Δικηγορικός λόγος και αγωγές SLAPP

Σήμερα, 3 Μαΐου, Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας, ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τις αγωγές SLAPP και τη σημασία διαμόρφωσης ενός πλαισίου προστασίας των δημοσιογράφων.

Οι «πολύκροτες δίκες» με μεγάλο δημόσιο ενδιαφέρον θέτουν πολλαπλά ζητήματα ελευθερίας της έκφρασης. Η ελευθεροτυπία και το δικαίωμα ενημέρωσης του κοινού και η ελευθερία του δικηγορικού λόγου αποτελούν διακριτές αλλά αλληλένδετες και ενίοτε ανταγωνιστικές όψεις του δικαιώματος.

Η δημοσιογραφική κάλυψη μίας δίκης σε υποθέσεις που αφορούν το ευρύ κοινό επιτρέπει την κριτική τόσο των αποφάσεων όσο και των δικηγορικών χειρισμών. Μια ποινική δίκη σε σχέση με μια συνταγματική διαφορά έχει μια ιδιαιτερότητα στον τρόπο προσέγγισης: Το τεκμήριο αθωότητας του κατηγορουμένου δεν δεσμεύει τον δημοσιογράφο όπως τις δημόσιες αρχές, όμως θέτει ζητήματα δεοντολογίας.

Αντίστοιχα ο δικηγορικός λόγος που εκφέρεται εκτός της δικαστικής αίθουσας πάνω σε θέματα που απασχόλησαν μία δίκη αποτελεί ιδεατά μέσο υπεράσπισης του κατηγορούμενου. Ακόμα και στις ΗΠΑ όπου η συνταγματική προστασία της ελευθερίας του λόγου είναι ιδιαίτερα αυξημένη, ο δικηγόρος υπόκειται σε αυστηρούς περιορισμούς τόσο εντός όσο και εκτός της αίθουσας του δικαστηρίου.

Ο δικηγόρος που χρησιμοποιεί τα ΜΜΕ για να υπερασπιστεί τον πελάτη του θεωρείται δημόσιο πρόσωπο; Η απάντηση είναι θετική. Καθίσταται δημόσιο πρόσωπο όσον αφορά τους χειρισμούς του στη συγκεκριμένη υπόθεση και οφείλει να ανέχεται τις αξιολογικές κρίσεις και την έντονη κριτική. Αυτό δεν αποκλείει την πιθανότητα ένας δικηγόρος να αποτελεί πλήρους εμβέλειας δημόσιο πρόσωπο, ανάλογα με τον τρόπο που χειρίζεται τη δημόσια εικόνα του.

Τι συμβαίνει όμως όταν ένας δικηγόρος στρέφεται με αγωγές δυσφήμησης ενάντια στους δημοσιογράφους που του ασκούν κριτική; Οι αγωγές αυτές είναι SLAPP, καθώς κατατίθενται από ισχυρά πρόσωπα εναντίον δημοσιογράφων σχετικά με ζητήματα δημοσίου ενδιαφέροντος, αποσκοπώντας στον εκφοβισμό και τη φίμωση μέσω επαπειλούμενων αποζημιώσεων που επιδιώκουν την προληπτική λογοκρισία. Η απειλή είναι μεγαλύτερη όταν οι αγωγές ασκούνται από προβεβλημένους δικηγόρους. Όσο γνωστότερος είναι ο δικηγόρος, τόσο μεγαλύτερος είναι ο εκφοβισμός που μπορεί να ασκήσει.

Είναι πια καιρός οι δικαστές, χρησιμοποιώντας τα κριτήρια που απορρέουν από το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ για τις αξιολογικές κρίσεις, τα θέματα δημοσίου ενδιαφέροντος και τα δημόσια πρόσωπα, να διαμορφώσουν μια σταθερή-πάγια νομολογία αναχαίτισης των αγωγών SLAPP.

Ξενοφών Κοντιάδης
Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου

Πηγή: Αναδημοσίευση από την Εφημερίδα των Συντακτών, 29.04.2023

Σου άρεσε το άρθρο, αλλά σου δημιούργησε νέες απορίες;

Έχεις και άλλα ερωτήματα που σε απασχολούν σε σχέση με το Σύνταγμα, τους Θεσμούς, τα δικαιώματα και τη λειτουργία της Δημοκρατίας;

Σχετικά Άρθρα

Η πλήρης και αποκλειστική απασχόληση των ιατρών του ΕΣΥ: Τα πορώδη όρια ανάμεσα στο δημόσιο και ιδιωτικό έργο τους (Άρθρο 7 ν. 5102/2024)

Ο Άγγελος Στεργίου σχολιάζει τον πρόσφατα ψηφισθέντα νόμο για τη δημόσια υγεία και ειδικότερα το άρθρο 7 που ορίζει το καθεστώς άσκησης ιδιωτικού έργου από τις/ους γιατρούς του ΕΣΥ.

Περισσότερα

Εισαγωγική ομιλία στην εκδήλωση «Quo Vadis Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης;»

Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, 33 χρόνια μετά τη σύστασή του, αποτελεί τη μόνη Ανεξάρτητη Αρχή, τουλάχιστον μεταξύ των συνταγματικά κατοχυρωμένων, για την οποία ακόμη ερίζεται τόσο το ζήτημα ποιο ακριβώς είναι το εύρος των αρμοδιοτήτων της όσο και ποιες θα πρέπει να είναι αυτές οι αρμοδιότητες.

Περισσότερα

Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου
Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου

Ακαδημίας 43 | Αθήνα | 10672
[+30] 210 36 23 089
info@syntagmawatch.gr

Θέλεις να μαθαίνεις

πρώτος τα νέα μας;

Αν σε ενδιαφέρει να ενημερώνεσαι άμεσα για τις νέες δημοσιεύσεις και τις δράσεις του Syntagma Watch, τότε εγγράψου στο newsletter μας!

Αυτός ο ιστότοπος για τη διευκόλυνση της λειτουργίας του και προκειμένου να σας παρέχει μια προσωποποιημένη εμπειρία χρησιμοποιεί cookies. Για να ενημερωθείτε για τη χρήση των cookies και τις σχετικές ρυθμίσεις μπορείτε να επιλέξετε εδώ

JOIN THE CLUB!

It’s easy: all we need is your email & your eternal love. But we’ll settle for your email.