Είναι ορθή η αναγραφή του θρησκεύματος στο σχολικό απολυτήριο;

Από συνταγματική άποψη η θρησκευτική ελευθερία και η πληροφοριακή αυτοδιάθεση παραβιάζονται όταν δεν μπορεί κανείς να πάρει τίτλο σπουδών αν δεν φανερώσει τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις.

Η αναγραφή του θρησκεύματος στα απολυτήρια γυμνασίου και λυκείου συζητήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Η είδηση αυτή θα έπρεπε να προκαλεί απορία στον πολίτη ενός δημοκρατικού κράτους δικαίου. Τι δουλειά έχει το θρήσκευμα σε ένα δημόσιο έγγραφο που πιστοποιεί την επιτυχή ολοκλήρωση ενός κύκλου σπουδών και συνοδεύει έναν άνθρωπο σε όλη του τη ζωή; Η προφανής απάντηση είναι «καμία».

Η αναγραφή μιας πληροφορίας που δεν έχει σχέση με τον σκοπό του εγγράφου φαίνεται εντελώς ανορθολογική. Είναι όμως και ανώδυνη; Γνωρίζοντας ότι οι περισσότερες νομικές ρυθμίσεις που αφορούν την ισότητα και τις απαγορεύσεις των διακρίσεων περιλαμβάνουν και τις διακρίσεις λόγω θρησκεύματος, η αναγραφή του σε ένα έγγραφο που καλείται κανείς να καταθέσει όταν αναζητεί εργασία φαίνεται ότι διευκολύνει να γίνονται διακρίσεις στην πράξη.

Το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας και του αυτοπροσδιορισμού

Από συνταγματική άποψη η θρησκευτική ελευθερία και η πληροφοριακή αυτοδιάθεση παραβιάζονται όταν δεν μπορεί κανείς να πάρει τίτλο σπουδών αν δεν φανερώσει τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις. Άλλωστε, η θρησκεία αποτελεί ευαίσθητο δεδομένο, η επεξεργασία του οποίου εμπίπτει στις διατάξεις του νόμου για την προστασία προσωπικών δεδομένων.

Υπάρχει κάποιο αντεπιχείρημα; Υπάρχει κάποιο δικαίωμα του πολίτη να δηλώνει το θρήσκευμά του στο απολυτήριό του; Η θρησκευτική ελευθερία και η ελευθερία της έκφρασης περιλαμβάνουν τόσο την αρνητική διάστασή τους (να μην δηλώσω κάτι) όσο και τη θετική (να δηλώσω κάτι).

Μπορεί κανείς να απαιτήσει να αναγραφεί το θρήσκευμά του (ή ό,τι άλλο τον αυτοπροσδιορίζει) σε δημόσια έγγραφα όπως η ταυτότητα, οι τίτλοι σπουδών ή τα γραπτά των εξετάσεων; Τα δικαιώματα αυτά δεν είναι απεριόριστα.

Άλλωστε, η απαίτηση αυτή φαίνεται να είναι ένας παράδοξος τρόπος ενάσκησης του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας και του αυτοπροσδιορισμού. Εξυπηρετείται κάποιο δημόσιο συμφέρον όταν το κράτος απαιτεί να δηλωθεί το θρήσκευμα όσων τελειώνουν επιτυχώς το γυμνάσιο ή το λύκειο; Δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς ποιο θα ήταν αυτό το συμφέρον σε μια φιλελεύθερη και δημοκρατική πολιτεία.

Αλκμήνη Φωτιάδου
Συνταγματολόγος (Διδάκτωρ Νομικής), Δικηγόρος

Σου άρεσε το άρθρο, αλλά σου δημιούργησε νέες απορίες;

Έχεις και άλλα ερωτήματα που σε απασχολούν σε σχέση με το Σύνταγμα, τους Θεσμούς, τα δικαιώματα και τη λειτουργία της Δημοκρατίας;

Σχετικά Άρθρα

Οι ενέργειες της ποινικής δικαιοσύνης σε βάρος των Ανεξαρτήτων Αρχών ως έναυσμα αναστοχασμού: Παρατηρήσεις με αφορμή την αντισυνταγματική γνωμοδότηση 1/2023 του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και τις απειλές που διατυπώνει *

Η συνέχιση και η ανοχή των επεμβάσεων της ποινικής δικαιοσύνης στις Ανεξάρτητες Αρχές δεν είναι προς το συμφέρον ούτε της πολιτικής εξουσίας, έστω και εάν βραχυπρόθεσμα επωφελείται, ούτε της Δικαιοσύνης, διότι υπονομεύοντας το κράτος δικαίου υπονομεύει τη νομιμοποίηση και των δύο σε βάθος χρόνου.

Περισσότερα

Η Πρόεδρος της ΕΕΔΑ, Μαρία Γαβουνέλη, για την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου 2021

Η Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Μαρία Γαβουνέλη, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 2021, υπενθυμίζει ότι ο αγώνας για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, για μία κοινωνία ουσιαστικής ισότητας, συνεχίζεται και είναι διαρκής.

Περισσότερα

Θέλεις να μαθαίνεις

πρώτος τα νέα μας;

Αν σε ενδιαφέρει να ενημερώνεσαι άμεσα για τις νέες δημοσιεύσεις και τις δράσεις του Syntagma Watch, τότε εγγράψου στο newsletter μας!

Αυτός ο ιστότοπος για τη διευκόλυνση της λειτουργίας του και προκειμένου να σας παρέχει μια προσωποποιημένη εμπειρία χρησιμοποιεί cookies. Για να ενημερωθείτε για τη χρήση των cookies και τις σχετικές ρυθμίσεις μπορείτε να επιλέξετε εδώ

JOIN THE CLUB!

It’s easy: all we need is your email & your eternal love. But we’ll settle for your email.

Subscribe

* indicates required
Email Format

Please select all the ways you would like to hear from Syntagma Watch:

You can unsubscribe at any time by clicking the link in the footer of our emails. For information about our privacy practices, please visit our website.

We use Mailchimp as our marketing platform. By clicking below to subscribe, you acknowledge that your information will be transferred to Mailchimp for processing. Learn more about Mailchimp's privacy practices here.