του ΕΣΥ.

Η Εισαγωγή του Προέδρου του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου, Ξενοφώντα Κοντιάδη και η Εναρκτήρια Ομιλία του Προέδρου της Βουλής, Κωνσταντίνου Τασούλα, στο Tsatsos Foundation Forum 2022.

Ο Χαράλαμπος Κουρουνδής σχολιάζει την ανακοίνωση του ΣτΕ για την απόρριψη των αιτήσεων ακύρωσης που είχαν κατατεθεί αναφορικά με τις Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τη συντηρητική στροφή του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, όπως αυτή αποτυπώνεται (και) στη διαμάχη για τις αμβλώσεις.

Ο Φίλιππος Βασιλόγιαννης σχολιάζει τα καίρια σημεία της ανακοίνωσης του ΣτΕ, το οποίο έκρινε ως συνταγματική τη ρύθμιση για την Πανεπιστημιακή Αστυνομία.

Η Αλκμήνη Φωτιάδου σχολιάζει την απόφαση του ΣτΕ για την Πανεπιστημιακή Αστυνομία, εξηγώντας τους λόγους που την καθιστούν το τέλος (;) μίας διαδικασίας άτυπης συνταγματικής μεταβολής.

Η ίδρυση, οι πολύπλευρες δράσεις και η συμβολή του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θ. & Δ. Τσάτσου στα 27 χρόνια ζωής του, μέσα από ένα ολιγόλεπτο video.

Το Tsatsos Foundation Forum εξελίσσεται σε έναν θεσμό που θα πραγματοποιείται σε τακτά χρονικά διαστήματα, προσελκύοντας προβεβλημένους ομιλητές και συμμετέχοντες, συμβάλλοντας στη συζήτηση για τα μεγάλα θέματα που απασχολούν την Ελλάδα και την Ευρώπη.

Τι σημαίνει “λαϊκή δικαιοσύνη” και πώς προβλέπεται στο Σύνταγμα; Ποια η επίδραση της τεχνολογίας και ιδίως των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην έννοια των “λαϊκών δικαστηρίων”;

Ο Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, Ξενοφών Κοντιάδης, προσκαλεί όλες και όλους στο Διεθνές Συνέδριο Tsatsos Foundation Forum 2022 με θέμα Σύνταγμα – Οικονομία – Ευρώπη, που θα πραγματοποιηθεί αύριο και μεθαύριο (Πέμπτη και Παρασκευή) 5 & 6 Μαΐου.

Με αφορμή το διεθνές συνέδριο Tsatsos Foundation Forum, που διοργανώνεται στις 5 & 6 Μαΐου, ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για την δράση και συμβολή του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, τις τελευταίες σχεδόν τρεις δεκαετίες.

Ο Τάκης Καζής αναδεικνύει τις προβληματικές σχετικά με την προσθήκη της παραγράφου 6 στο άρθρο 187 του Ποινικού Κώδικα.

Ο Ιωάννης Μοροζίνης σχολιάζει την προσθήκη της παραγράφου 6 στο άρθρο 187 του Ποινικού Κώδικα, σύμφωνα με την οποία “Στις περιπτώσεις καταδίκης για αξιόποινες πράξεις του παρόντος άρθρου, καθώς και για τα συναφή αδικήματα που συνεκδικάστηκαν με την ίδια απόφαση, η ποινή δεν αναστέλλεται ούτε μετατρέπεται με κανέναν τρόπο, τυχόν δε ασκηθείσα έφεση δεν έχει αναστέλλουσα ισχύ”.

Διαβάστε το δεύτερο τεύχος (Απρίλιος-Ιούνιος 2022) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Με αφορμή τη συμφωνία Ε.Ε. και Η.Π.Α. για τις διαβιβάσεις δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η Φερενίκη Παναγοπούλου και η Σουζάνα Παπακωνσταντίνου ανατρέχουν σε παλαιότερες αποφάσεις, εξετάζοντας την αποτελεσματικότητα αλλά και τις προβληματικές τους.

Με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Κώστας Μποτόπουλος μιλά για τα εγκλήματα πολέμου, τη θέση τους στο διεθνές δίκαιο, αλλά και τις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται για την ενδεχόμενη καταδίκη κρατών ή/και προσώπων.

Σκοπός του νέου, εξαιρετικά επίκαιρου e-book του Ξενοφώντα Κοντιάδη και της Αλκμήνης Φωτιάδου είναι να αναδείξει την αλληλουχία και τη συναρμογή των θεματικών της ανθεκτικότητας του Συντάγματος και της συνταγματικής αλλαγής υπό το πρίσμα των τριών πλανητικών κρίσεων.

Η Έφη Κινινή αναλύει την προσωρινή πολιτική συμφωνία, στην οποία κατέληξαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, επί της Πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη θέσπιση Κανονισμού σχετικά με τις ψηφιακές αγορές.

Στο 48ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Μανόλης Βελεγράκης περιγράφει το συνταγματικό πλαίσιο προστασίας και τις προϋποθέσεις στέρησης της ιδιοκτησίας.

Παρακολουθήστε ολόκληρη τη διαδικτυακή εκδήλωση, με τίτλο “Η γένεση της Κυπριακής Δημοκρατίας (1959-1960). Οι μυστικές διαπραγματεύσεις”, η οποία πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 11.04, με αφορμή την έκδοση του νέου βιβλίου του Καθηγητή κ. Αχιλλέα Αιμιλιανίδη “Οι μυστικές διαπραγματεύσεις. Η γένεση της Κυπριακής Δημοκρατίας (1959-1960)”.

Απόψε, Δευτέρα 11 Απριλίου 2022 και ώρα 19:00-20:30, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, σε συνεργασία με τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, τις εκδόσεις Παπαζήση και το Παρατηρητήριο Συνταγματικών & Θεσμικών Εξελίξεων Syntagma Watch συνδιοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα «Η γένεση της Κυπριακής Δημοκρατίας (1959-1960). Οι μυστικές διαπραγματεύσεις».

Η Βάγια Πολυζωΐδου σκιαγραφεί το πλαίσιο της ποινικής συζήτησης που ανοίγεται με αφορμή το αίτημα για καθιέρωση του όρου «γυναικοκτονία».

Ο Στέργιος Μήτας συμβάλει στη συζήτηση σχετικά με την αυτοτελή ρύθμιση της γυναικοκτονίας στην ποινική νομοθεσία.

Ο Ιωάννης Κουτσούκος σχολιάζει την απόφαση του Γ’ Τμήματος του ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία κρίθηκε ως αντισυνταγματική η μεταβολή του τρόπου συγκρότησης δημοτικών επιτροπών και Δ.Σ. δημοτικών ν.π. αμέσως μετά τις εκλογές του 2019.

Ο Κώστας Στρατηλάτης εξετάζει τα συνταγματικά ζητήματα που προκύπτουν από την τροπολογία για θέματα Τύπου, η οποία κατατέθηκε πρόσφατα στη Βουλή.

Μία επισκόπηση του νέου βιβλίου του Αχιλλέα Αιμιλιανίδη, με τίτλο Οι Μυστικές Διαπραγματεύσεις: Η γένεση της Κυπριακής Δημοκρατίας (1959-1960), το οποίο κυκλοφορεί στη σειρά του ΚΕΣΔ από τις εκδόσεις Παπαζήση.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης επιχειρηματολογεί υπέρ της συνταγματικότητας της συγκρότησης Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Στρασβούργου, με την απόφασή του της 23ης Μαρτίου 2022 να θεωρήσει εαυτόν αρμόδιο να δέχεται προσφυγές κατά της Ρωσίας για ενέργειές της, οι οποίες δυνητικά παραβιάζουν την Ευρωπαϊκή Σύμβαση και έχουν ή θα έχουν συντελεστεί πριν από τις 16 Σεπτεμβρίου 2022, έσωσε το πολιτικό κύρος της Ευρώπης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Αύριο, Πέμπτη 31 Μαρτίου και ώρα 11:30-15:00, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου-Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου διοργανώνει διαδικτυακή ημερίδα με θέμα “Τεκμήριο αθωότητας και κάλυψη ποινικών υποθέσεων από τα ΜΜΕ”.

Στο 47ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Παρασκευή Μουζουράκη αναλύει το άρθρο 10 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει το δικαίωμα του αναφέρεσθαι στις αρχές, αλλά και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτό.

Η Αντωνία-Ευαγγελία Χριστοπούλου γράφει για τη δυνατότητα του Συμβουλίου της Ευρώπης να αποπέμψει κράτος-μέλος του, αλλά και τις έννομες συνέπειες της παύσης της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Η Αικατερίνη Γανίδη γράφει για τη διαδικασία της διαβούλευσης και τα αποτελέσματά της στο επίπεδο συμμετοχικότητας των πολιτών.

Στο 46ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Στέργιος Κοφίνης αναλύει το άρθρο 4 του Συντάγματος, που περιγράφει την αρχή της ισότητας των Ελλήνων.

Με την Αμφισβήτηση του Δημήτρη Θ. Τσάτσου ο ιστότοπος epoliteia.gr συνεχίζει τη σειρά Σύγχρονοι Κλασικοί, στην οποία θα βρείτε διαχρονικά έργα στο πεδίο του Δημοσίου Δικαίου, εμπλουτισμένα από πρωτότυπο πρόλογο ή/και επίμετρο – πάντα με ελεύθερη πρόσβαση.

Ο Γιώργος Σωτηρέλης παίρνει θέση στον διάλογο σχετικά με τη συνταγματικότητα ή μη της εγκαθίδρυσης Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων.

Ο Γιάννης Τασόπουλος γράφει για το θεωρητικό υπόβαθρο του ιακωβινισμού, τη θέση του στη συνταγματική θεωρία, αλλά και την ελληνική του εκδοχή.

Στο 45ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Ευαγγελία-Ελισάβετ Κουλουμπίνη αναλύει την ιστορία, τη φύση, αλλά και τις αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενώ εξηγεί και το σκεπτικό αποφάσεων που έχουν ληφθεί.

Ο Αριστείδης Πρεδάρης απαντά σε ερώτημα πολίτη σχετικά με την κατοχύρωση πρόωρου συνταξιοδοτικού δικαιώματος από μητέρες ανηλίκων τέκνων.

Η πανεπιστημιακή ασφάλεια είναι μία εξαιρετικά σοβαρή και ευαίσθητη λειτουργία, που πρέπει να τελεί υπό την εποπτεία των πανεπιστημιακών Αρχών, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες της ηπειρωτικής Ευρώπης πλην της Τουρκίας. Αρκεί να δοθούν στα πανεπιστήμια οι αναγκαίοι ανθρώπινοι και οικονομικοί πόροι.

Ο Κώστας Χρυσόγονος γράφει για την ανάγκη επιστημονικού διαλόγου στο πεδίο του συνταγματικού δικαίου, αλλά και το απαιτούμενο επιστημονικό ήθος και ύφος.

Ο Αναστάσιος Παυλόπουλος αναλύει τους λόγους για τους οποίους η εγκαθίδρυση της Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων αντίκειται στο Σύνταγμα.

Στην Ελλάδα έχουμε μεγάλη ανάγκη αυστηρής και επώδυνης κριτικής που εκφράζεται με σοβαρά και πειστικά επιχειρήματα. Η διαφωνία για τα συνταγματικά ζητήματα, ενόψει του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων, πρέπει να προάγει και να εξυψώνει τον δημόσιο διάλογο με αναγωγή στις θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος υπογραμμίζει τη σημασία της προάσπισης του μοντέλου που θέλει τα Πανεπιστήμια “ανοιχτά”, σε διαρκή διάδραση με την κοινωνία.

Με αφορμή πρόσφατη απόφαση του ΕΔΔΑ, ο Κώστας Μποτόπουλος εξετάζει τις περιπτώσεις δικαστικών διαμαχών εν μέσω πολεμικής σύρραξης και τη σημασία τους.

Οι επιπτώσεις από την πλημμελή διαχείριση των κρίσεων είναι δραματικές, κυρίως για την κοινωνία και για τα αδύναμα μέλη της και σκόπιμο είναι να αναληφθούν αρμοδίως δράσεις ώστε να ξεπεραστούν οι εντοπισμένες αδυναμίες κατά τη διαχείριση των κρίσεων.

Ο Γρηγόρης Λαζαράκος αναλύει τη σημασία του Κοινού Αιτήματος που κατέθεσαν τέσσερις ΜΚΟ και ένας ερευνητής στον Πρόεδρο της ΑΠΔΠΧ σχετικά με την προμήθεια από το Λιμενικό Σώμα λογισμικού συλλογής δεδομένων από μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης αναλύει τα νέα δεδομένα για τη στρατιωτική δικαιοσύνη μετά την αναθεώρηση του άρθρου 96 παρ. 5 του Συντάγματος.

Παρακολουθήστε ολόκληρη την εκδήλωση με τίτλο “Η στρατιωτική δικαιοσύνη μετά την πρόσφατη συνταγματική αναθεώρηση. Προκλήσεις και προοπτικές”, που διοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Παρατηρητήριο Συνταγματικών & Θεσμικών Εξελίξεων syntagmawatch.gr

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Παρατηρητήριο Συνταγματικών & Θεσμικών Εξελίξεων syntagmawatch.gr συνδιοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: «Η στρατιωτική δικαιοσύνη μετά την πρόσφατη συνταγματική αναθεώρηση. Προκλήσεις και προοπτικές» την Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2022 και ώρα 18:00-20:00.

Στο 44ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Ευαγγελία-Ελισάβετ Κουλουμπίνη αναλύει την πρώτη παράγραφο του άρθρου 80 του Συντάγματος, η οποία ορίζει ότι “μισθός, σύνταξη, χορηγία ή αμοιβή ούτε εγγράφεται στον προϋπολογισμό του Kράτους ούτε παρέχεται χωρίς οργανικό ή άλλο ειδικό νόμο”.

Ο Κώστας Μποτόπουλος αναλύει το χρονικό της σύγκρουσης Πολωνίας – ευρωπαϊκών δικαστηρίων, με τη χώρα να φαίνεται πλέον εκτός ευρωπαϊκού κράτους δικαίου και να απειλείται με σοβαρές κυρώσεις.

Στο 43ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Ευαγγελία-Ελισάβετ Κουλουμπίνη αναλύει το άρθρο 79 του Συντάγματος, το οποίο περιγράφει τη διαδικασία κατάρτισης και ψήφισης του προϋπολογισμού, του απολογισμού, αλλά και του γενικού ισολογισμού του Κράτους.

Ο Παναγιώτης Περάκης περιγράφει το νομοθετικό πλαίσιο για την ίδρυση, τη λειτουργία αλλά και την παύση των λεσχών φιλάθλων στη χώρα μας. Αναλύει τις προϋποθέσεις που οφείλουν να πληρούν αλλά και τις αναγκαίες τομές σε επίπεδο νόμου και θεσμών.

Ο Αποστόλης Βλαχογιάννης απαντά σε ερώτημα πολίτη για τη διαφορά του όρου “αυταρχικός συνταγματισμός” με την έννοια του συνταγματισμού.

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει τις δηλώσεις του Υπουργού Υγείας, Θάνου Πλεύρη, σχετικά με την απόλυση υγειονομικών υπαλλήλων του ΕΣΥ, οι οποίοι δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν.

Ο Γιάννης Τασόπουλος υπογραμμίζει τα συνταγματικά θεμέλια της συμμετοχής της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, επισημαίνοντας παράλληλα ότι το Σύνταγμα δεν περιορίζεται απλώς στην εξουσιοδότηση του κοινού νομοθέτη και στην απλή παροχή δυνατότητας για τη συμμετοχή ή όχι στην Ο.Ν.Ε., η οποία τελεί στη διακριτική ευχέρεια της εκάστοτε κυβέρνησης και εξαρτάται από την ίδια, αλλά ανάγει τη συμμετοχή της χώρας στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης σε δεσμευτικό συνταγματικό σκοπό της Πολιτείας.

Παρακολουθήστε ολόκληρη την εκδήλωση με τίτλο “Το δημόσιο δίκαιο απέναντι στις κρίσεις”, που διοργάνωσε το ηλεκτρονικό περιοδικό Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ, με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου τεύχους του (Ιανουάριος-Μάρτιος 2022).

Ο Ιωάννης Κουτσούκος σχολιάζει τις αποφάσεις του ΣτΕ, σύμφωνα με τις οποίες κρίθηκε ως αντισυνταγματική η μεταβίβαση της πλειοψηφίας του Μετοχικού Κεφαλαίου των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας.

Απόψε, Τρίτη 8 Φεβρουαρίου 2022 και ώρα 18:00-20:00, το e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ, ηλεκτρονικό περιοδικό Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης, διοργανώνει διαδικτυακή εκδήλωση με τίτλο «Το δημόσιο δίκαιο απέναντι στις κρίσεις». Αφορμή, η κυκλοφορία του πρώτου τεύχους του (Ιανουάριος-Μάρτιος 2022).

Ο Απόστολος Βλαχογιάννης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του γαλλικού Συνταγματικού Συμβουλίου σχετικά με το πιστοποιητικό εμβολιασμού.

Στο 42ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Μαριάνθη Καλυβιώτου αναλύει όψεις της λειτουργίας της Βουλής. Επικεντρώνεται, αφ’ ενός, στη χρονική διαρρύθμιση του βίου της (βλ., ιδίως, άρθρα 53§1 και 64 του Συντάγματος), αφ’ ετέρου, στη συγκρότηση, το περίγραμμα λειτουργίας και τις αρμοδιότητες των σχηματισμών της Βουλής και των οργάνων της (βλ., ιδίως, άρθρα 65§§2-4, 68§§1,3, 71, 72 του Συντάγματος).

Με αφορμή το ζήτημα που ανέκυψε με την παραχώρηση αίθουσας για συνεδρίαση στην Κ.Ο. του ΚΙΝΑΛ, οι Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας και Πάρης Τσούτσης εξετάζουν τον Κανονισμό της Βουλής, τον ρόλο του Προέδρου της, αλλά και τη σημασία του συμβιβασμού τύπου και ουσίας.

Ο Τάκης Βιδάλης εξετάζει την εξαγγελία του Υπουργού Υγείας περί οριστικής απόλυσης των υγειονομικών του ΕΣΥ, που δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος σχολιάζει πρόσφατη απόφαση του γερμανικού Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου επί προσφυγής ατόμων με αναπηρία, τα οποία υποστήριξαν ότι θα υφίσταντο δυσμενή μεταχείριση σε περίπτωση που δεν επαρκούσαν οι διαθέσιμες κλίνες ΜΕΘ για τη νοσηλεία των νοσούντων από κορωνοϊό.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης εξετάζει τη θεσμική σημασία της πρότασης δυσπιστίας, που συζητήθηκε στη Βουλή τις προηγούμενες ημέρες.

Με αφορμή τη συζήτηση που διεξάγεται αυτό το Σαββατοκύριακο στη Βουλή, ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης εξετάζει τη νομική φύση, τη διαδικασία, τις κοινοβουλευτικές συνέπειες, αλλά και τα ζητήματα που ανακύπτουν από την πρόταση δυσπιστίας. Παράλληλα, επιχειρεί μία αναδρομή στον θεσμό και τις περιπτώσεις που χρησιμοποιήθηκε μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος το 1975.

Ο Κώστας Μποτόπουλος αναλύει τις συνταγματικές προβλέψεις για την πρόταση δυσπιστίας, με αφορμή τη συζήτηση που θα διεξαχθεί στη Βουλή.

Ο Κώστας Μποτόπουλος απαντά σε ερώτημα πολίτη σχετικά με τη δικαιοδοσία των αστυνομικών οργάνων σε ιδιωτικό χώρο, όπου καταγγέλλεται διατάραξη κοινής ησυχίας.

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει την απόφαση της Αυστρίας για υποχρεωτικό εμβολιασμό όλων των ενηλίκων από την 1η Φεβρουαρίου.

Η Βαρβάρα Γεωργοπούλου αναλύει τις διατάξεις του νέου νόμου για τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών.

Ο Τάκης Βιδάλης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό εργαζομένων σε επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερα από 100 άτομα.

Διαβάστε το πρώτο τεύχος (Ιανουάριος-Μάρτιος 2022) του νέου ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Η Αλκμήνη Φωτιάδου μοιράζεται κάποιες πρώτες σκέψεις αναφορικά με την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου τον ΗΠΑ για τον εμβολιασμό εργαζομένων σε επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερα από 100 άτομα.

Στο 41ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Ιωάννης Μ. Κονιδάρης αναλύει το προοίμιο και το άρθρο 3 του Συντάγματος, που περιγράφουν το πλαίσιο των σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας.

Ο Κώστας Μποτόπουλος αναλύει την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (EDPS) σχετικά με τη συλλογή, επεξεργασία και διατήρηση προσωπικών δεδομένων από τη Europol.

Διαβάστε την παρουσίαση της νέας έκδοσης, η οποία πραγματεύεται το επίκαιρο και ιδιαίτερα ενδιαφέρον ζήτημα των διαστάσεων της έννοιας και του φαινομένου της επιστημονικής ακεραιότητας και των παραβιάσεών της.

Διαβάστε τον Πρόλογο του Γιώργου Σωτηρέλη στην επετειακή έκδοση της μελέτης του Αριστόβουλου Μάνεση, με τίτλο “Η φιλελεύθερη και δημοκρατική ιδεολογία της Επανάστασης του 1821”. Η έκδοση κυκλοφόρησε με πρωτοβουλία του Ομίλου “Αριστόβουλος Μάνεσης” από τις Εκδόσεις Σάκκουλα (Αθήνα 2021).

Ο Βαγγέλης Μάλλιος σχολιάζει την αλλαγή του εντύπου για την εθελοντική αιμοδοσία, από το οποίο αφαιρέθηκε η σεξουαλική ταυτότητα ως ένα από τα κριτήρια επιλογής δότη.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά σε ερωτήματα πολιτών σχετικά με τη δυνατότητα δικαστικής προσφυγής για το πρόστιμο 100 ευρώ στους/ις μη εμβολιασμένους/ες πολίτες άνω των 60 ετών.

Ο Αριστείδης Πρεδάρης σχολιάζει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας σχετικά με τον εκσυγχρονισμό του e-ΕΦΚΑ και την προσέλκυση στελεχών.

Στο 40ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Άννα Τσιφτσόγλου αναλύει το άρθρο 11 του Συντάγματος, το δικαίωμα του συνέρχεσθαι. Εξετάζει την ιστορική του εξέλιξη, το περιεχόμενό του, αλλά και τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις.

Ο Αντώνης Καραμπατζός υπογραμμίζει τη σημασία της ισότιμης μεταχείρισης σε ό,τι αφορά τα μέτρα διαχείρισης της πανδημίας.

Ο Χαράλαμπος Ανθόπουλος γράφει για τη νέα και πιο επικίνδυνη φάση των «συνταγματικών συγκρούσεων» μεταξύ ευρωπαϊκού και εθνικού δικαίου των κρατών-μελών.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης σχολιάζει την επίδραση της συνταγματικής και δημοκρατικής οπισθοδρόμησης στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης, με αφορμή τις πρόσφατες εξελίξεις στη Ρουμανία.

Στο 39ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Αθηνά Κοτζάμπαση αναλύει την πρώτη παράγραφο του άρθρου 21 του Συντάγματος. Εξηγεί τον ορισμό και το εύρος της έννοιας της οικογένειας, τους τρόπους με τους οποίους το κράτος προστατεύει τον γάμο, τη μητρότητα και την παιδική ηλικία, αλλά και τις νομοθετικές παρεμβάσεις που σχετίζονται με το συγκεκριμένο άρθρο του Συντάγματος.

Ο Γιάννης Δρόσος εξετάζει την “είσοδο” του Συντάγματος στο φυσικό σώμα των ανθρώπων διά του εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού. Είναι τελικά συνταγματικά ανεκτή και αν ναι, υπό ποιες προϋποθέσεις, η υποχρέωση εμβολιασμού;

Στο 38ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Κώστας Στρατηλάτης αναλύει τη δεύτερη παράγραφο του άρθρου 5 του Συντάγματος, το δικαίωμα στη ζωή. Ποιο το εύρος της κανονιστικής έννοιας της ζωής και ποια η σχέση της με την τεχνητή διακοπή της κύησης; Αντίστοιχα, τι ορίζουμε ως θάνατο και ποια η νομολογία του ΕΔΔΑ σχετικά με τον τερματισμό της ζωής; Ποιες οι υποχρεώσεις που απορρέουν από το δικαίωμα στη ζωή για το κράτος και τα όργανα αυτού; Πώς μπορεί να συνδέονται οι θάνατοι λόγω Covid-19 με το εν λόγω άρθρο του Συντάγματος;

Ο Γιώργος Καραβοκύρης γράφει για την ιδιότητα του δικαστή στο σύγχρονο κράτος δικαίου και την πολύπλευρη δικαστική ανεξαρτησία.

Η Σταυρούλα Γεωργίου γράφει για το αδίκημα της κακοποίησης μέσω εικόνας, υπογραμμίζοντας τη σημασία δημιουργίας ενός ενιαίου αποτελεσματικού πλέγματος προστασίας των ευαίσθητων δεδομένων.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης υπογραμμίζει τη σημασία της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εγγύηση ενός δημοκρατικού κράτους δικαίου.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος αναδεικνύει τα συνταγματικά όρια αναφορικά με την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού.

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών, Παναγιώτης Δανιάς, περιγράφει τις εγγυήσεις ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης στη χώρα μας.

Ο Κώστας Μποτόπουλος καταρρίπτει την επιχειρηματολογία των αυτοαποκαλούμενων “θεματοφυλάκων του Συντάγματος”.

Είναι η ζωή και η υγεία υπέρτερα συνταγματικά αγαθά; Είναι αναγκαία μια τέτοια ιεράρχηση για να δικαιολογηθούν οι περιορισμοί; Είναι απαραίτητη η επίκληση της αλληλεγγύης, ή είναι επαρκής η αναλογικότητα για την προσέγγιση της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών και με ποιο τρόπο συνδυάζονται; Η Αλκμήνη Φωτιάδου απαντά σε ερώτημα πολίτη για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού σε συγκεκριμένες κοινωνικές και επαγγελματικές κατηγορίες.

Η Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Μαρία Γαβουνέλη, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 2021, υπενθυμίζει ότι ο αγώνας για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, για μία κοινωνία ουσιαστικής ισότητας, συνεχίζεται και είναι διαρκής.

Με αφορμή την αποψινή Παγκόσμια Ημέρα, ο Θωμάς Ψήμμας καταγράφει τις σύγχρονες προκλήσεις στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών, Παναγιώτης Δανιάς, εξηγεί για ποιους λόγους οι δικαστικοί λειτουργοί αντιδρούν στην αξιολόγηση, όπως αυτή προβλέπεται στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης.

Ο Κώστας Μποτόπουλος αναλύει την απόφαση 50/2021 της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ), που διαμόρφωσε το πλαίσιο αφενός για τη θέσπιση και λειτουργία της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στις σχολικές μονάδες και αφετέρου για την προστασία των προσωπικών δεδομένων κατά την τηλεκπαίδευση.

Είναι συνταγματική η απόφαση περί υποχρεωτικού εμβολιασμού προσώπων άνω των 60 ετών; Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης επιχειρηματολογεί.

Έχει εφαρμογή η ΕΣΔΑ στην απεργία; Λαμβάνει υπόψη της η ελληνική νομολογία τη νομολογία του ΕΔΔΑ στο ζήτημα αυτό; Ο Γρηγόρης Αυδίκος εξετάζει τις αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων και απαντά.

Παρακολουθήστε τη διαδικτυακή εκδήλωση “Υποχρεωτικός εμβολιασμός: Νομικά και ηθικοπολιτικά διλήμματα” που συνδιοργάνωσαν το Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου και το ηλεκτρονικό περιοδικό e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ, με αφορμή την έκδοση του νέου e-book της Φερενίκης Παναγοπούλου- Κουτνατζή, με τίτλο “Περί της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού σε περίοδο πανδημίας: Μια ηθικο-συνταγματική θεώρηση”.

Δημοσιεύουμε απάντηση του Καθηγητή Δημοσίου Δικαίου & Προέδρου του Ιδρύματος Θ. & Δ. Τσάτσου, Ξενοφώντα Κοντιάδη, σε δημοσίευμα κατά του Έλληνα δικαστή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Γιάννη Κτιστάκι.

Η εμβληματική Πολιτεία του Δημήτρη Θ. Τσάτσου επανακυκλοφορεί σε ηλεκτρονική μορφή, με ελεύθερη πρόσβαση για όλες και όλους.

Στο 37ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Ξενοφών Κοντιάδης αναλύει τα ουσιαστικά και διαδικαστικά όρια που τίθενται στο Σύνταγμα (άρθρο 110) για την αναθεώρησή του. Πώς και από ποιους λαμβάνεται η πρωτοβουλία; Ποια η διαδικασία και τα όργανα που εμπλέκονται; Μπορεί να αναθεωρηθεί και αν ναι, σε ποιο βαθμό το ίδιο το άρθρο 110; Και τέλος, με ποιον τρόπο εμπλέκεται η κοινωνία των πολιτών στον διάλογο της αναθεώρησης;

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τη νομική/θεσμική διάσταση της κρίσης στα σύνορα Πολωνίας – Λευκορωσίας, αλλά και την ενδεδειγμένη αντιμετώπιση μεταναστών και προσφύγων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Είναι συνταγματικοί οι περιορισμοί που επιβάλλονται μόνο στους/ις ανεμβολίαστους/ες στην Αυστρία; Θα μπορούσε ένα ανάλογο μέτρο να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά.

Με αφορμή την έκδοση του ηλεκτρονικού βιβλίου της Φερενίκης Παναγοπούλου-Κουτνατζή “Περί της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού σε περίοδο πανδημίας: Μία ηθικο-συνταγματική θεώρηση”, το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου και το περιοδικό e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ συνδιοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: “Υποχρεωτικός εμβολιασμός. Νομικά και ηθικοπολιτικά διλήμματα” την Τρίτη 23 Νοεμβρίου 2021 και ώρα 19:00-20:30.

Η Κατερίνα Φουντεδάκη εξετάζει την πρόταση του ΠΙΣ περί απαλλαγής των γιατρών που εμπλέκονται στην περίθαλψη πασχόντων με κορωνοϊό από την αστική και ποινική ευθύνη, λόγω των έκτακτων συνθηκών της πανδημίας.

Ποια είναι τα όρια της καλής διαβίωσης των ζώων; Ποια είναι τα όρια του δικαιώματος στη θρησκευτική ελευθερία; Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να συζητηθεί αυτό το δίλημμα σε μια δημοκρατική κοινωνία υπό το κράτος δικαίου που σέβεται επίσης τις μειονότητες; Η Σταυρούλα Γεωργίου απαντά.

Στο 36ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα & την ΕΣΔΑ, ο Τριαντάφυλλος Ζολώτας αναλύει την τρίτη παράγραφο του άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στην οποία περιγράφονται τα δικαιώματα του κατηγορούμενου.

Ο Απόστολος Παπακωνσταντίνου σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση ΣτΕ σχετικά με την παραγραφή αξιώσεων για την καταβολή εισφορών των ασφαλισμένων του ΕΦΚΑ.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή σχολιάζει την απόφαση ΣτΕ που αφορά την υποχρέωση μαθητών και εκπαιδευτικών να υποβάλλονται σε self tests.

Ο Αχιλλεύς Αιμιλιανίδης αναλύει το σκεπτικό της απόφασης του ΕΔΔΑ σε υπόθεση που αφορά δημοσιογραφική έρευνα για διαφθορά στη Μολδαβία και την παραβίαση του άρθρου 10 της ΕΣΔΑ για την ελευθερία έκφρασης.

Η Χρύσα Παπαδοπούλου, συνήγορος Πολιτικής Αγωγής για την οικογένεια του Παύλου Φύσσα στη δίκη της Χρυσής Αυγής, σχολιάζει την απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Αναστολών, που έκανε δεκτή την αίτηση αναστολής εκτέλεσης της ποινής του πυρηνάρχη Νίκαιας, Γιώργου Πατέλη.

Ο Βαγγέλης Μάλλιος παραθέτει υποθέσεις αστυνομικής βίας που έφεραν την καταδίκη της χώρας μας από το Δικαστήριο του Στρασβούργου, με αφορμή την καταδίωξη στο Πέραμα, που οδήγησε στη θανάτωση του Νίκου Σαμπάνη.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης αναλύει όσα προβλέπει ο Κανονισμός της Βουλής για την εκπροσώπηση κοινοβουλευτικής ομάδας σε περίπτωση που εκλείψει ο/η Πρόεδρος.

Ο Κώστας Στρατηλάτης αναλύει την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (12.10.2021) σε υπόθεση που αφορά παραβίαση του άρθρου 10 της ΕΣΔΑ από τη Δημοκρατία της Μολδαβίας.

Το Ίδρυμα Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου παρουσιάζει τον ιστότοπο epoliteia.gr, ο οποίος εφεξής θα στεγάζει το ομώνυμο τριμηνιαίο ηλεκτρονικό περιοδικό (e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ) ελεύθερης πρόσβασης, αλλά και e-books ελεύθερης πρόσβασης.

Με αφορμή όσα συμβαίνουν στο ΚΙΝΑΛ, ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας διερευνά τις θεσμικές και συνταγματικές όψεις της αντικατάστασης Προέδρου Κοινοβουλευτικής Ομάδας.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης εξετάζει το ζήτημα της εκλογής Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΙΝΑΛ, μετά την αδόκητη και πρόωρη απώλεια της Φώφης Γεννηματά.

Στο 35ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα & την ΕΣΔΑ, ο Δημήτρης Τσαραπατσάνης αναλύει το άρθρο 12 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Ο Απόστολος Παπακωνσταντίνου σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με την εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων.

Τη Δευτέρα 1η Νοεμβρίου στις 18:30, το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Θ. και Δ. Τσάτσου και οι Εκδόσεις Σάκκουλα ΑΕ συνδιοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: “Η ΕΣΔΑ στον 21ο αιώνα”.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης υπογραμμίζει τις καίριες πτυχές της στρατιωτικής συνεργασίας Ελλάδας – Γαλλίας, εστιάζοντας στη ρήτρα αμοιβαίας στρατιωτικής συνδρομής.

Με αφορμή την απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών, που έκρινε ως παράνομη την απεργία των εκπαιδευτικών, ο Γιάννης Καρούζος και η Ελευθερία Στόικου περιγράφουν το νομικό καθεστώς για τις απεργίες των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και το σκεπτικό της εν λόγω απόφασης.

Ο Χρήστος Παπαστυλιανός σχολιάζει την απόφαση που έλαβε το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας στις 7 Οκτωβρίου, σύμφωνα με την οποία τμήματα του δικαίου της ΕΕ αντιτίθενται στο πολωνικό Σύνταγμα και τα δικαστικά όργανα της Ένωσης, με τη νομολογία τους, δεν μπορούν να υπερβαίνουν ή να συγκρούονται με το Σύνταγμα της χώρας.

Ο Στέφανος Πανταζόπουλος γράφει για τις τροποποιήσεις στην πολιτική δίκη, οι οποίες εισήχθησαν με τον νέο νόμο 4842/2021.

Με αφορμή την απόφαση του πολωνικού Συνταγματικού Δικαστηρίου (07.10), ο Κώστας Μποτόπουλος υπενθυμίζει την έννοια της υπεροχής του ενωσιακού δικαίου και τη σημασία της για την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου & Δικηγόρος, Αλκμήνη Φωτιάδου, συζητά με τον Επίκουρο Καθηγητή Ποινικών Επιστημών στη Νομική Σχολή ΔΠΘ, Δημήτρη Συμεωνίδη, για την τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα. Τι ίσχυε μέχρι πρότινος και ποιες οι αλλαγές που προβλέπονται; Η αυστηροποίηση των ποινών επιδρά τελικά αποτρεπτικά στην τέλεση εγκλημάτων; Πόσο αποτελεσματική και σύμφωνη με το Σύνταγμα είναι η αντικατάσταση του άρθρου 191 ΠΚ για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων;

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης εξετάζει τις συνταγματικές όψεις της παραίτησης Κουρτς στην Αυστρία, επιχειρώντας μία – αναπόφευκτη – σύγκριση με τα καθ’ ημάς.

Στο 34ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα & την ΕΣΔΑ, ο Ιωάννης Νταλαχάνης αναλύει τη δεύτερη παράγραφο του άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Με αφορμή την επερχόμενη τροποποίηση του άρθρου 191 του Ποινικού Κώδικα, η Σταυρούλα Γεωργίου υπογραμμίζει τους κινδύνους που διατρέχει το δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης.

Ο Κωνσταντίνος Κακαβούλης γράφει για τις υπό διαβούλευση τροποποιήσεις στον Ποινικό Κώδικα και ιδίως τη διάταξη που αφορά τη διασπορά ψευδών ειδήσεων.

Η καταδίκη της Χρυσής Αυγής ήταν μια νίκη της δημοκρατίας με τεράστια νομική και συμβολική σημασία. Όμως, για την οριστική εξαφάνιση του αυγού του φιδιού χρειάζεται να γίνουν πολύ περισσότερα από την πολιτεία. Η δημοκρατία χρειάζεται να επιδεικνύει διαρκώς εγρήγορση απέναντι στους εχθρούς της.

Στο 33ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα & την ΕΣΔΑ, η Αναστασία Πούλου αναλύει το άρθρο 11 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Μία σύνοψη όσων συζητήθηκαν στο 3ο Συνέδριο για τη Διαφορετικότητα στις Ελληνικές Επιχειρήσεις, αλλά και στο στρατηγικό πάνελ συζήτησης για τα ΑμεΑ και τα άτομα με χρόνιες παθήσεις, που έλαβαν χώρα την Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου στο Ζάππειο Μέγαρο.

Στο 32ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα & την ΕΣΔΑ, ο Κώστας Στρατηλάτης αναλύει το άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Μία δεκαετία μετά την υιοθέτηση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης από το Συμβούλιο της Ευρώπης, η Αναστασία Γκόνη-Καραμπότσου γράφει για την πρωτοβουλία ένταξης της βίας λόγω φύλου στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο και τη σημασία αυτής της κίνησης.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης εξετάζει τα θεσμικά και συνταγματικά ζητήματα που αναδεικνύονται από τις πρόσφατες γερμανικές βουλευτικές εκλογές.

Ο Γιάννης Τασόπουλος εξετάζει το κανονιστικό πλαίσιο και τα κριτήρια για την ορθή εφαρμογή της διά ζώσης διδασκαλίας στα ΑΕΙ υπό το πρίσμα του αυτοδιοίκητου, εκφράζοντας τον προβληματισμό του.

Η Βασιλική Χρήστου εξετάζει τη συνταγματικότητα των μέτρων που ισχύουν από τις 13 Σεπτεμβρίου για την πρόσβαση σε κλειστούς χώρους.

Με αφορμή τη συνεργασία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, ο Γιάννης Καρούζος περιγράφει το νομικό πλαίσιο για την εργασία ανηλίκων άνω των 15 ετών.

Ο Γιώργος Δίελλας αναλύει τον νέο νόμο, ο οποίος επιχειρεί να ρυθμίσει την άσκηση δραστηριοτήτων επιρροής (lobbying) από εκπροσώπους συμφερόντων προς θεσμικούς φορείς της πολιτείας.

Ο Αριστείδης Πρεδάρης αναλύει το δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση, αναδεικνύοντας παράλληλα τις προβληματικές που ανακύπτουν κατά τη διαδικασία απονομής συντάξεων από τα ασφαλιστικά ταμεία.

Ο Γρηγόρης Αυδίκος σχολιάζει τον νέο νόμο για τη διαφάνεια και το lobbying.

Στο 31ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα & την ΕΣΔΑ, η Βασιλική Καψάλη αναλύει το άρθρο 13 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Ο Θωμάς Ψήμμας παρουσιάζει τις βασικές όψεις του νέου νόμου για τις απελάσεις πολιτών τρίτων χωρών, προχωρώντας παράλληλα στην κριτική αποτίμησή του θεσμικού πλαισίου που διαμορφώνεται.

Μόλις κυκλοφόρησε η ολοκληρωμένη κατ’ άρθρο ερμηνεία της ΕΣΔΑ με βάση τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή εξετάζει το συνταγματικό έρεισμα των πρόσφατων αποφάσεων του ΣτΕ, με τις οποίες απορρίφθηκαν αιτήσεις αναστολής ιατρικού, νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού των δομών υγείας κατά της υποχρέωσης εμβολιασμού.

Ο Τάκης Βιδάλης εκφράζει τους προβληματισμούς του σχετικά με τις πρόσφατες αποφάσεις 250-252/2021 της επιτροπής αναστολών του ΣτΕ, η οποία απέρριψε σχετικές αιτήσεις εργαζομένων σε νοσηλευτικές μονάδες που αρνούνται να εμβολιαστούν.

Το “e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ” είναι ένα νέο τριμηνιαίο ηλεκτρονικό περιοδικό ελεύθερης πρόσβασης στο πεδίο του Δημοσίου Δικαίου, που φιλοξενεί μελέτες, σχόλια νομολογίας, βιβλιοκρισίες και επίκαιρες παρεμβάσεις, μετά από ανώνυμη αξιολόγηση.

Με αφορμή την έκδοση της κατ’ άρθρον ερμηνείας της ΕΣΔΑ (Επιστημονική Διεύθυνση: Χ. Σαρμάς – Ξ. Κοντιάδης – Χ. Ανθόπουλος, 2021) από το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου, σε συνεργασία με τις εκδόσεις Σάκκουλα, ο Κωνσταντίνος Γώγος αναλύει την πρώτη παράγραφο του άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο 30ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.

Ο Απόστολος Παπακωνσταντίνου εξετάζει το κεφαλαιοποιητικό σύστημα επικουρικής ασφάλισης και τη σχέση του με τις εγγυήσεις του Συντάγματος.

Ο Γιάννης Καρούζος περιγράφει το σκεπτικό απόρριψης των αιτήσεων αναστολής κατά της υποχρέωσης εμβολιασμού του προσωπικού των δομών υγείας από το ΣτΕ (αποφάσεις 250-252/2021).

Με αφορμή τις πρόσφατες πυρκαγιές, ο Γιώργος Σταματιάδης γράφει για το σύνθετο ζήτημα των εκκενώσεων, αλλά και την υποχρέωση του κράτους να υπερασπιστεί το δικαίωμα των πολιτών στη ζωή.

Η Αναστασία Γκόνη-Καραμπότσου γράφει για τη νομική αναγνώριση του αδικήματος της γυναικοκτονίας στις χώρες της Κεντρικής και Λατινικής Αμερικής και τα αποτελέσματα που αναμένονται σε κοινωνικό επίπεδο.

Στο 29ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης περιγράφει το ζήτημα της προστασίας θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο Νίκος Λαγαρίας γράφει για τη διπλή ονομασία των εθνικών αθλητικών οντοτήτων της Βόρειας Μακεδονίας και τα νομικά ζητήματα που ανακύπτουν.

Στο 28ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Χρήστος Παπαστυλιανός αναλύει την έννοια της κυριαρχίας, περιγράφοντας την ιστορική της εξέλιξη, αλλά και τις σύγχρονες προκλήσεις.

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης εξετάζει τη συνταγματικότητα της διάταξης περί υποχρεωτικού εμβολιασμού εργαζομένων σε συγκεκριμένους κλάδους.

Το e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ είναι ένα νέο τριμηνιαίο ηλεκτρονικό περιοδικό ελεύθερης πρόσβασης στο πεδίο του Δημοσίου Δικαίου, που φιλοξενεί μελέτες, σχόλια νομολογίας, βιβλιοκρισίες και επίκαιρες παρεμβάσεις, μετά από ανώνυμη αξιολόγηση.

Ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας γράφει για τη σημασία της προσαρμοστικότητας των κοινοβουλευτικών διαδικασιών εν μέσω πανδημίας.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή γράφει για το ψηφιακό πιστοποιητικό Covid-19 και τους προβληματισμούς που ενδέχεται να εγείρει η χρήση του.

Στο 27ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Κώστας Στρατηλάτης περιγράφει το συνταγματικό πλαίσιο που ρυθμίζει το ραδιοτηλεοπτικό τοπίο. Αναλύει τα άρθρα που αποτελούν τα συνταγματικά θεμέλια, αλλά και την Αρχή που ελέγχει και ρυθμίζει τη ραδιοτηλεόραση στη χώρα μας.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τα νέα μέτρα, σύμφωνα με τα οποία προβλέπεται υποχρεωτικός εμβολιασμός συγκεκριμένων επαγγελματικών κατηγοριών.

Με αφορμή τη συζήτηση περί της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, η Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή θέτει το νομοθετικό πλαίσιο και τη συνταγματική βάση του ζητήματος, εξετάζοντας παράλληλα τη διαδικασία στάθμισης των δικαιωμάτων.

Ο Γιάννης Καρούζος περιγράφει το σκεπτικό της πρόσφατης απόφασης ΣτΕ για τους/ις εργαζόμενους/ες στον (ευρύτερο) δημόσιο τομέα που δουλεύουν ενώπιον Η/Υ.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή γράφει για τη συγκρότηση και τις αρμοδιότητες της νεοσυσταθείσας Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής, αλλά και τη σύσταση στην οποία προχώρησε σχετικά με την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού.

Ο Αριστείδης Πρεδάρης σχολιάζει το σχέδιο νόμου για την επικουρική ασφάλιση, το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση.

Ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας γράφει για τη συνταγματική προστασία της ελευθερίας της τέχνης, τα όρια, αλλά και τους περιορισμούς που μπορεί να τεθούν.

Η Σταυρούλα Γεωργίου εξηγεί γιατί η αυτόματη αναγνώριση προσώπου σε δημόσιους χώρους προσβάλλει τόσο το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα όσο και τη λειτουργία της δημοκρατίας, με αφορμή την κοινή γνωμοδότηση ρυθμιστικών οργάνων της ΕΕ.

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει την απόφαση του ΣτΕ να απορρίψει την αίτηση αναστολής εκτέλεσης που κατέθεσαν υπάλληλοι της ΕΜΑΚ σχετικά με τον υποχρεωτικό εμβολιασμό τους.

Η Αλκμήνη Φωτιάδου του Syntagma Watch απαντάει σε 5 ερωτήματα του Richard Albert (Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στην έδρα William Stamps Farish Professor in Law και Διευθυντή των Constitutional Studies στο Πανεπιστήμιο του Texas, Austin) από το ερευνητικό research blog του International Journal of Constitutional Law I-CONnect.

Ο Κώστας Μποτόπουλος απαντά σε ερώτημα πολίτη για την υποχρέωση των Υπουργών να παρέχουν αληθή στοιχεία στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου.

Ο Ιωάννης Κουτσούκος παρεμβαίνει στη συζήτηση για τα λεγόμενα “προνόμια” των εμβολιασμένων και τη συνταγματική τους βάση.

Ο Γιάννης Καρούζος σχολιάζει το σκεπτικό σύμφωνα με το οποίο το ΣτΕ απέρριψε την αίτηση αναστολής υπαλλήλων της ΕΜΑΚ για τον εμβολιασμό τους.

Ο πολίτης μιας συνταγματικής δημοκρατίας έχει συνταγματικά δικαιώματα που συγκρούονται με άλλα δικαιώματα και δημόσια συμφέροντα, σταθμίζονται, περιορίζονται με βάση την αναλογικότητα και επανακάμπτουν όταν αρθεί ο λόγος περιορισμού τους, δεν χρειάζεται προνόμια ούτε διευκολύνσεις στην άσκηση των δικαιωμάτων του.

Έχουν συνταγματικό έρεισμα τα μέτρα που εξήγγειλε η Κυβέρνηση σχετικά με τον εμβολιασμό; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά.

Ο Κώστας Μποτόπουλος απαντά σε ερώτημα πολίτη σχετικά με το ακαταδίωκτο, όπως αυτό ορίζεται από το Σύνταγμα.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης παρεμβαίνει στη συζήτηση για την άρση ή αντίστοιχα τη διατήρηση των περιορισμών στους (μη) πλήρως εμβολιασμένους.

Ο Αριστείδης Πρεδάρης γράφει για τις αλλαγές που έφερε ο νέος νόμος σχετικά με το δικαίωμα στην απεργία στον (ευρύτερο) δημόσιο τομέα.

Το νέο βιβλίο της Εύης Δραμαλιώτη αποτελεί την πρώτη συστηματική ανάλυση, από τη σκοπιά της διοικητικής επιστήμης, των σύνθετων ζητημάτων που άπτονται του συντονισμού του κυβερνητικού έργου.

Στο 26ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Χαράλαμπος Κουρουνδής αναλύει την έννοια της αντιπροσωπευτικής αρχής. Εξετάζει την ιστορική εξέλιξη της αντιπροσώπευσης, τη σχέση της με τη δημοκρατία, αλλά και τον ρόλο των κομμάτων και των εκλογών.

Το Ίδρυμα Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου αποφάσισε να ιδρύσει, να θέσει υπό την αιγίδα του και να χρηματοδοτήσει τριμηνιαίο ηλεκτρονικό περιοδικό ελεύθερης πρόσβασης με τίτλο «e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ»

Ο Γιάννης Καρούζος σχολιάζει το σκεπτικό της νομοθετικής ρύθμισης για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό υγειονομικών, αλλά και την πρώτη σχετική δικαστική απόφαση στην Ιταλία.

Στο 25ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Αχιλλεύς Αιμιλιανίδης περιγράφει την έννοια του Δικαίου της Ανάγκης. Τι σημαίνει “ανάγκη” για το Σύνταγμα και ποιοι οι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν στην εφαρμογή του Δικαίου της Ανάγκης; Πού θεμελιώνεται αυτό και ποια τα όρια που πρέπει να τηρούνται;

Η Βαρβάρα Γεωργοπούλου παραθέτει τα βασικά σημεία του νέου νόμου για την τηλεργασία στον δημόσιο τομέα, ο οποίος ψηφίστηκε στις 10 Ιουνίου.

Ο Κώστας Μποτόπουλος σχολιάζει την κρίσιμη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να κινηθεί κατά της Γερμανίας, με στόχο να διερευνήσει εάν το γερμανικό Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο παραβίασε την ευρωπαϊκή νομοθεσία εκδίδοντας την απόφαση της 5ης Μαΐου 2020, με την οποία αμφισβήτησε τη νομιμότητα του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης εκφράζει τον προβληματισμό του για τις πρόσφατες παρεμβάσεις της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων.

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου συνομιλεί με τον Καθηγητή Ξενοφώντα Κοντιάδη, Πρόεδρο του Ιδρύματος Τσάτσου. Συζητούν για τον ρόλο της Προέδρου στη σύγχρονη εποχή, τη σημασία των δημόσιων παρεμβάσεων, τα θέματα που η Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει επιλέξει να αναδείξει, αλλά και τις προκλήσεις του ύπατου αξιώματος της χώρας.

Ο Γιάννης Καρούζος σχολιάζει τις διατάξεις για την απεργία που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο για τα εργασιακά.

Την Τρίτη 8 Ιουνίου 2021, το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, το Παρατηρητήριο Θεσμικών και Συνταγματικών Εξελίξεων Syntagma Watch και το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης συνδιοργάνωσαν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: “Η βία κατά γυναικών και παιδιών στην Ελλάδα”.

Απόψε, Τρίτη 8 Ιουνίου 2021 και ώρα 18:00-19:30, το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, το Παρατηρητήριο Συνταγματικών Εξελίξεων Syntagma Watch και το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης συνδιοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα “Η βία κατά γυναικών και παιδιών στην Ελλάδα”.

Στο 24ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Αντώνης Μεταξάς μιλά για τη σχέση του εθνικού Συντάγματος και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Περιγράφει τα χαρακτηριστικά της ενωσιακής έννομης τάξης, τον τρόπο που αυτή επηρεάζει τις έννομες τάξεις των κρατών-μελών, αλλά και τη σημασία της για τους/τις Ευρωπαίους/ες πολίτες.

Ο Γιάννης Τασόπουλος σχολιάζει την πρόσφατη εγκύκλιο του ΝΣΚ προς τους υπαλλήλους του Υπουργείου Μετανάστευσης & Ασύλου και υπογραμμίζει τα συνταγματικά ζητήματα που εγείρονται.

Ο Απόστολος Παπακωνσταντίνου γράφει για τη διαδρομή από την “ακυβερνησία” στην “ενισχυμένη κυβερνησιμότητα” των ΟΤΑ, με αφορμή τον νόμο που ψηφίστηκε χθες.

Ο Κώστας Μποτόπουλος εκθέτει τους προβληματισμούς του σχετικά με την πρόσφατη τροπολογία του ΥΠΕΣ, που αλλάζει το εκλογικό δίκαιο.

Ο Γιάννης Τασόπουλος γράφει για την απαγόρευση των βασανιστηρίων, που αποτελεί κατεξοχήν απόλυτο δικαίωμα. Αφορμή, το νέο βιβλίο της Νατάσας Μαυρονικόλα, “Torture, Inhumanity and Degradation under Article 3 of the ECHR: Absolute Rights and Absolute Wrongs” (Hart 2021).

Ποια θα μπορούσε να είναι η λύση για την ενίσχυση της συμμετοχής των (νέων) πολιτών στα κοινά; Η Ασπασία Παπαλόη υπογραμμίζει τη σημασία της πολιτειακής εκπαίδευσης με σύγχρονες μεθόδους, αλλά και διαδικασιών που συνυπολογίζουν όλες τις απόψεις στη λήψη των αποφάσεων.

Ποιο το σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ σχετικά με την αποζημίωση μετά από πιθανές παρενέργειες εμβολίων στην υγεία των πολιτών; Θα μπορούσε να αποτελέσει βάσιμο νομικό επιχείρημα για τη στοιχειοθέτηση ευθύνης του κράτους για παρενέργειες που προκλήθηκαν από τον εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού; Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει την απόφαση και απαντά.

Στο 23ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Χρήστος Ράμμος μιλά για τον έλεγχο συνταγματικότητας των νόμων. Ποια η ιστορική εξέλιξη του θεσμού στην Ευρώπη; Ποιο σύστημα ελέγχου επικράτησε στην Ελλάδα και ποιες οι προκλήσεις για τους δικαστές;

Η Χριστίνα Βρεττού γράφει για τη νέα πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά του φαινομένου SLAPP (αβάσιμες μηνύσεις ή αγωγές που κατατίθενται από κάποιο ισχυρό πρόσωπο ή οργανισμό ενάντια σε μη κυβερνητικά πρόσωπα, οργανισμούς και δημοσιογράφους, που εκφράζουν κριτική σχετικά με ζήτημα δημοσίου ενδιαφέροντος) στην οποία συμμετέχει και η χώρα μας.

Ο Τάκης Βιδάλης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ και τον συσχετισμό της με την πολυσυζητημένη υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού.

Μπορεί να θεσπιστεί υποχρεωτικότητα εμβολιασμού για συγκεκριμένες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων; Αν ναι, ποιος είναι ο συνταγματικά ορθός τρόπος; Ο Γιάννης Καρούζος και η Μαριάννα Κατσιάδα απαντούν, με αφορμή την πρόσφατη απόφαση του Αρχηγού της ΕΜΑΚ.

Μπορεί ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος να επιβάλει με διαταγή του τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των υπαλλήλων της ΕΜΑΚ; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά.

Την Τρίτη 18 Μαΐου 2021, το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, το Παρατηρητήριο Συνταγματικών Εξελίξεων Syntagma Watch και η Ένωση για την Προάσπιση των Κοινωνικών Δικαιωμάτων συνδιοργάνωσαν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα την επίσπευση της απονομής συντάξεων με σύμπραξη ιδιωτών: Νομικά ζητήματα και αποτελεσματικότητα.

Απόψε, Τρίτη 18 Μαΐου 2021 και ώρα 18:30-20:00, το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, το Παρατηρητήριο Συνταγματικών Εξελίξεων Syntagma Watch και η Ένωση για την Προάσπιση των Κοινωνικών Δικαιωμάτων διοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα “Η επίσπευση της απονομής συντάξεων με σύμπραξη ιδιωτών: Νομικά ζητήματα και αποτελεσματικότητα”

Ο Ιωάννης Κουτσούκος σχολιάζει την απόφαση 622/2021 του ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία υπάρχει ευθύνη προς αποκατάσταση ηθικής βλάβης από νόμιμη πράξη εμβολιασμού και εξηγεί πώς η απόφαση αυτή λειτουργεί νομιμοποιητικά για τη διοικητική δράση.

Με αφορμή τη νέα Υπουργική Απόφαση, ο Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, Δημήτρης Χριστόπουλος, μιλά για τις αλλαγές στη διαδικασία πολιτογράφησης, αλλά και τους λόγους που θεωρεί ότι ωθούν την Κυβέρνηση προς αυτή την κατεύθυνση.

Υπάρχει συνταγματικό έρεισμα στο ενδεχόμενο απονομής προνομίων σε όσες/ους εμβολιαστούν κατά του Covid-19; Ο Ξενοφών Κοντιάδης απαντά.

Με αφορμή την απόφαση του ΣτΕ για την αποζημίωση παθόντων εμβολιασμού [ΣτΕ 662/2021 (Α΄ Τμήμα)], ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης γράφει για τα νομικά ζητήματα που εγείρονται.

Στο 22ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Γιάννης Τασόπουλος μιλά για τον έλεγχο συνταγματικότητας των νόμων. Πώς και από ποια όργανα ασκείται, ποια τα κύρια συστήματα ελέγχου και ποιες οι διαφορές μεταξύ τους; Τι ισχύει στη χώρα μας και ποιες οι βασικές αρχές που διέπουν τον θεσμό;

Ο Δημήτρης Καλτσώνης γράφει για τον νέο θεσμό της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας, αλλά και τα προβλήματα που ανακύπτουν κατά την ουσιαστική εφαρμογή του.

Με αφορμή το νέο βιβλίο του Ξ. Κοντιάδη, “Η περιπετειώδης ιστορία των Επαναστατικών Συνταγμάτων του 1821 – Η θεμελιωτική στιγμή της Ελληνικής Πολιτείας” (εκδ. Καστανιώτη, 2021), ο Γιάννης Τασόπουλος γράφει για τον ρόλο των Συνταγμάτων στην πορεία της χώρας, αλλά και την εξέλιξη της σχέσης των Ελλήνων με το κράτος και τον νόμο.

Στο 21ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Τάκης Βιδάλης αναλύει το δικαίωμα στην οικογένεια. Εξηγεί τη νομική έννοια της οικογένειας, τη δυναμική της κοινωνικοποιητικής σχέσης γονέα-παιδιού, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν.

Η Σοφία Βιδάλη γράφει για τα αίτια, αλλά και την αντιμετώπιση των εγκλημάτων που στρέφονται κατά της γενετήσιας αξιοπρέπειας.

Παρακολουθήστε ολόκληρη την εκδήλωση με τίτλο “Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στη νέα εποχή”, την οποία συνδιοργάνωσαν το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, το Syntagma Watch και οι Εκδόσεις Σάκκουλα. Αφορμή στάθηκε η θέση σε ισχύ του 15ου Πρωτοκόλλου ΕΣΔΑ.

Η Βαρβάρα Γεωργοπούλου καταγράφει την κοινοβουλευτική συζήτηση αλλά και τα βασικά σημεία του νέου νόμου σχετικά με το Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου και τον Σύμβουλο Ακεραιότητας στη Δημόσια Διοίκηση.

Η επίτευξη της ισορροπίας μεταξύ των παραδοσιακών δικαιωμάτων πνευματικής (και διανοητικής συνολικά) ιδιοκτησίας και των πρωτοβουλιών ανοιχτής πρόσβασης και ανοιχτού κώδικα αποτελεί αδιαμφισβήτητα πρόκληση.

Απόψε, Μεγάλη Δευτέρα 26.04.2021 (18:30-20:00), το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, το Syntagma Watch και οι Εκδόσεις Σάκκουλα διοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στη νέα εποχή.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τον νέο θεσμό της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας, εκφράζοντας προβληματισμό για τα θεσμικά και διαδικαστικά εμπόδια στην εφαρμογή του.

“Το σπίτι είναι πολλές φορές το πιο επικίνδυνο μέρος για μια γυναίκα”, έχει ειπωθεί, όχι αδίκως, ιδίως σε μια περίοδο αναγκαστικού εγκλεισμού. Μια γυναικοκτονία είναι το αποκορύφωμα της προϋπάρχουσας έμφυλης βίας, την οποία το θύμα έχει βιώσει κατ’ επανάληψη και συστηματικά, κατά κανόνα από τους ανθρώπους που θα έπρεπε, καταρχήν, να εμπιστεύεται.

Η Υφυπουργός Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, Αρμόδια για θέματα δημογραφικής πολιτικής και οικογένειας, Μαρία Συρεγγέλα, συζητά με το Syntagma Watch, με αφορμή τις πρόσφατες καταγγελίες σεξουαλικής βίας και κακοποίησης στη χώρα μας.

Ποιο το θεσμικό πλαίσιο και τα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα όσων υπηρετούν στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις; Διαφοροποιούνται αυτά βάσει της σεξουαλικής ταυτότητας κάποιου/ας; Ο Απόστολος Βλαχογιάννης απαντά.

Με αφορμή την κοινοβουλευτική συζήτηση, ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης επιχειρηματολογεί υπέρ της άρσης των περιορισμών στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των αποδήμων.

Είναι συνταγματική η απαίτηση self-tests για τους μαθητές, ώστε να επιστρέψουν στα θρανία; Η Αλκμήνη Φωτιάδου απαντά.

Η Κατερίνα Φουντεδάκη γράφει για τη μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου, υπό το φως της διπλής ανθρωποκτονίας στη Μακρυνίτσα.

Η Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου & Δικηγόρος, Αλκμήνη Φωτιάδου, συζητά με τη Δρ. Αικατερίνα Παπανικολάου, Μέλος της Αρχής Διασφαλίσεως του Απορρήτου των Επικοινωνιών & Δικηγόρο, με αφορμή το άρθρο 87 Ν.4790/2021.

Το νέο βιβλίο του Ξενοφώντα Κοντιάδη, Η περιπετειώδης ιστορία των επαναστατικών Συνταγμάτων του 1821, το οποίο γράφτηκε με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας, κυκλοφόρησε στις 15 Μαρτίου.

Με αφορμή τη δικαστική υπόθεση σεξουαλικής παρενόχλησης στην Πρεσβεία της Βενεζουέλας στην Ελλάδα, ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης γράφει για τον δικονομικό θεσμό της κρατικής ετεροδικίας στη δικαιοδοσία.

Ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου & Επίτιμος Αντιπρόεδρος ΣτΕ, Πέτρος Ι. Παραράς, καταθέτει την άποψή του σχετικά με την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού.

Ο Απόστολος Βλαχογιάννης σχολιάζει τη σημερινή απόφαση του ΕΔΔΑ σχετικά με τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των παιδιών σε προσχολικές δομές.

Με αφορμή τη διπλή ανθρωποκτονία στη Μακρινίτσα, η Αναστασία Γκόνη-Καραμπότσου γράφει για τη σημασία της έννοιας “γυναικοκτονία”, αλλά και τις θεσμικές και νομοθετικές αλλαγές που απαιτούνται για την προστασία όσων υφίστανται έμφυλη και ενδοοικογενειακή βία.

Παρακολουθήστε όλη την εκδήλωση, με θέμα “Τα επαναστατικά Συντάγματα του 1821”, που συνδιοργανώσαμε με το Ίδρυμα Τσάτσου & τις Εκδόσεις Καστανιώτη, την Τρίτη 6 Απριλίου.

Απόψε, Τρίτη 6 Απριλίου 2021 και ώρα 18:30-20:00, το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, το Syntagma Watch και οι Εκδόσεις Καστανιώτη διοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα «Τα επαναστατικά Συντάγματα του 1821».

Πώς θα σας φαινόταν αν στη θέση του δικαστή βρισκόταν ένα ρομπότ; Πόσο αντικειμενικά είναι τα πορίσματα των αλγορίθμων; Πόσο ικανός είναι ένας αλγόριθμος να προβεί σε σταθμίσεις με βάση την αρχή της αναλογικότητας, όταν συγκρούονται δύο διαφορετικά έννομα αγαθά; Η Διονυσία Πετράκου γράφει για την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης στην απονομή δικαιοσύνης, τις ευκαιρίες, αλλά και τους κινδύνους.

Στο 20ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Κώστας Χρυσόγονος αναλύει τις έννοιες της Δημοκρατίας και της Δημοκρατικής Αρχής. Περιγράφει την ιστορική εξέλιξη του δημοκρατικού πολιτεύματος, αλλά και τις θεμελιώδεις αρχές της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας.

Η Σταυρούλα Γεωργίου γράφει για το σχέδιο αξιοποίησης του Ελληνικού, εκφράζοντας παράλληλα προβληματισμό για το ενδεχόμενο μετατροπής του σε “ελεγχόμενη κοινότητα”.

Η Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου & Δικηγόρος, Αλκμήνη Φωτιάδου, συζητά με τον Πρόεδρο της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών Ελλάδος, Εφέτη Δ.Δ. Παναγιώτη Δανιά για τον ρόλο και τη λειτουργία της διοικητικής δικαιοσύνης. Μιλούν για τη συνδικαλιστική ιδιότητα του δικαστή, τις διεκδικήσεις του κλάδου, αλλά και τις συνέπειες της πανδημίας στην απονομή δικαιοσύνης.

Μόλις κυκλοφόρησε, από τις εκδόσεις Gutenberg, το νέο βιβλίο του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας και Επίτιμου Καθηγητή της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Προκοπίου Παυλοπούλου, με τίτλο “Το μετέωρο βήμα της Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας” (σελ. 270).

Έχει δικαίωμα ο εργοδότης να υποχρεώσει εργαζομένους του να υποβληθούν σε τεστ για τον κορωνοϊό; Αν ναι, ποιον επιβαρύνουν τα έξοδα; Ο Δικηγόρος-Εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος, απαντά.

Μπορεί να θεσπιστεί ο υποχρεωτικός εμβολιασμός ως προϋπόθεση για την άσκηση ορισμένων επαγγελμάτων; Μπορεί να αποτελέσει λόγο απόλυσης η άρνηση του εμβολιασμού; Μήπως πρόκειται για ένα συνταγματικά προστατευόμενο ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο; Ο Ξενοφών Κοντιάδης και η Αλκμήνη Φωτιάδου απαντούν και αναδεικνύουν την κρίσιμη ισορροπία ανάμεσα στον εμβολιασμό κατά του Covid-19 και τα δικαιώματα των εργαζομένων.

Η Άννα-Μαρία Κώνστα σχολιάζει την πρόσφατη αποχώρηση της Τουρκίας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και τις επιπτώσεις αυτής της κίνησης στα δικαιώματα των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στη γειτονική χώρα.

Ποιο το ισχύον νομικό πλαίσιο, που μπορεί να αξιοποιηθεί από τις/ους επιζώσες/ώντες σεξουαλικής κακοποίησης και βίας; Πόσο ισχυροί είναι οι μηχανισμοί προστασίας των εργαζομένων απέναντι σε φαινόμενα λεκτικής, ψυχολογικής και σεξουαλικής βίας; Υπάρχουν διατάξεις που πρέπει να τροποποιηθούν; Η Δικηγόρος – Εργατολόγος, Διονυσία Πετράκου, συζητά με το Syntagma Watch για το φλέγον ζήτημα της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης στον χώρο εργασίας.

Με αφορμή την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού, με στόχο την ασφαλή κυκλοφορία πολιτών εντός της Ένωσης για όσο διαρκεί η πανδημία, ο Κωνσταντίνος Κουρούπης επισημαίνει τα οφέλη, αλλά και τους πιθανούς κινδύνους μίας τέτοιας ρύθμισης.

Με αφορμή τη σημερινή απόφαση του Υπουργού Υγείας να προχωρήσει στην επίταξη υπηρεσιών ιατρών του ιδιωτικού τομέα, ο Κώστας Μποτόπουλος περιγράφει το συνταγματικό και θεσμικό πλαίσιο του εν λόγω μέτρου.

Η Κατερίνα Φουντεδάκη εξετάζει το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης σχετικά με την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας και σχολιάζει τις ρυθμίσεις που εγείρουν προβληματισμό.

Εν όψει της επετείου 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, ο Γρηγόρης Αυδίκος αναζητά το μήνυμα και την παρακαταθήκη της σήμερα.

Στο 19ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, η Σταυρούλα Κτιστάκη περιγράφει το συνταγματικό πλαίσιο που ισχύει για τους δημόσιους υπαλλήλους. Εξηγεί τη διάκριση ανάμεσα σε δημόσιους και στρατιωτικούς υπαλλήλους, τα γνωρίσματα των δημοσίων υπαλλήλων, τη διαδικασία πρόσληψης ή διορισμού τους σύμφωνα με το Σύνταγμα, αλλά και τις βασικές αρχές που διέπουν τη δημόσια διοίκηση.

Μπορεί ο εργοδότης να υποχρεώσει τους/ις εργαζόμενους/ες της επιχείρησής του να εμβολιαστούν κατά του Covid-19; Η απόλυση λόγω άρνησης εμβολιασμού θεωρείται νόμιμη; Ο δικηγόρος-εργατολόγος Γιάννης Καρούζος επιχειρεί να απαντήσει στα κρίσιμα και επίκαιρα αυτά ερωτήματα.

Ο Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου & πρώην Υφυπουργός Παιδείας, Θεόδωρος Παπαθεοδώρου, συζητά με το Syntagma Watch, με αφορμή τις πρόσφατες καταγγελίες σεξουαλικής κακοποίησης και βίας στη χώρα μας.

Ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, κ. Ξενοφών Κοντιάδης, παραχώρησε, την Τετάρτη 10 Μαρτίου 2021, συνέντευξη στην Ευαγγελία Μπαλτατζή και την εκπομπή «Ναι μεν, αλλά» του Πρώτου Προγράμματος ΕΡΑ, με αφορμή την ταραχώδη κοινωνικοπολιτική συγκυρία και τα περιστατικά βίας των τελευταίων ημερών.

Μπορεί ο εργοδότης να επιβάλει τον εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού στο προσωπικό του; Μπορεί η άρνηση του εργαζόμενου να δικαιολογήσει την απόλυσή του από τον εργοδότη του; Μπορεί μία αεροπορική ή ακτοπλοϊκή εταιρία να δέχεται ως επιβάτες μόνο εμβολιασμένους και μάλιστα αυτούς που θα φέρουν το πιστοποιητικό εμβολιασμού προς απόδειξή του; Μπορούν όλα τα παραπάνω να συμβούν χωρίς ο νομοθέτης να έχει προβεί σε ρύθμιση του θέματος; Ποιος είναι ο ρόλος της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά στα κρίσιμα, όσο και επίκαιρα, ερωτήματα.

Στο 18ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, η Ισμήνη Κριάρη δίνει τον ορισμό της γενετικής ταυτότητας και αναλύει τους λόγους προστασίας της βάσει του Συντάγματος.

Εν μέσω πανδημίας, σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από αστάθεια, ένα νέο νομοσχέδιο «ασπίδα» στα ζώα συντροφιάς και τα αδέσποτα πρόκειται να εισαχθεί το επόμενο χρονικό διάστημα στη Βουλή. Με αυτή την αφορμή, η Σταυρούλα Γεωργίου γράφει για τα δικαιώματα των ζώων, αλλά και τη σημασία της αγαστής συμβίωσης όλων των έμβιων όντων για τη βιωσιμότητα του πλανήτη.

Με αφορμή την πρόσφατη απόφαση της Επιτροπής Εφέσεων της ΕΠΟ σχετικά με την υπόθεση πολυϊδιοκτησίας στο ποδόσφαιρο, η Ευγενία Πρεβεδούρου γράφει για την πολύπλοκη συνύπαρξη νομοθετημάτων και οργάνων στο πεδίο του επαγγελματικού αθλητισμού.

Η Βαρβάρα Γεωργοπούλου καταγράφει τα βασικά σημεία του νέου νόμου για τα ΑΕΙ, αλλά και την κοινοβουλευτική συζήτηση που προηγήθηκε της ψήφισής του.

Στο 17ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας, με τίτλο Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, η Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Παντείου Πανεπιστημίου, Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή, εξηγεί σε τι συνίσταται το δικαίωμα της Ιδιωτικής Ζωής. Αναλύει τις πλευρές της ιδιωτικής ζωής που προστατεύονται βάσει του άρθρου 9 του Συντάγματος και του άρθρου 8 ΕΣΔΑ, αλλά και τις περιπτώσεις που μπορούν να αποτελέσουν εξαίρεση.

Τι αναφέρει η έκθεση της επιτροπής με στόχο τη ριζική αποκέντρωση του κράτους και τη δημιουργία της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης; Ποιες οι προτάσεις της σχετικά με τις αρμοδιότητες και την ανάπτυξη;

Συμβάλλοντας στη συζήτηση για τον ν. 4760/2020 περί μεταγωγής κρατουμένων, που έχει αναζωπυρωθεί τις τελευταίες ημέρες, οι Ανδρέας Τάκης και Θωμάς Ψήμμας αναδεικνύουν το νομικό κενό που προκύπτει και αναζητούν τη βέλτιστη μεθοδολογική επίλυσή του.

Ο Χάρης Κονδύλης σχολιάζει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, το οποίο θέτει περιορισμούς στην έκταση των δικογράφων και τις αγορεύσεις συνηγόρων στο ΣτΕ.

Με αφορμή την πρόσφατη απόφαση της Επιτροπής Εφέσεων της ΕΠΟ για την υπόθεση πολυϊδιοκτησίας στο ποδόσφαιρο, ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τα ανοιχτά θεσμικά ζητήματα, αλλά και τις αναγκαίες νομοθετικές παρεμβάσεις.

Παρακολουθήστε όλη την εκδήλωση, με θέμα “Το ελληνικό #MeToo: Ποινικές, εργασιακές και κοινωνικές διαστάσεις”, που συνδιοργανώσαμε με το Ίδρυμα Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, την Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου.

Πώς μπορεί ένα συνταγματικό επιχείρημα να σταματήσει να θεωρείται αδιανόητο; Η Αλκμήνη Φωτιάδου καταγράφει ορισμένες σκέψεις για μια θεωρία του Jack Balkin, την άτυπη συνταγματική μεταβολή και τη συζήτηση για την πανεπιστημιακή αστυνομία.

Με αφορμή την επίκαιρη περίπτωση του φυλακισμένου απεργού πείνας, Δ. Κουφοντίνα και του ενδεχόμενου αναγκαστικής σίτισής του, ο Ανδρέας Ματθαίου προτείνει μία ερμηνευτική προσέγγιση σχετικά με την αμφιλεγόμενη αυτή πρακτική.

Η αποπομπή συνεργάτη ή προσώπου τοποθετημένου σε θέση πολιτικής επιλογής, δεν συνιστά για τον Υπουργό παραβίαση του τεκμηρίου της αθωότητας, αλλά υποχρέωση που πηγάζει από τη δική του πολιτική ευθύνη να προστατεύσει τους θεσμούς. Σημασία έχει σήμερα το σπάσιμο της σιωπής και η προστασία των θυμάτων. Αυτό είναι πολιτική ευθύνη όλων.

Με αφορμή τις πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με τον τ. Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου, ο Γιάννης Τασόπουλος γράφει για την πολιτική ευθύνη της Κυβέρνησης και την αντικειμενική πολιτική ευθύνη των Υπουργών. Εξετάζει το ζήτημα της δημόσιας λογοδοσίας του/ης εκάστοτε Υπουργού, αλλά και τον κίνδυνο που ενέχουν οι προσωπικές αναφορές τόσο από την άποψη της διάκρισης των εξουσιών, όσο και από αυτή της κοινωνικής ηθικής του κράτους δικαίου και της ενδεχόμενης παραβίασης των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου.

Στο 16ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας, με τίτλο Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, η Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης Παντείου Πανεπιστημίου, Ευαγγελία Μπάλτα, εξηγεί τι είναι ο Κρατικός Προϋπολογισμός. Αναλύει τις βασικές αρχές που τον διέπουν σύμφωνα με το Σύνταγμα, τη διάρθρωσή του, τον τρόπο που καταρτίζεται, αλλά και τη διαδικασία ψήφισής του.

Ο γάμος αποτελεί συνταγματικό προνόμιο μόνο των ζευγαριών διαφορετικού φύλου ή είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων; Ο Βαγγέλης Μάλλιος επιχειρηματολογεί σχετικά με το δικαίωμα σύναψης γάμου ανάμεσα σε ζευγάρια του ιδίου φύλου.

Ο Ιωάννης Κουτσούκος γράφει για τη λεπτή δικαιική ισορροπία, όταν προκύπτει σύγκρουση δικαιωμάτων, όπως στην επίκαιρη περίπτωση της αναγκαστικής σίτισης κρατουμένου απεργού πείνας.

Είναι συνταγματική η χρήση ιχνηλατών (cookies) από τις ιστοσελίδες; Παραβιάζεται το δικαίωμα των χρηστών στην ιδιωτικότητα; Η Φερενίκη Παναγοπούλου-Κουτνατζή δίνει μία λεπτομερή, όσο και ξεκάθαρη, απάντηση.

Η προώθηση και υπεράσπιση των μεταρρυθμίσεων που επείγουν δεν είναι μόνο θέμα εκσυγχρονισμού της χώρας, είναι κυρίως θέμα υπεράσπισης της δημοκρατίας, γράφει ο Γιάννης Μεϊμάρογλου.

Τι προβλέπει η παράγραφος 5 του πολυσυζητημένου άρθρου 16 του Συντάγματος; Η απάντηση στο infographic της Διδάκτορα Συνταγματικού Δικαίου & Δικηγόρου, Αλκμήνης Φωτιάδου.

Ο Διδάκτωρ Νομικής & Δικηγόρος, Δημήτρης Σαραφιανός, γράφει για τα φλέγοντα ζητήματα της επιστημονικής ελευθερίας και του πανεπιστημιακού ασύλου, με αφορμή το – υπό διαδικασία ψήφισης – νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, που (μεταξύ άλλων) εισάγει αστυνομική δύναμη στα Πανεπιστήμια.

Στην τελική ευθεία για την ψήφιση από την Ολομέλεια της Βουλής του νομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας, ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τον τρίτο δρόμο ανάμεσα “στην ιδεοληψία της πανεπιστημιακής αστυνομίας και την ιδεοληψία του πανεπιστημίου ως άβατου, όπου ενδημεί η παραβατικότητα”.

Στο 15ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr, με τίτλο Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Συνταγματολόγος-Δικηγόρος, Κώστας Μποτόπουλος, αναλύει τον ρόλο και τη λειτουργία του Κοινοβουλίου. Περιγράφει τον ρόλο του/ης βουλευτή και του/ης Προέδρου της Βουλής, την εσωτερική συγκρότηση και λειτουργία της Βουλής των Ελλήνων και των Επιτροπών, αλλά και τις βασικές λειτουργίες του Κοινοβουλίου.

Την τελευταία εβδομάδα, η Πολωνία είναι αντιμέτωπη με μαζικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας, λόγω της κυβερνητικής απόφασης να αυστηροποιήσει την ήδη περιοριστική της νομοθεσία για την εκούσια διακοπή της κύησης. Με αυτή την αφορμή, ο Βαγγέλης Μάλλιος γράφει για την άμβλωση και τα δικαιώματα της εγκύου και του εμβρύου στην ελληνική έννομη τάξη.

Είναι δυνατή μια αλλαγή παραδείγματος ώστε να ξεπεραστεί η ανθρωποκεντρική πρόσληψη του Συνταγματικού Δικαίου, που τοποθετεί την αξία του ανθρώπου στο επίκεντρο των δικαιωμάτων; Με αφορμή το βραβευμένο βιβλίο των Sue Donaldson & Will Kymlicka, “Ζωόπολις – Μια πολιτική θεωρία για τα δικαιώματα των ζώων” (εκδ. Πόλις, 2021), ο Ξενοφώντας Κοντιάδης στοχάζεται γύρω από τα θεμελιώδη δικαιώματα, αλλά και την ιδιότητα του πολίτη στον 21ο αιώνα.

Στο β’ μέρος του άρθρου του για το, υπό κοινοβουλευτική συζήτηση, νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης εξετάζει τη συνταγματικότητα των διατάξεων περί φύλαξης των πανεπιστημιακών χώρων από την ΕΛΑΣ, αλλά και την πιθανή αποτελεσματικότητα του εν λόγω μέτρου.

Στο α’ μέρος του άρθρου του για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί στα ΑΕΙ της χώρας και επιβάλλει, κατά τη γνώμη του, αλλαγή στρατηγικής σχετικά με τη φύλαξη των πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων.

Με αφορμή τις πρόσφατες καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση γυναικών στην εργασία, τα πανεπιστήμια, τον αθλητικό, καλλιτεχνικό, δημόσιο χώρο (με κεντρικό πυρήνα την άσκηση του λεγόμενου διευθυντικού δικαιώματος από τους ιεραρχικά ανώτερους άνδρες-εργοδότες ή προϊσταμένους μιας κοινωνικής δραστηριότητας), η Έφη Μπέκου γράφει για το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με τη σεξουαλική παρενόχληση, αλλά και τον μακρύ δρόμο που οφείλουμε να διανύσουμε ως κοινωνία.

Ο Καθηγητής Δικαίου και Διοίκησης ΕΑΠ, Χαράλαμπος Ανθόπουλος, γράφει για τη σημασία της δημοσιογραφίας στη διασφάλιση του δικαιώματος των πολιτών στην αλήθεια, με αφορμή την αμερικανική πολιτική σκηνή. Αλλά και για το κρίσιμο ζήτημα του ελέγχου της διάδοσης ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Με αφορμή τη διαμόρφωση του νέου δικαίου συναθροίσεων, ο Γιάννης Τασόπουλος και η Σταυρούλα Γεωργίου εξετάζουν τρία φαινομενικά αυτοτελή ζητήματα, που όμως διαπλέκονται και αγγίζουν την ουσία της κρίσιμης συνταγματικής επικαιρότητας.

Ο Γρηγόρης Αυδίκος γράφει για την κρίσιμη ισορροπία μεταξύ των νομοθετικών πρωτοβουλιών που αναλαμβάνει η Κυβέρνηση και του δικαιώματος των πολιτών σε συνάθροιση και διαμαρτυρία εν μέσω πανδημίας.

Με αφορμή το νέο βιβλίο του ομότιμου καθηγητή της Νομικής Αθηνών, Νίκου Αλιβιζάτου, με τίτλο “Δύο βήματα μπρος, ένα πίσω” (εκδ. Μεταίχμιο 2020), ο καθηγητής Ξενοφών Κοντιάδης, Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου, του θέτει 10 ερωτήματα για τα μεγάλα συνταγματικά και πολιτικά ζητήματα που ο συγγραφέας έζησε από κοντά τις τέσσερις τελευταίες δεκαετίες και για τα οποία γράφει.

Η Διδάκτωρ Κοινοβουλευτικού Δικαίου και Πολιτικών Επιστημών, Βαρβάρα Γεωργοπούλου, αναλύει τις μεταρρυθμίσεις που φέρνει ο νέος νόμος στο σύστημα προσλήψεων του δημοσίου τομέα.

Με αφορμή τη χθεσινή απόρριψη της ελληνικής πρότασης για τη θέσπιση πιστοποιητικού εμβολιασμού σε ενιαία ευρωπαϊκή κλίμακα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ο Κωνσταντίνος Κουρούπης γράφει για τα νομικά, ηθικά, αλλά και πρακτικά ζητήματα που εγείρονται.

Στο 14ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr, με τίτλο Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου Παντείου Πανεπιστημίου & Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου, Ξενοφώντας Κοντιάδης, αναλύει τον ορισμό και το κανονιστικό περιεχόμενο των κοινωνικών δικαιωμάτων. Εξηγεί τη διάκριση ανάμεσα στα ατομικά και τα κοινωνικά δικαιώματα, τη θεματική ταξινόμηση των κοινωνικών δικαιωμάτων, αλλά και τις μορφές δικαστικού ελέγχου και διεθνούς προστασίας τους.

Η Αναστασία Γκόνη-Καραμπότσου αναλύει την υπόθεση Angela González Carreño εναντίον Ισπανίας και τα συμπεράσματα της Επιτροπής της Σύμβασης για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών (CEDAW). Με αφορμή την επικείμενη αναθεώρηση του Αστικού Κώδικα, η γράφουσα φωτίζει την κρισιμότητα του ζητήματος της επικοινωνίας και επιμέλειας των τέκνων σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας.

Πώς ορίζεται η Κλιματική Δικαιοσύνη; Ποια η επίδρασή της στο δικαιικό σύστημα κρατών, αλλά και ενώσεων κρατών, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση; Ποιες οι προοπτικές που ανοίγονται, αλλά και οι προκλήσεις που δημιουργούνται;

Ποιος πρέπει να αποφασίζει για ζητήματα, όπως για τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να αντιμετωπισθεί μια μεταδοτική ασθένεια; Η πολιτική εξουσία ή η ιατρική-επιστημονική κοινότητα; Ο Καθηγητής Νομικής ΕΚΠΑ, Σπύρος Βλαχόπουλος, επιχειρεί να απαντήσει στο κρίσιμο αυτό ερώτημα.

Στο 13ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr, με τίτλο Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Λέκτορας Δημοσίου Δικαίου Κυριάκος Παπανικολάου αναλύει τον θεσμό των ανεξάρτητων αρχών, εξηγώντας τις αρμοδιότητές τους, τη θέση τους στο σύστημα διακυβέρνησης, αλλά και τις προκλήσεις που καλούνται σήμερα να υπερβούν.

Υπό συνθήκες πανδημίας, το κράτος θα μπορούσε να επιβάλει τον εμβολιασμό, με όρους γενικής υποχρέωσης όλου του πληθυσμού; Θα μπορούσε να υποχρεώσει ο εργοδότης, χωρίς προηγούμενη κρατική ρύθμιση, τους εργαζόμενους σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις να εμβολιαστούν, ασκώντας το διευθυντικό δικαίωμα; Ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου- Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου, Ξενοφώντας Κοντιάδης, εξετάζει τις συνταγματικές όψεις του ζητήματος και απαντά στα σύνθετα ερωτήματα που εγείρονται.

Ο Χαράλαμπος Ανθόπουλος γράφει για το δικαίωμα πρόσβασης στο διαδίκτυο, το οποίο, εν μέσω πανδημίας, αναδείχθηκε σε θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, αλλά και προϋπόθεση για τη συνέχιση πλήθους σημαντικών δραστηριοτήτων.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης αναλύει τον συνταγματικό οδικό χάρτη της πρόσφατης, πλήρους και ουσιαστικής αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό το πρίσμα του πρωτογενούς Ενωσιακού και Διεθνούς Δικαίου.

Η συνάντηση με την αστυνομία ενδέχεται να πάρει αναπάντεχη τροπή. Η βιντεοσκοπική καταγραφή της συνδέεται με την υπέρμετρη αστυνομική βία, η οποία έχει επισημανθεί επανειλημμένως. Αυτή είναι η περίπτωση που καταγγέλλεται με την πιο στεντόρεια φωνή. Αλλά το ζήτημα είναι ευρύτερο και θεμελιώδες. Αφορά τη διαφάνεια στη δράση της αστυνομίας και τη λογοδοσία των οργάνων της τάξης, την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών από τους ίδιους τους πολίτες και την αξιοπιστία της ποινικής δίκης. Εξάλλου κρίσιμη είναι η σχέση της τεχνολογίας με τα δικαιώματα, στο σύγχρονο κράτος δικαίου, όχι μόνο ως πηγή διακινδύνευσης, αλλά και ως εργαλείο προστασίας τους.

Ο Θάνος Παπαϊωάννου εξετάζει το εκλογικό και πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ, επιχειρώντας να διερευνήσει αν όλα τα πολιτικά ρεύματα συνεχίζουν να εκφράζονται από τα δύο κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία.

Τι ισχύει σε θεσμικό επίπεδο για την Εκκλησία, όσο διαρκούν τα περιοριστικά μέτρα για την πανδημία; Με αφορμή τον εορτασμό των Θεοφανείων, ο Συνταγματολόγος- Δικηγόρος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος απαντά με σαφήνεια.

Με αφορμή την προσέλευση πιστών στους θρησκευτικούς ναούς την ημέρα των Θεοφανείων, ο Δικηγόρος Αθηνών Ιωάννης Κουτσούκος σχολιάζει τη σχέση Ελληνικής Πολιτείας – Εκκλησίας, αλλά και τα παράδοξα που συχνά γεννώνται.

Μια ενδεχόμενη παράταση της αναστολής δια ζώσης εκπαιδευτικής λειτουργίας των σχολικών μονάδων για ακόμη μεγαλύτερο διάστημα θα μπορούσε να ελεγχθεί ως αντισυνταγματική, ή ως αντίθετη στο διεθνές δίκαιο; Αποτελεί ο ισχύων περιορισμός της δια ζώσης λειτουργίας των σχολικών μονάδων έναν αναλογικό περιορισμό;

Με αφορμή τον εξοπλισμό της ΕΛΑΣ με κάμερες (φορητές και σώματος), η Επίκουρη Καθηγήτρια του Παντείου Παν/μίου, Φερενίκη Παναγοπούλου- Κουτνατζή, εξετάζει το κείμενο θεσμικό πλαίσιο και τη σχετική θέση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων. Καταλήγει ότι η χρήση καμερών είναι υπό αυστηρές προϋποθέσεις σύννομη και δεν συνιστά παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Το βιβλίο παρουσιάζει τις ιστορικές αιτίες και τη διαδρομή του Brexit κυρίως από το ιστορικό δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου 2016 μέχρι και την 1 Φεβρουαρίου 2020, ημερομηνία της επίσημης αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέσα από την παρουσίαση των δραματικών γεγονότων της διαδικασίας αποχώρησης που πολλές φορές προσέλαβαν τη μορφή πολιτικού και ιστορικού θρίλερ, επικεντρώνεται και αναλύει τα συνταγματικά ζητήματα που ανέκυψαν τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε επίπεδο Ηνωμένου Βασιλείου.

“Από την άποψη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ποιότητα μιας κοινωνίας μετριέται από το πώς αντιμετωπίζει τις πιο ευάλωτες ομάδες της, όπως είναι και τα παιδιά. Σ’ αυτό, θα προσέθετα ειδικότερα και από το πόσο δυνατά ακούγεται η φωνή και τα θέλω των παιδιών. Αυτό που χρειάζεται, είναι η κοινωνία των ενηλίκων, επιτέλους, να «ενηλικιωθεί» και να έρθει στο ύψος…των παιδιών.” καταλήγει ο Δημήτριος Π. Νικόλσκυ, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Παιδιού (11/12).

Με αφορμή το σχέδιο της Κυβέρνησης για μόνιμη αστυνομική παρουσία εντός των πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου- Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου, Ξενοφώντας Κοντιάδης, εξετάζει τη συνταγματικότητα αλλά και την ενδεχόμενη αποτελεσματικότητα μίας τέτοιας κίνησης και αντιπροτείνει εναλλακτική.

Στο 12ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr, με τίτλο Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Δημήτρης Χριστόπουλος (Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου) αναλύει την έννοια της Ιθαγένειας, εξετάζοντας τις διαφορετικές σχολές σκέψης, τις προβληματικές ρυθμίσεις του παρελθόντος, το παρόν, αλλά και το μέλλον του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας.

Η Καθηγήτρια Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Ευγενία Πρεβεδούρου, εξετάζει ενδελεχώς τα κομβικά σημεία της πρόσφατης απόφασης ΣτΕ 1992/2020, συμπεραίνοντας ότι πρόκειται για εκδήλωση μαξιμαλιστικού ελέγχου κανονιστικής πράξης.

Τι είναι συνταγματική ανθεκτικότητα; Ποιες ιδιότητες καθιστούν ανθεκτικό ένα Σύνταγμα; Ποια η σημασία της συνταγματικής ανθεκτικότητας σε καιρούς κρίσεων;

Ο Καθηγητής Δικαίου και Διοίκησης στο ΕΑΠ, Χαράλαμπος Ανθόπουλος, εξετάζει συνταγματικές όψεις της δημόσιας άσκησης θρησκευτικής λατρείας. Αλλά και τους περιορισμούς που τίθενται σε κατάσταση υγειονομικής ανάγκης, όπως αυτή που ζούμε σήμερα.

Ο Κώστας Μποτόπουλος περιγράφει τα συνταγματικά όρια της ανυπακοής, με αφορμή τα ισχύοντα περιοριστικά μέτρα, αλλά και τις “προσκλήσεις σε ανυπακοή” που έχουν διατυπωθεί τόσο από πολιτικές και κοινωνικές συλλογικότητες ή άτομα όσο και από την Εκκλησία.

Το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, η Νομική Σχολή Πανεπιστημίου Λευκωσίας και το Παρατηρητήριο Συνταγματικών Εξελίξεων www.syntagmawatch.gr, διοργάνωσαν, την Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2020, διαδικτυακή εκδήλωση, με θέμα Ελευθερία του λόγου και πανδημία.

Με αφορμή το προσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης που έχει δει το φως της δημοσιότητας, η Καθηγήτρια Αστικού Δικαίου στη Νομική Σχολή ΑΠΘ, Αικατερίνη Φουντεδάκη, επισημαίνει ορισμένες κρίσιμες παραμέτρους σχετικά με τη γονική μέριμνα μετά τον χωρισμό.

Ο Δημήτριος- Γεώργιος Πατσίκας εξετάζει την αντιπαράθεση ανάμεσα σε αλληλοσυγκρουόμενα συνταγματικά δικαιώματα, που έχει επανέλθει επιτακτικά στο προσκήνιο λόγω των έκτακτων συνθηκών της πανδημίας.

Στο 12ο βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία», ο Καθηγητής Νομικής και Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, και η Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου, Αλκμήνη Φωτιάδου, συζητούν για τα συνταγματικά δικαιώματα στη δεύτερη, πλέον, φάση της πανδημίας. Ποιες οι διαφορές με το πρώτο lockdown σε ό,τι αφορά την πρόσληψή τους από τους πολίτες; Ποιοι οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι;

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας του Δικαίου στη Νομική Σχολή Αθηνών, Φίλιππος Βασιλόγιαννης, συμβάλλει στη συζήτηση για τα συνταγματικά όρια που τίθενται στην εγκατάσταση αστυνομικής δύναμης εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.

Ο Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Δικαίου Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Θωμάς Ψήμμας, αναλύει τα σημαντικότερα σημεία της Έκθεσης της Επιτροπής της Βενετίας. Η Έκθεση εξετάζει τον αντίκτυπο των μέτρων που έχουν λάβει τα ευρωπαϊκά κράτη- μέλη για την αναχαίτιση της πανδημίας, στη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο Βασίλης Σωτηρόπουλος (Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω) γράφει για την πρόοδο που έχει συντελεστεί στο πεδίο, αλλά και τις νέες προκλήσεις που έθεσε η πανδημία. * Το κείμενο αυτό αναρτήθηκε στις 10/12 χωρίς την τελευταία παράγραφο. Η παράλειψη της παραγράφου οφειλόταν αποκλειστικά σε τεχνικό πρόβλημα ασυμβατότητας του αρχείου, που αποθηκεύθηκε στον υπολογιστή του syntagmawatch. Πληροφορηθήκαμε ότι έλειπε η παράγραφος μέσω δημόσιας ανάρτησης του συγγραφέα στο Facebook, που έγινε το βράδυ της 12/12. Διερευνήθηκε το πρόβλημα και, αφού κατέστη δυνατό να ανοίξει το αρχείο, αναρτήθηκε η πλήρης εκδοχή του κειμένου στις 13/12.

Στο πεδίο ιδιωτικών επαγγελματικών δραστηριοτήτων η επιβολή εμβολιασμού εκ μέρους του εργοδότη υπόκειται απαραιτήτως στο σεβασμό της αρχής της νομιμότητας, απαιτεί καταρχήν την εξασφάλιση προηγούμενης ρητής και ελεύθερης συναίνεσης και θα πρέπει να αποτελεί προϊόν διαβούλευσης ανάμεσα στον εργοδότη και τον εργαζόμενο ή τον εκπρόσωπό του.

Η απόφαση αυτή αποτελεί την απάντηση σε όσους διακατεχόμενους είτε από απερισκεψία είτε από σκόπιμη άγνοια, δεισιδαιμονίες, προκαταλήψεις, ιδεοληψίες, ανορθολογισμό και συνομωσιολογία αρνούνται να δουν την πραγματικότητα και να προστατέψουν τον εαυτό τους αλλά και τους γύρω τους. Από την άλλη απευθύνεται και προς το Κράτος, το οποίο δεν αρκεί μόνο να προστατέψει τα πρόσωπα από τις μεταδοτικές ασθένειες και τους ιούς αλλά θα πρέπει με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο να τα ενημερώσει για τις προληπτικές ενέργειες του κάθε εμβολίου αλλά και τις ενδεχόμενες παρενέργειες.

Ο Διδάκτωρ Εργατικού Δικαίου και Αντιπρόεδρος ΑΣΕΠ, Θάνος Παπαϊωάννου, συμβάλλει στον διάλογο για το υπό διαβούλευση προσχέδιο νόμου σχετικά με τις προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ.

Στο 11ο βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία» ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης, και η Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου, Αλκμήνη Φωτιάδου, συζητούν για τα συνταγματικά προβλήματα της πανδημίας στο πλαίσιο του δεύτερου lockdown και για την ανθεκτικότητα του Συντάγματος.

Οι περιορισμοί και οι απαγορεύσεις σε συνδυασμό με την καταστολή αποτελούν μια τομή σε εξέλιξη. Στόχος είναι να περιοριστεί τελικά η δυνατότητα διεκδίκησης. Με αυτόν τον τρόπο οι εκάστοτε «έκτακτες» καταστάσεις αξιοποιούνται ως «έκτακτες» ευκαιρίες για τους διαμορφωτές και εφαρμοστές του νόμου.

Όσοι δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν και όσοι θέλουν να διαφυλάξουν ως ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο αν εμβολιάστηκαν, μπορούν να το επιλέξουν. Στο πλαίσιο όμως της οργανωμένης κοινωνικής συμβίωσης, που όπως φαίνεται θα συνεχίσει να απειλείται από επικίνδυνους μεταδοτικούς ιούς και πανδημίες, η άρνηση εμβολιασμού είναι συνταγματικά ανεκτό να επιφέρει συγκεκριμένες έννομες συνέπειες.

Στο 11ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας, με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» ο Απόστολος Βλαχογιάννης (Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου) εξηγεί την πορεία, τον ρόλο και τη συμβολή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην προστασία των δικαιωμάτων.

Η Ελλάδα καταδικάστηκε για παραβίαση του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ (δικαίωμα στην ιδιοκτησία). Στο ΕΔΔΑ η Ελλάδα υποστήριξε την αδράνεια των αρχών, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, ενόψει του κινδύνου διατάραξης της δημόσιας τάξης με την εκκένωση δεκάδων ανθρώπων από το κτίριο. Το ΕΔΔΑ αναγνώρισε τις ανησυχίες των αρχών, αλλά έκρινε ότι αυτό δεν δικαιολογεί την τριετή αδράνειά τους.

Η 3η Δεκεμβρίου έχει οριστεί ως η Διεθνής Ημέρα των Ατόμων με Αναπηρία. Ειδικά εν μέσω πανδημίας, η προάσπιση των δικαιωμάτων, αλλά και η θεσμική θωράκιση της φωνής των αναπήρων, αναδεικνύεται σε ζήτημα κομβικής σημασίας.

Η ανθεκτικότητα των συνταγματικών δικαιωμάτων, που βρίσκεται στον πυρήνα της ανθεκτικότητας του Συντάγματος, σε περιόδους κρίσεων εξαρτάται από την προσαρμοστικότητά τους στην πραγματικότητα. Αυτή είναι που διασφαλίζει τη δυνατότητα επαναφοράς τους στο προηγούμενο επίπεδο προστασίας όταν παρέλθει η κρίση. Σε μεγάλο βαθμό, η ανθεκτικότητα των δικαιωμάτων επηρεάζει την πρόσληψη των φορέων τους για το Σύνταγμα.

Πέραν από το ζήτημα της καταπολεμήσεως της μεταδόσεως του ΑIDS/ΗIV, φλέγον είναι το θέμα της κοινωνικής προκαταλήψεως που συνδέεται με την οροθετικότητα, η οποία εντάσσεται στα δεδομένα υγείας και αποτελεί ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο (ειδική κατηγορία δεδομένων), κατά το άρθρο 9 παρ. 1 του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (ΓΚΠΔ). Το εύλογο ερώτημα που ανακύπτει είναι πώς προστατεύονται τα προσωπικά δεδομένα των οροθετικών και αν η προστασία αυτή οφείλει να υποχωρεί ενίοτε έναντι της εξυπηρετήσεως του δημοσίου συμφέροντος προαγωγής της δημόσιας υγείας.

Η αντιστροφή των υποθέσεων South Bay και Calvary Chapel στην παρούσα περίπτωση, δείχνει σαφώς τη συντηρητική ‘στροφή’ της πλειοψηφίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου μετά και τον διορισμό της Δικαστού Μπάρετ. Η γνώμη της πλειοψηφίας αντανακλούσε μεγάλο μέρος των διαφωνούντων απόψεων στις δύο προηγούμενες υποθέσεις. Πράγματι, δεν είναι μόνο η ίδια η αντιστροφή που είναι ενδεικτική αυτής της συντηρητικής στροφής, αλλά και η ουσία και οι εκφράσεις της παρούσας απόφασης, όπως η σημασία που αποδίδεται στην ζημία που προκαλείτε από την απώλεια έστω και μικρού αριθμού θρησκευτικών τελετών για τους αιτούντες, ή η έντονα περιοριστική άποψη της διακριτικής ευχέρειας των Κυβερνητών (εν γένει της εκτελεστικής εξουσίας) έναντι της περιφρούρησης των ατομικών ελευθεριών.

Ο Τραμπ βασίσθηκε στην πόλωση, κατάφερε να αναδειχθεί υπέρμαχος της εργατικής τάξης των λευκών και αργότερα και ενός σημαντικού μέρους των ισπανόφωνων που σταδιακά παύουν να νιώθουν μετανάστες, έδειξε πλήρη περιφρόνηση προς τους θεσμούς και έκανε αυτή την αυταρχική περιφρόνηση να δείχνει αντισυστημικότητα σε μια κοινή γνώμη που έχει απογοητευθεί από το πολιτικό σύστημα. Και έτσι, ήρθε φυσιολογικά η συμπεριφορά του μετά τις εκλογές με την οποία πείθει μεγάλο ποσοστό πολιτών ότι έγινε νοθεία σε βάρος του υπονομεύοντας την πίστη τους στο δημοκρατικό πολίτευμα.

Το Ανώτατο Δικαστήριο κατέστησε σαφές ότι η εκτελεστική εξουσία δεν διαθέτει απόλυτη διακριτική ευχέρεια να ορίζει ποιες ανάγκες των πολιτών είναι «απαραίτητες» και ποιες όχι. Παράλληλα άσκησε ενδελεχή έλεγχο αναλογικότητας στο εκτελεστικό διάταγμα του Κυβερνήτη της Νέας Υόρκης. Η πλειοψηφούσα γνώμη δεν αποδέχεται ότι ο αφηρημένος κίνδυνος μετάδοσης ενός ιού επαρκεί για να δικαιολογηθεί κάθε περιορισμός επί των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Με πανηγυρικό τρόπο, η πλειοψηφία διακηρύσσει: «ακόμα και σε μία πανδημία, το Σύνταγμα δεν μπορεί να τεθεί στην άκρη και να λησμονηθεί».

Λίγο μετά τα μεσάνυχτα της ημέρας των Ευχαριστιών, το Ανώτατο Δικαστήριο εξέδωσε την απόφαση στην υπόθεση Roman Catholic Diocese of Brooklyn v. Cuomo. Αυτή η απόφαση εισήχθη στη νέα σύνθεση του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Το δικαστήριο με πλειοψηφία 5-4 έκρινε αντισυνταγματικά τα όρια πληρότητας της Νέας Υόρκης σε λατρευτικούς χώρους. Η δικαστής Barrett έδωσε την αποφασιστική ψήφο.

Στο 10ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» η Μαρία Γαβουνέλη (Καθηγήτρια Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου) εξηγεί τον ρόλο της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

Η μη απαλλαγή των κυλικείων των ΚΑΠΗ από την καταβολή μισθωμάτων στους ΟΤΑ 1ου βαθμού απασχόλησε όχι μόνο την εθνική αντιπροσωπεία, αλλά δημιούργησε προβλήματα λειτουργίας των επιχειρήσεων αυτών και λήψης αποφάσεων από τους ΟΤΑ αντιστοίχως. Το επίμαχο άρθρο θέτει ζητήματα όπως η αντιμετώπιση των κενών στο δίκαιο, η διασταλτική σύμφωνη με το Σύνταγμα ερμηνεία, η άνιση μεταχείριση ομοίων περιπτώσεων και η σχέση γενικότερης και ειδικότερης διάταξης.

Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά στον κίνδυνο να τεθούν στους γιατρούς της πρώτης γραμμής κρίσιμα ηθικά και νομικά διλήμματα. Θα αναγκαστούν να εφαρμόσουν «πρωτόκολλα πολέμου», κάνοντας διαλογή ασθενών; Θα κληθούν να επιλέξουν να σώσουν τη ζωή ενός ανθρώπου έναντι ενός άλλου, εξαιτίας της έλλειψης του αναγκαίου υγειονομικού υλικού και επαρκών κλινών ΜΕΘ; Ζήτημα ποινικής ευθύνης δεν τίθεται όταν δεν υπάρχει άλλη πρακτική λύση.

Η συνταγματικότητα της απαγόρευσης συναθροίσεων σε όλη την ελληνική επικράτεια για τέσσερεις ημέρες, με προφανή στόχο την μη διεξαγωγή των πορειών της 17.11.2020, παραμένει ένα σύνθετο θέμα, το οποίο, αναμενόμενα, δεν διαλεύκανε η απόφαση της Προέδρου του ΣτΕ επί του αιτήματος προσωρινής διαταγής. Ούτε, όμως, και οι απορριπτικές αποφάσεις επί της αιτήσεων αναστολής, που εκδόθηκαν στις 19.11.2020, από την Ολομέλεια του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου, επικεντρώνονται στην ουσία των εκατέρωθεν επιχειρημάτων μιας και ο νομικός συλλογισμός του δικαστηρίου στηρίζεται στο άρθρο 52.6.β’ π.δ. 18/1989 και δη στη συνδρομή επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος.

Στις εκλογές για την ανάδειξη του νέου Προέδρου των ΗΠΑ, που διεξήχθησαν υπό συνθήκες πανδημίας, μόλις το 1/3 ψήφισε σε εκλογικό τμήμα την ημέρα των εκλογών. Η οργάνωση της διαδικασίας ανέδειξε επιμέρους συνταγματικά ζητήματα. Η έως σήμερα αντιμετώπισή τους από τα δικαστήρια έχει διαφυλάξει την ακεραιότητα της διαδικασίας, καθιστώντας αδιέξοδες ορισμένες κραυγές αυταρχισμού.

Αυτό που επιτάσσουν η ιατρική επιστήμη και η κοινή λογική θα αρκούσε να είναι ορθολογικότερα διαρθρωμένο και πληρέστερα τεκμηριωμένο, ώστε να μην ανακύψουν ζητήματα συνταγματικότητας ενός περιορισμού που επί της ουσίας δεν αμφισβητείται από καμία πλευρά. Όμως οι αντιρρήσεις δεν είναι περί όνου σκιάς. Η τήρηση των συνταγματικών επιταγών ακόμη και υπό ακραίες συνθήκες δεν αποτελεί περιττή πολυτέλεια αλλά, εκτός των άλλων, όρο για τη διασφάλιση της κοινωνικής συναίνεσης.

Στο 9ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» η Βασιλική Χρήστου (Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Πανεπιστημίου Αθηνών) εξηγεί τι είναι ένα δημοψήφισμα καθώς και τι προβλέπει το Σύνταγμα για τα είδη και τη διαδικασία διεξαγωγής των δημοψηφισμάτων.

Η απαγόρευση δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης, για λόγους δημόσιας υγείας, υπάγεται στο κανονιστικό πεδίο του άρθρου 11 παρ.2 του Συντάγματος. Η απόφαση του αρχηγού της ΕΛΑΣ αναφέρεται, επίσης, στο άρθρο 5 του Συντάγματος. Δεν ερμηνεύουμε στο κενό το Σύνταγμα και τους νόμους, αλλά στην τραγική πραγματικότητα που βιώνουμε. Αυτά τα δύο δεδομένα ενισχύουν και προκρίνουν τη συνταγματικότητα της απαγόρευσης. Στο λεπτό αυτό σημείο και τη γκρίζα ζώνη, στην οποία εισέρχεται αναπόφευκτα και η πολιτική επιλογή, επικεντρώνεται και ο συνταγματικός διάλογος.

Η εξουσία θέσπισε το μέτρο της απαγόρευσης κάθε συνάθροισης στο τριήμερο του Πολυτεχνείου με νόμο και μάλιστα ύστερα από γνώμη των υγειονομικών υπευθύνων. Ο νόμος αυτός έχει, αναμφίβολα, έρεισμα στο Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ: η γενική απαγόρευση σε όλη την επικράτεια για λόγους δημόσιας ασφάλειας, στους οποίους ανήκει προφανώς και η δημόσια υγεία προβλέπεται ρητά από το άρθρο 11 παρ. 2 Σ. Το ότι ο νόμος ήταν το αποτέλεσμα γνώμης των αρμόδιων υγειονομικών υπευθύνων μπορεί να θεωρηθεί επίσης τεκμήριο για την αναλογικότητα των μέτρων που επιβάλλει. Εκείνο που δεν ξέρουμε, είναι αν ο νόμος σεβάστηκε το όριο του «πυρήνα» του δικαιώματος του συνέρχεσθαι.

Τα Ellinika Hoaxes πράγματι είχαν ιδιαίτερη επιτυχία αναφορικά με ειδήσεις που είναι όντως hoaxes, περιλαμβανομένης συνωμοσιολογίας, ψεύτικων ρητών και ψευδοεπιστήμης. Όπως συμβαίνει βέβαια τις περισσότερες φορές, το πρόβλημα δημιουργείται όταν η άσκηση ελέγχου παύει να αφορά τις προφανείς ψευδείς ειδήσεις και εισέρχεται στο πεδίο της ιδεολογίας, της επιστημονικής ελευθερίας και των αντικρουόμενων επιστημονικών απόψεων.

Η κοινωνική πραγματικότητα και η ιατρική αναγκαιότητα είναι τέτοια που σίγουρα δεν επιτρέπουν τον εορτασμό της επετείου του Πολυτεχνείου τουλάχιστον όχι με τον τρόπο που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Αυτό όμως δεν επιτρέπει επ’ ουδενί εκπτώσεις ως προς τις συνταγματικές εγγυήσεις ρύθμισης και απόλαυσης ενός θεμελιώδους δικαιώματος. Είναι επιβεβλημένο ο νομικός κόσμος ιδίως στον δημόσιο λόγο του να αφήσει κατά μέρος της πάσης φύσεως σκοπιμότητες και να συμμετάσχει σε έναν ανυπόκριτο διάλογο προς όφελος της δικαιοσύνης, της υγείας, των ίδιων των πολιτών εν γένει.

Η αποφασισθείσα απαγόρευση είναι από συνταγματικής και νομοθετικής πλευράς απολύτως σύννομη, θα έλεγα δε, ενόψει των απαγορεύσεων κάθε είδους δημοσίων συναθροίσεων ακόμα και σε εθνικές εορτές και υπό το πρίσμα της γενικής αρχής της ισότητας ενώπιον του νόμου (άρθρο 4 παρ. 1 Σ), και επιβεβλημένη.

Στο καίριο αυτό ερώτημα απαντάει ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου κ. Ξενοφών Κοντιάδης στο πλαίσιο της εκπομπής “Διάλογοι” (BEST TV, 12.11.2020, με τον Θέμη Κανελλόπουλο).

Μετά την καταδικαστική απόφαση για τη Χρυσή Αυγή αποτελεί επιτακτική πολιτική και συνταγματική ανάγκη η αποκατάσταση του άρθρου 29 § 1 του Συντάγματος, δηλαδή η επανένωση των δύο μερών του σε μια ενιαία νομική ενότητα.

Παρακολουθήστε στο βίντεο που ακολουθεί τον θεματικό διάλογο που διεξήχθη τη Δευτέρα 9/11/2020 από το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου με θέμα “Δημοκρατία και Πολιτειακή Εκπαίδευση”. Στόχος του θεματικού διαλόγου ήταν η ανάδειξη της σημασίας της εκπαίδευσης για τη διαμόρφωση του ενεργού πολίτη θέτοντας το ερώτημα «τελικά μαθαίνεται η δημοκρατία;».

Η προσπάθεια του Προέδρου Trump να διακρίνει μεταξύ «νόμιμων» και «μη νόμιμων» ψήφων, συγκαταλέγοντας στις τελευταίες και την επιστολική ψήφο που ταχυδρομήθηκε πριν από τις εκλογές αλλά παρελήφθη στα εκλογικά κέντρα λίγες μέρες μετά από αυτές, προβάλλει στις συνθήκες της πανδημίας του κορωνοϊού τελείως προσχηματική και αντίθετη στις αρχές της Αμερικανικής Δημοκρατίας.

Η κυβέρνηση ακροβατεί τους τελευταίους μήνες ανάμεσα στους ακραίους βιοπολιτικούς περιορισμούς και στην ανέμελη θερινή ασυδοσία, για να επιστρέψει σε ένα νέο, οδυνηρότερο lock down. Ενώ κατά την πρώτη φάση της πανδημίας οι εισηγήσεις των εμπειρογνωμόνων δημόσιας υγείας ήταν ομόφωνες, σήμερα οι απόψεις τους φαίνεται να διίστανται. Το ίδιο ισχύει και ως προς την κοινωνική αποδοχή του δεύτερου lock down.

Στο 8ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης (Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Πανεπιστημίου Πελοποννήσου ) εξηγεί τη σχέση Συντάγματος και διεθνούς δικαίου και ειδικότερα τη θέση του διεθνούς δικαίου στην εσωτερική έννομη τάξη.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου σε συγχρηματοδότηση με δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) ολοκληρώνει το πρόγραμμα «Νέοι Πολίτες και Σύνταγμα» με έναν θεματικό διάλογο επικεντρωμένο στη Δημοκρατία και την Πολιτειακή Εκπαίδευση. Η εκπαιδευτική δράση θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά (live webcast) τη Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 2020, 16.00-17.30.

Σήμερα η αμερικανική κοινωνία είναι πολύ πιο πολωμένη και ο Τραμπ δεν έχει καμία σχέση με τον Μπους ως προς το πολιτικό του ύφος και ήθος. Τα πράγματα θα κυλήσουν ομαλά μόνο εάν νικήσει ο Τραμπ ή εάν νικήσει με μεγάλη διαφορά ο Μπάιντεν. Σε περίπτωση που ο δημοκρατικός υποψήφιος νικήσει με οριακή διαφορά, ο Τραμπ δεν θα παραδώσει εύκολα τα όπλα.

Παρακολουθήστε τη διαδικτυακή εκδήλωση που διοργάνωσε τη Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2020 το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου τη Δευτέρα πάνω στο καίριο θέμα των αμερικανικών εκλογών και των ενδεχόμενων θεσμικών «επιπλοκών».

Στο 7ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» ο Γιώργος Καραβοκύρης (Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου ΑΠΘ) εξηγεί τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της φιλελεύθερης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και τις αμφισβητήσεις που έχει δεχθεί στην πορεία του χρόνου.

Το κοινωνικό και πολιτικό υπόβαθρό πάνω στο οποίο αναπτύχθηκε το φαινόμενο Τραμπ προϋπήρχε. Το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ βασίζεται σε ένα απαρχαιωμένο, δυσλειτουργικό Σύνταγμα, καθώς και σε ένα εκλογικό σύστημα που επίσης δέχεται σοβαρές επικρίσεις. Η προεδρία Τραμπ έχει απροκάλυπτα δοκιμάσει τις αντοχές του αμερικανικού πολιτικού συστήματος.

Στην προσφάτως δημοσιευθείσα απόφασή του Ayoub και λοιποί κατά Γαλλίας , το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (εφεξής: ΕΔΔΑ) επικύρωσε τη νομιμότητα της διαδικασίας διοικητικής διάλυσης ακροδεξιών ενώσεων. Το ΕΔΔΑ συμπλέοντας με τη δικαστική κρίση του Conseil d’État , αποφάνθηκε ότι η κατ’ αυτόν τον τρόπο αποβολή από την έννομη τάξη, ενώσεων με χαρακτηριστικά που παραβιάζουν τις καταστατικές αρχές της δημοκρατίας, δεν προσκρούει στις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Ο αποκεφαλισμός του Samuel Paty είναι μια βάναυση και αποτρόπαια επίθεση στον σκληρό πυρήνα των γαλλικών (και δυτικών) αξιών, μια ανελέητη μάχη, σε γραμμική συνέχεια των σφαγών στο Bataclan και το Charlie Hebdo, που αναδεικνύει το γαλλικό έδαφος σε μείζον πεδίο ταυτοτικής και συμβολικής σύγκρουσης, με την πιο πολεμική έννοια του όρου.

Το ζητούμενο από όλους, αδιάφορο αν είναι νέοι ή ηλικιωμένοι, είναι η συνείδηση της ευθύνης για τις συνέπειες της συμπεριφοράς τους, που αποτελεί, όπως έλεγε ο Μαξ Βέμπερ, το χαρακτηριστικό του ώριμου ανθρώπου.

Στο 6ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» η Φερενίκη Παναγοπούλου (Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου) εξηγεί τι είναι τα προσωπικά δεδομένα καθώς και τις βασικές αρχές επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Η μάχιμη Δημοκρατία όπως είναι η δική μας χρειάζεται περισσότερα όπλα απ’ ό,τι αυτά που της δίνει το κοινό Ποινικό Δίκαιο. Η περίπτωση του νεοναζιστικού μορφώματος της Χρυσής Αυγής, όπως και παλαιότερα της τρομοκρατικής οργάνωσης 17 Νοέμβρη αλλά και άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων, που αμφισβήτησαν την Δημοκρατία μας με την βία και τα όπλα, χύνοντας το αίμα αθώων, καταδεικνύει ότι η Δημοκρατία έχει εχθρούς ένθεν κακείθεν του πολιτικού φάσματος και χρειάζεται οπλοστάσιο στο πλαίσιο του Κράτους Δικαίου για να αμυνθεί.

Θεωρητικά, στο ποινικό δίκαιο, «μιλούν τα στοιχεία»-εξυπονοείται «γυμνά», χωρίς ανάγκη ερμηνείας. Να όμως που, σε μια από τις πιο σημαντικές δίκες της νεότερης ελληνικής ιστορίας, τους κόμπους που έκριναν την υπόθεση, και την τιμή της δημοκρατίας, τους έλυσε η ερμηνεία.

Στο 5ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» ο Γεώργιος Σωτηρέλης (Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου ΕΚΠΑ) εξηγεί τι σημαίνει θρησκευτική συνείδηση και προσδιορίζει τις συγκρουόμενες προσεγγίσεις αναφορικά με το άρθρο 16 του Συντάγματος περί ανάπτυξης της θρησκευτικής συνείδησης, αναλύοντας τη σχέση θρησκείας και εκπαίδευσης.

Στην περίπτωση της δίκης της Χρυσής Αυγής η Δικαιοσύνη έπραξε το καθήκον της, διαπλάθοντας μία πρωτοποριακή νομολογία για τα όρια της δράσης των πολιτικών κομμάτων. Τώρα είναι η ώρα να αναλάβουν πρωτοβουλίες άλλα θεσμικά όργανα, ώστε να μην επαναληφθεί στο μέλλον ο ακροδεξιός εφιάλτης.

Η δικηγόρος RBG με τη συνολική νομική σταδιοδρομία της παρέχει και μια εξαιρετική ευκαιρία αναστοχασμού της απονομής της δικαιοσύνης ως θεσμού ο οποίος υπηρετείται όχι μόνον από τους δικαστές αλλά και από τους δικηγόρους. Δεν υπερασπιζόταν τις γυναίκες αλλά την αρχή της ισότητας των φύλων.

Παρακολουθήστε την εκδήλωση καίριας σημασίας που διοργάνωσε χθες το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου με θέμα «Πώς θα τελειώσουμε οριστικά με την Ακροδεξιά;».

Πράγματι, η καταδίκη της Χρυσής Αυγής ήταν μια νίκη της δημοκρατίας με τεράστια νομική και συμβολική σημασία. Όμως, για την οριστική εξαφάνιση του αυγού του φιδιού χρειάζεται να γίνουν πολύ περισσότερα από την πολιτεία. Η δημοκρατία χρειάζεται να επιδεικνύει διαρκώς εγρήγορση απέναντι στους εχθρούς της.

Συνέντευξη του Καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου και Προέδρου του Ιδρύματος Τσάτσου, κ. Ξενοφώντα Κοντιάδη, στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΑ (στην εκπομπή της Ευαγγελίας Μπαλτατζή «ΝΑΙ ΜΕΝ, ΑΛΛΑ») με αφορμή τη σημερινή απαγγελία ποινών για τους καταδικασθέντες στην υπόθεση της Χρυσής Αυγής.

Η αντιμετώπιση και καταπολέμηση της νεοναζιστικής Ακροδεξιάς, μέλη της οποίας και πάντως τα ηγετικά ενεργούσαν ως εγκληματική οργάνωση, σύμφωνα με την απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών, πρέπει να συνεχίσει να γίνεται σύμφωνα με τους κανόνες του Κράτους Δικαίου, όπως έχει γίνει μέχρι τώρα, δηλ. με τους κανόνες του ποινικού φιλελευθερισμού όπως αυτοί κατοχυρώνονται θετικιστικά στον ΠΚ και τον ΚΠΔ και βεβαίως με σεβασμό στους κανόνες του Συντάγματος και υπερνομοθετικής ισχύος Συμβάσεις προστασίας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, κυρίως της ΕΣΔΑ.

Στην υπόθεση της Χρυσής Αυγής η Δικαιοσύνη υπερασπίστηκε τη δημοκρατία, αποδεικνύοντας ότι δεν χρειαζόταν να προβλέπεται στο Σύνταγμα η δυνατότητα απαγόρευσης πολιτικού κόμματος για να αντιμετωπιστεί η νεοναζιστική βία της Χρυσής Αυγής, ως στοιχείο εγγενές της ιδεολογίας και της πολιτικής της δράσης. Ωστόσο, αναδείχθηκαν ταυτόχρονα ορισμένα θεσμικά κενά που οφείλει να καλύψει άμεσα ο νομοθέτης ώστε να ισχυροποιηθούν οι άμυνες απέναντι στην Ακροδεξιά.

Στο 4ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» η Ιφιγένεια Καμτσίδου (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Νομικής Σχολής ΑΠΘ) εξηγεί τα χαρακτηριστικά του κοινοβουλευτικού συστήματος.

Ο κοινός νομοθέτης δεν δύναται απλώς, αλλά υποχρεούται να θεσπίσει απαγόρευση συμμετοχής της Χρυσής Αυγής στις εκλογές. Από κει και πέρα, τίθεται και το γενικότερο ζήτημα της απαγόρευσης ή άλλων κυρώσεων κατά των αντιδημοκρατικών κομμάτων, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 29 παρ. 1 Συντ., δηλαδή με τη θέσπιση ενός νέου νόμου περί πολιτικών κομμάτων.

Η εμπιστοσύνη στο κράτος δικαίου είναι αυτή που μπορεί να απαλείψει σταδιακά την κτηνωδία και την καταπάτηση θεμελιωδών δικαιωμάτων σε όποιο πεδίο της κοινωνικής ζωής αυτή τυχόν εμφανίζεται. Εναπόκειται στον πολίτη να τολμήσει να εναντιωθεί στην όποια στρεβλή «παράδοση» εξαντικειμένισης του ζώου και κακοποίησής του, σπάζοντας τη συλλογική σιωπή που συνιστά αφεαυτής συνέργεια και να καταγγείλει τις πράξεις βίας. Η νομοθεσία δίνει τα όπλα στον αγώνα κατά των αποτρόπαιων εγκλημάτων εις βάρος των ανυπεράσπιστων ζώων · απομένει σε όλους εμάς να τα χρησιμοποιήσουμε.

Στο ειδικό αφιέρωμα για τη σημασία της δίκης της Χρυσής Αυγής τοποθετούνται η κα Μαρία Γαβουνέλη (Καθηγήτρια Νομικής ΕΚΠΑ & Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου), ο κ. Ξενοφών Κοντιάδης (Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου & Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου) και ο κ. Κώστας Μποτόπουλος (Συνταγματολόγος, Δικηγόρος).

Το νέο ευρωπαϊκό σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο τύποις περιλαμβάνει και τον όρο «μετανάστευση» καθώς όλες οι ρυθμίσεις του εκκινούν και καταλήγουν στο δίπολο: διεθνής προστασία ή επιστροφή, παραγνωρίζοντας το γεγονός ότι τα όρια μεταξύ νόμιμης και παράνομης διαμονής είναι ασαφή, ενώ υπάρχουν χιλιάδες περιπτώσεις υπηκόων τρίτων χωρών , οι οποίοι δεν δύνανται να επιστραφούν για νομικούς ή πραγματικούς λόγους.

Μολονότι το άρθρο 15 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) αφορά, κατά κυριολεξία, παρέκκλιση από τις δεσμεύσεις της σύμβασης και όχι θεσμοθέτηση διαδικασίας επιβολής εξαιρετικού status, μοιάζει εντούτοις, προτιμητέα η σύμπλευση με το corpus των κοινών διατάξεων και των περιορισμών που εκάστοτε συντρέχουν. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου θα κληθεί πιθανότατα προσεχώς να αποφανθεί επί μέτρων που λαμβάνονται αυτή την περίοδο στην προσπάθεια ανάσχεσης του επίμονου, πανδημικού κύματος.

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα ποια θα είναι η ετυμηγορία του δικαστηρίου στις 7 Οκτωβρίου 2020. Η δημοκρατία είναι ένα πολίτευμα ανεκτικό απέναντι στους εχθρούς του, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι στερείται τη δυνατότητα και την υποχρέωση να προστατεύεται απέναντί τους. Η καταδίκη της Χρυσής Αυγής θα έχει τεράστια νομική και συμβολική σημασία για το δημοκρατικό κράτος δικαίου στη χώρα μας.

Στο 3ο Βίντεο-Μάθημα ο Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κ. Ιωάννης Σαρμάς, εξηγεί το ρόλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου καθώς και τις επιμέρους δικαιοδοσίες του φορέα.

Το ελληνικό Σύνταγμα δεν αφήνει ολότελα την ατομική ευθύνη στη σφαίρα της προσωπικής ή κοινωνικής ηθικής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι καταστάσεις κοινωνικής ανάγκης, όπως η πανδημία, «Το Κράτος δικαιούται να αξιώνει από όλους τους πολίτες την εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης» (άρθρο 25, παρ. 4 του Συντάγματος).

Στο 2ο Βίντεο-Μάθημα της νέας ενότητας του Παρατηρητηρίου με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» ο Σπύρος Βλαχόπουλος (Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ) εξηγεί τις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας καθώς και τις αλλαγές που επέφερε η Συνταγματική Αναθεώρηση του 2019 ως προς τη διαδικασία εκλογής του.

Η καταστροφή του κέντρου μεταναστών στη Μόρια έλαβε χώρα σε μία ιδιαίτερα σημαντική χρονική στιγμή, ενόψει της παρουσίασης του πολυαναμενόμενου νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το νέο Σύμφωνο παρουσιάζεται σήμερα, 23 Σεπτεμβρίου 2020, στο Ευρωκοινοβούλιο, νωρίτερα από την προβλεπόμενη ημερομηνία, και θα περιέχει τους βασικούς πυλώνες της ευρωπαϊκής πολιτικής για την υποδοχή, την ένταξη και την επιστροφή πολιτών τρίτων χωρών.

Παρά τις όποιες αστοχίες της Μελέτης Εκτίμησης Αντικτύπου Προσωπικών Δεδομένων που υπέβαλε το Υπουργείο Παιδείας, το μέτρο της τηλεκπαίδευσης είναι συμβατό με τη βασική αποστολή του Κράτους, όπως αυτή απορρέει από το άρθρο 16 του Συντάγματος και αποτελεί χρήσιμο εργαλείο εκπαίδευσης, ιδίως σε περιόδους πανδημίας. Κατά την επερχόμενη περίοδο, που διαφαίνεται πιθανή έξαρση της πανδημίας, θα δοκιμασθεί η αντοχή, η αξιοπιστία αλλά και η ουσία των εθνικών και ενωσιακών διατάξεων για την προστασία των δεδομένων.

Ο Αθανάσιος Ράντος (πρώην Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας) εξηγεί το ρόλο και τη θέση του ΣτΕ στο πλαίσιο του συστήματος απονομής δικαιοσύνης.

Η πανδημία, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, επιτάσσει τον αναστοχασμό πάνω στις παραδοσιακές σταθμίσεις μεταξύ αντιτιθέμενων δικαιωμάτων και αγαθών. Η ανθεκτικότητα των δικαιωμάτων ενισχύεται όταν η κρατούσα άποψη επανεξετάζεται με βάση την εξέλιξη των δεδομένων. Ο συνδυασμός της αρχής της πρόληψης με την αρχή της αναλογικότητας μπορεί να αποτελέσει θεμέλιο για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό.

Η υποχρέωση χρήσεως μάσκας στα σχολεία είναι απότοκη της σταθμίσεως του δικαιώματος στην υγεία, την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, την ελευθερία κινήσεων και του δικαιώματος στην εκπαίδευση. Κανένα από τα ανωτέρω δικαιώματα δεν είναι απόλυτα, αλλά επιδέχονται περιορισμούς, αρκεί να μη θίγεται ο πυρήνας τους. Η υποχρεωτική χρήση της μάσκας κρίνεται ότι δεν παραβιάζει τον πυρήνα του δικαιώματος στην εκπαίδευση.

Τα μέτρα της Πολιτείας δεν μπορεί να θεωρούνται από ορισμένους «βασιλικότερους του βασιλέως» ανέλεγκτα, ακριβώς επειδή σε μια δημοκρατική κοινωνία οποιοσδήποτε περιορισμός των δικαιωμάτων παραμένει επώδυνος, ακόμη και σε καιρούς πανδημίας.

Τον Ιούνιο του 2020, το Υπουργείο Παιδείας έφερε στην Βουλή για ψήφιση ένα νομοσχέδιο που αντί να περιλαμβάνει διάταξη για τον τρόπο απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών, επέβαλε την αναγραφή της διαγωγής των μαθητών στα απολυτήρια. Μια αναχρονιστική πολιτική απόφαση, καθώς τρία χρόνια πριν, με τον Ν.4485/2017 η διαγωγή είχε απαγορευθεί να σημειώνεται επί των απολυτηρίων και των άλλων πιστοποιητικών σπουδών στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μετά την απόφαση 32/200 της Αρχής Προσωπικών Δεδομένων (7.9.2020) το Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων φαίνεται να εξετάζει την συμμόρφωσή του ως προς το θέμα της διαγραφής της διαγωγής από τα απολυτήρια, αλλά ως προς το θέμα της απαλλαγής των θρησκευτικών υποστηρίζει ότι έχει συμμορφωθεί με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Η θέση «θεωρώ τη χρήση της μάσκας στα σχολεία αναποτελεσματική και τα παιδιά δεν θα συμμορφωθούν, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν περισσότερα προβλήματα» συνιστά συνταγματικώς επιτρεπτή έκφραση γνώμης. Η θέση «Μη στέλνετε τα παιδιά σας με μάσκα στο σχολείο» συνιστά υποκίνηση σε απείθεια σε συγκεκριμένη διάταξη νόμου που – ιδίως στην περίοδο της πανδημίας – ξεφεύγει από τα επιτρεπτά όρια της ελευθερίας του λόγου.

Η προβολή της ανατρεπτικής πραγματικότητας που επέφερε ο Covid-19 στα νομικά συγκείμενα διαμορφώνει πεδίο δυναμικών σταθμίσεων προκειμένου να εξισορροπηθεί η σύγκρουση μεταξύ του δικαιώματος της ιδιωτικής ζωής, των προσωπικών δεδομένων και της εν γένει, αυτοδιάθεσης του ατόμου, αφενός και αφετέρου, της δημόσιας υγείας ως ειδικότερης έκφανσης του δημοσίου συμφέροντος. Στο πλαίσιο αυτό η ιχνηλάτηση του πληθυσμού εντός δεδομένης επικράτειας διά της αξιοποίησης των δεδομένων θέσης – ένα είδος μέτρου μαζικής επιτήρησης -, θα πρέπει να αποτιμηθεί σε συνάρτηση με τους κινδύνους που αυτή επάγεται ως προς την ακεραιότητα του επικοινωνιακού απορρήτου.

Η αιγιαλίτιδα ζώνη περιέρχεται στην έννοια της Επικράτειας κατά το άρθρο 27 παρ. 1 του Συντάγματος καθώς και η κυριαρχία επ’ αυτής στην έννοια της εθνικής κυριαρχίας υπό την έννοια του άρθρου 28 παρ. 3 του Συντάγματος, το οποίο προβλέπει υπό ουσιαστικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις περιορισμούς στην άσκησή της. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε μεταβολή στο πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης αποτελεί μεταβολή των ορίων της Επικράτειας. Σύμφωνα με το άρθρο 27 παρ. 1 του Συντάγματος του 1975, καμία μεταβολή στα όρια της Επικράτειας δεν μπορεί να γίνει χωρίς νόμο, που ψηφίζεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών.

Στη σύγχρονη δημοκρατία η σχέση της επιστημονικής γνώσης προς τη δημοκρατική, αντιπροσωπευτική και συμμετοχική διαδικασία, δηλαδή η σχέση πολιτικού και επιστημονικού λόγου, γίνεται κομβική, ίσως κάπου και αδιέξοδη. Πού οδηγεί αλήθεια τη δημοκρατία η εξάρτηση της ελευθερίας από τη γνώση, του πολιτικού από τον επιστημονικό λόγο;

Πλέον, το Διεθνές Δίκαιο, υπέχει θέση νόμου του εκάστοτε κράτους, και αποτελεί θεμελιώδη και λειτουργική πηγή του Συνταγματικού Δικαίου. Δεδομένου ότι κάθε κράτος αντιμετωπίζει το Σύνταγμά του, ως τον υπέρτατο νόμο της Πολιτείας, η θέση του συνταγματικού κειμένου συμπλέει με βάση τις διεθνείς υποχρεώσεις που δεσμεύουν, ανάλογα, το συνταγματικό κράτος στο πλαίσιο της συνύπαρξης των εθνικών συνταγματικών ορίων με τη διεθνή δικαιοταξία και τις οικουμενικές νόρμες.

Η «ανελεύθερη δημοκρατία» αποτελεί πλέον έναν θεσμικό πρότυπο, το οποίο έχει αποκρυσταλλωθεί τόσο στην εμπειρική του εφαρμογή όσο και στη θεωρητική του δικαιολόγηση. Αυτός ο ιός της «ανελεύθερης δημοκρατίας» αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, τουλάχιστον στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορεί να αποδειχθεί μακροπρόθεσμα ακόμη πιο μολυσματικός από τον κορωνοϊό.

Από την ώρα που ο ειδικός επιστήμονας υποστηρίζει πως μια εκδοχή είναι η μόνη ορθή στη δημόσια ζωή, τότε ενδέχεται να δημιουργηθεί αντίθεση μεταξύ του γνωσιοκρατικά σωστού, δηλαδή του επιστημονικού λόγου, και εκείνου που η δημοκρατική πλειοψηφία, δηλαδή η μόνη νομιμοποιημένη εξουσία, προκρίνει ως πρακτέο, δηλαδή του πολιτικού λόγου.

Το Σύνταγμα έχει ως αντικείμενό του είτε τη σύνταξη είτε (και) την έννομη οργάνωση ή επαναοργάνωση μιας κοινωνικής συμβίωσης. Περιέχει πάντοτε θεμελιώδεις, σε σχέση με τους άλλους πολιτειακούς κανόνες, αρχές, δηλαδή ρυθμίζει ζητήματα θεμελιακού χαρακτήρα για την πολιτεία. Έχει συνήθως αυξημένη, έναντι των άλλων πολιτειακών κανόνων νομιμοποίηση και συνακόλουθα και ιεραρχική τυπική ισχύ, κάτι που κατά κανόνα συνδυάστηκε με την εφαρμογή ειδικών διαδικασιών παραγωγής, τροποποίησης ή κατάργησής του.

Η απόφαση για την υποχρεωτικότητα του εμβολίου αντι – covid είναι πολιτική όχι ιατρική, δηλαδή ανήκει στη διακριτική ευχέρεια του κοινού νομοθέτη, ο οποίος, μπορεί είτε να καταστήσει νομικά υποχρεωτική τη διενέργεια του είτε να περιοριστεί σε μια «σύσταση» για την αναγκαιότητα της χρήσης του.

Ο δικαιικός κανόνας έχει δεοντολογικό περιεχόμενο με το οποίο ρυθμίζει την εν κοινωνία συμβίωση των ανθρώπων. Κάθε δικαιικός κανόνας είναι ένας δεοντολογικός κανόνας στη βάση μιας υπόθεσης, δηλαδή ενός υποθετικού λόγου.

Πέραν των επιπτώσεων σ’ επίπεδο Διεθνούς Δικαίου, Διεθνούς Νομιμότητας και Διεθνούς Κοινότητας, ως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση καθίσταται ακόμη περισσότερο προφανές ότι η εκ μέρους της Τουρκίας αυθαίρετη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε «τέμενος-τζαμί» δεν συνιστά, κατ’ ουδένα τρόπο, «εσωτερικό της ζήτημα», αλλά καταφανώς προκλητική συμπεριφορά που παραβιάζει προδήλως τόσο το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο όσο και βασικές αξίες αυτού τούτου του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού.

Η Ολομέλεια του ΣτΕ στις πολυαναμενόμενες αποφάσεις της 14ης Ιουλίου 2020 επιχείρησε να δώσει μια σολομώντειο λύση στο μακροχρόνιο θέμα των αναδρομικών των συνταξιούχων, σταθμίζοντας τα αντικρουόμενα συμφέροντα. Λειτουργώντας ως ένα de facto συνταγματικό δικαστήριο, σε μια εποχή που η Ελλάδα δεν έχει ακόμη διαφύγει του κινδύνου δημοσιονομικού εκτροχιασμού, το Συμβούλιο της Επικρατείας περιορίζει ένα τεράστιο δημοσιονομικό κόστος για το κράτος ενώ παράλληλα αναγνωρίζει και ένα περιθώριο δικαστικών διεκδικήσεων.

Το θέμα της Αγίας Σοφίας σαφώς και δεν είναι εσωτερική κυριαρχική υπόθεση της Τουρκίας, δεν είναι απλά πολιτιστικό ή έστω πολιτικό, σε επίπεδο όμως ελάσσονος πολιτικής σημασίας είναι θέμα όχι μόνο Διεθνούς Δικαίου αλλά και Διεθνούς Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η δε Τουρκία ελέγχεται για άλλη μια φορά για παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου και των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, υπέχουσα διεθνή ευθύνη για τις παραβιάσεις αυτές.

Αν τελικά ψηφιστεί ως έχει το άρθρο 10 του νομοσχεδίου για την ιδιωτική εκπαίδευση, ώστε να πραγματοποιηθεί στον τομέα της ιδιωτικής εκπαίδευσης η αρχή «Easy fire, easy hire», δεν θα έχει μείνει τίποτε από τον προστατευτικό πυρήνα του άρθρου 16 παρ. 8 Συντ.

Με αφορμή την πρόσφατη συζήτηση για το δικαίωμα της συνάθροισης ο Γιάννης Τασόπουλος και ο Ανδρέας Τάκης τονίζουν τη διασύνδεση της πραγματικής άσκησης του δικαιώματος αυτού με περιστατικά πολιτικής βίας και υπέρμετρης, καταχρηστικής, βίας από την αστυνομία. Προτείνουν λοιπόν να νομοθετηθεί μία σειρά από πρόσθετες τυπικές διαδικαστικές εγγυήσεις της προσωπικής ασφάλειας οι οποίες πρέπει να τηρούνται από τις αστυνομικές δυνάμεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους με σκοπό την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, αλλά και τη διαφύλαξη του κύρους της αστυνομίας προκειμένου να ενισχυθεί η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ αυτής και των πολιτών.

Ο νόμος για τις «δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις» ψηφίστηκε από τη Βουλή στις 9.7.2020 με αυξημένη πλειοψηφία 187 βουλευτών. Το σχετικό νομοσχέδιο καταγγέλθηκε πέρα από αντισυνταγματικό και ως αντιδημοκρατικό ή ακόμη και χουντικό. Αλλά στην κοινοβουλευτική επεξεργασία του νομοσχεδίου επήλθαν πολύ σημαντικές βελτιώσεις σε σχέση με την αρχική του μορφή. Ορισμένες από τις πιο προβληματικές πτυχές του αρχικού σχεδίου εξαλείφθηκαν. H σύγκλιση απόψεων που ως ένα βαθμό κατέστη εφικτή στη συνεδρίαση της Βουλής πρόσφερε μία ευχάριστη όσο και ενδιαφέρουσα έκπληξη στους πολίτες.

Σύμφωνα με τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας και Επίτιμο Καθηγητή της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ, κ. Προκόπιο Παυλόπουλο, το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» της 27.11.2019 στερείται στοιχειώδους νομικού κύρους, τόσο λόγω του τρόπου σύναψής του κατ’ ευθεία παράβαση των διατάξεων της Σύμβασης της Βιέννης, όσο και λόγω της κατάφωρης παραβίασης ουσιωδών διατάξεων της «Σύμβασης του Montego Bay» του 1982, ως προς την οριοθέτηση ΑΟΖ. Από την πλευρά της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει, ευθύς εξ αρχής, καταστεί σαφές ότι το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» είναι νομικώς ανυπόστατο και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα.

Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο «Δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις και άλλες διατάξεις». Στον πυρήνα της νέας ρύθμισης των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων βρίσκεται η θέσπιση της υποχρέωσης γνωστοποίησης των συναθροίσεων προς τις αρμόδιες αστυνομικές ή λιμενικές αρχές.

Η χρήση παρανόμως κτηθέντων αποδεικτικών μέσων σε δικαστικές διαδικασίες έχει απασχολήσει πολύ καιρό τη δικαστική πράξη και τη νομική θεωρία και το προϊόν αυτής της επεξεργασίας ήταν ουσιαστικά η χρήση της αρχής της αναλογικότητας. Ο κανόνας του α. 19 παρ. 3 του Συντάγματος είναι σαφής για τις διαδικασίες ενώπιον των Δικαστηρίων και των πειθαρχικών διαδικασιών. Δεν λέει απολύτως τίποτα για τη χρήση του στη δημόσια σφαίρα. Εκεί η αναρώτηση για τα όρια της εξουσίας, την πρόσβαση στην πληροφορία, την ελευθερία λόγου και την αναλογικότητα ανακτά τα πρωτεία.

Η λογική του Συντάγματος είναι να απαγορεύσει την αξιοποίηση παρανόμως κτηθέντων αποδεικτικών μέσων, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι ο δημόσιος διάλογος είναι επιτρεπτό να στερηθεί τεκμηρίων που αφορούν τη λειτουργία του πολιτεύματος και τους κινδύνους στους οποίους εκτέθηκε το κράτος δικαίου και η δικαστική ανεξαρτησία.

Σε σχέση με τις πρόσφατες «αποκαλύψεις» στο πολιτικο-δικαστικο-ποινικό σίριαλ επί ημερών της προηγούμενης κυβέρνησης, δύο είναι τα νομικής/συνταγματικής φύσης ζητήματα που γεννώνται: Η δυνατότητα αξιοποίησης των τελευταίων «αποκαλύψεων», στη μορφή που αυτές αποκαλύφθηκαν καθώς και η γένεση ευθύνης πολιτικών προσώπων, ο τρόπος δίωξής τους και η σχέση με την ήδη παράλληλα εξελισσόμενη ενώπιον της Προανακριτικής της Βουλής διαδικασία.

H μετάδοση από έναν ραδιοφωνικό σταθμό μιας παράνομα ηχογραφημένης τηλεφωνικής συνομιλίας έδωσε το έναυσμα για μια αναμέτρηση του ιδιωτικού λόγου με τον δημόσιο διάλογο, η οποία οδήγησε το Ανώτατο Δικαστήριο σε μια αναβίωση της τεχνικής της συγκεκριμένης στάθμισης για την προσέγγιση της ελευθερίας του λόγου.

Ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κύριος Προκόπιος Παυλόπουλος, παρεμβαίνει στο δημόσιο διάλογο με ένα ακόμα κείμενο βαρύνουσας σημασίας. Σχετικά με την οριοθέτηση της Ευρωπαϊκής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι είναι θεσμικώς αυτονόητο ότι η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) των Κρατών-Μελών είναι και ΑΟΖ της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και υπ’ αυτό το πρίσμα τίθεται το νομικό -και, κατ’ επέκταση, πολιτικό- ζήτημα της δυνατότητας και της μορφής σύμπραξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην όλη διαδικασία οριοθέτησης της ΑΟΖ κάθε Κράτους-Μέλους κυρίως με τρίτα προς αυτήν Κράτη.

Το γενναίο πακέτο στήριξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας περικλείει μεγαλύτερη δυναμική πέρα από την αυτονόητη οικονομική σημασία που έχει κυρίως για τις χώρες μέλη που επλήγησαν από τον κορωνοϊό. Μπορεί, μεταξύ άλλων, να σηματοδοτήσει το άνοιγμα της διαδικασίας για βαθύτερη ενοποίηση, για τη μετατροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε Πολιτική Ένωση.

Ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κύριος Προκόπιος Παυλόπουλος, τιμάει ιδιαιτέρως το Παρατηρητήριο Θεσμικών και Συνταγματικών Εξελίξεων Syntagma Watch με ένα πολυδιάστατο κείμενο βαρύνουσας σημασίας με αφορμή τη θεώρηση των θεσμικών και πολιτικών επιπτώσεων της απόφασης του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας της 5ης Μαΐου 2020 (υπόθεση Weiss). Η μελέτη καταλήγει σε συγκεκριμένες προτάσεις για το δέον γενέσθαι, λαμβάνοντας υπόψη τη νομολογία του Δ.Ε.Ε. και του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας υπό ένα συνθετικό πρίσμα.

Το δικαίωμα στην ανεξάρτητη διαβίωση είναι περισσότερο από μια απλή βελτίωση περιβαλλοντικών-κοινωνικών παραγόντων και συνθηκών. Είναι πιο σπουδαίο και σχετίζεται με το δικαίωμά των ατόμων με αναπηρία να απολαμβάνουν μαζί με όλους τους υπόλοιπους, τη χαρά της κοινωνικής ενσωμάτωσης.

Τα ζητήματα τα οποία θέτει η πρόσφατη «προσφυγή» της εταιρίας Beat στην Επιτροπή Ανταγωνισμού συνδέονται, από άποψη δημοσίου δικαίου, κυρίως με τα όρια του δικαστικού ελέγχου: πώς και με ποια κριτήρια κρίνονται, ενόψει του άρθρου 5 παρ. 1 του Συντάγματος, που κατοχυρώνει την ελευθερία οικονομικής, άρα και επιχειρηματικής, δραστηριότητας, οι όροι μιας τέτοιας δραστηριότητας και ως πού μπορεί να φτάσει ο κρατικός έλεγχος.

Με τη συμμετοχή νομικών, ακαδημαϊκών, καθηγητών, δημοσιογράφων πραγματοποιήθηκε χθες το απόγευμα η διαδικτυακή εκδήλωση που διοργάνωσε το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου-Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου με θέμα: «Ο κόσμος μετά τον Covid-19».

Η μετάβαση από την επιτήρηση με τους όρους της παραδοσιακής ηλεκτρονικής παρακολούθησης, που αποσκοπεί, τύποις τουλάχιστον, στην καταπολέμηση της εγκληματικότητας, σε μια νέα εποχή όπου η βιομετρική παρακολούθηση θα επιτρέπει τελικά την ανίχνευση των ψυχολογικών αντιδράσεων και του «ενδιάθετου φρονήματος» όλων των πολιτών εν ονόματι της δημόσιας υγείας, θα συνιστούσε μια κοσμοϊστορική μεταβολή.

Η δολοφονία του George Floyd στις ΗΠΑ, με μάρτυρες το σύνολο του πληθυσμού του πλανήτη που έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο, είναι η μήτρα ενός νέου δικαιώματος.

Στις 18.5.2020 ψηφίστηκε διάταξη στο Κοινοβούλιο της Ουγγαρίας, σύμφωνα με την οποία ορίζεται ως «φυσικό φύλο» εκείνο που «βασίζεται στη γέννηση και το γονιδίωμα» και κατ’ αποτέλεσμα δεν αναγνωρίζεται πλέον η ιδιότητα των «τρανσέξουαλ» σε άτομα που έχουν προβεί σε αλλαγή φύλου και απαγορεύεται η αναγραφή της ως άνω αλλαγής στα δημόσια μητρώα και σε επίσημα έγγραφα. Από νομική άποψη, η συγκεκριμένη τροποποίηση πάσχει πολλαπλά.

Η πανδημία αποτέλεσε τον καταλύτη και τον επιταχυντή για την ανάδυση, την επιβολή ή την (προσωρινή τουλάχιστον) επικράτηση μιας σειράς θεσμικών και κοινωνικών πρακτικών, περιορισμών, συμπεριφορών και μορφών οργάνωσης του κράτους, της οικονομίας, της απασχόλησης, της εκπαίδευσης, του δημόσιου χώρου, της υγειονομικής προστασίας και των ανθρώπινων σχέσεων.

Με την ΚΥΑ που δημοσιεύτηκε στις 21/5/2020 (με θέμα την «επιβολή προσωρινών κυκλοφοριακών μέτρων και ρυθμίσεων στην περιοχή του Κέντρου της Αθήνας προς αντιμετώπιση του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού Covid-19») υπάρχει ο κίνδυνος απαξίωσης και εργαλειοποίησης των διατάξεων που θεσπίστηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Πρόκειται για μια κακογραμμένη ΚΥΑ, που θα πρέπει να διδάσκεται ως παράδειγμα κακής νομοτεχνικά και ουσιαστικά σύνταξης μιας διοικητικής πράξης. Επιφέρει αναίτιο πλήγμα στην αξιοπιστία μιας διαδικασίας που βρήκε σύμμαχο την κοινωνία.

Σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από τάσεις περιστολής θεμελιωδών δικαιωμάτων στο όνομα της δημόσιας υγείας, η σιωπή απέναντι σε μέτρα που αναιρούν την χρήση και τον προορισμό του δημόσιου χώρου, ο οποίος αποτελεί κρίσιμο διακύβευμα για την ίδια την λειτουργία της δημοκρατίας και την πραγμάτωση της ελευθερίας του ατόμου θα συνεπάγεται συνενοχή στην απώλεια ποσοστού της.

Η βαρυσήμαντη και ατυχής – κυρίως για το ίδιο – πρόσφατη απόφαση του Γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου (ΓΣΔ) σχετικά με το πρόγραμμα PEPP της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) υπέπεσε, πέραν από το προφανώς ακατάλληλο «μήνυμα» που έδωσε, σε τέσσερα κρίσιμα λάθη, που αγγίζουν όλους τους τομείς με τους οποίους καταπιάστηκε.

Η πανδημία επιδείνωσε τις ασυμμετρίες στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποκάλυψε την έλλειψη αλληλεγγύης μπροστά σε έναν «εξωτερικό εχθρό», για τον οποίο ουδείς μπορούσε να προσάψει ευθύνη σε επιμέρους εθνικά κράτη, όπως συνέβη με τη δημοσιονομική κρίση πριν από μια δεκαετία.

Αυτό που κυρίως απηχεί η απόφαση είναι η διακήρυξη από το Δικαστήριο ότι στα ζητήματα της οικονομικής πολιτικής έχει εφαρμογή η γνωστή αμερικάνικη έκφραση «My way or the highway», εννοώντας ότι το ζήτημα έχει τέτοια πρωτοφανή σημασία που το Δικαστήριο είναι διατεθειμένο να αμφισβητήσει ανοιχτά το Δ.Ε.Ε. στην περίπτωση που το ίδιο δεν προβαίνει σε ένα συστηματικό έλεγχο αναλογικότητας των πράξεων της Ε.Κ.Τ., στο μέτρο και στο βαθμό που αυτές έχουν αντίκτυπο στην οικονομική πολιτική.

Στο 10ο βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία» ο Παύλος Ελευθεριάδης (Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης) και η Αλκμήνη Φωτιάδου (Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου, Δικηγόρος) συζητούν για τα δικαιώματα και την αλληλεγγύη στο πλαίσιο των περιορισμών που έχουν επιβληθεί για την αντιμετώπιση της διασποράς του Covid-19.

Το BVG παρατήρησε ότι με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης ζημιώνονται οι καταθέτες, γιατί εισπράττουν λιγότερους τόκους, και οι υγιείς επιχειρήσεις, γιατί οι προβληματικές επιβιώνουν παίρνοντας δάνεια με χαμηλό επιτόκιο.

Η συρρίκνωση του δημόσιου χώρου υπό όλες τις μορφές του μπορεί να εκκινεί από μια έκτακτη ανάγκη, όπως στην περίπτωση της πανδημίας, δεν επιτρέπεται όμως να λαμβάνει μονιμότερα χαρακτηριστικά μέσω της χρήσης των ιδεολογικοσυμβολικών μηχανισμών εκμαίευσης από το Κράτος της συναίνεσης των πολιτών.

Είναι εξόχως ανησυχητικό ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας, η οποία θεωρείται ότι εξ αρχής αποτελούσε και αποτελεί την ατμομηχανή της Ένωσης και το ισχυρότερο κράτος της αμφισβητεί με τόσο απόλυτο τρόπο την θεμελιωδέστερη αρχή του Ενωσιακού Δικαίου και την αυθεντία δύο οργάνων της και μάλιστα ανεξάρτητων από πολιτικές επιρροές, της ΕΚΤ και του ΔΕΕ.

Με αφορμή τη συμπλήρωση 75 ετών από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Αστέριος Μπουζιάς επισημαίνει ότι κατά τη περίοδο του πολέμου η επιβολή στη χώρα της τριπλής εχθρικής κατοχής είχε ως συνέπεια τη διαμόρφωση μίας ιδιόμορφης πολιτικής και θεσμικής κατάστασης. Η κατεχόμενη χώρα βρέθηκε ταυτόχρονα συνδεδεμένη με τρία διαφορετικά θεσμικά καθεστώτα.

Η κοινωνική και συνταγματική σπουδαιότητα του ΕΣΥ επιβεβαιώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Δεδομένου ότι οι καταστάσεις αυτές φαίνεται ότι εφεξής θα είναι ολοένα και πιο συχνές, η σχέση μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού στον τομέα της υγείας θα πρέπει να επανεξετασθεί, ενώ η ενίσχυση του ΕΣΥ αναδεικνύεται πλέον σε θεμελιώδη συνταγματική προτεραιότητα.

Στο 9ο βίντεο του αφιερώματος για τα συνταγματικά ζητήματα που εγείρει στη δημόσια σφαίρα η κρίση της πανδημίας o Ιωάννης Τασόπουλος, Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και η Αλκμήνη Φωτιάδου, Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου και Δικηγόρος, συζητούν για την προστασία των δικαιωμάτων απέναντι στους περιορισμούς τους οι οποίοι έχουν επιβληθεί στην εποχή της πανδημίας του Cocid-19.

Ο λόγος που η απόφαση της 5ης Μαΐου του γερμανικού συνταγματικού δικαστηρίου (Bundesverfassungsgericht, BVerfG) στην υπόθεση Weiss θα μείνει στην ιστορία της ευρωπαϊκής ενοποίησης δεν είναι το οικονομικό της αντικείμενο. Πολύ περισσότερο, είναι ένα σημείο καμπής για την την Ευρωζώνη, την Ένωση και του πιο χαρακτηριστικού στοιχείου της έννομης τάξης της, την αρχή της υπεροχής του δικαίου της ΕΕ.

Η απόφαση του γερμανικού Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου (Bundesverfassungsgericht / BverfG), η οποία δημοσιεύθηκε στις 5 Μαΐου 2020 σχετικά με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ δημιουργεί νέα δεδομένα στις σχέσεις ΕΕ και κρατών μελών, ειδικότερα δε ως προς τα περιθώρια δράσης της ΕΚΤ ενόψει της αντιμετώπισης οικονομικών κρίσεων, στις οποίες συγκαταλέγεται και η πρόσφατη αναμενόμενη κρίση λόγω της πανδημίας.

Κατά την περίοδο της πανδημίας η παροχή εκπαιδεύσεως μέσω σύγχρονης τηλεκπαιδεύσεως είναι μια επιλογή που υπό προϋποθέσεις λήψεως τεχνικών και οργανωτικών μέτρων ασφαλείας για την προστασία των δεδομένων των μαθητών και εκπαιδευτικών μπορεί να φέρει σε πρακτική αρμονία τα αγαθά της εκπαιδεύσεως, της προστασίας της δημόσιας υγείας και των προσωπικών δεδομένων.

Στο πλαίσιο της πανδημίας η ελευθερία του λόγου, η ελεύθερη πρόσβαση στην πληροφόρηση και η πολυφωνία στα ΜΜΕ αποτελούν σημαντικό αντίβαρο απέναντι στους ακραίους περιορισμούς των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Στο 8ο βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία» ο Χαράλαμπος Ανθόπουλος, Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ), και η Αλκμήνη Φωτιάδου, Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου-Δικηγόρος, συζητούν για το εάν υφίστανται αλλαγές στον τρόπο θεώρησης των δικαιωμάτων μετά τις έκτακτες συνθήκες που δημιούργησε η κρίση της πανδημίας του Covid-19.

Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος Σπαρτιάτης για να ανησυχεί σήμερα για τα δικαιώματα και να αισθάνεται την ανάγκη επαγρύπνησης για τους κινδύνους που τα απειλούν. Η ιδέα ότι τα δικαιώματα είναι μαχητά και πρέπει να σταθμίζονται προκειμένου να αποφεύγεται μείζων βλάβη που απειλεί τον δήμο, όπως η πανδημία από τον κορωνοϊό, δεν αναιρεί την επιτακτική ανάγκη να προσδιορίσουμε με τρόπο πάγιο, όσο γίνεται, τις υποχρεώσεις και τις επιταγές που συνεπάγεται το δικαίωμα για το κράτος.

Τα ατομικά δικαιώματα που κατοχυρώνει το Σύνταγμα προσφέρουν τελικά την εγγύηση προστασίας που νομίζαμε; Τα μέτρα του κορωνοϊού φαίνεται να αποτελούν έμπρακτη διάψευση του χαρακτήρα των δικαιωμάτων ως ασπίδας προστασίας μας, ικανής να αποκρούσει την προσβολή τους. Είναι ο φόβος αυτός βάσιμος;

Στο 7ο βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία» η Φερενίκη Παναγοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, και η Αλκμήνη Φωτιάδου, Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου – Δικηγόρος, συζητούν για τα επιτακτικά διλήμματα που θέτει η βιοηθική στο πλαίσιο των συνθηκών της πανδημίας, όπως η υποχρεωτικότητα ή μη των εμβολιασμών και η διαλογή ασθενών.

Δεν προβλέπεται καθεστώς υποχρεωτικού εμβολιασμού κατόπιν αποφάσεων διεθνών ή και ευρωπαϊκών οργάνων. Αντίθετα, μια τέτοια δυνατότητα υπάγεται αυστηρά στη σφαίρα εθνικών αρμοδιοτήτων.

Ποιες είναι οι συνέπειες του lockdown στην Ευρώπη; Υπάρχει ευρωπαϊκή αλληλεγγύη; Ποιο θα ήταν το όφελος από την έκδοση ομολόγου για τον κορωνοϊό; Ο Παναγιώτης Τσακλόγλου, Καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, προσεγγίζει κριτικά τις προκλήσεις και τις αντιστάσεις των ευρωπαϊκών θεσμών απέναντι στη νέα μορφή κρίσης που έχει δημιουργήσει η πανδημία του κορωνοϊού.

Η περίοδος 1967-1974 υπήρξε η πιο επώδυνη θεσμικά και συνταγματικά περίοδος της συνταγματικής μας ιστορίας, και πρέπει να μας υπενθυμίζει πάντα την αξία της περιφρούρησης και της διαφύλαξης του θεμελιώδους νόμου της πολιτείας.

Τα συνταγματικά κείμενα της στρατιωτικής δικτατορίας αποτέλεσαν τους καρπούς των προσπαθειών της για διαμόρφωση ενός σταθερού θεσμικού πλαισίου, το οποίο θα εξασφάλιζε διάρκεια και συνέχεια στην εξουσία των εμπνευστών τους.

Στο 6ο βίντεο του αφιερώματος για τα συνταγματικά ζητήματα που εγείρει στη δημόσια σφαίρα η κρίση της πανδημίας ο Δημήτρης Χριστόπουλος, Καθηγητής Πολιτειολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, και η Αλκμήνη Φωτιάδου, Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου και Δικηγόρος, συζητούν για την ιδιότητα του πολίτη και τα δικαιώματα των προσφύγων.

Ο νόμος που ψηφίστηκε από το Ουγγρικό Κοινοβούλιο στις 30 Μαρτίου 2020 με αυξημένη πλειοψηφία 2/3 για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού έχει επικριθεί από όλους τους σχολιαστές ως αντιδημοκρατική και αυταρχική στροφή, αν όχι ως αρχή επιβολής μιας ιδιότυπης «δικτατορίας» εν μέσω της υγειονομικής κρίσης. Θέτει σοβαρότατα ζητήματα σε σχέση με τη δημοκρατία, την αρχή του κράτους δικαίου και τη διάκριση των εξουσιών.

Στο 5ο Βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία» η Φερενίκη Παναγοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, και η Αλκμήνη Φωτιάδου, Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου και Δικηγόρος, συζητούν για τους προβληματισμούς που έχουν εγείρει οι έκτακτες συνθήκες της πανδημίας στο πεδίο της διαχείρισης και προστασίας των προσωπικών δεδομένων.

Ο Παναγιώτης Ιωακειμίδης, Ομότιμος Καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών, αναλύει τις μέχρι τώρα αντιδράσεις και πρωτοβουλίες των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στην κρίση που δημιούργησε η πανδημία του κορωνοϊού.

Αν θέλουμε να προασπίσουμε την ιδιωτικότητά μας και ταυτόχρονα την ποιότητα της σύγχρονης Δημοκρατίας, θα πρέπει να τοποθετηθούμε με κριτική σκέψη απέναντι στις εκφυλιστικές εκφάνσεις της τεχνολογίας, αλλά και με ανιδιοτελή προσήλωση στα δημοκρατικά ιδεώδη και την αξία του ανθρώπου.

Η υπέρβαση μιας κρίσης μας φορά όλους, την πολιτεία, την κοινωνία των πολιτών και η προσαρμοστικότητα και των δύο θεσμών θα αποτελέσει το εφαλτήριο για την επόμενη ημέρα, χωρίς διακρίσεις στο δικαίωμα για ενημέρωση όλων, με ταυτόχρονη ενδυνάμωση του ρόλου της πρόνοιας και της κοινωνικής αλληλεγγύης.

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένεσης λειτουργεί όπως κάθε Δικαστήριο με βάση κανόνες δικαίου. Όλοι οι δικαστές δεσμεύονται από την απρόσωπη κανονιστική γλώσσα του ενωσιακού δικαίου. Αφ’ης ορισθούν, παύουν να εκπροσωπούν την χώρα που τους διόρισε. Υπηρετούν το δίκαιο της Ένωσης, και πριν απ’ όλα τις γενικές αρχές του. Μια βασική -ίσως η πιο θεμελιώδης αρχή- είναι η αρχή της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.

Οι οικονομικές συνέπειες της πανδημίας εκτιμάται ότι θα είναι πολύ χειρότερες από αυτές της οικονομικής κρίσης. Για να αντιμετωπισθούν η Ένωση θα πρέπει να αντιδράσει με όλα τα εργαλεία που διαθέτει και νέα που μπορεί να αποκτήσει σε μια βάση επίδειξης υψηλής αλληλεγγύης. Χωρίς την αλληλεγγύη η ΄Ένωση δεν μπορεί να νοηθεί ως σύστημα υπερεθνικής δόμησης και λογικής.

Στο τέταρτο βίντεο του αφιερώματος με τίτλο «Σύνταγμα και Πανδημία» ο Ιωάννης Σαρμάς, Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, και η Αλκμήνη Φωτιάδου (Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου, Δικηγόρος) συζητούν για την αρχή της αναλογικότητας και την εφαρμογή της στην αξιολόγηση της συνταγματικότητας των περιοριστικών μέτρων που έχουν επιβληθεί για την αντιμετώπιση της διασποράς του κορωνοϊού.

Με βάση την αρχή της αναλογικότητας οι περιορισμοί που επιβάλλονται στην άσκηση ενός θεμελιώδους δικαιώματος πρέπει να εξυπηρετούν καταρχάς έναν θεμιτό σκοπό και να είναι κατάλληλοι (πρόσφοροι), αναγκαίοι και αναλογικοί υπό στενή έννοια για την επίτευξη αυτού του σκοπού. Ο σκοπός αυτός θα πρέπει να εξυπηρετεί είτε την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων άλλων προσώπων στο πλαίσιο επίλυσης μίας σύγκρουσης δικαιωμάτων είτε άλλα έννομα αγαθά υπέρτερου δημόσιου συμφέροντος.

Στο τρίτο βίντεο του αφιερώματος για τα θεσμικά και συνταγματικά ζητήματα που εγείρει στη δημόσια σφαίρα η κρίση της πανδημίας ο Επίκουρος Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ., Γιώργος Καραβοκύρης, και η Αλκμήνη Φωτιάδου (Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου, Δικηγόρος) συζητούν για το Δίκαιο της Ανάγκης, αναλύοντας την πολυσήμαντη έννοια της ανάγκης και την εφαρμογή της στο πλαίσιο των έκτακτων συνθηκών που θέτει η πανδημία.

Η αρχή της αναλογικότητας μας καλεί να προσαρμόσουμε τα κατάλληλα μέσα στον θεμιτό στόχο της αντιμετώπισης μιας επιτακτικής κοινωνικής ανάγκης.

Οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν λόγω της πανδημίας του Κορωνοϊού είναι πρωτόγνωροι και αφορούν δραστηριότητες της κοινωνικής μας ζωής που μέχρι πρότινος θεωρούνταν ότι πέραν των άλλων ανήκουν στον πυρήνα της ελεύθερης δραστηριότητάς μας. Υπό την έποψη της αρχής της επιφύλαξης του νόμου οι περιορισμοί αυτοί είναι συνταγματικά επιτρεπτοί.

Σε κάθε μεγάλη απειλή για τη δημόσια υγεία, η βιοηθική δοκιμάζεται. Κυρίως, διότι αυτό που προκύπτει πάντοτε είναι μια κατάσταση σύγκρουσης της προσωπικής μας αυτονομίας με την προστασία των άλλων.

Ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και Πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, Ευάγγελος Βενιζέλος, και η Αλκμήνη Φωτιάδου (Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου, Δικηγόρος) συζητούν πώς μεταλλάσσει η πανδημία την έννοια και τη λειτουργία του δημόσιου χώρου, πώς κατοχυρώνεται ο ψηφιακός δημόσιος χώρος και πώς επηρεάζεται η δημοκρατία.

Η προστασία που παρέχεται στα προσωπικά δεδομένα μέσω του δικαιικού πλέγματος είναι συγκροτημένη στο ανώτερο δυνατό επίπεδο – συνταγματικό και ενωσιακό – παρουσιάζει πληρότητα και μεγάλη εξειδίκευση, δεν είναι όμως απόλυτη.

Το Syntagma Watch, ανταποκρινόμενο στην ανάγκη για εμπεριστατωμένη ενημέρωση κάθε ενδιαφερόμενου στη δύσκολη αυτή περίοδο της πανδημίας του Κορωνοϊού, ξεκινάει μια σειρά από βίντεο με εξειδικευμένους επιστήμονες, τα οποία επικεντρώνονται σε βασικά θεσμικά και συνταγματικά ζητήματα που εγείρει στη δημόσια σφαίρα η κρίση της πανδημίας.

Είναι γεγονός ότι η παγκόσμια πανδημία του νέου κορωνοϊού αποτελεί απόδειξη ότι η πραγματικότητα ξεπερνά τα όρια οποιασδήποτε φαντασίας μας. Η αντιμετώπισή της εγείρει πληθώρα ερωτημάτων, μερικά εκ των οποίων άπτονται βιοηθικών στοχασμών. Τα ζητήματα είναι πολλά και δισεπίλυτα.

Ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου Ξενοφών Κοντιάδης συζητάει με τον Κοσμήτορα της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Καθηγητή Αχιλλέα Αιμιλιανίδη, τα καίρια ζητήματα συνταγματικής νομιμότητας που εγείρονται ενόψει των μέτρων που ανακοινώθηκαν στην Ελλάδα με σκοπό την προστασία της δημόσιας υγείας έναντι του COVID-19.

Δεν μπορεί να θεωρηθεί αντίθετη στην αρχή της αναλογικότητας η επιβολή των απαγορεύσεων και περιορισμών της ελευθερίας κίνησης, με την ΠΝΠ, για ένα σχετικά περιορισμένο χρονικό διάστημα. Υπό τις συνθήκες διαπιστωμένης γεωμετρικής αύξησης των κρουσμάτων και θανάτων εξ αιτίας της επιδημίας του κορωνοϊού, η διασπορά του απειλεί άμεσα και σοβαρά την υγεία του πληθυσμού, όχι ως αφηρημένο αγαθό, αλλά ως κατάσταση καθενός ατομικά, από την οποία εξαρτάται η πραγματική δυνατότητα άσκησης των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Οι θεμελιώδεις αρχές και αξίες του Συντάγματος δεν αναστέλλονται ούτε υποβαθμίζονται κατά τη διάρκεια της κρίσης. Το κράτος πρόληψης κατοχυρώνεται συνταγματικά και διαθέτει τους αναγκαίους μηχανισμούς που επιτρέπουν στην έννομη τάξη να προσαρμόζεται σε έκτακτες ανάγκες χωρίς να απαιτείται συνταγματική μεταβολή ή παραβίαση του Συντάγματος.

Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν χθες από την Κυβέρνηση, τα οποία απαγορεύουν τις άσκοπες μετακινήσεις, δεν είναι αντίθετα στο Σύνταγμά μας, συμπέρασμα που προκύπτει, αποκλειστικά, από την ερμηνεία του Συντάγματος. Τα μέτρα ουσιαστικά κανονικοποιούν σε επίπεδο επιτακτικού κανόνα δικαίου τις υπάρχουσες ήδη, βασιζόμενες στα πορίσματα και τις διαπιστώσεις της ιατρικής επιστήμης, σχετικές συστάσεις και αφήνουν εκτός απαγόρευσης σωρεία περιπτώσεων επιτρεπτής μετακίνησης.

Η ανθεκτικότητα των συνταγματικών δικαιωμάτων αποτελεί πυρήνα της ανθεκτικότητας του Συντάγματος, της δυνατότητάς του να υποδέχεται απρόβλεπτες κρίσεις συνεχίζοντας να επιτελεί τις βασικές του λειτουργίες. Ίσως η κρίση της πανδημίας φανερώσει τη σύνδεση ανάμεσα στην ανθεκτικότητα των πολιτών και της κοινωνίας με την ανθεκτικότητα του Συντάγματος.

Ο αναθεωρητικός συντακτικός νομοθέτης ενίσχυσε τη στρατιωτική δικαιοσύνη, εισάγοντας καινοτομίες όπως ότι τα μέλη του δικαστικού σώματος των ενόπλων δυνάμεων θα εξομοιωθούν πλήρως με τους μη στρατιωτικούς, τακτικούς δικαστές, δηλαδή τους επαγγελματίες δικαστές των κοινών ποινικών δικαστηρίων.

Το Κράτος που «απαλλάσσει» τον πολίτη από όλους τους λόγους που μπορεί να σκεφτεί για να αμφισβητήσει την ορθότητα του νόμου, πράττει άριστα, όταν δε κηρύσσει, έστω άτυπα, την κατάσταση ανάγκης, αυτή παύει να είναι ατομική, άναρχη και «φυσική», γίνεται πολιτική, κοινωνική και, στο μέτρο του δυνατού, εξομαλύνεται.

Τα σχετιζόμενα με την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ερωτήματα που θέτει η αντιμετώπιση του κορωνοϊού είναι πολλά και δυσεπίλυτα. Σε περίπτωση συγκρούσεως του δικαιώματος προσωπικών δεδομένων με άλλα έννομα αγαθά, όπως είναι η προστασία της δημόσιας υγείας, θα πρέπει να λάβει χώρα στάθμιση αυτών με βάση τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας.

Είναι βέβαιο και συνταγματικά προβλεπόμενο τόσο για την έκδοση πράξεων νομοθετικού περιεχομένου όσο και για την επίταξη, ότι η απειλή κατά της υγείας συνιστά τον πρώτο σε σπουδαιότητα αλλά και «καθαρότητα» λόγο επίκλησης έκτακτης κατάστασης, όπως είναι και προφανές ότι η προκληθείσα από τον κορωνοϊό πανδημία συνιστά σημαντική και άμεση απειλή κατά της δημόσιας υγείας. Υπ’ αυτό το πρίσμα τα μέτρα φαίνονται, στη γενικότητα τους, συνταγματικώς νόμιμα.

Η φιλελεύθερη δημοκρατία πετυχαίνει να παραμένει σταθερή, γιατί, εν τέλει, οι πολίτες προτιμούν ένα πολιτικό πλαίσιο που σέβεται όλους το ίδιο. Τι σημαίνουν τα παραπάνω για τη σχέση ελευθερίας και ασφάλειας; Η ιδέα ότι η σταθερότητα της δημοκρατικής κοινωνίας στηρίζεται πάνω στον ίσο σεβασμό της ελευθερίας του καθενός είναι ένας νέος τρόπος νοηματοδότησης της σχέσης ασφάλειας και ελευθερίας.

Στα δημοκρατικά καθεστώτα η υπεύθυνη Πολιτεία καλείται να ανταποκριθεί στις έκτακτες ανάγκες και συνθήκες διαφυλάττοντας τη ζωή αλλά και τον πυρήνα της δημοκρατίας, την ελευθερία. Δεν πρέπει να αποτελέσει η πανδημία την θρυαλλίδα νέων μορφών κρατικού ή/και κοινωνικού ελέγχου ή μίας γενικευμένης εισβολής στην ιδιωτική ζωή των ανθρώπων.

Εξετάζοντας και αποκωδικοποιώντας την τελευταία «πολύκροτη» νομική ενέργεια της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της Ελληνικής Κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του προδήλως συντονισμένου παράτυπου προσφυγικού-μεταναστευτικού κύματος, διαπιστώνεται, ότι παρά την παράλληλη διεθνή υπερνομοθετική βαρύτητα των διεθνών δεσμεύσεων περί ασύλου και την διατάραξη της «έννομης κανονικότητάς» τους, είναι νομικά ορθή ή έστω ανεκτή.

Σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο ευρωπαϊκό κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον, οι προκλήσεις σε εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό πλαίσιο είναι μεγάλες για την ασφάλεια, την εκπαίδευση και την ευημερία των παιδιών. Είναι πολλά τα όσα πρέπει να γίνουν για τη προάσπισή των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους, τη καλυτέρευση των όρων διαβίωσης και εκπαίδευσης τους. Ο σχεδιασμός ανήκει στην οργανωμένη πολιτεία μα η υλοποίηση εμπλέκει και τη κοινωνία, τα μέλη της, όλους εμάς.

Στην πρόσφατη περίπτωση της επίταξης οικοπέδων σε νησιά για τη δημιουργία χώρων εγκατάστασης μεταναστών oι συνταγματικές προϋποθέσεις της επίταξης – έκτακτη, δημόσια, επείγουσα, πρόσκαιρη ανάγκη – φαίνονται να πληρούνται, ιδίως από τη στιγμή που η κυβέρνηση επικαλέστηκε ρητά όχι μόνο την κοινωνική αναταραχή σε περιοχές μαζικής υποδοχής μεταναστών-προσφύγων αλλά και απειλές κατά της δημόσιας υγιεινής.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεν έκρινε ότι σε κάθε περίπτωση ένα Κράτος έχει δικαίωμα να απελαύνει ομαδικά αλλοδαπούς. Αυτό θα σήμαινε κατάργηση του άρθρου 4 του 4ου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ. Έθεσε κριτήρια για τις περιπτώσεις που μια ομαδική απέλαση αλλοδαπών δεν παραβιάζει την απαγόρευση.

Το Δικαστήριο εξισορροπεί μεταξύ των δικαιωμάτων εν δυνάμει προσφύγων για διεθνή προστασία και κρατών για αποτελεσματική φύλαξη των συνόρων τους. Προστατευτικά μέτρα αποτροπής παράνομης εισόδου αλλοδαπών στην επικράτεια μίας χώρας, όπως οι φράχτες είναι καταρχήν νόμιμα, τηρουμένων των λοιπών ορισμών του Διεθνούς Δικαίου.

H άμεση αντίδραση στην απόφαση N.D. & N.T. που αφορά την πολιτική της Ισπανίας για τις μαζικές απελάσεις των παράτυπων μεταναστών χαρακτηρίστηκε «σοκ» – «χαστούκι στο πρόσωπο» του δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που «ακυρώνει τον λόγο ύπαρξης» της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΔΑ). Αυτή η ανάρτηση προτείνει μια διαφορετική ανάγνωση. Θα εστιάσει στο ότι η απόφαση χαρακτηρίζεται από μια σειρά από εγγενείς ασάφειες, που συνδυάζουν την τάση περιορισμού με στοιχεία δυναμικής ερμηνείας.

Ο νέος ασφαλιστικός νόμος αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για τον εξορθολογισμό του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και την προσαρμογή του προς τις συνταγματικές επιλογές της ανταποδοτικότητας, της ισότητας και της βιωσιμότητας.

Η προσφυγική κρίση δεν έχει αφήσει αλώβητο κανένα ευρωπαϊκό θεσμό. Ακόμα και τους ίδιους τους θεματοφύλακες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Με αφορμή το επίμαχο ζήτημα της πολυιδιοκτησίας στην περίπτωση ΠΑΟΚ και Ξάνθης η τροπολογία που ψηφίστηκε εν μέσω αντιδράσεων δεν είναι αντισυνταγματική, δεδομένου ότι το αυτοδιοίκητο στον χώρο του ποδοσφαίρου δεν περιλαμβάνει τις κυρώσεις που ο νόμος θέτει στο πεδίο του επαγγελματικού αθλητισμού. Ομως, τυχόν εφαρμογή της τροπολογίας αντίκειται προς το ρυθμιστικό πλαίσιο της UEFA και ενδέχεται να προκαλέσει την αποβολή της Ελλάδας από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις.

H αντιμετώπιση του «μεταναστευτικού ζητήματος» από την κυβέρνηση με πρόσφατη (ΦΕΚ Α, αρ. φυλλ. 28, από 10.2.2020) έκδοση Προεδρικού Διατάγματος που περιέχει πράξη νομοθετικού περιεχομένου δεν μπορεί, από θεσμική άποψη, παρά να νοηθεί και να λειτουργήσει ως «πυροσβεστικός», να ισχύσει δηλαδή έως ότου ληφθούν, με την κανονική νομοθετική διαδικασία, τα άλλου είδους μέτρα που επιβάλλουν οι περιστάσεις –και όχι να τα υποκαταστήσει.

Η Στρατηγική για την Αποϊδρυματοποίηση που σχεδιάζει το Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, στοχεύει στην ανάπτυξη μιας καθολικής πολιτικής για τη διασφάλιση ενός πλαισίου υποστήριξης ευάλωτων κοινωνικά ομάδων όπως των παιδιών, των παιδιών/ενηλίκων με αναπηρία και των ηλικιωμένων.

Το θετικό του νέου εκλογικού νόμου είναι ότι καθιστά – όχι, βεβαίως, παρελθόν, αλλά πάντως – παρένθεση τη συριζαίικη ολοσχερή αναλογική: ίσως το πιο αναλογικό εκλογικό σύστημα του δυτικού κόσμου πλην της Ολλανδίας, ίσως και της Μολδαβίας. Ωστόσο, και ο νέος νόμος προσφέρεται για κριτική.

Ανοικτή εκδήλωση με θέμα «Έμφυλη Βία – Σεξισμός: Από τη ρητορική στη βίαιη πράξη» πραγματοποίησε το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου τη Δευτέρα 27 Ιανουαρίου στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων.

Εκ του Συντάγματος διαμορφώνεται ένα προστατευτικό πλαίσιο για την ελεύθερη σύσταση και ανεμπόδιστη λειτουργία των ενώσεων προσώπων, το οποίο το κράτος οφείλει να σέβεται (ή ακόμη και να προστατεύει), ιδίως απέχοντας από παρεμβάσεις που θα κατατείνουν στην συρρίκνωση του αυτοκαθορισμού των μελών τους. Οποιαδήποτε τέτοια παρέμβαση θα βρισκόταν σε ευθεία αντίθεση με το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι.

Η αναγγελία της κυβέρνησης ότι σκοπεύει να αλλάξει επειγόντως τον σχετικό με τη διεξαγωγή του επαγγελματικού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου νόμο και η κατάθεση σχετικής τροπολογίας, η οποία υπερψηφίστηκε τελικά σήμερα στη Βουλή με 156 ψήφους, αποτελούν ενέργειες που δεν είναι μεν ευθέως αντισυνταγματικές αλλά δύσκολα θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι δεν αποτελούν παρεμβάσεις που θα έπρεπε να αποφεύγονται σε ένα ορθά λειτουργούν Κράτος Δικαίου.

Η σύμφωνη με το ενωσιακό δίκαιο ερμηνεία του Συντάγματος έχει σαφώς φτάσει στα όρια της και η απαγόρευση ίδρυσης ξένων πανεπιστημίων έχει διαβρωθεί ή καταστεί σε πολλές περιπτώσεις μια διάταξη που ισχύει μόνο «στα χαρτιά».

Δεδομένης της αδιαμεσολάβητης σχέσης της Ελληνικής Δημοκρατίας με την Αγία Τριάδα ο εκλεγείς Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετέχει της θρησκευτικότητας της Ελληνικής Δημοκρατίας εκ της εκλογής. Δεν έχει καμία σημασία η ιδιωτική θρησκευτική πεποίθηση του ανθρώπου που εκλέγεται, αλλά η δημόσια περσόνα που συγκροτούν οι διατάξεις για το φορέα του οργάνου που λέγεται ΠτΔ.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι ο αρχηγός του κράτους και ο εκπρόσωπος της Ελλάδας απέναντι σε άλλα κράτη. Οι συνταγματικές αρμοδιότητές του είναι στην πραγματικότητα περιορισμένες, ωστόσο επιτελεί έναν θεμελιώδη ενοποιητικό ρόλο εντός της πολιτείας.

Το εκλογικό σύστημα αλληλεπιδρά με το κομματικό σύστημα και επηρεάζει καθοριστικά τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος. Οι βασικές επιλογές του εκλογικού συστήματος ασκούν άμεση επίδραση στην εκλογική συμπεριφορά και στην πολιτική κουλτούρα.

Όλα τα εκλογικά συστήματα με μπόνους είναι εξ ορισμού ύποπτα για αντισυνταγματικότητα, διότι εισάγουν, και μάλιστα ex ante, απόκλιση από την αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου, δηλαδή την ισότητα κατ’ αποτέλεσμα της κάθε ψήφου ξεχωριστά, μετά την εξαγωγή της από την κάλπη.

Με αφορμή την επερχόμενη διαδικασία για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας το Syntagma Watch εντάσσει στις δημοσιεύσεις του ένα αφιέρωμα για τον θεσμό του αρχηγού του κράτους, ο οποίος επιτελεί έναν θεμελιώδη ενοποιητικό ρόλο εντός της πολιτείας. Στο άρθρο που ακολουθεί ο κ. Χαράλαμπος Τσιλιώτης, Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, λαμβάνοντας υπόψη την επερχόμενη διαδικασία σε συνδυασμό με την πρόσφατη συνταγματική αναθεώρηση με την οποία τροποποιήθηκε η σχετική διάταξη (άρθρο 32 Σ) που ρυθμίζει την εκλογή αυτή, θίγει σημαντικές εκφάνσεις ως προς τη διαδικασία ανάδειξης του ΠτΔ (προτάσεις κομμάτων, φάσεις, ψηφοφορίες, εκλογή).

Η εξάρτηση μιας δημοσίευσης από προηγούμενη διοικητική άδεια είναι κατ’ αρχήν αντίθετη στο Σύνταγμα. Η απαγόρευση αυτή ισχύει μάλιστα και για τις δημόσιες επιχειρήσεις, που ως Ανώνυμες Εταιρίες διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο. Ωστόσο, ο κανόνας αυτός, αν και πολύ αυστηρός, κάμπτεται σε περίπτωση όπου η δημοσίευση γίνεται σε ειδικά διαφημιστικά πλαίσια, προορισμένα για εμπορική εκμετάλλευση μιας δημόσιας επιχείρησης, όπως συνέβη με την πολύκροτη καμπάνια κατά των αμβλώσεων σε κεντρικούς σταθμούς του Μετρό της Αθήνας.

O περισσότερος λόγος, ο αντίλογος και ο διάλογος συνιστούν την πιο ασφαλή αντίδραση απέναντι σε προσβλητικές εκφράσεις της άποψης του καθενός, σύμφωνα με τον καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου κ. Ξενοφώντα Κοντιάδη.

Στην περίπτωση της αφίσας του ΜΕΤΡΟ κατά της άμβλωσης η ελευθερία της έκφρασης μπορούσε θεμιτά να περιοριστεί. Η καμπάνια δεν έπρεπε να επιτραπεί στο δημόσιο χώρο. Εφόσον έγινε επιτρεπτή με εσφαλμένη εφαρμογή των κριτηρίων, δεν μπορούσε παρά να κατέβει. Όμως η εμπειρία σε υποθέσεις ελευθερίας της έκφρασης είναι ότι μηνύματα που λογοκρίνονται συνήθως δυναμώνουν.

Από την αναλογική σε ένα μεικτό σύστημα που έχει ένα αναλογικό και ένα πλειοψηφικό τμήμα η απόσταση είναι το πολύ 50 έδρες. Ωστόσο, o εκλογικός νόμος δεν είναι μόνο ο κανόνας αντιστοίχισης ποσοστού ψήφων σε ποσοστό εδρών. Θα βοηθήσει σε κάτι η αλλαγή; Μόνο στην ενίσχυση της αυτοδύναμης κυβέρνησης. Αποτελεί ένα μεγάλο ερώτημα γιατί δεν προσπαθούμε να ενισχύσουμε τις συνεργασίες.

Το διεθνές και εσωτερικό πρωτογενές και παράγωγο δίκαιο προκρίνει και υποχρεώνει την εφαρμογή δράσεων και προγραμμάτων τα οποία σχετίζονται με την ενημέρωση και εκπαίδευση σε θέματα αναπηρίας, που οδηγούν στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας. Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για το θεμελιώδες δικαίωμα των παιδιών/ατόμων με αναπηρίες να συμμετέχουν ισότιμα σε κάθε έκφανση της κοινωνικής, επαγγελματικής δραστηριότητας, μπορεί να επιτευχθεί αποτελεσματικά και μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα.

Ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για το έτος που φεύγει είναι ο νόμος 4636/2019 «Περί Διεθνούς Προστασίας και άλλες διατάξεις» μέσω του οποίου επιχειρείται ο εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου που αφορά την παροχή διεθνούς προστασίας. Κατά πόσο τελικά επιτυγχάνεται η μεταρρύθμιση των ελληνικών διαδικασιών που αφορούν το σύστημα υποδοχής και ασύλου; Παρέχεται πραγματική λύση στο πρόβλημα ενισχύοντας την ασφάλεια δικαίου; Οι απαντήσεις στο βίντεο που ακολουθεί.

Όταν αποφασίστηκε, για λόγους επείγοντος προφανώς, να εισέλθουν τα αστυνομικά όργανα στην οικία του κ. Δημήτρη Ινδαρέ, ήταν παρών εκπρόσωπος της δικαστικής αρχής σε αυτή την ειδικότερη ενέργεια; Αυτό είναι το κριτήριο της νομιμότητας αυτής της ενέργειας. Η συνεχής επιβεβαίωση της παρουσίας εκπροσώπων της δικαστικής αρχής στην επιχείρηση κατά της κατάληψης δεν απαντά στο ανωτέρω ερώτημα.

Η δίωξη του Τραμπ επιτείνει ακόμα περισσότερο την πόλωση και τον διχασμό της αμερικανικής κοινωνίας. Οι κατηγορίες εναντίον του είναι αξιόπιστες. Η αθώωσή του υπονομεύει το κύρος των θεσμών και επιτείνει την ταύτιση του κόμματος του Λίνκολν με τον Τραμπ.

Η περιπέτεια του Brexit, όσον αφορά την διαδικασία αποχώρησης αναμένεται να τερματισθεί στις 31 Ιανουαρίου 2020, ούτως ώστε από 1 Φεβρουαρίου 2020 το Ηνωμένο Βασίλειο να αποτελεί πλέον οριστικά και αμετάκλητα τρίτο κράτος για την Ε.Ε. Ωστόσο, το δράμα του Brexit θα συνεχισθεί υπό άλλους όρους και μετά την 31 Ιανουαρίου 2020 και με περισσότερους παίκτες.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν συνηθίζει σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τουλάχιστον να μπαίνει σε νομικές πτυχές ή αναλύσεις, πολύ λιγότερο να προχωρεί σε σχετικές απορριπτικές τοποθετήσεις. Τώρα το κάνει με την περίπτωση του μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης.

Στη συνταγματική μας ιστορία παρατηρείται μια συνταγματική ομοιομορφία ως προς το όργανο που έφερε την αρμοδιότητα να ασκήσει δίωξη κατά των Υπουργών. Και αυτό ήταν η εθνική αντιπροσωπεία.