Search
Close this search box.

Αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ: Ευκαιρία και πρόκληση

Ο Παναγιώτης Γαλάνης γράφει για την αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και τη σημασία της για την περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική πολιτική της Ελλάδας.

Η αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) αποτελεί μια καίρια στιγμή για την περιβαλλοντική, ενεργειακή και κοινωνική πολιτική της χώρας. Η ανάγκη για αναθεώρηση του πλαισίου αυτού δεν προκύπτει μόνο από τις πιεστικές απαιτήσεις της κλιματικής κρίσης και των ευρωπαϊκών δεσμεύσεων για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αλλά και από την αυξανόμενη σύγκρουση μεταξύ της ανάπτυξης έργων ΑΠΕ και της προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, καθώς και των δικαιωμάτων των τοπικών κοινωνιών.

Η ανάπτυξη των ΑΠΕ έχει αναμφίβολα κεντρική σημασία για τη μετάβαση προς μια βιώσιμη οικονομία και την ενεργειακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Ωστόσο, η υφιστάμενη δομή του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου έχει αναδειχθεί ανεπαρκής, καθώς συχνά παραβλέπει τη χωρική συμβατότητα και την περιβαλλοντική φέρουσα ικανότητα των περιοχών όπου εγκαθίστανται οι σχετικές υποδομές. Το υφιστάμενο πλαίσιο έχει κατηγορηθεί για ασάφειες, αδυναμία πρόληψης των συγκρούσεων μεταξύ χρήσεων γης και την ενίοτε μονομερή προώθηση συγκεκριμένων επενδυτικών συμφερόντων εις βάρος των τοπικών κοινωνιών.

Η αναθεώρηση του σχεδίου προσφέρει την ευκαιρία για τη δημιουργία ενός πραγματικά ολοκληρωμένου πλαισίου που θα λαμβάνει υπόψη την ισόρροπη κατανομή των έργων ΑΠΕ, την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς. Παράλληλα, η διαδικασία αυτή μπορεί να ενισχύσει τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στη λήψη αποφάσεων, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στη διαφάνεια και την κοινωνική αποδοχή των έργων. Η ενσωμάτωση εργαλείων στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης, ο καθορισμός κριτηρίων αποκλεισμού για ευαίσθητες περιοχές και η αναβάθμιση της νομικής προστασίας περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους αποτελούν κρίσιμα βήματα για την ενίσχυση της περιβαλλοντικής δικαιοσύνης.

Παράλληλα, η αναθεώρηση αυτή δεν μπορεί να αγνοήσει τις προκλήσεις. Η εξισορρόπηση μεταξύ του επείγοντος χαρακτήρα της ενεργειακής μετάβασης και της ανάγκης για ουσιαστική χωρική διαχείριση είναι μια σύνθετη άσκηση που απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό. Η διασφάλιση επενδυτικής σταθερότητας, η αποφυγή υπερβολικής γραφειοκρατίας και η αποτελεσματική εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων θα αποτελέσουν καθοριστικούς παράγοντες για την επιτυχία της αναθεώρησης.

Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, όπου η στρατηγική για τις ΑΠΕ πρέπει να συνδυάσει την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, την κοινωνική συνοχή και την οικονομική ανάπτυξη. Η αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τις ΑΠΕ μπορεί να αποτελέσει το εργαλείο για την επίτευξη αυτής της ισορροπίας, εάν σχεδιαστεί και εφαρμοστεί με γνώμονα τη διαφάνεια, τη συμμετοχή και τη δικαιοσύνη. Η ευκαιρία αυτή δεν πρέπει να χαθεί, καθώς το αποτέλεσμα της διαδικασίας θα καθορίσει όχι μόνο την πορεία της ενεργειακής μετάβασης, αλλά και τη συνολική προσέγγιση της χώρας απέναντι στις θεμελιώδεις αρχές της περιβαλλοντικής και κοινωνικής πολιτικής.

Παναγιώτης Γαλάνης
Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου, Διδάκτωρ και Μεταδιδάκτωρ Νομικής ΕΚΠΑ

Σου άρεσε το άρθρο, αλλά σου δημιούργησε νέες απορίες;

Έχεις και άλλα ερωτήματα που σε απασχολούν σε σχέση με το Σύνταγμα, τους Θεσμούς, τα δικαιώματα και τη λειτουργία της Δημοκρατίας;

Σχετικά Άρθρα

Η Ανεξάρτητη Διαβίωση: Δικαίωμα και Ευκαιρία

Το δικαίωμα στην ανεξάρτητη διαβίωση είναι περισσότερο από μια απλή βελτίωση περιβαλλοντικών-κοινωνικών παραγόντων και συνθηκών. Είναι πιο σπουδαίο και σχετίζεται με το δικαίωμά των ατόμων με αναπηρία να απολαμβάνουν μαζί με όλους τους υπόλοιπους, τη χαρά της κοινωνικής ενσωμάτωσης.

Περισσότερα

Tsatsos Foundation Forum 2022: Συμπεράσματα (video)

Ο Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, Ξενοφών Κοντιάδης, κλείνει το Tsatsos Foundation Forum 2022, εξάγοντας τα βασικά συμπεράσματα από τις συζητήσεις που προηγήθηκαν στις 5 & 6 Μαΐου.

Περισσότερα

Θέλεις να μαθαίνεις

πρώτος τα νέα μας;

Αν σε ενδιαφέρει να ενημερώνεσαι άμεσα για τις νέες δημοσιεύσεις και τις δράσεις του Syntagma Watch, τότε εγγράψου στο newsletter μας!

Αυτός ο ιστότοπος για τη διευκόλυνση της λειτουργίας του και προκειμένου να σας παρέχει μια προσωποποιημένη εμπειρία χρησιμοποιεί cookies. Για να ενημερωθείτε για τη χρήση των cookies και τις σχετικές ρυθμίσεις μπορείτε να επιλέξετε εδώ

JOIN THE CLUB!

It’s easy: all we need is your email & your eternal love. But we’ll settle for your email.