Στην υπόθεση της Χρυσής Αυγής η Δικαιοσύνη υπερασπίστηκε τη δημοκρατία, αποδεικνύοντας ότι δεν χρειαζόταν να προβλέπεται στο Σύνταγμα η δυνατότητα απαγόρευσης πολιτικού κόμματος για να αντιμετωπιστεί η νεοναζιστική βία της Χρυσής Αυγής, ως στοιχείο εγγενές της ιδεολογίας και της πολιτικής της δράσης. Ωστόσο, αναδείχθηκαν ταυτόχρονα ορισμένα θεσμικά κενά που οφείλει να καλύψει άμεσα ο νομοθέτης ώστε να ισχυροποιηθούν οι άμυνες απέναντι στην Ακροδεξιά.

Η Δικαιοσύνη αποτελεί τον έσχατο φύλακα της δημοκρατίας και βασικό πυλώνα του κράτους δικαίου. Όταν η ωμή βία τίθεται αντιμέτωπη με θεμελιώδη αγαθά, που είναι υποχρεωμένο να προστατεύει ένα δημοκρατικό κράτος δικαίου, τον λόγο έχουν οι δικαστές. Η ελληνική Δικαιοσύνη κινήθηκε μεν με αργό ρυθμό, μπροστά στον τεράστιο όγκο του αποδεικτικού υλικού που τέθηκε στην κρίση της, όμως στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων. Η λειτουργία της Δικαιοσύνης είχε στη συγκεκριμένη δίκη και μία σημαντική παιδαγωγική διάσταση.

Το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων αποστασιοποιήθηκε από την πρόταση της Εισαγγελέως, που δεν διέκρινε ένα οργανωμένο σχέδιο πίσω από τις διαρκείς, συστηματικές εγκληματικές ενέργειες της Χρυσής Αυγής. Έτσι αποκάλυψε κάτω από τον μανδύα του πολιτικού κόμματος την εγκληματική οργάνωση, παρουσιάζοντας πλήρως τα αποκρουστικά χαρακτηριστικά της. Η διευθυντική ομάδα, που αποτελούνταν από τον αρχηγό και τους στενότερους συνεργάτες του,  καταδικάστηκε για τον κύκλο της βίας που εκτελούσαν τα τάγματα εφόδου.

Η Δικαιοσύνη έπραξε το καθήκον της. Ανακύπτει, ωστόσο, μία σειρά κρίσιμων ερωτημάτων. Πώς φτάσαμε στην αποθράσυνση του λόγου και των πρακτικών της Χρυσής Αυγής με την ανοχή θεσμικών και μη παραγόντων; Γιατί χρειάστηκε να δολοφονηθεί ο Παύλος Φύσσας προκειμένου να αφυπνιστεί η πολιτεία; Πώς θα αποφύγουμε στο μέλλον μια νέα εκκόλαψη του αυγού του φιδιού, με διαφορετική ονομασία, αλλά χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά που «αποκεφάλισε» η Δικαιοσύνη;

Η Δικαιοσύνη υπερασπίστηκε τη δημοκρατία, αποδεικνύοντας ότι δεν χρειαζόταν να προβλέπεται στο Σύνταγμα η δυνατότητα απαγόρευσης πολιτικού κόμματος για να αντιμετωπιστεί η νεοναζιστική βία της Χρυσής Αυγής, ως στοιχείο εγγενές της ιδεολογίας και της πολιτικής της δράσης. Ωστόσο, αναδείχθηκαν ταυτόχρονα ορισμένα θεσμικά κενά που οφείλει να καλύψει άμεσα ο νομοθέτης ώστε να ισχυροποιηθούν οι άμυνες απέναντι στην Ακροδεξιά.

Μία τέτοια πρόβλεψη, ενδεικτικά, θα ήταν να καταστεί σαφέστερο από τον εκλογικό νομοθέτη ότι δεν είναι επιτρεπτό να ανακηρύσσονται από το Α’ Τμήμα του Αρείου Πάγου συνδυασμοί κομμάτων για συμμετοχή στις εκλογές, όταν σε αυτούς περιλαμβάνονται πρόσωπα καταδικασθέντα για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση που στράφηκε κατά των δημοκρατικών θεσμών. Εξίσου κρίσιμο είναι να ενισχυθεί η πολιτειακή εκπαίδευση, χωρίς ηλικιακούς περιορισμούς. Η πίστη στη δημοκρατία και ο συνταγματικός πατριωτισμός αποτελούν, εντέλει, τις ισχυρότερες εγγυήσεις απέναντι στα νεοναζιστικά μορφώματα.

Ξενοφών Κοντιάδης
Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου

Σου άρεσε το άρθρο, αλλά σου δημιούργησε νέες απορίες;

Έχεις και άλλα ερωτήματα που σε απασχολούν σε σχέση με το Σύνταγμα, τους Θεσμούς, τα δικαιώματα και τη λειτουργία της Δημοκρατίας;

Σχετικά Άρθρα

Αποκλεισμός της συμμετοχής κομμάτων στις εκλογές: Συνταγματικά και πολιτικά διλήμματα

Με αφορμή την τροπολογία για τον αποκλεισμό του κόμματος Κασιδιάρη που περνά αύριο από το Υπουργικό Συμβούλιο, ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τα συνταγματικά και πολιτικά διλήμματα που εγείρει ο ενδεχόμενος αποκλεισμός κομμάτων στις εκλογές.

Περισσότερα

Το Δίκαιο υπερισχύει της σκοπιμότητας και όχι το αντίθετο. Συνταγματικοί προβληματισμοί της απαγόρευσης συμμετοχής κόμματος σε εκλογές με αφορμή το «κόμμα Κασιδιάρη»

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης σχολιάζει το ενδεχόμενο απαγόρευσης συμμετοχής κόμματος στις εθνικές εκλογές.

Περισσότερα

Θέλεις να μαθαίνεις

πρώτος τα νέα μας;

Αν σε ενδιαφέρει να ενημερώνεσαι άμεσα για τις νέες δημοσιεύσεις και τις δράσεις του Syntagma Watch, τότε εγγράψου στο newsletter μας!

Αυτός ο ιστότοπος για τη διευκόλυνση της λειτουργίας του και προκειμένου να σας παρέχει μια προσωποποιημένη εμπειρία χρησιμοποιεί cookies. Για να ενημερωθείτε για τη χρήση των cookies και τις σχετικές ρυθμίσεις μπορείτε να επιλέξετε εδώ

JOIN THE CLUB!

It’s easy: all we need is your email & your eternal love. But we’ll settle for your email.

Subscribe

* indicates required
Email Format

Please select all the ways you would like to hear from Syntagma Watch:

You can unsubscribe at any time by clicking the link in the footer of our emails. For information about our privacy practices, please visit our website.

We use Mailchimp as our marketing platform. By clicking below to subscribe, you acknowledge that your information will be transferred to Mailchimp for processing. Learn more about Mailchimp's privacy practices here.