Σύνταγμα

H Ε. Πρεβεδούρου γράφει για τον προβληματισμό που προκαλεί η πρόσφατη αντιφατική στάση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ιδίως ως προς τη συνταγματικότητα των ιδιωτικών ΑΕΙ, σχετικά με την επιστημονική συνέπεια και τη θεσμική του διαφάνεια στη δικαστική ερμηνεία του Συντάγματος

Ο Α. Μεταξάς σχολιάζει, με αφορμή τη συζήτηση για τη νομιμότητα ίδρυσης ιδιωτικών ΑΕΙ αλλά και το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, την όλως επιλεκτική πρόσληψη του ευρωπαϊκού δικαίου από την πολιτική τάξη της χώρας. Αλλά και σε σχέση με το περιεχόμενο του Συντάγματος επισημαίνει την προφανώς όχι αμελητέα κανονιστική εμβέλεια και ratio των περί αναθεώρησης διατάξεών του.

Ο Ξ. Κοντιάδης γράφει για την αντιφατική απόφαση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου να μην πληρωθούν οι έδρες των τριών ακυρωθέντων βουλευτών των Σπαρτιατών, επικρίνοντας την παραβίαση συνταγματικών και εκλογικών διατάξεων και τις θεσμικές επιπτώσεις στη λειτουργία της Βουλής.

Ο Χ. Τσιλιώτης σχολιάζει τη χθεσινή απόφαση του ΑΕΔ σχετικά με την ακύρωση της εκλογής τριών βουλευτών του κόμματος Σπαρτιάτες και επισημαίνει τα αδύνατα σημεία του σκεπτικού της καθώς και την εσφαλμένη κρίση του Δικαστηρίου να μείνουν κενές οι τρεις έδρες.

Η Β.-Π. Ντέγκα μιλάει για το δίλημμα «Σύνταγμα δεσμευτικό ή ευχολόγιο;», αναλύοντας τη δυναμική θεωρία ερμηνείας και προειδοποιώντας για τον κίνδυνο ιδεολογικής εργαλειοποίησης που αποδυναμώνει τη θεσμική ισχύ και τη δημοκρατική νομιμοποίηση του Συντάγματος.

Ο Χ. Τσιλιώτης αναλύει την ερμηνεία του άρθρου 86 Συντ. υπό το πρίσμα της θεωρίας του «ζωντανού Συντάγματος», αντικρούοντας τη θέση του Ν. Αλιβιζάτου και υποστηρίζοντας πως η δυναμική ερμηνεία δεν δικαιολογεί την παράκαμψη σαφών δικονομικών συνταγματικών διατάξεων

Ο Α. Μπουζιάς γράφει για τη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων ως θεσμική εγγύηση του Κράτους Δικαίου, τονίζοντας πως δεν αποτελεί προνόμιο αλλά συνταγματικό θεμέλιο για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας και τη συνέχειας της δημόσιας διοίκησης απέναντι σε πολιτικές πιέσεις

Το ερώτημα αν το Σύνταγμα αιωρείται μεταξύ ευχής και δεσμευτικότητας αναδύεται με ακόμη μεγαλύτερη ένταση σήμερα, σε μια εποχή όπου η σχετικοποίηση δικαιωμάτων και θεσμών βρίσκει πρόσφορο έδαφος και ευήκοα ώτα. Ο Γ. Γούλας καταγράφει όσα ειπώθηκαν στην εκδήλωση που διοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου και η Νομική Βιβλιοθήκη, στις 20.5.2025 στην ΕΣΗΕΑ, με αφορμή την πρόσφατη έκδοση του βιβλίου με τίτλο «Εγχειρίδιο Συνταγματικού Δικαίου», που συνυπογράφουν οι καθηγητές Δημοσίου Δικαίου Σπύρος Βλαχόπουλος και Ξενοφών Κοντιάδης

Ο Π. Παυλόπουλος μιλάει για μετατροπή του Συντάγματος από δεσμευτικό θεμέλιο της έννομης τάξης σε ευχολόγιο που χρησιμοποιείται εργαλειακά από την εκτελεστική εξουσία, οδηγώντας στην υποβάθμιση της ρυθμιστικής του ισχύος

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που διοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου και η Νομική Βιβλιοθήκη, την Τρίτη 20 Μαΐου 2025

Ο Γιάννης Α. Τασόπουλος αναλύει τη συνταγματικότητα της σύντμησης της αγόρευσης των συνηγόρων στην ποινική δίκη ενώπιον του Αρείου Πάγου, επισημαίνοντας πως, παρά την ανάγκη επιτάχυνσης, ο ανελαστικός «κόφτης» υπονομεύει την προφορικότητα, παραβιάζει την αναλογικότητα και αποδυναμώνει τα δικαιώματα του κατηγορουμένου

Ο Κ. Μποτόπουλος αναλύει την κλιμακούμενη κατάλυση της αμερικανικής συνταγματικής δημοκρατίας στις πρώτες εκατό ημέρες της δεύτερης θητείας Τραμπ, μέσω της γεωπολιτικής αποδιάρθρωσης, της οικονομικής κατάρρευσης, της θεσμικής αυθαιρεσίας και της επίθεσης σε Τύπο, Παιδεία, Δικαιοσύνη

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου και οι Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, σας προσκαλούν σε επιστημονική εκδήλωση με τίτλο: Σύνταγμα δεσμευτικό ή Σύνταγμα ευχολόγιο;

Παρακολουθήστε την απονομή του Βραβείου “Δημήτρης Τσάτσος” στην Καθηγήτρια Συγκριτικού Συνταγματικού Δικαίου του Central European University, Renata Uitz, που διοργάνωσε το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου, στις 2 Απριλίου 2025

O Γ. Α. Τασόπουλος αναλύει πώς το ζωντανό Σύνταγμα, βασισμένο στη δυναμική ερμηνεία και ανοιχτότητα του νομικού συστήματος, σχετίζεται με την αμερικανική παράδοση, συζητά τις τρεις εκδοχές του και αναδεικνύει τα όριά του στο ελληνικό πλαίσιο.

Ο Α. Καραμπατζός γράφει για την αστοχία της νομοθετικής ρύθμισης περί παρένθετης κύησης, επισημαίνοντας ανακολουθίες που οδηγούν σε διάκριση κατά των ομόφυλων ζευγαριών και μόνων ανδρών, την ανακολουθία με τα μέτρα ισότητας και την πιθανή δικαστική ανατροπή.

Ο Α. Μεταξάς αναλύει τη συστηματική πολυπλοκότητα του όρου «Σύνταγμα», επισημαίνοντας την κανονιστική, σημειολογική και πολιτική διάσταση του, καθώς και τη συνεχιζόμενη αναζήτηση θεσμικής ταυτότητας και αποτελεσματικού ελέγχου μέσα από αμφίβολες διαδικασίες και πολιτικές πρακτικές.

Ο Κ. Μποτόπουλος γράφει για το Άρθρο 86 και τη «δίωξη Τριαντόπουλου», τονίζοντας πως η υπόθεση πρέπει να ακολουθήσει απαρέγκλιτα τη συνταγματικά προβλεπόμενη διαδικασία, προκειμένου να αποδοθεί ουσιαστική δικαιοσύνη.

Ο Χ. Τσιλιώτης αναδεικνύει την αντίθεση προς το Σύνταγμα της αίτησης του πρώην Υφυπουργού Τριαντόπουλου να παραπεμφθεί το ζήτημα της άσκησης ποινικής δίωξης εναντίον του παρακάμπτοντας την προανακριτική επιτροπή.

Ο Π. Παυλόπουλος αναλύει την ανάγκη συνεπούς εφαρμογής του Συντάγματος έναντι προσχηματικών αναθεωρήσεων, τονίζοντας τη θεσμική διάβρωση της Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας. Εστιάζει στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων και της ελευθερίας, επισημαίνοντας την ευθύνη κράτους και κοινωνίας των πολιτών.

Ο Χ. Τσιλιώτης αναλύει τη δυνατότητα της Βουλής να συστήσει ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή προκαταρκτικής εξέτασης για υπουργούς, ακόμα και χωρίς την προηγούμενη διαβίβαση σχετικής δικογραφίας από ανακριτική ή εισαγγελική αρχή

Ο Π. Καρκατσούλης σχολιάζει την πορεία της διοικητικής αξιολόγησης στην Ελλάδα, από την ψήφιση του ν. 3230/2004 έως σήμερα, αναδεικνύοντας τις διαρκείς αποτυχίες της εφαρμογής της λόγω πολιτικής αβελτηρίας και πελατειακών αντιστάσεων. Παρά τις μεταρρυθμίσεις, η αξιολόγηση παραμένει ζητούμενο, απαιτώντας πολιτική βούληση και συνέπεια στην εφαρμογή της.

Ο Τ. Βιδάλης αναλύει τη σχέση μεταξύ Συντάγματος και πολιτικής αυτονομίας, με αφορμή την κοινωνική αφύπνιση στην υπόθεση των Τεμπών, εξετάζοντας την αυξανόμενη δυσπιστία των πολιτών προς τους θεσμούς και τα πολιτικά κόμματα, καθώς και τις εναλλακτικές μορφές πολιτικής έκφρασης πέρα από το κομματικό σύστημα

O X. Τσιλιώτης αναλύει τη σύγκρουση του κρατικού μονοπωλίου ανώτατης εκπαίδευσης, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 16 παρ. 5, 6 και 8 εδ. β΄ του Συντάγματος, με το πρωτογενές Ενωσιακό Δίκαιο, εξετάζοντας τις επιπτώσεις του στη θεμελιώδη ελευθερία εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών.

Ο Α. Καραμπατζός αναλύει τη σημασία της δημόσιας κριτικής στη Δικαιοσύνη ως θεμελιώδες δημοκρατικό δικαίωμα. Επισημαίνει πως η Δικαιοσύνη δεν εξαιρείται από τον έλεγχο και τη λογοδοσία, ενώ σχολιάζει τη θεσμική κρίση, τις καθυστερήσεις στην απονομή της και την κυβερνητική παρέμβαση

Η λειτουργία και το έργο της Βουλής. Τι ισχύει και τι πρέπει να αλλάξει. Οι καθηγητές Ξενοφών Κοντιάδης και Χάρης Τσιλιώτης συζητούν για τις παθογένειες και την υποβάθμιση του ρόλου της Βουλής και για τις αναγκαίες αλλαγές στην επικείμενη αναθεώρηση του Συντάγματος

Ο Ι. Κουτσούκος αναλύει την εφαρμογή της κατάργησης της αποσβεστικής προθεσμίας για την άσκηση ποινικής δίωξης κατά υπουργών από τη Βουλή μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 2019, παρά τη μη τροποποίηση του ν. 3126/2003

Ο Π. Παυλόπουλος μιλάει για την Αντιπροσωπευτική Δημοκρατία, τον ρόλο των θεσμικών αντιβάρων και την ανάγκη διάκρισης των εξουσιών. Αναλύει τις συνέπειες της παρέμβασης της εκτελεστικής εξουσίας και της αποδυνάμωσης του συνταγματικού ελέγχου στην αποτελεσματικότητα των θεσμών

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που διοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου και οι εκδόσεις Παπαζήση, την Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου 2025

Ο ρόλος, οι αρμοδιότητες και η διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας. Τι ισχύει και τι πρέπει να αλλάξει; Οι καθηγητές Σπύρος Βλαχόπουλος και Ξενοφών Κοντιάδης συζητούν με αφορμή την επικείμενη προεδρική εκλογή και τη σχεδιαζόμενη αναθεώρηση του Συντάγματος

Διαβάστε το δέκατο τρίτο τεύχος (Ιανουάριος-Μάρτιος 2025) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου και οι εκδόσεις Παπαζήση σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου «Ποιος είναι ο φύλακας του Συντάγματος»; Ο διάλογος Carl Schmitt και Hans Kelsen (εισαγωγή-μετάφρασ …

Ο Προκόπιος Παυλόπουλος αναλύει, μέσω της αλληγορίας του Ονορέ ντε Μπαλζάκ στο έργο «Το δέρμα της λύπης», τη σύγχρονη τάση κανονιστικής «συρρίκνωσης» του Συντάγματος, μέσω κυβερνητικών σκοπιμοτήτων και ερμηνειών που υπονομεύουν τον ρόλο του ως θεμέλιο της έννομης τάξης και της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ παρουσιάζουν, σε μορφή e-book ελεύθερης πρόσβασης, τη νέα μονογραφία του Καθηγητή Δημοσίου Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Ξενοφώντα Κοντιάδη με τίτλο «Τι πρέπει να αλλάξει στο Σύνταγμα; 40 ερωτήσεις και απαντήσεις για τη νέα συνταγματική αναθεώρηση».

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που διοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου και οι εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, την Τρίτη 21 Ιανουαρίου 2025

Ο M. Ρεντζούλας γράφει για τη διαδικασία ανάδειξης του Προέδρου της Δημοκρατίας, αναλύοντας το θεσμικό πλαίσιο, τα χρονικά όρια και τις απαιτούμενες πλειοψηφίες, και αναδεικνύοντας τη σημασία της συναίνεσης των πολιτικών δυνάμεων, καθώς και την ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου του θεσμού.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και οι εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη σας προσκαλούν στην παρουσίαση του συλλογικού τόμου  Σύνταγμα – Ερμηνεία κατ’ άρθρο (επιμέλεια Σ. Βλαχόπουλος, Ξ. Κοντιάδης, Γ. Τασόπουλος)

Ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Γιάννης Τασόπουλος αναλύουν τους λόγους για τους οποίους αντίκειται στο Σύνταγμα και το ενωσιακό δίκαιο η πρόσφατη νομοθεσία για τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που διοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου σε συνεργασία με το Syntagma Watch, την Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου 2024

Η Ρωξάνη Φράγκου αναλύει την πτώση της κυβέρνησης Barnier, την πρώτη μέσω πρότασης μομφής από το 1962, με τη χρήση του άρθρου 49, εδ. 3 του Συντάγματος

Ο Χρήστος Ράμμος αναλύει τη σημασία των ανεξάρτητων αρχών ως θεσμικών αντιβάρων για την προστασία της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων, ενώ επισημαίνει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η λειτουργία τους στην Ελλάδα

Διαβάστε το δωδέκατο τεύχος Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2024) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Ο Πέτρος Ι. Παραράς υποστηρίζει ότι το ελληνικό Σύνταγμα χαρακτηρίζεται από υπέρμετρη αυστηρότητα, καθιστώντας τη διαδικασία αναθεώρησης χρονοβόρα και ανελαστική, γεγονός που δυσχεραίνει την προσαρμογή του σε κοινωνικές και θεσμικές εξελίξεις

Ο Απόστολος Βλαχογιάννης γράφει για την ανάγκη διαφύλαξης της εκλογικής ουδετερότητας του Συντάγματος και την ανάγκη θέσπισης ενός ισχυρού συστήματος προληπτικού ελέγχου του εκλογικού νόμου.

Ο Αντώνης Καραμπατζός σχολιάζει κριτικά την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία κρίθηκε ότι ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών δεν έχει έννομο συμφέρον να προσφύγει κατά της απόφασης διορισμού των νέων μελών της ΑΔΑΕ και του ΕΣΡ, ο οποίος υποστηρίζεται με ισχυρά επιχειρήματα ότι έγινε κατά τρόπο αντισυνταγματικό.

Ο Προκόπιος Παυλόπουλος αναδεικνύει την ιστορική συνέχεια του Δικαιώματος στην Αντίσταση, από την αρχαία Αθήνα μέχρι το Σύνταγμα του 1975

Επανέκδοση: Το ηθικοπολιτικό θεμέλιο του Συντάγματος, Γιάννης Α. Τασόπουλος

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση με θέμα “Οι σκοποί του Συντάγματος και οι περιορισμοί των δικαιωμάτων”, με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του Αναπληρωτή Καθηγητή Νομικής Σχολής ΑΠΘ Γιώργου Καραβοκύρη Οι συνταγματικοί σκοποί. Το δημόσιο δίκαιο σε λειτουργική στροφή, την Τρίτη 19 Νοεμβρίου 2024, στην αίθουσα του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.

H Φερενίκη Παναγοπούλου εξετάζει το ελληνικό εκλογικό σύστημα, καθώς και τρόπους ώστε αυτό να ενισχύσει τον πλουραλισμό του Κοινοβουλίου και την αντιπροσωπευτικότητα της κοινωνίας

To Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και η Νομική Βιβλιοθήκη παρουσιάζουν τη νέα έκδοση: Σύνταγμα – Ερμηνεία Κατ’ άρθρο (επιμέλεια Σ. Βλαχόπουλος, Ξ. Κοντιάδης, Γ. Τασόπουλος). Το έργο αποτελεί την πρώτη κατ’ άρθρον ερμηνεία του Συντάγματος μετά από την αναθεώρηση του 2019

Ο Νίκος Παπασπύρου αναλύει πως θα μπορούσε να προωθηθεί η ταχύρρυθμη διεξαγωγή του νομοθετικού έργου στην επικείμενη αναθεώρηση του Συντάγματος, ώστε να διασφαλίζονται η ορθολογικότητα και η διαφάνεια, τονίζοντας ωστόσο ότι μόνο τα ισχυρά θεσμικά αντανακλαστικά μπορούν να εγγυηθούν την ύπαρξη ορθολογικού κοινοβουλευτισμού.

Ο Προκόπιος Παυλόπουλος παρουσιάζει το χρονικό της θεσμικοπολιτικής σύγκρουσης Κωνσταντίνου Καραμανλή και Ανακτόρων, με αφετηρία την πρόταση αναθεώρησης του Συντάγματος του 1952, καθώς και τα κυριότερα σημεία αυτής της αναθεωρητικής πρωτοβουλίας, η ολοκλήρωση της οποίας θα είχε συνδράμει στην αποφυγή της δημοκρατικής απονομιμοποίησης της χώρας.

Ο Μιχάλης Παπαγεωργίου αναλύει εμβριθώς τις προϋποθέσεις για δίκαιη Πολεοδομική και Χωροταξική συγκρότηση της χώρας, με στόχο ποιοτικότερες συνθήκες διαβίωσης των παρόντων και μελλοντικών γενεών σε μία οργανωμένη Πολιτεία.

Ο Γιάννης Τασόπουλος εξηγεί πως η εκάστοτε πρωθυπουργική παντοδυναμία σε θεσμικό επίπεδο, θα μπορούσε να μετριαστεί με κάποια προεδρικά αντίβαρα ήπιας δραστικότητας.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης σχολιάζει το ζήτημα του συνταγματοπολιτικού ρόλου του ΠτΔ που ανακύπτει σε κάθε συζήτηση για πιθανή αναθεώρηση του Συντάγματος και εξετάζει κατά πόσο θα ήταν εφικτή η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του.

Ενόψει της επικείμενης συνταγματικής αναθεώρησης ο Σπύρος Βλαχόπουλος εξηγεί γιατί ο ΠτΔ θα έπρεπε πλέον να εξοπλιστεί με ορισμένες σημαντικές αρμοδιότητες, που δεν θα τον περιορίζουν σε έναν καθαρά συμβολικό, χωρίς πολιτειακή ουσία ρόλο.

Μόλις κυκλοφόρησε σε e-book ελεύθερης πρόσβασης, η μονογραφία του Κώστα Χ. Χρυσόγονου, «O αντισυνταγματικός νόμος και η δημόσια διοίκηση»

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος γράφει για την αναγκαιότητα εκσυγχρονισμού του Ελληνικού Συντάγματος, προσαρμόζοντάς το στον νέο τεχνολογικό κόσμο και εξετάζει τη σκοπιμότητα ίδρυσης μιας ειδικής ανεξάρτητης αρχής στο πεδίο του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Το Ίδρυμα Τσάτσου – ΚΕΣΔ, σε συνεργασία με το Παρατηρητήριο Συνταγματικών & Θεσμικών Εξελίξεων Syntagma Watch διοργανώνουν Συνέδριο με θέμα «Η ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΙΟΥΛΙΟΣ 1974-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1975): Τα κρίσιμα συνταγματικοπολιτικά ζητήματα», την Τρίτη 08 Οκτωβρίου 2024 (15:30-20:30) στο αμφιθέατρο του Ινστιτούτου Γκαίτε (Ομήρου 14-16 Αθήνα).

Ο Γιάννης Τασόπουλος γράφει για την ισόρροπη προσέγγιση τόσο της προστασίας του απορρήτου των επικοινωνιών και της εθνικής ασφάλειας, όσο και της σχέσης της δικαστικής εξουσίας με την ΑΔΑΕ.

Ο Λουκάς Λυμπερόπουλος γράφει για τα όρια ελέγχου της ΑΔΑΕ

Ο Πρόεδρος της ΑΔΑΕ Χρήστος Ράμμος γράφει για τη νομιμότητα των διατάξεων άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας και αναλύει τη διαφορά νόμιμου και νομότυπου

Ο Κώστας Στρατηλάτης γράφει περί της (αντι-)συνταγματικότητας του άρθρου 8 παρ. 1 ν. 3090/2002, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 31 ν. 5119/2024

Ο Γιάννης Α. Τασόπουλος γράφει για τις εξαιρέσεις από την απαγόρευση της αναγκαστικής εργασίας.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ παρουσιάζουν, σε μορφή e-book ελεύθερης πρόσβασης, τη νέα μονογραφία του Επίτιμου Προέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου & τ. Υπηρεσιακού Πρωθυπουργού, Ιωάννη Σαρμά, με τίτλο «Ανατροπές – Πρόοδος και αναθεωρητισμός με πρωταγωνιστή το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών».

Ο Αποστόλης Βλαχογιάννης γράφει για την επιρροή του εκλογικού συστήματος στις πολιτικές επιλογές των ψηφοφόρων και τελικά στο εκλογικό αποτέλεσμα, με αφορμή τις πρόσφατες εκλογές στη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία.

Ο Κώστας Μποτόπουλος σχολιάζει την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ σχετικά με τον Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Απόστολος Βλαχογιάννης αναλύει τις συνέπειες του α’ γύρου των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία σε συνταγματικό επίπεδο.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τους κινδύνους της παρέμβασης του Αρείου Πάγου στην πρόσφατη υπόθεση Λύτρα.

Ο Γεώργιος Δίελλας γράφει για την τομή που αποτέλεσε το ΑΣΕΠ, αλλά και την αναγκαία εγρήγορση ώστε να συνεχίσει αυτό να εκπληρώνει την αποστολή του.

Ο Στέργιος Κωνσταντίνου αναλύει την απόφαση-σταθμό της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα σχετικά με την υπόθεση διαρροής προσωπικών δεδομένων εκλογέων του εξωτερικού.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ παρουσιάζουν, σε μορφή e-book ελεύθερης πρόσβασης, τη νέα μονογραφία του Επίκουρου Καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, Γιώργου Ν. Καραβοκύρη, με τίτλο «Οι συνταγματικοί σκοποί. Το δημόσιο δίκαιο σε λειτουργική στροφή».

Ο Θανάσης Ξηρός γράφει για τα συνταγματικά και νομοθετικά ζητήματα που εγείρονται στο ενδεχόμενο επέκτασης της επιστολικής ψήφου και στις βουλευτικές εκλογές.

Ο Αντώνης Μεταξάς αναλύει τις εξουσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον ρόλο των θεσμικών της οργάνων και τις αρμοδιότητες των Ευρωβουλευτών, εν όψει των ευρωεκλογών της 9ης Ιουνίου.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης αναλύει την πρόσφατη προδικαστική απόφαση του ΑΕΔ για την αναστολή-αναβολή της διαδικασίας ακύρωσης της εκλογής των βουλευτών του κόμματος “Σπαρτιάτες”.

Ο Παναγιώτης Γαλάνης αναλύει τις ρυθμίσεις του νέου νόμου 5092/2024 για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας στις παράκτιες περιοχές.

Ο Χάρης Τσιλιώτης ξεκαθαρίζει το τοπίο σχετικά με την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Κώστας Μποτόπουλος συζητούν για τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου. Γιατί οι προεκλογικές εκστρατείες των ελληνικών κομμάτων κινούνται πάντα γύρω από εθνικά ζητήματα; Ποια είναι τα πραγματικά διακυβεύματα των φετινών ευρωεκλογών και οι μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη; Τελικά, έχει σημασία η ψήφος μας και αν ναι, γιατί;

Το Syntagma Watch κλείνει σήμερα 5 χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας.

Ο Παναγιώτης Γαλάνης γράφει για τον νέο νόμο 5106/2024, με τον οποίο συσχετίζονται πρώτη φορά η αυθαίρετη δόμηση και η κλιματική αλλαγή.

Η Ελένη Δ. Τζελέπη κάνει μια αναδρομή στη διαδικασία και την αρμοδιότητα καθορισμού των εισακτέων στην ανώτατη εκπαίδευση.

Ο Παναγιώτης Γαλάνης γράφει για την πρόσφατη νομολογία του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, σύμφωνα με την οποία το ανώτατο ύψος ενός κτηρίου πρέπει να υπολογίζεται με βάση τους ειδικούς κανόνες δόμησης και όχι βάσει των ρυθμίσεων του ΝΟΚ.

Ο Κώστας Μποτόπουλος εξηγεί το σκεπτικό της απόφασης του Α’ Τμήματος του Αρείου Πάγου σχετικά με τον αποκλεισμό του κόμματος “Σπαρτιάτες” από τις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, τις διαφορές της από την αντίστοιχη απόφαση για τις εθνικές εκλογές, εξετάζοντας παράλληλα την πορεία των εκκρεμών αποφάσεων εις βάρος των βουλευτών.

Ο Δημόκριτος Μπατσούλας γράφει για την ένταξη συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης στις διοικητικές διαδικασίες, τις ευκαιρίες αλλά και τους ενδεχόμενους κινδύνους που προκύπτουν.

Ο Άγγελος Στεργίου σχολιάζει τον πρόσφατα ψηφισθέντα νόμο για τη δημόσια υγεία και ειδικότερα το άρθρο 7 που ορίζει το καθεστώς άσκησης ιδιωτικού έργου από τις/ους γιατρούς του ΕΣΥ.

Διαβάστε το δέκατο τεύχος (Απρίλιος-Ιούλιος 2024) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Ο Αριστείδης Πρεδάρης σχολιάζει τη διαδικασία αξιολόγησης κι εφαρμογής στοχοθεσίας στον e-ΕΦΚΑ, βάσει του νόμου 4940/2022.

Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, στο πλαίσιο του κύκλου “Ειδικά Αφιερώματα”, διοργανώνει εκδήλωση για τη ζωή και το έργο του Δημήτρη Τσάτσου την Τρίτη, 23 Απριλίου 2024 και ώρα 19:00 στην αίθουσα της Γερουσίας στη Βουλή των Ελλήνων.

Ο Γιώργος Βλασσόπουλος γράφει για την ιστορική απόφαση του ΕΔΔΑ, με την οποία αναγνωρίζεται ως ανθρώπινο δικαίωμα η αποτελεσματική προστασία κάθε πολίτη από τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης και η Λίλιαν Μήτρου συζητούν για την Τεχνητή Νοημοσύνη, με αφορμή τη νέα συλλογική έκδοση «Μπορεί ο αλγόριθμος να είναι ηθικός, να είναι δίκαιος, να είναι διαφανής, να δικάζει και να διοικεί;». Τι ορίζεται ως Τεχνητή Νοημοσύνη, ποιες οι εφαρμογές, οι κίνδυνοι και τα διλήμματα κατά τη χρήση της;

Ο Κώστας Μποτόπουλος αναλύει την απόφαση ΣτΕ, που έκρινε αντισυνταγματική νομοθετική διάταξη βάσει της οποίας είχε αρνηθεί η ΑΔΑΕ να δώσει πληροφορίες στον Νίκο Ανδρουλάκη για την άρση του τηλεφωνικού απορρήτου του.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης σχολιάζει τον ρόλο της ΑΔΑΕ, μετά την απόφαση του ΣτΕ στην περίπτωση Ανδρουλάκη.

Διαβάστε την ομιλία του Ακαδημαϊκού και Ομότ. Καθηγητή ΕΚΠΑ, Μιχάλη Σταθόπουλου, στην εκδήλωση παρουσίασης της ηλεκτρονικής κατ’ άρθρο ερμηνείας του Συντάγματος, που φιλοξενείται στο Syntagma Watch.

Εμπίπτει το θέμα της εγκατάστασης και λειτουργίας μη κρατικών πανεπιστημίων στο πεδίο εφαρμογής του Ενωσιακού Δικαίου; Αν ναι, υπερισχύει του Συντάγματος; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά.

Ο Κώστας Μποτόπουλος αναλύει τις συνταγματικές όψεις της πρόσφατης πρότασης δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης, καθώς και τον θεσμικό ρόλο και τη λειτουργία της Εξεταστικής Επιτροπής για τα Τέμπη.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης επιχειρηματολογεί υπέρ της αναθεώρησης του άρθρου 86 του Συντάγματος για την ποινική ευθύνη Υπουργών.

Στη 17η Συνάντηση στο Σύνταγμα, ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Νώντας Ευεργέτης, συζητούν για τις κινητοποιήσεις των αγροτών, την Κοινή Αγροτική Πολιτική και την αναγκαία μεταρρύθμισή της, αλλά και ευρύτερα το παρόν και το μέλλον της αγροτικής παραγωγής στην Ελλάδα και την Ευρώπη μπροστά στην κλιματική κρίση.

Παρακολουθήστε ολόκληρη τη συζήτηση – στοχαστική αποτίμηση της προσωπικότητας και της πνευματικής κληρονομιάς του Καθηγητή και Μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Δημήτρη Τσάτσου, με τίτλο Δημήτρης Τσάτσος: Ένα «υστερόγραφο» για μια δημοκρατική και ισχυρή «Ευρωπαϊκή Συμπολιτεία».

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που διοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου και το Syntagma Watch, με αφορμή την παρουσίαση της ηλεκτρονικής κατ’ άρθρο ερμηνείας του Συντάγματος, με ελεύθερη πρόσβαση.

Ο Κώστας Μποτόπουλος αναδεικνύει τις νομικές διαστάσεις της “υπόθεσης Ασημακοπούλου”, σχετικά με τα e-mail που έλαβαν απόδημοι Έλληνες.

Ο Γιάννης Τασόπουλος γράφει για την ακαδημαϊκή ελευθερία και το καθεστώς εργασίας των καθηγητών στα ιδιωτικά Πανεπιστήμια, εν όψει της ψήφισης του ν/σ.

Διαβάστε το υπόμνημα της Ένωσης Επιστημόνων Ευρωπαϊκών Σπουδών για το ν/σ “Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου – Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων”

Ο Γιάννης Δρόσος σχολιάζει τον λόγο που διατυπώνεται από νομικούς και συνταγματολόγους σχετικά με το νομοσχέδιο για τη λειτουργία ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.

Με αφορμή την ολοκλήρωση του συλλογικού έργου “Σύνταγμα. Ερμηνεία κατ΄ άρθρο – Ηλεκτρονική έκδοση με ελεύθερη πρόσβαση (Επιστημονική Διεύθυνση: Σπ. Βλαχόπουλος, Ξ. Κοντιάδης, Γ. Τασόπουλος),το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Syntagma Watch σάς προσκαλούν σε εκδήλωση με θέμα “Το Σύνταγμα στην ψηφιακή εποχή”.

Σχολιάζοντας τον νέο Ποινικό Κώδικα και Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Μαρίνος Σκανδάμης συζητούν για την αυστηροποίηση των ποινών, την υποχώρηση των δικαιωμάτων των κατηγορουμένων και τη συντηρητικοποίηση του συστήματος απονομής της ποινικής δικαιοσύνης.

Δεύτερη, συμπληρωμένη και επαυξημένη, έκδοση (εκδ. Ευρασία, σελ. 273) του συγγράμματος «Τα Συνταγματικά Θεμέλια του Νεότερου Ελληνικού Κράτους» του Προκόπιου Παυλόπουλου.

Ο Ιωάννης Σαρμάς αναμετράται με το ερώτημα της λήψης δικαστικών αποφάσεων με τη χρήση λογισμικών τεχνητής νοημοσύνης, με αφορμή την ετήσια έκθεση του Προέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, John Roberts.

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που διοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου και το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, σε συνεργασία με το Syntagma Watch, τη Δευτέρα 19 Φεβρουαρίου 2024.

Ο Άγγελος Στεργίου σχολιάζει τον ν.5078/2023 για την αναμόρφωση της επαγγελματικής ασφάλισης.

Με αφορμή την υιοθέτηση του νέου Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης συζητούν για την ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης, τις λανθάνουσες πολιτικές αντιπαραθέσεις, τις νέες διαστάσεις που θέτει η κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις του Συμφώνου για την Ελλάδα.

Ο Κώστας Χρυσόγονος σχολιάζει το πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου για την κατάσταση του κράτους δικαίου και της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης αναδεικνύει τα συνταγματικά κωλύματα στα οποία προσκρούει το νομοσχέδιο για τη λειτουργία ιδιωτικών Πανεπιστημίων.

Δήλωση οκτώ Καθηγητών Συνταγματικού Δικαίου σχετικά με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας για τη λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ.

Στο 52ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Μαριάνθη (Μάρω) Καλυβιώτου αναλύει το άρθρο 65 §1 του Συντάγματος και την σε αυτό διακηρυσσόμενη αρχή της αυτονομίας της Βουλής. Απαντά συνοπτικά στα ερωτήματα: Τι είναι η αυτονομία της Βουλής και γιατί καθιερώθηκε συνταγματικά; Μέσα από ποιους θεσμούς εκφράζεται η αυτονομία της Βουλής και πώς οριοθετείται; Ποιες συνταγματικές αρχές οφείλει να διασφαλίζει στο πλαίσιο λειτουργίας της Βουλής και πώς ελέγχεται η σύμφωνη με το Σύνταγμα εφαρμογή της;

Με αφορμή την κατάθεση νομοσχεδίου για την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ, ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Αντώνης Μεταξάς συζητούν για τη σχέση του ελληνικού Συντάγματος και του ευρωπαϊκού ενωσιακού δικαίου, τις προϋποθέσεις ίδρυσης μη κρατικών Πανεπιστημίων, αλλά και τα προβλήματα και την προοπτική της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου και το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, σε συνεργασία με το Syntagma Watch, σας προσκαλούν στην ανοιχτή εκδήλωση με τίτλο “Το νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο: Βήμα μπροστά ή οπισθοδρόμηση;”.

Ο Ιωάννης Σαρμάς εξετάζει τη δυνατότητα νομοθέτησης της ίδρυσης μη κρατικών ΑΕΙ, υπό το πρίσμα πρόσφατων αποφάσεων του ΕΔΔΑ και του ΔΕΕ.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά στο αν είναι συνταγματικά επιτρεπτή η διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το θέμα της καθιέρωσης γάμου και τεκνοθεσίας ομόφυλων ζευγαριών.

Ο Ιωάννης Σαρμάς γράφει για την αναγνώριση των θεμελιωδών δικαιωμάτων των ζώων, σε μια κοινωνία που τα συμφέροντα του ανθρώπου δεν θα έχουν πάντα εξ ορισμού προτεραιότητα.

Ο Μίνως Μουζουράκης σχολιάζει το “Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο”, στο οποίο συμφώνησαν το Συμβούλιο της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Με αφορμή την επικείμενη κατάθεση νομοσχεδίου για τον γάμο και την τεκνοθεσία ΛΟΑΤΚΙ+ ζευγαριών, ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Βασίλης Σωτηρόπουλος συζητούν για την ισότητα στον γάμο, την τεκνοθεσία, τη γονεϊκότητα και το ισχύον καθεστώς σχετικά με την παρένθετη κύηση, καθώς και τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται στην πράξη.

Τι προβλέπει το ευρωπαϊκό δίκαιο για την ισότητα στον γάμο και την τεκνοθεσία; Τι επιτρέπει το Ελληνικό Σύνταγμα όσον αφορά τα επίμαχα δικαιώματα; Ο Βαγγέλης Μάλλιος απαντά.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης αναπτύσσει τον δόκιμο τρόπο παράκαμψης του κρατικού μονοπωλίου στα ΑΕΙ, στο πλαίσιο της συζήτησης σχετικά με την ίδρυση μη κρατικών Πανεπιστημίων στη χώρα μας.

Ο Προκόπιος Παυλόπουλος αναδεικνύει τη “σύνθετη” αντισυνταγματικότητα του κατ’ ουσίαν αμάχητου φορολογικού τεκμηρίου.

Ο Αλέξανδρος Κυριακίδης γράφει για το νομικό πλαίσιο και την εφαρμογή αποβολής μέλους του Κογκρέσου, με αφορμή την περίπτωση του George Santos.

Ο Αναστάσιος Γκατζούφας αναλύει τον νέο φορολογικό νόμο και τις αλλαγές που φέρνει.

Ο Παναγιώτης Περάκης εξετάζει την αποτελεσματικότητα των εξαγγελθέντων μέτρων για την αντιμετώπιση της “οπαδικής βίας”, προτείνοντας παράλληλα και επιπλέον ρυθμίσεις.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μετανάστη (18 Δεκεμβρίου), η Γεωργία Σπυροπούλου γράφει για τη μεταναστευτική πολιτική στην Ευρώπη, τις προκλήσεις, αλλά και τα βήματα που επιτυγχάνονται.

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος γράφει για την παράλειψη της πλήρους διατύπωσης της παραγράφου 5 του άρθρου 48Σ, κατά τη μεταφορά του από την καθαρεύουσα στη δημοτική γλώσσα.

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν, την Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

Μιλώντας στην εκδήλωση με θέμα «Η συμμετοχή της Εκκλησίας της Κύπρου και της Ελλάδας στους αγώνες του Έθνους», που οργάνωσε η «Ένωση Κυπρίων Ελλάδος», ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Ακαδημαϊκός και Επίτιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ κ. Προκόπιος Παυλόπουλος ανέπτυξε το θέμα «Η θεσμική “μαρτυρία” του Συντάγματος για την συμπόρευση Πολιτείας και Εκκλησίας στους Αγώνες του Έθνους».

Με αφορμή την επικείμενη κατάθεση νομοσχεδίου για την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου, ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης γράφει για τα ζητήματα συνταγματικότητας που εγείρονται.

Ο Απόστολος Παπακωνσταντίνου σχολιάζει το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ επανεκδίδουν σε ηλεκτρονική μορφή το βιβλίο της Αναπληρώτριας Καθηγήτριας στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου, Γιάννας Π. Κική, “Η καλωδιακή τηλεόραση. Νομική οριοθέτηση και συνταγματική προσέγγιση”.

Ποια τα ερωτήματα που θέτει η συνεχής και ραγδαία ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης στη νομική επιστήμη και πώς δείχνουν να απαντώνται μέχρι στιγμής; Ο Προκόπιος Παυλόπουλος αναπτύσσει το σκεπτικό του.

Διαβάστε την τοποθέτηση του Ιωάννη Σαρμά στο Συνέδριο του Ινστιτούτου Rythmisis για τις προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης.

Με αφορμή πρόσφατες αποφάσεις, ο Άγγελος Στεργίου αναδεικνύει την προβληματική της νομολογιακής διαφοροποίησης των δικαστών από τους λοιπούς ασφαλισμένους.

Το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου συνδιοργανώνουν ανοιχτή επιστημονική εκδήλωση για τα 70 χρόνια από την κύρωση της ΕΣΔΑ.

Ποια η διαδικασία για τη συγκρότηση κοινοβουλευτικής ομάδας εν μέσω της βουλευτικής περιόδου; Τι ορίζουν το Σύνταγμα και ο Κανονισμός της Βουλής; Ο Θανάσης Ξηρός απαντά, με αφορμή την πρόσφατη αποχώρηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

Ο Απόστολος Βλαχογιάννης εξετάζει το συνταγματικό πλαίσιο για τον σχηματισμό Κυβέρνησης στην Ολλανδία, με αφορμή τις πρόσφατες εκλογές.

Με αφορμή τις πολιτικές εξελίξεις των τελευταίων μηνών, ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Γιάννης Κωνσταντινίδης συζητούν για την έννοια της μεταπολιτικής και την κρίση αντιπροσώπευσης, τη γοητεία της επικοινωνίας, τα πολιτικά κόμματα, αλλά και τις διαδικασίες εκλογής Προέδρου από τη «βάση».

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν, την Τετάρτη 15 Νοεμβρίου, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και η “Νόμος και Φύση”.

Διαβάστε την ομιλία του Γιώργου Σιακαντάρη στην εκδήλωση “Μεταπολιτική, κρίση αντιπροσώπευσης και κομματικές εκλογές”, που συνδιοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και η Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης.

Τι είναι μεταπολιτική; Χρησιμοποιείται δόκιμα ο όρος; Ποια τα στοιχεία που αναδείχθηκαν στις εσωκομματικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ; Η Λαμπρινή Ρόρη απαντά.

Διαβάστε την ομιλία του Γιάννη Κωνσταντινίδη στην εκδήλωση “Μεταπολιτική, κρίση αντιπροσώπευσης και κομματικές εκλογές”, που συνδιοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και η Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης.

The School of Law, University of Nicosia, in collaboration with the Themistocles and Dimitris Tsatsos Foundation – Centre for European Constitutional Law (CECL) invite submission of abstracts for an international conference on “Militant Democracy and Constitutionalism. Do procedural aspects of democracy affect its substance?”

Ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τη σύγκρουση Ανεξάρτητων Αρχών και πολιτικής εξουσίας.

Διαβάστε το όγδοο τεύχος (Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2023) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου, σε συνεργασία με τη «Νόμος+Φύση», διοργανώνουν εκδήλωση με θέμα «Φυσικές καταστροφές, κλιματική αλλαγή και διακυβέρνηση. Η επόμενη μέρα», την Τετάρτη 15 Νοεμβρίου 2023 (18:00-20:30) στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών (Ακαδημίας 60).

Ποιες οι πιθανές συνέπειες για τους βουλευτές των Σπαρτιατών από την προκαταρκτική εξέταση της Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου; Πώς επηρεάζει η εξέλιξη αυτή τη δημοσιότητα του Κασιδιάρη; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά.

Τι σημαίνει σε κοινοβουλευτικό, ποινικό και εκλογικό επίπεδο το έγγραφο της Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, σύμφωνα με το οποίο 11 βουλευτές των Σπαρτιατών καλούνται να παράσχουν εξηγήσεις; Ο Κώστας Μποτόπουλος αναλύει τα ενδεχόμενα και απαντά.

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν, την Τρίτη 24 Οκτωβρίου, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και η Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης.

Μία μικρή γεύση των εισηγήσεων των ομιλητ(ρι)ών στην αυριανή εκδήλωση με τίτλο “Μεταπολιτική, κρίση αντιπροσώπευσης και κομματικές εκλογές”, που συνδιοργανώνουν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου και η Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης.

Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος σχολιάζει τη νομολογία του ΕΔΔΑ και του ΔΕΕ που καθιστά την αναγνώριση γάμων ομοφύλων που συνάπτονται στο εξωτερικό αναπόφευκτη και για τις χώρες που δεν έχουν προβλέψει τη συγκεκριμένη δυνατότητα στο θετό τους δίκαιο, όπως η Ελλάδα.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης και η Κατερίνα Παπανικολάου συζητούν για τις δυσλειτουργίες και τα προβλήματα των Ανεξάρτητων Αρχών, τον τρόπο ανάδειξης των μελών τους, τη σύγκρουση με την πολιτική εξουσία, αλλά και τη σημασία τους ως θεσμικών αντίβαρων στη σύγχρονη Δημοκρατία.

Ο Γιάννης Καρούζος αναλύει τις πολυσυζητημένες διατάξεις του νέου εργασιακού νόμου.

Ο Γιώργος Βλασσόπουλος γράφει για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, που αναδεικνύονται ως ύψιστη πρόκληση εν μέσω κλιματικής κρίσης.

Τα “Δώδεκα Μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου” απευθύνονται σε φοιτητές, ερευνητές, αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο που έχει ήδη μελετήσει τις βασικές έννοιες και τους θεσμούς του Συντάγματος των εξουσιών, αποτελώντας εναύσματα για περαιτέρω εμβάθυνση.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τις θεσμικές σκιές, προκλήσεις, αλλά και ευκαιρίες, μετά τη χθεσινή επιλογή νέων μελών δύο εκ των Ανεξάρτητων Αρχών (ΕΣΡ, ΑΔΑΕ) από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τη σημασία της μνήμης ως άμυνα απέναντι στην επάνοδο της Ακροδεξιάς στην Ελλάδα και την Ευρώπη.

Αν ο αρχηγός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν έχει εκλεγεί βουλευτής, μπορεί να θεωρηθεί, βάσει του Συντάγματος, Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης σχολιάζει, με αφορμή την εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη.

Ο Πέτρος Παραράς γράφει για τις εκλογές με λίστα και τον απαιτούμενο σεβασμό στην αμεσότητα και την ελευθερία ψήφου των πολιτών.

Παρακολουθήστε το Συνέδριο που συνδιοργάνωσαν, την Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2023, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και η Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης.

Μία μικρή γεύση των εισηγήσεων των ομιλητ(ρι)ών στο δεύτερο τραπέζι του Συνεδρίου “Δημοκρατία, Ακροδεξιά και Μεταφασισμός”, που συνδιοργανώνουν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου και η Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης, αύριο Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2023.

Θα δικαιολογούνταν συνταγματικά η απαγόρευση συμμετοχής της παράταξης “Ελεύθεροι Αθηναίοι” στις αυτοδιοικητικές εκλογές; Ο Χάρης Τσιλιώτης απαντά.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για την απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών σχετικά με την ανακήρυξη των συνδυασμών που θα συμμετάσχουν στις αυτοδιοικητικές εκλογές, ανάμεσα στους οποίους και οι “Ελεύθεροι Αθηναίοι” με υποψήφιο Δήμαρχο τον Ηλία Κασιδιάρη.

Ανεκτική/φιλελεύθερη ή μαχόμενη δημοκρατία; Ο Ξενοφών Κοντιάδης εξετάζει την ελληνική περίπτωση, με αφορμή το κόμμα των Σπαρτιατών.

Μία μικρή γεύση των εισηγήσεων των ομιλητ(ρι)ών στο πρώτο τραπέζι του Συνεδρίου “Δημοκρατία, Ακροδεξιά και Μεταφασισμός”, που συνδιοργανώνουν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου και η Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης, την Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2023.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ επανεκδίδουν σε ηλεκτρονική μορφή τη μελέτη του εμπειρογνώμονα δημόσιας διοίκησης, Συμβούλου του ΑΣΕΠ και π. βουλευτή, Παναγιώτη Καρκατσούλη, «Η Νομοθέτηση ως Επιστήμη».

Ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Δημήτρης Χαραλάμπης συζητούν για τα αίτια ανάδειξης της Ακροδεξιάς και των μεταφασιστικών μορφωμάτων, την κρίση της Δημοκρατίας, αλλά και τις αναγκαίες θεσμικές, συνταγματικές και κοινωνικές αντιστάσεις, με αφορμή το Συνέδριο που συνδιοργανώνουν το ΚΕΣΔ- Ίδρυμα Τσάτσου και η ΕΕΠΕ, την Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τα θεσμικά ζητήματα που αναδεικνύονται με φόντο την αναταραχή στο κόμμα των Σπαρτιατών.

Το Ίδρυμα Τσάτσου – ΚΕΣΔ, σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Πολιτικής Επιστήμης (ΕΕΠΕ), διοργανώνουν Συνέδριο με θέμα «Δημοκρατία, Ακροδεξιά και Μεταφασισμός», την Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2023 (16:30-21:00) στο Αμφιθέατρο «Αντώνης Τρίτσης» του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Αθηναίων (Ακαδημίας 50, είσοδος από Σόλωνος).

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του ΚΕΣΔ, Ξενοφών Κοντιάδης, και ο Ευρωβουλευτής, μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Πέτρος Κόκκαλης, συζητούν για τα αίτια και τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, για τις δημόσιες πολιτικές που είναι αναγκαίο να υλοποιηθούν σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και για την κλιματική δικαιοσύνη και την κλιματική δημοκρατία ως απαντήσεις στις ραγδαίες ανισότητες που γεννά η υπερθέρμανση του πλανήτη.

Ο Θανάσης Καμπαγιάννης παρεμβαίνει στη δημόσια συζήτηση για την έκδοση νέων ταυτότήτων, αναδεικνύοντας τα ζητήματα που εγείρονται στο πλαίσιο της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος γράφει για την ανάγκη αναθεώρησης άρθρων του Συντάγματος.

Ο Χάρης Τσιλιώτης σχολιάζει τη νέα ρύθμιση σχετικά με την ψήφο των εκλογέων που ζουν εκτός της ελληνικής επικράτειας.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τον νέο νόμο, με τον οποίο αίρονται οι προϋποθέσεις για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού.

Με αφορμή το νέο βιβλίο του Σπ. Βλαχόπουλου “Το “εγωιστικό γονίδιο” του δικαίου και το δίκαιο της Τεχνητής Νοημοσύνης”, ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τη μετάβαση από το ανθρωποκεντρικό στο οικοκεντρικό Σύνταγμα.

Η Ευγενία Πρεβεδούρου εξετάζει τα ζητήματα που ανακύπτουν από την ενδεχόμενη ενοποίηση ΑΔΑΕ και ΑΠΔΠΧ.

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης και ο Διοικητικός Επιστήμονας, Σύμβουλος ΑΣΕΠ και πρ. βουλευτής, Παναγιώτης Καρκατσούλης, συζητούν για την Κυβέρνηση και το επιτελικό Κράτος, την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, τη νομοθέτηση και τη Δημόσια Διοίκηση στην Ελλάδα, διαχρονικά αλλά και σήμερα, εντός των πολλαπλών κρίσεων.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ σχετικά με τις “θετικές διακρίσεις” στην επιλογή φοιτητ(ρι)ών στα Πανεπιστήμια.

Διαβάστε το έβδομο τεύχος (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2023) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης ανατρέχει σε παλαιότερες προσπάθειες αναθεώρησης του άρθρου 16 Συντάγματος, επισημαίνοντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο ενδεχόμενης παράκαμψής του με διακρατικές συμφωνίες.

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης, και η Επίκουρη Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, Φερενίκη Παναγοπούλου, συζητούν για τη διαλογή ασθενών, την ευθανασία, την ανακουφιστική φροντίδα, τις αμβλώσεις, την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή αλλά και την τεχνητή νοημοσύνη και τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, υπό το πρίσμα της βιοηθικής.

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης και ο Καθηγητής Θεσμών και Θεωρίας της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης στο ΕΚΠΑ, Δημήτρης Χρυσοχόου, συζητούν για την ευρωπαϊκή ενοποίηση και την προοπτική της Ευρώπης σήμερα. Πόσοι από τους διακηρυγμένους στόχους έχουν επιτευχθεί και ποιες οι προκλήσεις εντός των σημερινών πολλαπλών κρίσεων; Έχει η Ευρώπη πειστικές απαντήσεις στη φαρέτρα της;

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος σχολιάζει την ενδεχόμενη αύξηση του ορίου εισόδου στη Βουλή.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης αναδεικνύει τις συνέπειες ενδεχόμενων ενστάσεων στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ) για ακύρωση της εκλογής των βουλευτών των Σπαρτιατών.

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης και ο Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ, Γιώργος Καραβοκύρης, συζητούν για τις διαδικασίες του Κοινοβουλίου μετά τις εκλογές της 25ης Ιουνίου, τη νομοθετική εξουσία και τον απαραίτητο κοινοβουλευτικό έλεγχο.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ επανεκδίδουν σε ηλεκτρονική μορφή τη διαχρονικά ενδιαφέρουσα μονογραφία του Γιώργου Κατρούγκαλου, με τίτλο «Το δικαίωμα στη ζωή και στο θάνατο», σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη της κυκλοφορία.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για το ενδεχόμενο ένστασης κατά του εκλογικού αποτελέσματος των Σπαρτιατών στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης γράφει για το ενδεχόμενο έκπτωσης των βουλευτών του κόμματος “Σπαρτιάτες” από το βουλευτικό αξίωμα.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης σχολιάζει τις σημαντικές θεσμικές επιπτώσεις των αποτελεσμάτων των εκλογών της 25ης Ιουνίου.

Μπορεί το ΑΕΔ να ακυρώσει τη συμμετοχή του κόμματος «ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ» και τη συνακόλουθη εκλογή των Βουλευτών του; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος γράφει για το αν μπορεί να κριθεί εκ των υστέρων παράνομη με απόφαση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου η συμμετοχή του κόμματος Σπαρτιάτες στις εκλογές.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τα θεσμικά και πολιτικά ζητήματα που αναδείχθηκαν ανάμεσα στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις, αλλά και μετά τα αποτελέσματα της κάλπης της 25ης Ιουνίου.

Αξίζουν εμπιστοσύνης οι «αντιφασιστικοί» ελιγμοί του  κράτους ή διαφορετικά, είναι δυνατό ορισμένες διατάξεις, όπως οι τροπολογίες της κυβέρνησης που δυσχεραίνουν πρόσκαιρα τη συμμετοχή ενός ακροδεξιού μορφώματος στις εκλογές, να εξυπηρετούν επιπλέον και άλλους ανομολόγητους στόχους;

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης γράφει για την αρμοδιότητα της Υπηρεσιακής Κυβέρνησης σχετικά με τη διαχείριση του ναυαγίου ανοιχτά της Πύλου, αλλά και τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα της ελληνικής Πολιτείας.

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης και ο Καθηγητής Πολιτειολογίας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου & πρώην Πρόεδρος της ΕλΕΔΑ, Δημήτρης Χριστόπουλος, συνομιλούν για την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ελληνικών Κυβερνήσεων απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες, τις πολιτικές κοινωνικής ένταξης, αλλά και την απονομή ιθαγένειας στη χώρα μας.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για το καλώς πράττειν των πολιτικών κομμάτων όσον αφορά την κατάρτιση ψηφοδελτίων δεσμευμένων συνδυασμών (λίστα).

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τις προϋποθέσεις ίδρυσης και συμμετοχής πολιτικών κομμάτων στις βουλευτικές εκλογές.

Ο Κυριάκος Παπανικολάου αναλύει τα όρια που θέτει το Σύνταγμα στην υπηρεσιακή Κυβέρνηση.

Ποιο το θεσμικό αποτύπωμα του πρώτου γύρου των βουλευτικών εκλογών; Λειτούργησαν και αν ναι, σε ποιο βαθμό, η απλή αναλογική και η ψήφος των αποδήμων; Τι σημαίνει η αποχή για τη Δημοκρατία; Ο Κώστας Μποτόπουλος απαντά.

Ο Χάρης Τσιλιώτης αναφέρεται στη διαδικασία, τον χρονικό ορίζοντα και τις αρμοδιότητες της “υπηρεσιακής” Κυβέρνησης σύμφωνα με το Σύνταγμα, ενώ ανατρέχει και στις περιπτώσεις εφαρμογής της διάταξης κατά τη μεταδικτατορική περίοδο.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τον σχηματισμό και τις αρμοδιότητες των εκλογικών Κυβερνήσεων, κατά το άρθρο 37 του Συντάγματος.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος γράφει για τον αποκλεισμό πολιτικών κομμάτων από τις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, αλλά και την αλλαγή του εκλογικού νόμου.

Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος ξεκαθαρίζει την τυπική διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος.

Ποια η επιρροή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην ψήφο των πολιτών; Η χρήση τους κατά την προεκλογική περίοδο υπονομεύει ή προάγει τη Δημοκρατία; Ο Γρηγόρης Λαζαράκος απαντά.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης απαντά για τις συνταγματικές όψεις της συμμετοχής κομμάτων στις εκλογές, τις υποκλοπές και τον αντίκτυπο των θεσμικών παρεμβάσεων στη Δημοκρατία.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τον σχηματισμό Κυβέρνησης που βασίζεται σε “ψήφο ανοχής”, τα συνταγματικά και πολιτικά σενάρια, αλλά και τη διεθνή εμπειρία.

Σήμερα, 3 Μαΐου, Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας, ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τις αγωγές SLAPP και τη σημασία διαμόρφωσης ενός πλαισίου προστασίας των δημοσιογράφων.

Ο Θανάσης Καμπαγιάννης σχολιάζει τη συνταγματικότητα του αποκλεισμού εκλογικών συνδυασμών καταδικασμένων ηγετικών στελεχών της Χρυσής Αυγής.

Εν αναμονή της απόφασης του Α1 Τμήματος του Αρείου Πάγου την προσεχή Τρίτη, ο Σωτήρης Ρίζος αναπτύσσει τον συνταγματικό γρίφο της απαγόρευσης συμμετοχής κομμάτων στις βουλευτικές εκλογές.

Ο Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου & Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης και ο Δικηγόρος, συνήγορος Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής και τ. σύμβουλος στο ΔΣ ΔΣΑ, Θανάσης Καμπαγιάννης, συζητούν για την πολυετή δίκη της Χρυσής Αυγής, τις ρίζες και το μέλλον της Ακροδεξιάς στην Ελλάδα, αλλά και την ενδεχόμενη συμμετοχή του κόμματος «Κασιδιάρη» στις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης σχολιάζει τις θεσμικές συνέπειες της υποβολής συνδυασμών υποψηφίων από τους Κασιδιάρη και Κανελλόπουλο.

Με αφορμή την ανακήρυξη των υποψηφιοτήτων στις βουλευτικές εκλογές από τον Άρειο Πάγο, ο Σπύρος Βλαχόπουλος γράφει για τη μετακύλιση ευθυνών και αποφάσεων από την πολιτική στη δικαστική εξουσία.

Ο συνταγματικός οδικός χάρτης προς τις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου και η επόμενη ημέρα.

Τι ορίζει το Σύνταγμα και η εκλογική νομοθεσία για την προεκλογική περίοδο; Ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας απαντά.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος και ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφουν για τη σημασία και την αξία ηλεκτρονικής κατ’ άρθρο ερμηνείας του Συντάγματος, που φιλοξενείται στο Syntagma Watch, με ελεύθερη πρόσβαση για όλες και όλους.

Διαβάστε το έκτο τεύχος (Απρίλιος – Ιούνιος 2023) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ, που κυκλοφόρησε την προηγούμενη εβδομάδα.

Στο δεύτερο επεισόδιο του podcast “Συναντήσεις στο Σύνταγμα”, το οποίο φιλοξενείται στο pod.gr, ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Χάρης Τσιλιώτης συζητούν για την προκήρυξη των εκλογών της 21ης Μαΐου, την κρίση του Αρείου Πάγου σχετικά με τον αποκλεισμό πολιτικών κομμάτων, την πρώτη ψήφο των αποδήμων, τα συνταγματικά «σενάρια» για τον σχηματισμό Κυβέρνησης, αλλά και την ενδεχόμενη προκήρυξη νέων εκλογών.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης αναπτύσσει τον συνταγματικό οδικό χάρτη προς τις βουλευτικές εκλογές.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης σχολιάζει την τροπολογία της Κυβέρνησης σχετικά με την απαγόρευση συμμετοχής πολιτικών κομμάτων στις εκλογές, αναδεικνύοντας τις πιθανές συνέπειες.

Ο Χάρης Τσιλιώτης απαντά για την τροπολογία απαγόρευσης εκλογικής καθόδου πολιτικών κομμάτων, τη συνταγματικότητα αλλά και τους κινδύνους της ρύθμισης.

Ο Αντώνης Μεταξάς (Αν. Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών & Επισκ. Καθηγητής, στο Πανεπιστήμιο Βερολίνου) γράφει για τη διευρυμένη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, εκφράζοντας παράλληλα τους προβληματισμούς του σχετικά με την ουσία, αλλά και τις αρμοδιότητες της Ανεξάρτητης Αρχής.

Ο Γιάννης Τασόπουλος γράφει για την πραγματική και την τυπική ηγεσία των πολιτικών κομμάτων, με αφορμή τη συζήτηση περί συμμετοχής του κόμματος “Έλληνες” στις βουλευτικές εκλογές.

Εν όψει των βουλευτικών εκλογών, ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για την πιθανή εφαρμογή της νομοθετικής ρύθμισης περί αποκλεισμού πολιτικών κομμάτων από την εκλογική διαδικασία.

Το Syntagma Watch, σε συνεργασία με το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, παρουσιάζουν ένα νέο podcast, με τίτλο “Συναντήσεις στο Σύνταγμα” (hosted by pod.gr).

Ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για την τρίτη, εμπλουτισμένη έκδοση του Συνταγματικού Δικαίου του Κώστα Χ. Χρυσόγονου.

Παρακολουθήστε τη συνέντευξη της Αλκμήνης Φωτιάδου (Διδάκτωρ Νομικής και Δικηγόρου) με την Αικατερίνη Γεωργιάδου (Δικηγόρος) για τη νομική φύση, το κοινωνικό δικαίωμα στο νερό, αλλά και τη συνταγματική και δικαστική προστασία που το περιβάλλει.

Στο 51ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα & την ΕΣΔΑ, η Αικατερίνη Ηλιάδου μιλά για το δικαίωμα στην κατοικία.

Η επανέκδοση της συλλογής εννέα μελετών του Ίωνος Κοντιάδη εξακολουθεί να είναι πολύτιμο εργαλείο για τον σύγχρονο δημοσιολόγο, υπογραμμίζοντας παράλληλα το μέγεθος της απώλειάς του, τόσο για το ελληνικό δημόσιο δίκαιο, όσο όμως – ακόμη περισσότερο – και για την επιστήμη της πολιτειολογίας στη χώρα μας.

Ο Χαράλαμπος Κουρουνδής γράφει για τις πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις, οι οποίες περιβάλλουν το νερό ως δημόσιο αγαθό.

Η Έλενα Μάρκου σχολιάζει τον νέο Κώδικα Μετανάστευσης. ο οποίος ψηφίζεται αύριο, Πέμπτη 29 Μαρτίου 2023, από τη Βουλή.

Με αφορμή την επέτειο της Επανάστασης του 1821, ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας γράφει για το πρώτο εκ των τριών Συνταγμάτων του Αγώνα, το Σύνταγμα της Επιδαύρου.

Ο Γιάννης Καρούζος σχολιάζει την εγκύκλιο του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας, σύμφωνα με την οποία αναγνωρίζεται ως θεμιτή και κατοχυρωμένη η άρνηση του/ης εργαζόμενου/ης να εκτεθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της εργασίας του/ης, ενώ παράλληλα διευκρινίζεται και το τι ισχύει για τη λήψη εργασιακών αποφάσεων με χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.

Ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας γράφει για την οργάνωση των σχέσεων της Βουλής με τις ανεξάρτητες αρχές σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής.

Με αφορμή τις επερχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, ο Αντώνης Καραμπατζός γράφει για το άρθρο 37 του Συντάγματος, την εφαρμογή του μεταδικτατορικά, αλλά και τις σύγχρονες προκλήσεις.

Με αφορμή τις πρόσφατες προκηρύξεις πλήρωσης θέσεων Προϊσταμένων Γενικών Διευθύνσεων του e-ΕΦΚΑ, ο Αριστείδης Πρεδάρης γράφει για τις αναγκαίες αλλαγές πρακτικών και διαδικασιών.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου γράφει για το πολυσυζητημένο ChatGPT και τα εγειρόμενα νομικά ζητήματα, προτείνοντας παράλληλα τρόπους χρήσης της νέας τεχνολογίας στην επιστημονική κοινότητα.

Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει την ηλεκτρονική επανέκδοση επιλεγμένων κειμένων (βιβλίων και άρθρων) του Γιώργου Σωτηρέλη, που καλύπτουν θεωρητικές επεξεργασίες μιας τριακονταετίας για τις σχέσεις Κράτους – Εκκλησίας και τη θρησκευτική ελευθερία.

Ο Πρόεδρος της ΕλΕΔΑ, Ανδρέας Τάκης και η Δικηγόρος, μέλος του ΔΣ της ΕλΕΔΑ, Κατερίνα Πουρναρά γράφουν για την αστυνομική βία και αυθαιρεσία στην Ελλάδα, με αφορμή την πρόσφατη δημοσίευση της έκθεσης τεκμηρίωσης και προτάσεων.

Διαβάστε την ομιλία του Βουλευτή Επικρατείας, Γιώργου Καμίνη, στην ανοιχτή εκδήλωση παρουσίασης της πανελλαδικής έρευνας κοινής γνώμης για το Σύνταγμα που διοργάνωσαν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου και το Syntagma Watch στις 19 Ιανουαρίου 2023.

Διαβάστε την ομιλία της Βουλευτή Επικρατείας, Έφης Αχτσιόγλου, στην ανοιχτή εκδήλωση παρουσίασης της πανελλαδικής έρευνας κοινής γνώμης για το Σύνταγμα που διοργάνωσαν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου και το Syntagma Watch στις 19 Ιανουαρίου 2023.

Διαβάστε την ομιλία της Βουλευτή Α’ Αθηνών, Όλγας Κεφαλογιάννη, στην ανοιχτή εκδήλωση παρουσίασης της πανελλαδικής έρευνας κοινής γνώμης για το Σύνταγμα που διοργάνωσαν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου και το Syntagma Watch στις 19 Ιανουαρίου 2023.

Συνταγματικός κυνισμός, συνταγματικός κομφορμισμός και λαϊκισμός αποτελούν διαφορετικές μορφές πρόσληψης του Συντάγματος που επιτείνουν την απαξίωσή του. Όμως, η κρισιμότερη αιτία υποβάθμισης του συνταγματικού πατριωτισμού στη χώρα μας είναι η πεποίθηση ότι το Σύνταγμα παραβιάζεται συστηματικά, και το έλλειμμα πολιτικής αξιοπιστίας που συνοδεύει αυτή την πεποίθηση.

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου και το Syntagma Watch, με αφορμή την παρουσίαση του συλλογικού έργου «Σύνταγμα. Ερμηνεία κατ’ άρθρο, Ηλεκτρονική έκδοση» .

Την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2023, το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου, σε συνεργασία με το Syntagma Watch συνδιοργανώνουν εκδήλωση με αφορμή την παρουσίαση του συλλογικού έργου «Σύνταγμα. Ερμηνεία κατ’ άρθρο, Ηλεκτρονική έκδοση» στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών.

Εν όψει των πολλαπλών εκλογικών αναμετρήσεων, ο Μιχάλης Παπαγεωργίου επιχειρηματολογεί υπέρ της αποσύνδεσης της εκλογής του υποψήφιου βουλευτή από τον σταυρό προτίμησης.

Η Ντία Αναγνώστου εξετάζει τη συμμόρφωση των ελληνικών αρχών με τις καταδικαστικές αποφάσεις του ΕΔΔΑ στον τομέα της μετανάστευσης, εστιάζοντας στα γενικά μέτρα, τα οποία μπορούν να συμβάλουν σε ευρύτερες αλλαγές διοικητικής πρακτικής και δημόσιας πολιτικής. Αναλύει τα εμπόδια και τις δυσκολίες στον τομέα αυτό, και διατυπώνει προτάσεις πολιτικής για τη βελτίωση της συμμόρφωσης και της ανταπόκρισης των ελληνικών αρχών.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης εξηγεί τις κρίσιμες όψεις της νομοθετικής ρύθμισης για τον αποκλεισμό πολιτικών κομμάτων από τις εκλογές, που ψηφίστηκε χθες από τη Βουλή.

Διαβάστε το σχετικό απόσπασμα της Έκθεσης της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής για το άρθρο 87 του υπό συζήτηση νομοσχεδίου (θέσπιση ρυθμίσεων ως προς το δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμών στις βουλευτικές εκλογές).

Τον φιλελευθερισμό της πολιτείας μας δεν τον υπαγορεύουν οι φόβοι και τα φαντάσματα του παρελθόντος, αλλά η θεσμική εμπειρία και η αυτοπεποίθηση της μεταπολίτευσης. Οι προβληματικές συνταγματικά παρεμβάσεις, σε κρίσιμο μάλιστα εκλογικό χρόνο, αυτήν ακριβώς την παράδοσή μας υπονομεύουν, καθώς εκπέμπουν μοιραία το σήμα μιας βαθιάς ανασφάλειας.

Η κυβερνητική τροπολογία για την κατάρτιση υποψηφίων συνδυασμών εξασφαλίζει την παροχή δικαστικής προστασίας, εγγυάται δίκαιη δίκη; Ο Γιάννης Τασόπουλος απαντά.

Μετά τη χθεσινή κατάθεση της κυβερνητικής τροπολογίας σχετικά με το δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμών στις βουλευτικές εκλογές, δημοσιεύουμε πολυσυλλεκτικό αφιέρωμα, φιλοξενώντας διαφορετικές απόψεις επί του θέματος.

Με αφορμή την έντονη δημόσια συζήτηση, ο Σπύρος Βλαχόπουλος επιχειρηματολογεί, από συνταγματική σκοπιά, κατά της απαγόρευσης εκλογικής καθόδου πολιτικών κομμάτων.

Με αφορμή την τροπολογία για τον αποκλεισμό του κόμματος Κασιδιάρη που περνά αύριο από το Υπουργικό Συμβούλιο, ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τα συνταγματικά και πολιτικά διλήμματα που εγείρει ο ενδεχόμενος αποκλεισμός κομμάτων στις εκλογές.

Ο Κώστας Μποτόπουλος σχολιάζει τις ομοιότητες των εισβολών σε κυβερνητικά κτίρια στις ΗΠΑ το 2021 και τη Βραζιλία το 2023, αναζητώντας τα βαθύτερα αίτια της κρίσης της δημοκρατίας.

Ο Τάκης Βιδάλης σχολιάζει τη σχέση των ανεξάρτητων αρχών με τον πλειοψηφικό κοινοβουλευτισμό, τη Δικαιοσύνη και το Σύνταγμα.

Διαβάστε το πέμπτο – και πρώτο για το 2023 – τεύχος (Ιανουάριος – Μάρτιος 2023) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ, που μόλις κυκλοφόρησε.

Ο Γιάννης Τασόπουλος επισημαίνει τα νομοθετικά και συνταγματικά ερείσματα που καθιστούν την ενημέρωση της Βουλής υποχρέωση του Προέδρου της ΑΔΑΕ.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης σχολιάζει το ενδεχόμενο απαγόρευσης συμμετοχής κόμματος στις εθνικές εκλογές.

Μεθαύριο, Τετάρτη 25 Ιανουαρίου (19:00-20:30), το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Syntagma Watch διοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση, με θέμα “Απαγόρευση συμμετοχής κομμάτων στις εκλογές. Συνταγματικά ζητήματα”.

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε χθες, Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2023, η ανοιχτή εκδήλωση παρουσίασης της πρώτης έρευνας κοινής γνώμης για το Σύνταγμα, που διοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, σε συνεργασία με το Syntagma Watch, στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών.

Απόψε, Πέμπτη 19.01 (18:00-20:00), το Syntagma Watch, σε συνεργασία με το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου, διοργανώνουν εκδήλωση με τίτλο “Στάσεις και αντιλήψεις της ελληνικής κοινωνίας για το Σύνταγμα. Παρουσίαση έρευνας κοινής γνώμης και συζήτηση”.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης καταθέτει μία πρόταση για τον αποκλεισμό των νεοναζί από τις επερχόμενες εκλογές, με τρόπο σύμφωνο με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.

Διαβάστε ορισμένα από τα εξαιρετικά ενδιαφέροντα ευρήματα της έρευνας κοινής γνώμης για τις στάσεις και αντιλήψεις των πολιτών για το Σύνταγμα, με αφορμή την εκδήλωση της Πέμπτης 19 Ιανουαρίου 2023.

Η συνέχιση και η ανοχή των επεμβάσεων της ποινικής δικαιοσύνης στις Ανεξάρτητες Αρχές δεν είναι προς το συμφέρον ούτε της πολιτικής εξουσίας, έστω και εάν βραχυπρόθεσμα επωφελείται, ούτε της Δικαιοσύνης, διότι υπονομεύοντας το κράτος δικαίου υπονομεύει τη νομιμοποίηση και των δύο σε βάθος χρόνου.

Με αφορμή τη γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, αναδημοσιεύουμε συνέντευξη του Προέδρου της ΑΔΑΕ, Χρήστου Ράμμου, η οποία δημοσιεύθηκε την Πρωτοχρονιά του 2023 στην Καθημερινή.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Γιώργος Σωτηρέλης αναλύουν τα κακώς κείμενα της γνωμοδότησης του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ισίδωρου Ντογιάκου σχετικά με τις αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ.

Το πριόνισμα των συνταγματικών θεμελίων των Ανεξάρτητων Αρχών και η διαρκής αποδυνάμωση των αντιβάρων της εξουσίας στη χώρα μας αποσαθρώνει το θεσμικό υπόβαθρο του κράτους δικαίου, το οποίο κινδυνεύει να υποχωρήσει κάτω από τα πόδια μας χωρίς καλά-καλά να το καταλάβουμε.

Διαβάστε τη δήλωση του Προέδρου της ΑΔΑΕ Χρήστου Ράμμου για τη Γνωμοδότηση 1/10879/10.01.2023 του Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου κ. Ισίδωρου Ντογιάκου.

Ποια πρέπει να είναι η στάση μιας δημοκρατίας απέναντι στους εχθρούς της; Πρέπει να τους αντιμετωπίζει με τα μέσα του ποινικού δικαίου ή του εκλογικού νόμου; Επιτρέπεται να αποκλείει υποψηφίους και εκλογικούς σχηματισμούς από την κρίση του εκλογικού σώματος και, εάν ναι, με ποια κριτήρια; Ποιος αποφασίζει για όλα αυτά τα θέματα; Το Σύνταγμα, η βουλή ή ο δικαστής;

Δεν είναι ασφαλώς σωστό να αλλάζει ο εκλογικός νόμος την παραμονή των εκλογών. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι όταν διαπιστώνονται εκκρεμότητες ανεπίδεκτες αμφισβητήσεων […] δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζονται εγκαίρως· αρκεί οι νέες ρυθμίσεις να ενισχύουν το κύρος της εκλογικής διαδικασίας και να μην ευνοούν ένα κόμμα σε βάρος των άλλων (και, προφανώς, το αντίστροφο).

Την Πέμπτη 19.01 (18:00-20:00), το Syntagma Watch, σε συνεργασία με το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου, διοργανώνουν εκδήλωση με τίτλο “Στάσεις και αντιλήψεις της ελληνικής κοινωνίας για το Σύνταγμα. Παρουσίαση έρευνας κοινής γνώμης και συζήτηση”.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης σχολιάζει την απόφαση Ολομέλειας ΣτΕ, υπ. αριθμόν 2046/2022, σχετικά με τη σύσταση Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ).

Ο Θανάσης Ξηρός αναλύει τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τη συγκρότηση της οικονομικής επιτροπής και της επιτροπής ποιότητας ζωής των δήμων.

Το Syntagma Watch σας εύχεται Καλές Γιορτές και Ευτυχισμένο το 2023!

Με αφορμή τους πρόσφατους θανάτους των Νίκου Σαμπάνη και Κώστα Φραγκούλη, ο Χαράλαμπος Κουρουνδής γράφει για την ιστορία και την εφαρμογή του δόγματος “διαχωρισμένοι αλλά ίσοι” στις ΗΠΑ και την Ελλάδα.

Ο Κώστας Μποτόπουλος αναλύει την απόφαση 2332/2022 του Γ’ Τμήματος του ΣτΕ, σχετικά με τους υγειονομικούς που δεν εμβολιάστηκαν.

Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, 33 χρόνια μετά τη σύστασή του, αποτελεί τη μόνη Ανεξάρτητη Αρχή, τουλάχιστον μεταξύ των συνταγματικά κατοχυρωμένων, για την οποία ακόμη ερίζεται τόσο το ζήτημα ποιο ακριβώς είναι το εύρος των αρμοδιοτήτων της όσο και ποιες θα πρέπει να είναι αυτές οι αρμοδιότητες.

Απόψε, Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2022 και ώρα 18:00-20:00, το ΚΕΣΔ- Ίδρυμα Τσάτσου, σε συνεργασία με το Syntagma Watch διοργανώνουν ανοικτή εκδήλωση με θέμα «Η πιλοτική δίκη ενώπιον των τριών Ανωτάτων Δικαστηρίων. Συγκριτική προσέγγιση».

Το «Συνταγματικό Δίκαιο» του Δημήτρη Θ. Τσάτσου, παρότι τρίτομο, συνιστά την επιτομή της επιστημονικής και παιδαγωγικής πτυχής της πολύπτυχης προσωπικότητάς του. Το έργο αυτό ανήκει – για την ακρίβεια ανήκε εξαρχής και κατά μείζονα λόγο ανήκει τώρα, δώδεκα χρόνια μετά τον θάνατο του συγγραφέα του – στον βραχύ κατάλογο των κλασικών έργων της βιβλιογραφίας του ελληνικού Συνταγματικού Δικαίου.

Παρακολουθήστε την εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν, την Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2022, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Syntagma Watch για την ιστορία, τις προκλήσεις και το μέλλον του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, με αφορμή τα 33 χρόνια λειτουργίας του.

Την Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2022 και ώρα 17:00-20:30, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, σε συνεργασία με το Syntagma Watch, διοργανώνουν εκδήλωση σχετικά με τη ρύθμιση του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου, τις εγγυήσεις ανεξαρτησίας αλλά και το μέλλον του ΕΣΡ, με αφορμή τα 33 χρόνια λειτουργίας του.

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση ΣτΕ 2153/2022, με την οποία κρίθηκε ως συνταγματική η επιβολή χρήσης μάσκας στα σχολεία.

Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος περιγράφει το χρονικό της απόφασης “D.B. et autres c. Suisse”, που πρόσφατα εξέδωσε το ΕΔΔΑ σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών ΛΟΑΤΚΙ+ οικογενειών.

Η Αικατερίνα Παπανικολάου σχολιάζει τις επίμαχες όψεις του νομοσχεδίου για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών, την κυβερνοασφάλεια και την προστασία προσωπικών δεδομένων πολιτών.

Με αφορμή την εκδήλωση της επόμενης Τετάρτης 30.11, ο Αλέξανδρος Οικονόμου προτείνει τροποποίηση του νομικού πλαισίου του ΕΣΡ, με σκοπό την αναβάθμιση της ανεξαρτησίας του.

Διαβάστε το Δελτίο Τύπου που εξέδωσε η ΑΔΑΕ σχετικά με τις διατάξεις του νομοσχεδίου για τη διαδικασία άρσης απορρήτου των επικοινωνιών.

Επιτρέπεται η βιντεοεπιτήρηση σχολικών μονάδων και αν ναι, υπό ποιες προϋποθέσεις; Η Φερενίκη Παναγοπούλου απαντά, με αφορμή πρόσφατη απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Ο Φίλιππος Βασιλόγιαννης σχολιάζει τις αποφάσεις ΣτΕ 2046-7/2022, που αφορούν τη σύσταση των Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ).

Με αφορμή την υπόθεση Πάτση, η Ιφιγένεια Καμτσίδου γράφει για τα βουλευτικά ασυμβίβαστα, όπως αυτά περιγράφονται στο άρθρο 57 του Συντάγματος.

Ο Γιάννης Τασόπουλος γράφει για τη σημασία της ανανέωσης του προσωπικού των Ανεξάρτητων Αρχών, με αφορμή την περίπτωση της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Η Χριστίνα Βρεττού αναλύει την καταδικαστική για τη χώρα μας απόφαση του ΕΔΔΑ στην υπόθεση Κίτσος κατά Ελλάδος.

Ο Μαρίνος Σκανδάμης σχολιάζει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για την αναμόρφωση του Σωφρονιστικού Κώδικα.

Διαβάστε το τέταρτο, και τελευταίο για το 2022, τεύχος του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Με αφορμή όσα διαδραματίζονται στο Εφετείο της Χρυσής Αυγής, ο Βασίλης Σωτηρόπουλος απαντά αν και υπό ποιες προϋποθέσεις ο ναζιστικός χαιρετισμός εμπίπτει στον αντιρατσιστικό νόμο.

Ο Χαράλαμπος Κουρουνδής σχολιάζει την απόφαση του Γ’ Τμήματος του ΣτΕ σχετικά με την αντικατάσταση των μαθημάτων Πολιτικής Παιδείας στο Λύκειο.

Στο 50ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα & την ΕΣΔΑ, ο Κωνσταντίνος Γώγος αναλύει το άρθρο 87 του Συντάγματος σχετικά με την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης.

Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος απαντά στις φωνές που απαιτούν αυστηροποίηση των ποινών και αντιπροτείνει τη δημιουργία μητρώου δραστών σεξουαλικών εγκλημάτων.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τη σημασία της πρόσφατης απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Ινδίας σχετικά με το δικαίωμα στην άμβλωση.

Ο Γιάννης Καρούζος σχολιάζει την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τη συνταγματικότητα ή μη του υποχρεωτικού εμβολιασμού εργαζομένων σε δομές υγείας.

Διαβάστε τον χαιρετισμό του Ξενοφώντα Κοντιάδη στην εκδήλωση με τίτλο “Η δημοσιογραφική ελευθερία και οι εχθροί της”, την οποία συνδιοργάνωσαν το ΚΕΣΔ – Ίδρυμα Τσάτσου και το Syntagma Watch, την Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου.

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Syntagma Watch συνδιοργάνωσαν, την Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2022, δημόσια συζήτηση για τα εμπόδια στην ελεύθερη δημοσιογραφία και την επίδρασή τους στην άσκηση του δημοσιογραφικού λειτουργήματος και την ποιότητα της ενημέρωσης.

Αύριο, Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2022 και ώρα 17:00-19:00, το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, σε συνεργασία με το Syntagma Watch, διοργανώνουν δημόσια συζήτηση για τα εμπόδια στην ελεύθερη δημοσιογραφία και την επίδρασή τους στην άσκηση του δημοσιογραφικού λειτουργήματος και την ποιότητα της ενημέρωσης, με θέμα “Η δημοσιογραφική ελευθερία και οι εχθροί της”.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης περιγράφει το θεσμικό αποτύπωμα που αφήνει στη Δημοκρατία μας το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων.

Η Άννα Τσιφτσόγλου εξηγεί το σκεπτικό της απόφασης ΣτΕ (Ολ) 1681/2022, η οποία αφορά την απαγόρευση των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων κατά το τετραήμερο εορτασμού της επετείου του Πολυτεχνείου το 2020.

Ο Μαρίνος Σκανδάμης γράφει για το τι συνιστά τελικά κρατικό απόρρητο, αλλά και τη σημασία του κοινοβουλευτικού ελέγχου.

Ο Τάκης Βιδάλης σχολιάζει την απόφαση ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή της ΠΟΕΔΗΝ κατά των κυρώσεων που επιβλήθηκαν σε υγειονομικό προσωπικό, το οποίο αρνήθηκε να εμβολιαστεί κατά του COVID-19.

Στο 49ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Νικόλαος Μαρκόπουλος αναλύει την πρώτη παράγραφο του άρθρου 14 Σ. σχετικά με την ελευθερία της έκφρασης. Περιγράφει το ατομικό και πολιτικό δικαίωμα του πληροφορείν και πληροφορείσθαι, τους φορείς, τα όρια, τους περιορισμούς, αλλά και τις νέες προκλήσεις που τίθενται.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης γράφει για τον ιδιότυπο ρόλο του/ης μονάρχη στο Ηνωμένο Βασίλειο, με αφορμή τον θάνατο της Βασίλισσας Ελισάβετ Β’.

Ο Δημήτρης Βουκελάτος σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση ΣτΕ για την απαγόρευση των συναθροίσεων τον Νοέμβριο του 2020.

Ο Αντώνης Καραμπατζός συμβάλλει στον δημόσιο διάλογο για το ζήτημα των παρακολουθήσεων.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση ΣτΕ για την απαγόρευση συναθροίσεων λόγω της πανδημίας.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου σχολιάζει την απόφαση ΣτΕ αναφορικά με την απαλλαγή μαθητ(ρι)ών από το μάθημα των Θρησκευτικών.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης σχολιάζει την επίκληση του απορρήτου στη χθεσινή συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής και παραθέτει το νομικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία της ΕΥΠ.

Ο Βασίλης Σωτηρόπουλος εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ για την απαγόρευση συναθροίσεων λόγω της πανδημίας, έρχεται σε αντίθεση με αντίστοιχες αποφάσεις του ΕΔΔΑ.

Η Αικατερίνα Παπανικολάου γράφει για το επίκαιρο ζήτημα των σύγχρονων λογισμικών παρακολούθησης, τα δικαιώματα που επηρεάζονται και τις πρόσφατες σχετικές αποφάσεις ευρωπαϊκών δικαστηρίων.

Αναδημοσιεύουμε συνέντευξη (14.04.2021) της Δρ. Αικατερίνας Παπανικολάου, Μέλους της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών & Δικηγόρου, στη Διδάκτορα Συνταγματικού Δικαίου & Δικηγόρο, Αλκμήνη Φωτιάδου, με αφορμή την πρόσφατη υπόθεση των υποκλοπών.

Γιατί οφείλει να παραιτηθεί ο πρωθυπουργός αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη για τις παράνομες παρακολουθήσεις; Ποιες θα είναι οι πολιτικές συνέπειες και γιατί δεν οδηγούμαστε κατ’ άνάγκη σε πρόωρες εκλογές μετά από ατομική παραίτηση του πρωθυπουργού; Γιατί πίσω από τις νομιμοφανείς παρακολουθήσεις κρύβονται καταστρατήγηση του Συντάγματος και κατάχρηση εξουσίας; Τι πρέπει να αλλάξει στη διαδικασία άρσης του απορρήτου, τις αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ και τη λειτουργία της ΕΥΠ; Ο Ξενοφών Κοντιάδης απαντά στις ερωτήσεις του Βασίλη Σκουρή.

Ο Κώστας Χρυσόγονος καυτηριάζει τις ανεπαρκείς εγγυήσεις σεβασμού του απορρήτου των επικοινωνιών στη χώρα μας, με αφορμή την πρόσφατη καταγγελία του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη.

Ο Δημήτρης Αναστασόπουλος εξηγεί το σκεπτικό της απόφασης ΣτΕ στην υπόθεση της Μυρτώς Παπαδομιχελάκη.

Με αφορμή τη μηνυτήρια αναφορά του Νίκου Ανδρουλάκη για απόπειρα παρακολούθησης του τηλεφώνου του, ο Ξενοφών Κοντιάδης θυμάται το σκάνδαλο Watergate και σχολιάζει το θεσμικό πλαίσιο και τις νομοθετικές παρεμβάσεις σχετικά με το απόρρητο των επικοινωνιών.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης σχολιάζει την απόφαση του Α’ Τμήματος ΣτΕ 1500/2022, σχετικά με την αίτηση αναίρεσης στην υπόθεση της Μυρτώς Παπαδομιχελάκη.

Ο Παναγιώτης Περάκης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του ΕΔΔΑ για το ναυάγιο στο Φαρμακονήσι.

Ο Ιωάννης Νταλαχάνης απαντά σε ερώτημα πολίτη σχετικά με τις επιπτώσεις της πρωτόδικης καταδικαστικής απόφασης στο τεκμήριο αθωότητας του κατηγορουμένου.

Ο Μιχάλης Παπαγεωργίου αποκωδικοποιεί τη δημοσιευμένη περίληψη της απόφασης ΣτΕ Ε’ 1429/2022, η οποία αφορά τη χωροθέτηση αιολικών πάρκων στις Κυκλάδες

Ο Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, Ξενοφών Κοντιάδης, κλείνει το Tsatsos Foundation Forum 2022, εξάγοντας τα βασικά συμπεράσματα από τις συζητήσεις που προηγήθηκαν στις 5 & 6 Μαΐου.

Η Βαρβάρα Γεωργοπούλου παρουσιάζει τα βασικά σημεία του νέου νόμου για το σύστημα στοχοθεσίας, αξιολόγησης και ανταμοιβής στον δημόσιο τομέα.

Διαβάστε το τρίτο τεύχος (Ιούλιος – Σεπτέμβριος 2022) του ηλεκτρονικού περιοδικού Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ.

Ο Θωμάς Ψήμμας γράφει για τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την πολιτική των επαναπροωθήσεων, με αφορμή την πρόσφατη απόφαση του ΕΔΔΑ στη υπόθεση Safi και άλλοι κατά Ελλάδας.

Ο Παύλος Ελευθεριάδης υπογραμμίζει την ιστορική σημασία της πρόσφατης απόφασης του ΕΔΔΑ σχετικά με το ναυάγιο προσφύγων στο Φαρμακονήσι.

Ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας εξετάζει τις διαδικαστικές και συνταγματικές όψεις του νέου νόμου, που αφορά την άσκηση του δικαιώματος του εκλέγειν για τους εκτός επικρατείας Έλληνες πολίτες.

Ο Απόστολος Παπακωνσταντίνου σχολιάζει την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έκρινε ως αντισυνταγματικές τις διατάξεις του ν. 4472/2017 για το νέο μισθολόγιο των ιατρών του ΕΣΥ.

Ο Αριστείδης Πρεδάρης σχολιάζει τον νέο νόμο για την αξιολόγηση της Δημόσιας Διοίκησης.

Ο Αποστόλης Βλαχογιάννης γράφει για τα αποτελέσματα των πρόσφατων βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία, αλλά και τις συνέπειές τους για το πολιτικό σύστημα.

Με αφορμή την ανατροπή της απόφασης Roe v. Wade από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, ο Χαράλαμπος Κουρουνδής κάνει μία αναδρομή σε παλαιότερες εμβληματικές αποφάσεις του Δικαστηρίου, που αναδεικνύουν τον ρόλο του στην αμερικανική κοινωνία.

Ο Κωνσταντίνος Γώγος γράφει για τη νομική κατοχύρωση της απαγόρευσης βασανιστηρίων, με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα του ΟΗΕ για τη Συμπαράσταση στα Θύματα Βασανιστηρίων (26 Ιουνίου).

Η Αλκμήνη Φωτιάδου γράφει για τις προσωρινές διαταγές που εκδίδονται για την προστασία προσωπικότητας δημοσίων προσώπων και την επίδρασή τους στην ελευθερία έκφρασης και τελικά την ίδια τη δημοκρατία.

Με συντονιστή τον τ. Πρόεδρο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης & Ομότιμο Καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Βασίλειο Σκουρή, οι Αχιλλέας Αιμιλιανίδης (Καθηγητής Νομικής & Κοσμήτορας, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας) Παναγιώτης Λιαργκόβας (Πρόεδρος και Επιστημονικός Διευθυντής ΚΕΠΕ) και Γιάννης Τασόπουλος (Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γραμματέας ΔΣ Ιδρύματος Θ. & Δ. Τσάτσου) μιλούν για τη σχέση της δημοσιονομικής διοίκησης με την ευρωπαϊκή οικονομική διακυβέρνηση.

Με αφορμή το Pride 2022, ο Αντώνης Γ. Καραμπατζός γράφει για τα αναγκαία βήματα της ελληνικής Πολιτείας στην κατεύθυνση θεσμοθέτησης του γάμου και της τεκνοθεσίας (και) για τα ομόφυλα ζευγάρια.

Ο Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου, Ξενοφών Κοντιάδης, συνομιλεί με τον Sir Χριστόφορο Πισσαρίδη για τις νέες μορφές απασχόλησης και την ευημερία στην εργασία.

Η μονογραφία του Φίλιππου Σπυρόπουλου για το δικαίωμα αντίστασης κατά το άρθρο 120 παρ. 4 του Συντάγματος μπορεί να χαρακτηριστεί σήμερα ως ένα κλασικό έργο της σύγχρονης ελληνικής συνταγματικής θεωρίας.

Με συντονιστή τον Αθανάσιο Έλλις, οι Μαργαρίτης Σχοινάς, Δημήτρης Καιρίδης, Γιώργος Κατρούγκαλος, Δημήτρης Κούρκουλας και Γιώργος Παγουλάτος συζητούν για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Άμυνας της ΕΕ, με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Με συντονιστές τον Παύλο Τσίμα και τον Δημήτρη Χαραλάμπη, οι Ευάγγελος Βενιζέλος, Αναστάσιος Ιωάννης Δ. Μεταξάς, Μαρία Μουσμούτη, Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, Βασίλειος Σκουρής και Γιώργος Σωτηρέλης θυμούνται στιγμές από την κοινή τους πορεία με τον Δημήτρη Τσάτσο και υπογραμμίζουν τη σημασία της σκέψης και του έργου του.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης και ο Γιάννης Τασόπουλος σχολιάζουν το προτεινόμενο σύστημα διοίκησης των ΑΕΙ, όπως διαμορφώνεται στο νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Ο Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης, συνομιλεί με τη δημοσιογράφο Νόνη Καραγιάννη, παρουσιάζοντας παράλληλα τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει το Υπουργείο για τη μείωση των περιττών διαδικασιών και τη διαδικτυακή εξυπηρέτηση του πολίτη.

Ακούστε τι είπε η Δρ. Μ. Μουσμούτη για τις εκδόσεις του προγράμματος “Σβήνουμε το Στίγμα. Στον λόγο μας”, που προωθεί τον συμπεριληπτικό & αντιστιγματιστικό λόγο και την καταπολέμηση του στίγματος ψυχικής υγείας, στην εκπομπή του Περικλή Βασιλόπουλου “Athens Calling” στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ.

Ο Αριστείδης Πρεδάρης γράφει για τη συγχώνευση των φορέων κοινωνικής ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ και τα επίπεδα διοίκησης που διαμορφώνονται.

Ο Αποστόλης Βλαχογιάννης σχολιάζει την περίληψη της πρόσφατης απόφασης ΣτΕ σχετικά με τη συνταγματικότητα των μέτρων κατά της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19.

Η Μαρία Μηλαπίδου σχολιάζει τις εξαγγελθείσες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο που αφορά την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.

Ο Ιωάννης Κουτσούκος απαντά σε ερώτημα πολίτη σχετικά με τη δυνατότητα παράστασης σε δίκη χωρίς την παρουσία δικηγόρου.

Ομιλία του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, στο Tsatsos Foundation Forum 2022, σχετικά με τον ρυθμιστικό και αναπτυξιακό ρόλο της ΤτΕ.

Ο Δρ. Απόστολος Παπακωνσταντίνου σχολιάζει την υπ’ αριθμ. 3/2022 απόφαση του Αρείου Πάγου, που αφορά τις μνημονιακές περικοπές στους μισθούς των γιατρών του ΕΣΥ.

Η Εισαγωγή του Προέδρου του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου, Ξενοφώντα Κοντιάδη και η Εναρκτήρια Ομιλία του Προέδρου της Βουλής, Κωνσταντίνου Τασούλα, στο Tsatsos Foundation Forum 2022.

Ο Χαράλαμπος Κουρουνδής σχολιάζει την ανακοίνωση του ΣτΕ για την απόρριψη των αιτήσεων ακύρωσης που είχαν κατατεθεί αναφορικά με τις Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τη συντηρητική στροφή του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, όπως αυτή αποτυπώνεται (και) στη διαμάχη για τις αμβλώσεις.

Ο Φίλιππος Βασιλόγιαννης σχολιάζει τα καίρια σημεία της ανακοίνωσης του ΣτΕ, το οποίο έκρινε ως συνταγματική τη ρύθμιση για την Πανεπιστημιακή Αστυνομία.

Η Αλκμήνη Φωτιάδου σχολιάζει την απόφαση του ΣτΕ για την Πανεπιστημιακή Αστυνομία, εξηγώντας τους λόγους που την καθιστούν το τέλος (;) μίας διαδικασίας άτυπης συνταγματικής μεταβολής.

Η ίδρυση, οι πολύπλευρες δράσεις και η συμβολή του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θ. & Δ. Τσάτσου στα 27 χρόνια ζωής του, μέσα από ένα ολιγόλεπτο video.

Τι σημαίνει “λαϊκή δικαιοσύνη” και πώς προβλέπεται στο Σύνταγμα; Ποια η επίδραση της τεχνολογίας και ιδίως των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην έννοια των “λαϊκών δικαστηρίων”;

Ο Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, Ξενοφών Κοντιάδης, προσκαλεί όλες και όλους στο Διεθνές Συνέδριο Tsatsos Foundation Forum 2022 με θέμα Σύνταγμα – Οικονομία – Ευρώπη, που θα πραγματοποιηθεί αύριο και μεθαύριο (Πέμπτη και Παρασκευή) 5 & 6 Μαΐου.

Με αφορμή το διεθνές συνέδριο Tsatsos Foundation Forum, που διοργανώνεται στις 5 & 6 Μαΐου, ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για την δράση και συμβολή του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, τις τελευταίες σχεδόν τρεις δεκαετίες.

Ο Τάκης Καζής αναδεικνύει τις προβληματικές σχετικά με την προσθήκη της παραγράφου 6 στο άρθρο 187 του Ποινικού Κώδικα.

Σκοπός του νέου, εξαιρετικά επίκαιρου e-book του Ξενοφώντα Κοντιάδη και της Αλκμήνης Φωτιάδου είναι να αναδείξει την αλληλουχία και τη συναρμογή των θεματικών της ανθεκτικότητας του Συντάγματος και της συνταγματικής αλλαγής υπό το πρίσμα των τριών πλανητικών κρίσεων.

Στο 48ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Μανόλης Βελεγράκης περιγράφει το συνταγματικό πλαίσιο προστασίας και τις προϋποθέσεις στέρησης της ιδιοκτησίας.

Ο Κώστας Στρατηλάτης εξετάζει τα συνταγματικά ζητήματα που προκύπτουν από την τροπολογία για θέματα Τύπου, η οποία κατατέθηκε πρόσφατα στη Βουλή.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης επιχειρηματολογεί υπέρ της συνταγματικότητας της συγκρότησης Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων.

Στο 47ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Παρασκευή Μουζουράκη αναλύει το άρθρο 10 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει το δικαίωμα του αναφέρεσθαι στις αρχές, αλλά και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτό.

Η Αικατερίνη Γανίδη γράφει για τη διαδικασία της διαβούλευσης και τα αποτελέσματά της στο επίπεδο συμμετοχικότητας των πολιτών.

Στο 46ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Στέργιος Κοφίνης αναλύει το άρθρο 4 του Συντάγματος, που περιγράφει την αρχή της ισότητας των Ελλήνων.

Ο Γιώργος Σωτηρέλης παίρνει θέση στον διάλογο σχετικά με τη συνταγματικότητα ή μη της εγκαθίδρυσης Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος αναλύει τις συνταγματικές πτυχές της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Ο Γιάννης Τασόπουλος γράφει για το θεωρητικό υπόβαθρο του ιακωβινισμού, τη θέση του στη συνταγματική θεωρία, αλλά και την ελληνική του εκδοχή.

Στο 45ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Ευαγγελία-Ελισάβετ Κουλουμπίνη αναλύει την ιστορία, τη φύση, αλλά και τις αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενώ εξηγεί και το σκεπτικό αποφάσεων που έχουν ληφθεί.

Ο Αριστείδης Πρεδάρης απαντά σε ερώτημα πολίτη σχετικά με την κατοχύρωση πρόωρου συνταξιοδοτικού δικαιώματος από μητέρες ανηλίκων τέκνων.

Η πανεπιστημιακή ασφάλεια είναι μία εξαιρετικά σοβαρή και ευαίσθητη λειτουργία, που πρέπει να τελεί υπό την εποπτεία των πανεπιστημιακών Αρχών, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες της ηπειρωτικής Ευρώπης πλην της Τουρκίας. Αρκεί να δοθούν στα πανεπιστήμια οι αναγκαίοι ανθρώπινοι και οικονομικοί πόροι.

Ο Κώστας Χρυσόγονος γράφει για την ανάγκη επιστημονικού διαλόγου στο πεδίο του συνταγματικού δικαίου, αλλά και το απαιτούμενο επιστημονικό ήθος και ύφος.

Ο Αναστάσιος Παυλόπουλος αναλύει τους λόγους για τους οποίους η εγκαθίδρυση της Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων αντίκειται στο Σύνταγμα.

Στην Ελλάδα έχουμε μεγάλη ανάγκη αυστηρής και επώδυνης κριτικής που εκφράζεται με σοβαρά και πειστικά επιχειρήματα. Η διαφωνία για τα συνταγματικά ζητήματα, ενόψει του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων, πρέπει να προάγει και να εξυψώνει τον δημόσιο διάλογο με αναγωγή στις θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος.

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος υπογραμμίζει τη σημασία της προάσπισης του μοντέλου που θέλει τα Πανεπιστήμια “ανοιχτά”, σε διαρκή διάδραση με την κοινωνία.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης αναλύει τα νέα δεδομένα για τη στρατιωτική δικαιοσύνη μετά την αναθεώρηση του άρθρου 96 παρ. 5 του Συντάγματος.

Παρακολουθήστε ολόκληρη την εκδήλωση με τίτλο “Η στρατιωτική δικαιοσύνη μετά την πρόσφατη συνταγματική αναθεώρηση. Προκλήσεις και προοπτικές”, που διοργάνωσαν το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Παρατηρητήριο Συνταγματικών & Θεσμικών Εξελίξεων syntagmawatch.gr

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και το Παρατηρητήριο Συνταγματικών & Θεσμικών Εξελίξεων syntagmawatch.gr συνδιοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: «Η στρατιωτική δικαιοσύνη μετά την πρόσφατη συνταγματική αναθεώρηση. Προκλήσεις και προοπτικές» την Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2022 και ώρα 18:00-20:00.

Στο 44ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Ευαγγελία-Ελισάβετ Κουλουμπίνη αναλύει την πρώτη παράγραφο του άρθρου 80 του Συντάγματος, η οποία ορίζει ότι “μισθός, σύνταξη, χορηγία ή αμοιβή ούτε εγγράφεται στον προϋπολογισμό του Kράτους ούτε παρέχεται χωρίς οργανικό ή άλλο ειδικό νόμο”.

Στο 43ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Ευαγγελία-Ελισάβετ Κουλουμπίνη αναλύει το άρθρο 79 του Συντάγματος, το οποίο περιγράφει τη διαδικασία κατάρτισης και ψήφισης του προϋπολογισμού, του απολογισμού, αλλά και του γενικού ισολογισμού του Κράτους.

Ο Αποστόλης Βλαχογιάννης απαντά σε ερώτημα πολίτη για τη διαφορά του όρου “αυταρχικός συνταγματισμός” με την έννοια του συνταγματισμού.

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει τις δηλώσεις του Υπουργού Υγείας, Θάνου Πλεύρη, σχετικά με την απόλυση υγειονομικών υπαλλήλων του ΕΣΥ, οι οποίοι δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν.

Ο Γιάννης Τασόπουλος υπογραμμίζει τα συνταγματικά θεμέλια της συμμετοχής της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, επισημαίνοντας παράλληλα ότι το Σύνταγμα δεν περιορίζεται απλώς στην εξουσιοδότηση του κοινού νομοθέτη και στην απλή παροχή δυνατότητας για τη συμμετοχή ή όχι στην Ο.Ν.Ε., η οποία τελεί στη διακριτική ευχέρεια της εκάστοτε κυβέρνησης και εξαρτάται από την ίδια, αλλά ανάγει τη συμμετοχή της χώρας στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης σε δεσμευτικό συνταγματικό σκοπό της Πολιτείας.

Παρακολουθήστε ολόκληρη την εκδήλωση με τίτλο “Το δημόσιο δίκαιο απέναντι στις κρίσεις”, που διοργάνωσε το ηλεκτρονικό περιοδικό Δημοσίου Δικαίου ελεύθερης πρόσβασης e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ, με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου τεύχους του (Ιανουάριος-Μάρτιος 2022).

Ο Ιωάννης Κουτσούκος σχολιάζει τις αποφάσεις του ΣτΕ, σύμφωνα με τις οποίες κρίθηκε ως αντισυνταγματική η μεταβίβαση της πλειοψηφίας του Μετοχικού Κεφαλαίου των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας.

Ο Απόστολος Βλαχογιάννης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του γαλλικού Συνταγματικού Συμβουλίου σχετικά με το πιστοποιητικό εμβολιασμού.

Με αφορμή το ζήτημα που ανέκυψε με την παραχώρηση αίθουσας για συνεδρίαση στην Κ.Ο. του ΚΙΝΑΛ, οι Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας και Πάρης Τσούτσης εξετάζουν τον Κανονισμό της Βουλής, τον ρόλο του Προέδρου της, αλλά και τη σημασία του συμβιβασμού τύπου και ουσίας.

Ο Τάκης Βιδάλης εξετάζει την εξαγγελία του Υπουργού Υγείας περί οριστικής απόλυσης των υγειονομικών του ΕΣΥ, που δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης εξετάζει τη θεσμική σημασία της πρότασης δυσπιστίας, που συζητήθηκε στη Βουλή τις προηγούμενες ημέρες.

Με αφορμή τη συζήτηση που διεξάγεται αυτό το Σαββατοκύριακο στη Βουλή, ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης εξετάζει τη νομική φύση, τη διαδικασία, τις κοινοβουλευτικές συνέπειες, αλλά και τα ζητήματα που ανακύπτουν από την πρόταση δυσπιστίας. Παράλληλα, επιχειρεί μία αναδρομή στον θεσμό και τις περιπτώσεις που χρησιμοποιήθηκε μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος το 1975.

Ο Κώστας Μποτόπουλος αναλύει τις συνταγματικές προβλέψεις για την πρόταση δυσπιστίας, με αφορμή τη συζήτηση που θα διεξαχθεί στη Βουλή.

Ο Τάκης Βιδάλης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό εργαζομένων σε επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερα από 100 άτομα.

Η Αλκμήνη Φωτιάδου μοιράζεται κάποιες πρώτες σκέψεις αναφορικά με την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου τον ΗΠΑ για τον εμβολιασμό εργαζομένων σε επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερα από 100 άτομα.

Στο 41ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Ιωάννης Μ. Κονιδάρης αναλύει το προοίμιο και το άρθρο 3 του Συντάγματος, που περιγράφουν το πλαίσιο των σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας.

Διαβάστε τον Πρόλογο του Γιώργου Σωτηρέλη στην επετειακή έκδοση της μελέτης του Αριστόβουλου Μάνεση, με τίτλο “Η φιλελεύθερη και δημοκρατική ιδεολογία της Επανάστασης του 1821”. Η έκδοση κυκλοφόρησε με πρωτοβουλία του Ομίλου “Αριστόβουλος Μάνεσης” από τις Εκδόσεις Σάκκουλα (Αθήνα 2021).

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά σε ερωτήματα πολιτών σχετικά με τη δυνατότητα δικαστικής προσφυγής για το πρόστιμο 100 ευρώ στους/ις μη εμβολιασμένους/ες πολίτες άνω των 60 ετών.

Στο 40ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Άννα Τσιφτσόγλου αναλύει το άρθρο 11 του Συντάγματος, το δικαίωμα του συνέρχεσθαι. Εξετάζει την ιστορική του εξέλιξη, το περιεχόμενό του, αλλά και τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις.

Ο Αντώνης Καραμπατζός υπογραμμίζει τη σημασία της ισότιμης μεταχείρισης σε ό,τι αφορά τα μέτρα διαχείρισης της πανδημίας.

Στο 39ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, η Αθηνά Κοτζάμπαση αναλύει την πρώτη παράγραφο του άρθρου 21 του Συντάγματος. Εξηγεί τον ορισμό και το εύρος της έννοιας της οικογένειας, τους τρόπους με τους οποίους το κράτος προστατεύει τον γάμο, τη μητρότητα και την παιδική ηλικία, αλλά και τις νομοθετικές παρεμβάσεις που σχετίζονται με το συγκεκριμένο άρθρο του Συντάγματος.

Ο Γιάννης Δρόσος εξετάζει την “είσοδο” του Συντάγματος στο φυσικό σώμα των ανθρώπων διά του εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού. Είναι τελικά συνταγματικά ανεκτή και αν ναι, υπό ποιες προϋποθέσεις, η υποχρέωση εμβολιασμού;

Στο 38ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Κώστας Στρατηλάτης αναλύει τη δεύτερη παράγραφο του άρθρου 5 του Συντάγματος, το δικαίωμα στη ζωή. Ποιο το εύρος της κανονιστικής έννοιας της ζωής και ποια η σχέση της με την τεχνητή διακοπή της κύησης; Αντίστοιχα, τι ορίζουμε ως θάνατο και ποια η νομολογία του ΕΔΔΑ σχετικά με τον τερματισμό της ζωής; Ποιες οι υποχρεώσεις που απορρέουν από το δικαίωμα στη ζωή για το κράτος και τα όργανα αυτού; Πώς μπορεί να συνδέονται οι θάνατοι λόγω Covid-19 με το εν λόγω άρθρο του Συντάγματος;

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος αναδεικνύει τα συνταγματικά όρια αναφορικά με την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού.

Ο Κώστας Μποτόπουλος καταρρίπτει την επιχειρηματολογία των αυτοαποκαλούμενων “θεματοφυλάκων του Συντάγματος”.

Είναι η ζωή και η υγεία υπέρτερα συνταγματικά αγαθά; Είναι αναγκαία μια τέτοια ιεράρχηση για να δικαιολογηθούν οι περιορισμοί; Είναι απαραίτητη η επίκληση της αλληλεγγύης, ή είναι επαρκής η αναλογικότητα για την προσέγγιση της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών και με ποιο τρόπο συνδυάζονται; Η Αλκμήνη Φωτιάδου απαντά σε ερώτημα πολίτη για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού σε συγκεκριμένες κοινωνικές και επαγγελματικές κατηγορίες.

Ο Κώστας Μποτόπουλος αναλύει την απόφαση 50/2021 της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ), που διαμόρφωσε το πλαίσιο αφενός για τη θέσπιση και λειτουργία της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στις σχολικές μονάδες και αφετέρου για την προστασία των προσωπικών δεδομένων κατά την τηλεκπαίδευση.

Είναι συνταγματική η απόφαση περί υποχρεωτικού εμβολιασμού προσώπων άνω των 60 ετών; Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης επιχειρηματολογεί.

Έχει εφαρμογή η ΕΣΔΑ στην απεργία; Λαμβάνει υπόψη της η ελληνική νομολογία τη νομολογία του ΕΔΔΑ στο ζήτημα αυτό; Ο Γρηγόρης Αυδίκος εξετάζει τις αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων και απαντά.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης αξιολογεί το μέτρο της υποχρεωτικότητας εμβολιασμού προσώπων άνω των 60 ετών από δικαιοπολιτική και συνταγματική σκοπιά, εξετάζοντας παράλληλα αν αυτό συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας.

Ο Γιάννης Τασόπουλος σχολιάζει την τροπολογία περί υποχρεωτικότητας εμβολιασμού των προσώπων άνω των 60 ετών. Συνταγματική ή όχι και με ποια κριτήρια;

Ο Ξενοφών Κοντιάδης και η Αλκμήνη Φωτιάδου εξετάζουν το μέτρο της υποχρεωτικότητας εμβολιασμού άνω των 60 ετών, που εξήγγειλε χθες ο Πρωθυπουργός. Είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα και την αρχή της αναλογικότητας; Είναι πρόσφορο και τελικά αποτελεσματικό;

Η υποχρεωτικότητα εμβολιασμού για τους πολίτες άνω των 60 ετών είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα; Συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας; Η Φερενίκη Παναγοπούλου απαντά.

Παρακολουθήστε τη διαδικτυακή εκδήλωση “Υποχρεωτικός εμβολιασμός: Νομικά και ηθικοπολιτικά διλήμματα” που συνδιοργάνωσαν το Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου και το ηλεκτρονικό περιοδικό e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ, με αφορμή την έκδοση του νέου e-book της Φερενίκης Παναγοπούλου- Κουτνατζή, με τίτλο “Περί της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού σε περίοδο πανδημίας: Μια ηθικο-συνταγματική θεώρηση”.

Στο 37ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ, ο Ξενοφών Κοντιάδης αναλύει τα ουσιαστικά και διαδικαστικά όρια που τίθενται στο Σύνταγμα (άρθρο 110) για την αναθεώρησή του. Πώς και από ποιους λαμβάνεται η πρωτοβουλία; Ποια η διαδικασία και τα όργανα που εμπλέκονται; Μπορεί να αναθεωρηθεί και αν ναι, σε ποιο βαθμό το ίδιο το άρθρο 110; Και τέλος, με ποιον τρόπο εμπλέκεται η κοινωνία των πολιτών στον διάλογο της αναθεώρησης;

Είναι συνταγματικοί οι περιορισμοί που επιβάλλονται μόνο στους/ις ανεμβολίαστους/ες στην Αυστρία; Θα μπορούσε ένα ανάλογο μέτρο να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά.

Με αφορμή την έκδοση του ηλεκτρονικού βιβλίου της Φερενίκης Παναγοπούλου-Κουτνατζή “Περί της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού σε περίοδο πανδημίας: Μία ηθικο-συνταγματική θεώρηση”, το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου και το περιοδικό e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ συνδιοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: “Υποχρεωτικός εμβολιασμός. Νομικά και ηθικοπολιτικά διλήμματα” την Τρίτη 23 Νοεμβρίου 2021 και ώρα 19:00-20:30.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης αναλύει όσα προβλέπει ο Κανονισμός της Βουλής για την εκπροσώπηση κοινοβουλευτικής ομάδας σε περίπτωση που εκλείψει ο/η Πρόεδρος.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης εξετάζει το ζήτημα της εκλογής Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΙΝΑΛ, μετά την αδόκητη και πρόωρη απώλεια της Φώφης Γεννηματά.

Ο Απόστολος Παπακωνσταντίνου σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με την εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων.

Ο Χρήστος Παπαστυλιανός σχολιάζει την απόφαση που έλαβε το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας στις 7 Οκτωβρίου, σύμφωνα με την οποία τμήματα του δικαίου της ΕΕ αντιτίθενται στο πολωνικό Σύνταγμα και τα δικαστικά όργανα της Ένωσης, με τη νομολογία τους, δεν μπορούν να υπερβαίνουν ή να συγκρούονται με το Σύνταγμα της χώρας.

Με αφορμή την απόφαση του πολωνικού Συνταγματικού Δικαστηρίου (07.10), ο Κώστας Μποτόπουλος υπενθυμίζει την έννοια της υπεροχής του ενωσιακού δικαίου και τη σημασία της για την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου & Δικηγόρος, Αλκμήνη Φωτιάδου, συζητά με τον Επίκουρο Καθηγητή Ποινικών Επιστημών στη Νομική Σχολή ΔΠΘ, Δημήτρη Συμεωνίδη, για την τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα. Τι ίσχυε μέχρι πρότινος και ποιες οι αλλαγές που προβλέπονται; Η αυστηροποίηση των ποινών επιδρά τελικά αποτρεπτικά στην τέλεση εγκλημάτων; Πόσο αποτελεσματική και σύμφωνη με το Σύνταγμα είναι η αντικατάσταση του άρθρου 191 ΠΚ για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων;

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης εξετάζει τις συνταγματικές όψεις της παραίτησης Κουρτς στην Αυστρία, επιχειρώντας μία – αναπόφευκτη – σύγκριση με τα καθ’ ημάς.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης εξετάζει τα θεσμικά και συνταγματικά ζητήματα που αναδεικνύονται από τις πρόσφατες γερμανικές βουλευτικές εκλογές.

Ο Γιάννης Τασόπουλος εξετάζει το κανονιστικό πλαίσιο και τα κριτήρια για την ορθή εφαρμογή της διά ζώσης διδασκαλίας στα ΑΕΙ υπό το πρίσμα του αυτοδιοίκητου, εκφράζοντας τον προβληματισμό του.

Η Βασιλική Χρήστου εξετάζει τη συνταγματικότητα των μέτρων που ισχύουν από τις 13 Σεπτεμβρίου για την πρόσβαση σε κλειστούς χώρους.

Με αφορμή τη συνεργασία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, ο Γιάννης Καρούζος περιγράφει το νομικό πλαίσιο για την εργασία ανηλίκων άνω των 15 ετών.

Ο Γιώργος Δίελλας αναλύει τον νέο νόμο, ο οποίος επιχειρεί να ρυθμίσει την άσκηση δραστηριοτήτων επιρροής (lobbying) από εκπροσώπους συμφερόντων προς θεσμικούς φορείς της πολιτείας.

Ο Αριστείδης Πρεδάρης αναλύει το δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση, αναδεικνύοντας παράλληλα τις προβληματικές που ανακύπτουν κατά τη διαδικασία απονομής συντάξεων από τα ασφαλιστικά ταμεία.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή εξετάζει το συνταγματικό έρεισμα των πρόσφατων αποφάσεων του ΣτΕ, με τις οποίες απορρίφθηκαν αιτήσεις αναστολής ιατρικού, νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού των δομών υγείας κατά της υποχρέωσης εμβολιασμού.

Το “e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ” είναι ένα νέο τριμηνιαίο ηλεκτρονικό περιοδικό ελεύθερης πρόσβασης στο πεδίο του Δημοσίου Δικαίου, που φιλοξενεί μελέτες, σχόλια νομολογίας, βιβλιοκρισίες και επίκαιρες παρεμβάσεις, μετά από ανώνυμη αξιολόγηση.

Με αφορμή τις πρόσφατες πυρκαγιές, ο Γιώργος Σταματιάδης γράφει για το σύνθετο ζήτημα των εκκενώσεων, αλλά και την υποχρέωση του κράτους να υπερασπιστεί το δικαίωμα των πολιτών στη ζωή.

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης εξετάζει τη συνταγματικότητα της διάταξης περί υποχρεωτικού εμβολιασμού εργαζομένων σε συγκεκριμένους κλάδους.

Το e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ είναι ένα νέο τριμηνιαίο ηλεκτρονικό περιοδικό ελεύθερης πρόσβασης στο πεδίο του Δημοσίου Δικαίου, που φιλοξενεί μελέτες, σχόλια νομολογίας, βιβλιοκρισίες και επίκαιρες παρεμβάσεις, μετά από ανώνυμη αξιολόγηση.

Με αφορμή τη συζήτηση περί της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, η Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή θέτει το νομοθετικό πλαίσιο και τη συνταγματική βάση του ζητήματος, εξετάζοντας παράλληλα τη διαδικασία στάθμισης των δικαιωμάτων.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή γράφει για τη συγκρότηση και τις αρμοδιότητες της νεοσυσταθείσας Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής, αλλά και τη σύσταση στην οποία προχώρησε σχετικά με την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού.

Ο Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας γράφει για τη συνταγματική προστασία της ελευθερίας της τέχνης, τα όρια, αλλά και τους περιορισμούς που μπορεί να τεθούν.

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει την απόφαση του ΣτΕ να απορρίψει την αίτηση αναστολής εκτέλεσης που κατέθεσαν υπάλληλοι της ΕΜΑΚ σχετικά με τον υποχρεωτικό εμβολιασμό τους.

Η Αλκμήνη Φωτιάδου του Syntagma Watch απαντάει σε 5 ερωτήματα του Richard Albert (Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στην έδρα William Stamps Farish Professor in Law και Διευθυντή των Constitutional Studies στο Πανεπιστήμιο του Texas, Austin) από το ερευνητικό research blog του International Journal of Constitutional Law I-CONnect.

Ο Κώστας Μποτόπουλος απαντά σε ερώτημα πολίτη για την υποχρέωση των Υπουργών να παρέχουν αληθή στοιχεία στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου.

Ο Ιωάννης Κουτσούκος παρεμβαίνει στη συζήτηση για τα λεγόμενα “προνόμια” των εμβολιασμένων και τη συνταγματική τους βάση.

Ο Γιάννης Καρούζος σχολιάζει το σκεπτικό σύμφωνα με το οποίο το ΣτΕ απέρριψε την αίτηση αναστολής υπαλλήλων της ΕΜΑΚ για τον εμβολιασμό τους.

Ο πολίτης μιας συνταγματικής δημοκρατίας έχει συνταγματικά δικαιώματα που συγκρούονται με άλλα δικαιώματα και δημόσια συμφέροντα, σταθμίζονται, περιορίζονται με βάση την αναλογικότητα και επανακάμπτουν όταν αρθεί ο λόγος περιορισμού τους, δεν χρειάζεται προνόμια ούτε διευκολύνσεις στην άσκηση των δικαιωμάτων του.

Έχουν συνταγματικό έρεισμα τα μέτρα που εξήγγειλε η Κυβέρνηση σχετικά με τον εμβολιασμό; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά.

Ο Κώστας Μποτόπουλος απαντά σε ερώτημα πολίτη σχετικά με το ακαταδίωκτο, όπως αυτό ορίζεται από το Σύνταγμα.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης παρεμβαίνει στη συζήτηση για την άρση ή αντίστοιχα τη διατήρηση των περιορισμών στους (μη) πλήρως εμβολιασμένους.

Στο 26ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Χαράλαμπος Κουρουνδής αναλύει την έννοια της αντιπροσωπευτικής αρχής. Εξετάζει την ιστορική εξέλιξη της αντιπροσώπευσης, τη σχέση της με τη δημοκρατία, αλλά και τον ρόλο των κομμάτων και των εκλογών.

Το Ίδρυμα Θεμιστοκλή & Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου αποφάσισε να ιδρύσει, να θέσει υπό την αιγίδα του και να χρηματοδοτήσει τριμηνιαίο ηλεκτρονικό περιοδικό ελεύθερης πρόσβασης με τίτλο «e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ»

Στο 25ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Αχιλλεύς Αιμιλιανίδης περιγράφει την έννοια του Δικαίου της Ανάγκης. Τι σημαίνει “ανάγκη” για το Σύνταγμα και ποιοι οι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν στην εφαρμογή του Δικαίου της Ανάγκης; Πού θεμελιώνεται αυτό και ποια τα όρια που πρέπει να τηρούνται;

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου συνομιλεί με τον Καθηγητή Ξενοφώντα Κοντιάδη, Πρόεδρο του Ιδρύματος Τσάτσου. Συζητούν για τον ρόλο της Προέδρου στη σύγχρονη εποχή, τη σημασία των δημόσιων παρεμβάσεων, τα θέματα που η Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει επιλέξει να αναδείξει, αλλά και τις προκλήσεις του ύπατου αξιώματος της χώρας.

Στο 24ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Αντώνης Μεταξάς μιλά για τη σχέση του εθνικού Συντάγματος και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Περιγράφει τα χαρακτηριστικά της ενωσιακής έννομης τάξης, τον τρόπο που αυτή επηρεάζει τις έννομες τάξεις των κρατών-μελών, αλλά και τη σημασία της για τους/τις Ευρωπαίους/ες πολίτες.

Ο Γιάννης Τασόπουλος σχολιάζει την πρόσφατη εγκύκλιο του ΝΣΚ προς τους υπαλλήλους του Υπουργείου Μετανάστευσης & Ασύλου και υπογραμμίζει τα συνταγματικά ζητήματα που εγείρονται.

Ο Απόστολος Παπακωνσταντίνου γράφει για τη διαδρομή από την “ακυβερνησία” στην “ενισχυμένη κυβερνησιμότητα” των ΟΤΑ, με αφορμή τον νόμο που ψηφίστηκε χθες.

Ο Κώστας Μποτόπουλος εκθέτει τους προβληματισμούς του σχετικά με την πρόσφατη τροπολογία του ΥΠΕΣ, που αλλάζει το εκλογικό δίκαιο.

Ποιο το σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ σχετικά με την αποζημίωση μετά από πιθανές παρενέργειες εμβολίων στην υγεία των πολιτών; Θα μπορούσε να αποτελέσει βάσιμο νομικό επιχείρημα για τη στοιχειοθέτηση ευθύνης του κράτους για παρενέργειες που προκλήθηκαν από τον εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού; Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει την απόφαση και απαντά.

Στο 23ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Χρήστος Ράμμος μιλά για τον έλεγχο συνταγματικότητας των νόμων. Ποια η ιστορική εξέλιξη του θεσμού στην Ευρώπη; Ποιο σύστημα ελέγχου επικράτησε στην Ελλάδα και ποιες οι προκλήσεις για τους δικαστές;

Ο Τάκης Βιδάλης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ και τον συσχετισμό της με την πολυσυζητημένη υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού.

Μπορεί να θεσπιστεί υποχρεωτικότητα εμβολιασμού για συγκεκριμένες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων; Αν ναι, ποιος είναι ο συνταγματικά ορθός τρόπος; Ο Γιάννης Καρούζος και η Μαριάννα Κατσιάδα απαντούν, με αφορμή την πρόσφατη απόφαση του Αρχηγού της ΕΜΑΚ.

Μπορεί ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος να επιβάλει με διαταγή του τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των υπαλλήλων της ΕΜΑΚ; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά.

Ο Ιωάννης Κουτσούκος σχολιάζει την απόφαση 622/2021 του ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία υπάρχει ευθύνη προς αποκατάσταση ηθικής βλάβης από νόμιμη πράξη εμβολιασμού και εξηγεί πώς η απόφαση αυτή λειτουργεί νομιμοποιητικά για τη διοικητική δράση.

Με αφορμή τη νέα Υπουργική Απόφαση, ο Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, Δημήτρης Χριστόπουλος, μιλά για τις αλλαγές στη διαδικασία πολιτογράφησης, αλλά και τους λόγους που θεωρεί ότι ωθούν την Κυβέρνηση προς αυτή την κατεύθυνση.

Υπάρχει συνταγματικό έρεισμα στο ενδεχόμενο απονομής προνομίων σε όσες/ους εμβολιαστούν κατά του Covid-19; Ο Ξενοφών Κοντιάδης απαντά.

Στο 22ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Γιάννης Τασόπουλος μιλά για τον έλεγχο συνταγματικότητας των νόμων. Πώς και από ποια όργανα ασκείται, ποια τα κύρια συστήματα ελέγχου και ποιες οι διαφορές μεταξύ τους; Τι ισχύει στη χώρα μας και ποιες οι βασικές αρχές που διέπουν τον θεσμό;

Με αφορμή το νέο βιβλίο του Ξ. Κοντιάδη, “Η περιπετειώδης ιστορία των Επαναστατικών Συνταγμάτων του 1821 – Η θεμελιωτική στιγμή της Ελληνικής Πολιτείας” (εκδ. Καστανιώτη, 2021), ο Γιάννης Τασόπουλος γράφει για τον ρόλο των Συνταγμάτων στην πορεία της χώρας, αλλά και την εξέλιξη της σχέσης των Ελλήνων με το κράτος και τον νόμο.

Η Βαρβάρα Γεωργοπούλου καταγράφει την κοινοβουλευτική συζήτηση αλλά και τα βασικά σημεία του νέου νόμου σχετικά με το Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου και τον Σύμβουλο Ακεραιότητας στη Δημόσια Διοίκηση.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης γράφει για τον νέο θεσμό της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας, εκφράζοντας προβληματισμό για τα θεσμικά και διαδικαστικά εμπόδια στην εφαρμογή του.

Ποιο το θεσμικό πλαίσιο και τα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα όσων υπηρετούν στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις; Διαφοροποιούνται αυτά βάσει της σεξουαλικής ταυτότητας κάποιου/ας; Ο Απόστολος Βλαχογιάννης απαντά.

Με αφορμή την κοινοβουλευτική συζήτηση, ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης επιχειρηματολογεί υπέρ της άρσης των περιορισμών στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των αποδήμων.

Είναι συνταγματική η απαίτηση self-tests για τους μαθητές, ώστε να επιστρέψουν στα θρανία; Η Αλκμήνη Φωτιάδου απαντά.

Το νέο βιβλίο του Ξενοφώντα Κοντιάδη, Η περιπετειώδης ιστορία των επαναστατικών Συνταγμάτων του 1821, το οποίο γράφτηκε με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας, κυκλοφόρησε στις 15 Μαρτίου.

Παρακολουθήστε όλη την εκδήλωση, με θέμα “Τα επαναστατικά Συντάγματα του 1821”, που συνδιοργανώσαμε με το Ίδρυμα Τσάτσου & τις Εκδόσεις Καστανιώτη, την Τρίτη 6 Απριλίου.

Απόψε, Τρίτη 6 Απριλίου 2021 και ώρα 18:30-20:00, το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, το Syntagma Watch και οι Εκδόσεις Καστανιώτη διοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα «Τα επαναστατικά Συντάγματα του 1821».

Η Σταυρούλα Γεωργίου γράφει για το σχέδιο αξιοποίησης του Ελληνικού, εκφράζοντας παράλληλα προβληματισμό για το ενδεχόμενο μετατροπής του σε “ελεγχόμενη κοινότητα”.

Μπορεί να θεσπιστεί ο υποχρεωτικός εμβολιασμός ως προϋπόθεση για την άσκηση ορισμένων επαγγελμάτων; Μπορεί να αποτελέσει λόγο απόλυσης η άρνηση του εμβολιασμού; Μήπως πρόκειται για ένα συνταγματικά προστατευόμενο ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο; Ο Ξενοφών Κοντιάδης και η Αλκμήνη Φωτιάδου απαντούν και αναδεικνύουν την κρίσιμη ισορροπία ανάμεσα στον εμβολιασμό κατά του Covid-19 και τα δικαιώματα των εργαζομένων.

Με αφορμή την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού, με στόχο την ασφαλή κυκλοφορία πολιτών εντός της Ένωσης για όσο διαρκεί η πανδημία, ο Κωνσταντίνος Κουρούπης επισημαίνει τα οφέλη, αλλά και τους πιθανούς κινδύνους μίας τέτοιας ρύθμισης.

Εν όψει της επετείου 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, ο Γρηγόρης Αυδίκος αναζητά το μήνυμα και την παρακαταθήκη της σήμερα.

Στο 19ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, η Σταυρούλα Κτιστάκη περιγράφει το συνταγματικό πλαίσιο που ισχύει για τους δημόσιους υπαλλήλους. Εξηγεί τη διάκριση ανάμεσα σε δημόσιους και στρατιωτικούς υπαλλήλους, τα γνωρίσματα των δημοσίων υπαλλήλων, τη διαδικασία πρόσληψης ή διορισμού τους σύμφωνα με το Σύνταγμα, αλλά και τις βασικές αρχές που διέπουν τη δημόσια διοίκηση.

Ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, κ. Ξενοφών Κοντιάδης, παραχώρησε, την Τετάρτη 10 Μαρτίου 2021, συνέντευξη στην Ευαγγελία Μπαλτατζή και την εκπομπή «Ναι μεν, αλλά» του Πρώτου Προγράμματος ΕΡΑ, με αφορμή την ταραχώδη κοινωνικοπολιτική συγκυρία και τα περιστατικά βίας των τελευταίων ημερών.

Μπορεί ο εργοδότης να επιβάλει τον εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού στο προσωπικό του; Μπορεί η άρνηση του εργαζόμενου να δικαιολογήσει την απόλυσή του από τον εργοδότη του; Μπορεί μία αεροπορική ή ακτοπλοϊκή εταιρία να δέχεται ως επιβάτες μόνο εμβολιασμένους και μάλιστα αυτούς που θα φέρουν το πιστοποιητικό εμβολιασμού προς απόδειξή του; Μπορούν όλα τα παραπάνω να συμβούν χωρίς ο νομοθέτης να έχει προβεί σε ρύθμιση του θέματος; Ποιος είναι ο ρόλος της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά στα κρίσιμα, όσο και επίκαιρα, ερωτήματα.

Στο 18ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, η Ισμήνη Κριάρη δίνει τον ορισμό της γενετικής ταυτότητας και αναλύει τους λόγους προστασίας της βάσει του Συντάγματος.

Η Βαρβάρα Γεωργοπούλου καταγράφει τα βασικά σημεία του νέου νόμου για τα ΑΕΙ, αλλά και την κοινοβουλευτική συζήτηση που προηγήθηκε της ψήφισής του.

Στο 17ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας, με τίτλο Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, η Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Παντείου Πανεπιστημίου, Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή, εξηγεί σε τι συνίσταται το δικαίωμα της Ιδιωτικής Ζωής. Αναλύει τις πλευρές της ιδιωτικής ζωής που προστατεύονται βάσει του άρθρου 9 του Συντάγματος και του άρθρου 8 ΕΣΔΑ, αλλά και τις περιπτώσεις που μπορούν να αποτελέσουν εξαίρεση.

Συμβάλλοντας στη συζήτηση για τον ν. 4760/2020 περί μεταγωγής κρατουμένων, που έχει αναζωπυρωθεί τις τελευταίες ημέρες, οι Ανδρέας Τάκης και Θωμάς Ψήμμας αναδεικνύουν το νομικό κενό που προκύπτει και αναζητούν τη βέλτιστη μεθοδολογική επίλυσή του.

Πώς μπορεί ένα συνταγματικό επιχείρημα να σταματήσει να θεωρείται αδιανόητο; Η Αλκμήνη Φωτιάδου καταγράφει ορισμένες σκέψεις για μια θεωρία του Jack Balkin, την άτυπη συνταγματική μεταβολή και τη συζήτηση για την πανεπιστημιακή αστυνομία.

Στο 16ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας, με τίτλο Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, η Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης Παντείου Πανεπιστημίου, Ευαγγελία Μπάλτα, εξηγεί τι είναι ο Κρατικός Προϋπολογισμός. Αναλύει τις βασικές αρχές που τον διέπουν σύμφωνα με το Σύνταγμα, τη διάρθρωσή του, τον τρόπο που καταρτίζεται, αλλά και τη διαδικασία ψήφισής του.

Το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου και το Syntagma Watch διοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση, με θέμα «Το ελληνικό #MeToo: Ποινικές, εργασιακές και κοινωνικές διαστάσεις» την Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2021 και ώρα 18:30-20:00.

Ο γάμος αποτελεί συνταγματικό προνόμιο μόνο των ζευγαριών διαφορετικού φύλου ή είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων; Ο Βαγγέλης Μάλλιος επιχειρηματολογεί σχετικά με το δικαίωμα σύναψης γάμου ανάμεσα σε ζευγάρια του ιδίου φύλου.

Ο Ιωάννης Κουτσούκος γράφει για τη λεπτή δικαιική ισορροπία, όταν προκύπτει σύγκρουση δικαιωμάτων, όπως στην επίκαιρη περίπτωση της αναγκαστικής σίτισης κρατουμένου απεργού πείνας.

Είναι συνταγματική η χρήση ιχνηλατών (cookies) από τις ιστοσελίδες; Παραβιάζεται το δικαίωμα των χρηστών στην ιδιωτικότητα; Η Φερενίκη Παναγοπούλου-Κουτνατζή δίνει μία λεπτομερή, όσο και ξεκάθαρη, απάντηση.

Τι προβλέπει η παράγραφος 5 του πολυσυζητημένου άρθρου 16 του Συντάγματος; Η απάντηση στο infographic της Διδάκτορα Συνταγματικού Δικαίου & Δικηγόρου, Αλκμήνης Φωτιάδου.

Η αρχική ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας στην ελληνική έννομη τάξη, με το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου, ήγειρε, και δικαίως, προβληματισμό, γιατί προσέθετε «τη δημόσια πρόσκληση σε τρομοκρατικό έγκλημα», που αφενός δεν προβλεπόταν στην Οδηγία και αφετέρου θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι υπερέβαινε το σκοπό της σχετικής με τα οπτικοακουστικά μέσα ρύθμισης. Ο προβληματισμός αυτός οδήγησε τελικά σε αλλαγή της διατύπωσης του συγκεκριμένου άρθρου.

Είναι δυνατή μια αλλαγή παραδείγματος ώστε να ξεπεραστεί η ανθρωποκεντρική πρόσληψη του Συνταγματικού Δικαίου, που τοποθετεί την αξία του ανθρώπου στο επίκεντρο των δικαιωμάτων; Με αφορμή το βραβευμένο βιβλίο των Sue Donaldson & Will Kymlicka, “Ζωόπολις – Μια πολιτική θεωρία για τα δικαιώματα των ζώων” (εκδ. Πόλις, 2021), ο Ξενοφώντας Κοντιάδης στοχάζεται γύρω από τα θεμελιώδη δικαιώματα, αλλά και την ιδιότητα του πολίτη στον 21ο αιώνα.

Ο Γρηγόρης Αυδίκος γράφει για την κρίσιμη ισορροπία μεταξύ των νομοθετικών πρωτοβουλιών που αναλαμβάνει η Κυβέρνηση και του δικαιώματος των πολιτών σε συνάθροιση και διαμαρτυρία εν μέσω πανδημίας.

Με αφορμή το νέο βιβλίο του ομότιμου καθηγητή της Νομικής Αθηνών, Νίκου Αλιβιζάτου, με τίτλο “Δύο βήματα μπρος, ένα πίσω” (εκδ. Μεταίχμιο 2020), ο καθηγητής Ξενοφών Κοντιάδης, Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου, του θέτει 10 ερωτήματα για τα μεγάλα συνταγματικά και πολιτικά ζητήματα που ο συγγραφέας έζησε από κοντά τις τέσσερις τελευταίες δεκαετίες και για τα οποία γράφει.

Με αφορμή τη χθεσινή απόρριψη της ελληνικής πρότασης για τη θέσπιση πιστοποιητικού εμβολιασμού σε ενιαία ευρωπαϊκή κλίμακα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ο Κωνσταντίνος Κουρούπης γράφει για τα νομικά, ηθικά, αλλά και πρακτικά ζητήματα που εγείρονται.

Ο Χαράλαμπος Κουρουνδής σχολιάζει το ενδεχόμενο σύστασης Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακού Ιδρύματος, που προβλέπεται στο ν/σ του Υπουργείου Παιδείας, υπογραμμίζοντας ότι: “η συγκεκριμένη πρόβλεψη είναι ασύμβατη με τη συνταγματική εγγύηση του αυτοδιοίκητου των Πανεπιστημίων και εν γένει της ακαδημαϊκής ελευθερίας.”

Το τρίτο video-podcast του Syntagma Watch φωτίζει τις λειτουργίες του Συντάγματος, αλλά και τη σημασία τους για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας, ως πολιτών.

Ποιος πρέπει να αποφασίζει για ζητήματα, όπως για τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να αντιμετωπισθεί μια μεταδοτική ασθένεια; Η πολιτική εξουσία ή η ιατρική-επιστημονική κοινότητα; Ο Καθηγητής Νομικής ΕΚΠΑ, Σπύρος Βλαχόπουλος, επιχειρεί να απαντήσει στο κρίσιμο αυτό ερώτημα.

Στο 13ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr, με τίτλο Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Λέκτορας Δημοσίου Δικαίου Κυριάκος Παπανικολάου αναλύει τον θεσμό των ανεξάρτητων αρχών, εξηγώντας τις αρμοδιότητές τους, τη θέση τους στο σύστημα διακυβέρνησης, αλλά και τις προκλήσεις που καλούνται σήμερα να υπερβούν.

Υπό συνθήκες πανδημίας, το κράτος θα μπορούσε να επιβάλει τον εμβολιασμό, με όρους γενικής υποχρέωσης όλου του πληθυσμού; Θα μπορούσε να υποχρεώσει ο εργοδότης, χωρίς προηγούμενη κρατική ρύθμιση, τους εργαζόμενους σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις να εμβολιαστούν, ασκώντας το διευθυντικό δικαίωμα; Ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου- Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου, Ξενοφώντας Κοντιάδης, εξετάζει τις συνταγματικές όψεις του ζητήματος και απαντά στα σύνθετα ερωτήματα που εγείρονται.

Τι ισχύει σε θεσμικό επίπεδο για την Εκκλησία, όσο διαρκούν τα περιοριστικά μέτρα για την πανδημία; Με αφορμή τον εορτασμό των Θεοφανείων, ο Συνταγματολόγος- Δικηγόρος Κωνσταντίνος Μποτόπουλος απαντά με σαφήνεια.

Με αφορμή το σχέδιο της Κυβέρνησης για μόνιμη αστυνομική παρουσία εντός των πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου- Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου, Ξενοφώντας Κοντιάδης, εξετάζει τη συνταγματικότητα αλλά και την ενδεχόμενη αποτελεσματικότητα μίας τέτοιας κίνησης και αντιπροτείνει εναλλακτική.

Στο 12ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr, με τίτλο Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα, ο Δημήτρης Χριστόπουλος (Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου) αναλύει την έννοια της Ιθαγένειας, εξετάζοντας τις διαφορετικές σχολές σκέψης, τις προβληματικές ρυθμίσεις του παρελθόντος, το παρόν, αλλά και το μέλλον του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας.

Στο 12ο βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία», ο Καθηγητής Νομικής και Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, και η Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου, Αλκμήνη Φωτιάδου, συζητούν για τα συνταγματικά δικαιώματα στη δεύτερη, πλέον, φάση της πανδημίας. Ποιες οι διαφορές με το πρώτο lockdown σε ό,τι αφορά την πρόσληψή τους από τους πολίτες; Ποιοι οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι;

Στο 11ο βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία» ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Ξενοφών Κοντιάδης, και η Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου, Αλκμήνη Φωτιάδου, συζητούν για τα συνταγματικά προβλήματα της πανδημίας στο πλαίσιο του δεύτερου lockdown και για την ανθεκτικότητα του Συντάγματος.

Όσοι δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν και όσοι θέλουν να διαφυλάξουν ως ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο αν εμβολιάστηκαν, μπορούν να το επιλέξουν. Στο πλαίσιο όμως της οργανωμένης κοινωνικής συμβίωσης, που όπως φαίνεται θα συνεχίσει να απειλείται από επικίνδυνους μεταδοτικούς ιούς και πανδημίες, η άρνηση εμβολιασμού είναι συνταγματικά ανεκτό να επιφέρει συγκεκριμένες έννομες συνέπειες.

Στο 11ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας, με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» ο Απόστολος Βλαχογιάννης (Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου) εξηγεί την πορεία, τον ρόλο και τη συμβολή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην προστασία των δικαιωμάτων.

Η ανθεκτικότητα των συνταγματικών δικαιωμάτων, που βρίσκεται στον πυρήνα της ανθεκτικότητας του Συντάγματος, σε περιόδους κρίσεων εξαρτάται από την προσαρμοστικότητά τους στην πραγματικότητα. Αυτή είναι που διασφαλίζει τη δυνατότητα επαναφοράς τους στο προηγούμενο επίπεδο προστασίας όταν παρέλθει η κρίση. Σε μεγάλο βαθμό, η ανθεκτικότητα των δικαιωμάτων επηρεάζει την πρόσληψη των φορέων τους για το Σύνταγμα.

Το Σύνταγμα και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για την ισότητα των φύλων.

Το δικαίωμα της συνάθροισης (ή του συνέρχεσθαι) κατοχυρώνεται στο άρθρο 11 του Ελληνικού Συντάγματος και στο άρθρο 11 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Η συνταγματικότητα της απαγόρευσης συναθροίσεων σε όλη την ελληνική επικράτεια για τέσσερεις ημέρες, με προφανή στόχο την μη διεξαγωγή των πορειών της 17.11.2020, παραμένει ένα σύνθετο θέμα, το οποίο, αναμενόμενα, δεν διαλεύκανε η απόφαση της Προέδρου του ΣτΕ επί του αιτήματος προσωρινής διαταγής. Ούτε, όμως, και οι απορριπτικές αποφάσεις επί της αιτήσεων αναστολής, που εκδόθηκαν στις 19.11.2020, από την Ολομέλεια του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου, επικεντρώνονται στην ουσία των εκατέρωθεν επιχειρημάτων μιας και ο νομικός συλλογισμός του δικαστηρίου στηρίζεται στο άρθρο 52.6.β’ π.δ. 18/1989 και δη στη συνδρομή επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος.

Τι είναι η Δημοκρατία και πού έγκειται η δύναμή της; Το νέο video-podcast του Syntagma Watch, που προβάλλεται τόσο από την ΕΡΤ όσο και από όλα τα ιδιωτικά κανάλια εθνικής εμβέλειας, μας δίνει τις απαντήσεις.

Αυτό που επιτάσσουν η ιατρική επιστήμη και η κοινή λογική θα αρκούσε να είναι ορθολογικότερα διαρθρωμένο και πληρέστερα τεκμηριωμένο, ώστε να μην ανακύψουν ζητήματα συνταγματικότητας ενός περιορισμού που επί της ουσίας δεν αμφισβητείται από καμία πλευρά. Όμως οι αντιρρήσεις δεν είναι περί όνου σκιάς. Η τήρηση των συνταγματικών επιταγών ακόμη και υπό ακραίες συνθήκες δεν αποτελεί περιττή πολυτέλεια αλλά, εκτός των άλλων, όρο για τη διασφάλιση της κοινωνικής συναίνεσης.

Στο 9ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» η Βασιλική Χρήστου (Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Πανεπιστημίου Αθηνών) εξηγεί τι είναι ένα δημοψήφισμα καθώς και τι προβλέπει το Σύνταγμα για τα είδη και τη διαδικασία διεξαγωγής των δημοψηφισμάτων.

Η κοινωνική πραγματικότητα και η ιατρική αναγκαιότητα είναι τέτοια που σίγουρα δεν επιτρέπουν τον εορτασμό της επετείου του Πολυτεχνείου τουλάχιστον όχι με τον τρόπο που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Αυτό όμως δεν επιτρέπει επ’ ουδενί εκπτώσεις ως προς τις συνταγματικές εγγυήσεις ρύθμισης και απόλαυσης ενός θεμελιώδους δικαιώματος. Είναι επιβεβλημένο ο νομικός κόσμος ιδίως στον δημόσιο λόγο του να αφήσει κατά μέρος της πάσης φύσεως σκοπιμότητες και να συμμετάσχει σε έναν ανυπόκριτο διάλογο προς όφελος της δικαιοσύνης, της υγείας, των ίδιων των πολιτών εν γένει.

Με την απόφαση 1029/8/18 της 13.11.2020, ο Αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας αποφάσισε την απαγόρευση όλων των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων στο σύνολο της Επικράτειας, στις οποίες συμμετέχουν τέσσερα ή περισσότερα άτομα, από τις 15.11.2020 έως την 18.11.2020. Η απόφαση προβλέπει την επιβολή προστίμων για τους παραβάτες. Για να απαγορεύσεις την πορεία του Πολυτεχνείου της 17ης Νοεμβρίου, δεν χρειάζεται να αναστείλεις το δικαίωμα σε όλη την χώρα για τέσσερις ημέρες. Πρόκειται για τυπικό παράδειγμα κατάφωρης παραβίασης του Συντάγματος.

Μετά την καταδικαστική απόφαση για τη Χρυσή Αυγή αποτελεί επιτακτική πολιτική και συνταγματική ανάγκη η αποκατάσταση του άρθρου 29 § 1 του Συντάγματος, δηλαδή η επανένωση των δύο μερών του σε μια ενιαία νομική ενότητα.

Παρακολουθήστε στο βίντεο που ακολουθεί τον θεματικό διάλογο που διεξήχθη τη Δευτέρα 9/11/2020 από το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου με θέμα “Δημοκρατία και Πολιτειακή Εκπαίδευση”. Στόχος του θεματικού διαλόγου ήταν η ανάδειξη της σημασίας της εκπαίδευσης για τη διαμόρφωση του ενεργού πολίτη θέτοντας το ερώτημα «τελικά μαθαίνεται η δημοκρατία;».

Στο 8ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης (Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Πανεπιστημίου Πελοποννήσου ) εξηγεί τη σχέση Συντάγματος και διεθνούς δικαίου και ειδικότερα τη θέση του διεθνούς δικαίου στην εσωτερική έννομη τάξη.

Στο 6ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» η Φερενίκη Παναγοπούλου (Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου) εξηγεί τι είναι τα προσωπικά δεδομένα καθώς και τις βασικές αρχές επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Θεωρητικά, στο ποινικό δίκαιο, «μιλούν τα στοιχεία»-εξυπονοείται «γυμνά», χωρίς ανάγκη ερμηνείας. Να όμως που, σε μια από τις πιο σημαντικές δίκες της νεότερης ελληνικής ιστορίας, τους κόμπους που έκριναν την υπόθεση, και την τιμή της δημοκρατίας, τους έλυσε η ερμηνεία.

Στο 5ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» ο Γεώργιος Σωτηρέλης (Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου ΕΚΠΑ) εξηγεί τι σημαίνει θρησκευτική συνείδηση και προσδιορίζει τις συγκρουόμενες προσεγγίσεις αναφορικά με το άρθρο 16 του Συντάγματος περί ανάπτυξης της θρησκευτικής συνείδησης, αναλύοντας τη σχέση θρησκείας και εκπαίδευσης.

Παρακολουθήστε την εκδήλωση καίριας σημασίας που διοργάνωσε χθες το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου με θέμα «Πώς θα τελειώσουμε οριστικά με την Ακροδεξιά;».

Στο 4ο Βίντεο-Μάθημα της ειδικής εκπαιδευτικής ενότητας του Παρατηρητηρίου www.syntagmawatch.gr με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» η Ιφιγένεια Καμτσίδου (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου Νομικής Σχολής ΑΠΘ) εξηγεί τα χαρακτηριστικά του κοινοβουλευτικού συστήματος.

Στο ειδικό αφιέρωμα για τη σημασία της δίκης της Χρυσής Αυγής τοποθετούνται η κα Μαρία Γαβουνέλη (Καθηγήτρια Νομικής ΕΚΠΑ & Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου), ο κ. Ξενοφών Κοντιάδης (Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου & Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου) και ο κ. Κώστας Μποτόπουλος (Συνταγματολόγος, Δικηγόρος).

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα ποια θα είναι η ετυμηγορία του δικαστηρίου στις 7 Οκτωβρίου 2020. Η δημοκρατία είναι ένα πολίτευμα ανεκτικό απέναντι στους εχθρούς του, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι στερείται τη δυνατότητα και την υποχρέωση να προστατεύεται απέναντί τους. Η καταδίκη της Χρυσής Αυγής θα έχει τεράστια νομική και συμβολική σημασία για το δημοκρατικό κράτος δικαίου στη χώρα μας.

Στο 3ο Βίντεο-Μάθημα ο Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κ. Ιωάννης Σαρμάς, εξηγεί το ρόλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου καθώς και τις επιμέρους δικαιοδοσίες του φορέα.

Το ελληνικό Σύνταγμα δεν αφήνει ολότελα την ατομική ευθύνη στη σφαίρα της προσωπικής ή κοινωνικής ηθικής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι καταστάσεις κοινωνικής ανάγκης, όπως η πανδημία, «Το Κράτος δικαιούται να αξιώνει από όλους τους πολίτες την εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης» (άρθρο 25, παρ. 4 του Συντάγματος).

Στο 2ο Βίντεο-Μάθημα της νέας ενότητας του Παρατηρητηρίου με τίτλο «Δεκάλεπτα Μαθήματα για το Σύνταγμα» ο Σπύρος Βλαχόπουλος (Καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ) εξηγεί τις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας καθώς και τις αλλαγές που επέφερε η Συνταγματική Αναθεώρηση του 2019 ως προς τη διαδικασία εκλογής του.

Ο Αθανάσιος Ράντος (πρώην Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας) εξηγεί το ρόλο και τη θέση του ΣτΕ στο πλαίσιο του συστήματος απονομής δικαιοσύνης.

Η πανδημία, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, επιτάσσει τον αναστοχασμό πάνω στις παραδοσιακές σταθμίσεις μεταξύ αντιτιθέμενων δικαιωμάτων και αγαθών. Η ανθεκτικότητα των δικαιωμάτων ενισχύεται όταν η κρατούσα άποψη επανεξετάζεται με βάση την εξέλιξη των δεδομένων. Ο συνδυασμός της αρχής της πρόληψης με την αρχή της αναλογικότητας μπορεί να αποτελέσει θεμέλιο για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό.

Η θέση «θεωρώ τη χρήση της μάσκας στα σχολεία αναποτελεσματική και τα παιδιά δεν θα συμμορφωθούν, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν περισσότερα προβλήματα» συνιστά συνταγματικώς επιτρεπτή έκφραση γνώμης. Η θέση «Μη στέλνετε τα παιδιά σας με μάσκα στο σχολείο» συνιστά υποκίνηση σε απείθεια σε συγκεκριμένη διάταξη νόμου που – ιδίως στην περίοδο της πανδημίας – ξεφεύγει από τα επιτρεπτά όρια της ελευθερίας του λόγου.

Η αιγιαλίτιδα ζώνη περιέρχεται στην έννοια της Επικράτειας κατά το άρθρο 27 παρ. 1 του Συντάγματος καθώς και η κυριαρχία επ’ αυτής στην έννοια της εθνικής κυριαρχίας υπό την έννοια του άρθρου 28 παρ. 3 του Συντάγματος, το οποίο προβλέπει υπό ουσιαστικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις περιορισμούς στην άσκησή της. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε μεταβολή στο πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης αποτελεί μεταβολή των ορίων της Επικράτειας. Σύμφωνα με το άρθρο 27 παρ. 1 του Συντάγματος του 1975, καμία μεταβολή στα όρια της Επικράτειας δεν μπορεί να γίνει χωρίς νόμο, που ψηφίζεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών.

Πλέον, το Διεθνές Δίκαιο, υπέχει θέση νόμου του εκάστοτε κράτους, και αποτελεί θεμελιώδη και λειτουργική πηγή του Συνταγματικού Δικαίου. Δεδομένου ότι κάθε κράτος αντιμετωπίζει το Σύνταγμά του, ως τον υπέρτατο νόμο της Πολιτείας, η θέση του συνταγματικού κειμένου συμπλέει με βάση τις διεθνείς υποχρεώσεις που δεσμεύουν, ανάλογα, το συνταγματικό κράτος στο πλαίσιο της συνύπαρξης των εθνικών συνταγματικών ορίων με τη διεθνή δικαιοταξία και τις οικουμενικές νόρμες.

Το Σύνταγμα έχει ως αντικείμενό του είτε τη σύνταξη είτε (και) την έννομη οργάνωση ή επαναοργάνωση μιας κοινωνικής συμβίωσης. Περιέχει πάντοτε θεμελιώδεις, σε σχέση με τους άλλους πολιτειακούς κανόνες, αρχές, δηλαδή ρυθμίζει ζητήματα θεμελιακού χαρακτήρα για την πολιτεία. Έχει συνήθως αυξημένη, έναντι των άλλων πολιτειακών κανόνων νομιμοποίηση και συνακόλουθα και ιεραρχική τυπική ισχύ, κάτι που κατά κανόνα συνδυάστηκε με την εφαρμογή ειδικών διαδικασιών παραγωγής, τροποποίησης ή κατάργησής του.

Το Syntagma Watch τιμώντας τη μνήμη του αείμνηστου Δημήτρη Θ. Τσάτσου δημιουργεί στην ενότητα «Το Σύνταγμά μου» μια ειδική υποενότητα με τίτλο «Επιλογές από Δημήτρη Θ. Τσάτσο» με ενδεικτικά αποσπάσματα από το πάντα επίκαιρο έργο του, τα οποία εξηγούν, αποσαφηνίζουν και επανεξετάζουν βασικές έννοιες του Συνταγματικού δικαίου. Τα κείμενα αυτά προφέρουν βασικές γνώσεις και έναυσμα για περαιτέρω σκέψη, καθώς η διδακτική λειτουργία συνυπάρχει με την κριτική ανάλυση.

Αν τελικά ψηφιστεί ως έχει το άρθρο 10 του νομοσχεδίου για την ιδιωτική εκπαίδευση, ώστε να πραγματοποιηθεί στον τομέα της ιδιωτικής εκπαίδευσης η αρχή «Easy fire, easy hire», δεν θα έχει μείνει τίποτε από τον προστατευτικό πυρήνα του άρθρου 16 παρ. 8 Συντ.

Με αφορμή την πρόσφατη συζήτηση για το δικαίωμα της συνάθροισης ο Γιάννης Τασόπουλος και ο Ανδρέας Τάκης τονίζουν τη διασύνδεση της πραγματικής άσκησης του δικαιώματος αυτού με περιστατικά πολιτικής βίας και υπέρμετρης, καταχρηστικής, βίας από την αστυνομία. Προτείνουν λοιπόν να νομοθετηθεί μία σειρά από πρόσθετες τυπικές διαδικαστικές εγγυήσεις της προσωπικής ασφάλειας οι οποίες πρέπει να τηρούνται από τις αστυνομικές δυνάμεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους με σκοπό την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, αλλά και τη διαφύλαξη του κύρους της αστυνομίας προκειμένου να ενισχυθεί η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ αυτής και των πολιτών.

Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο «Δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις και άλλες διατάξεις». Στον πυρήνα της νέας ρύθμισης των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων βρίσκεται η θέσπιση της υποχρέωσης γνωστοποίησης των συναθροίσεων προς τις αρμόδιες αστυνομικές ή λιμενικές αρχές.

Σε σχέση με τις πρόσφατες «αποκαλύψεις» στο πολιτικο-δικαστικο-ποινικό σίριαλ επί ημερών της προηγούμενης κυβέρνησης, δύο είναι τα νομικής/συνταγματικής φύσης ζητήματα που γεννώνται: Η δυνατότητα αξιοποίησης των τελευταίων «αποκαλύψεων», στη μορφή που αυτές αποκαλύφθηκαν καθώς και η γένεση ευθύνης πολιτικών προσώπων, ο τρόπος δίωξής τους και η σχέση με την ήδη παράλληλα εξελισσόμενη ενώπιον της Προανακριτικής της Βουλής διαδικασία.

Τα ζητήματα τα οποία θέτει η πρόσφατη «προσφυγή» της εταιρίας Beat στην Επιτροπή Ανταγωνισμού συνδέονται, από άποψη δημοσίου δικαίου, κυρίως με τα όρια του δικαστικού ελέγχου: πώς και με ποια κριτήρια κρίνονται, ενόψει του άρθρου 5 παρ. 1 του Συντάγματος, που κατοχυρώνει την ελευθερία οικονομικής, άρα και επιχειρηματικής, δραστηριότητας, οι όροι μιας τέτοιας δραστηριότητας και ως πού μπορεί να φτάσει ο κρατικός έλεγχος.

Σαν σήμερα, πριν ακριβώς ένα χρόνο, βγήκε στον διαδικτυακό αέρα το παρατηρητήριο θεσμικών και συνταγματικών εξελίξεων SyntagmaWatch.gr. Μια ιδέα ξεχωριστή, για την ακρίβεια μια σύμπραξη του Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου και του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), με ξεκάθαρη αποστολή να φέρει τους πολίτες, και ιδίως τους νέους, πιο κοντά στη δημοκρατία και τους θεσμούς.

Στο 10ο βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία» ο Παύλος Ελευθεριάδης (Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης) και η Αλκμήνη Φωτιάδου (Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου, Δικηγόρος) συζητούν για τα δικαιώματα και την αλληλεγγύη στο πλαίσιο των περιορισμών που έχουν επιβληθεί για την αντιμετώπιση της διασποράς του Covid-19.

Στο 9ο βίντεο του αφιερώματος για τα συνταγματικά ζητήματα που εγείρει στη δημόσια σφαίρα η κρίση της πανδημίας o Ιωάννης Τασόπουλος, Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και η Αλκμήνη Φωτιάδου, Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου και Δικηγόρος, συζητούν για την προστασία των δικαιωμάτων απέναντι στους περιορισμούς τους οι οποίοι έχουν επιβληθεί στην εποχή της πανδημίας του Cocid-19.

Τα ατομικά δικαιώματα που κατοχυρώνει το Σύνταγμα προσφέρουν τελικά την εγγύηση προστασίας που νομίζαμε; Τα μέτρα του κορωνοϊού φαίνεται να αποτελούν έμπρακτη διάψευση του χαρακτήρα των δικαιωμάτων ως ασπίδας προστασίας μας, ικανής να αποκρούσει την προσβολή τους. Είναι ο φόβος αυτός βάσιμος;

Στο 7ο βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία» η Φερενίκη Παναγοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, και η Αλκμήνη Φωτιάδου, Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου – Δικηγόρος, συζητούν για τα επιτακτικά διλήμματα που θέτει η βιοηθική στο πλαίσιο των συνθηκών της πανδημίας, όπως η υποχρεωτικότητα ή μη των εμβολιασμών και η διαλογή ασθενών.

Ο Δημήτρης Τσάτσος δεν υπήρξε μόνο πανεπιστημιακός δάσκαλος και ενεργός πολιτικός, αλλά ένας διανοούμενος που παρενέβαινε επίμονα στον δημόσιο διάλογο, συχνά διαμορφώνοντας τη θεματολογία του.

Η περίοδος 1967-1974 υπήρξε η πιο επώδυνη θεσμικά και συνταγματικά περίοδος της συνταγματικής μας ιστορίας, και πρέπει να μας υπενθυμίζει πάντα την αξία της περιφρούρησης και της διαφύλαξης του θεμελιώδους νόμου της πολιτείας.

Τα συνταγματικά κείμενα της στρατιωτικής δικτατορίας αποτέλεσαν τους καρπούς των προσπαθειών της για διαμόρφωση ενός σταθερού θεσμικού πλαισίου, το οποίο θα εξασφάλιζε διάρκεια και συνέχεια στην εξουσία των εμπνευστών τους.

Στο 6ο βίντεο του αφιερώματος για τα συνταγματικά ζητήματα που εγείρει στη δημόσια σφαίρα η κρίση της πανδημίας ο Δημήτρης Χριστόπουλος, Καθηγητής Πολιτειολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, και η Αλκμήνη Φωτιάδου, Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου και Δικηγόρος, συζητούν για την ιδιότητα του πολίτη και τα δικαιώματα των προσφύγων.

Ο νόμος που ψηφίστηκε από το Ουγγρικό Κοινοβούλιο στις 30 Μαρτίου 2020 με αυξημένη πλειοψηφία 2/3 για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού έχει επικριθεί από όλους τους σχολιαστές ως αντιδημοκρατική και αυταρχική στροφή, αν όχι ως αρχή επιβολής μιας ιδιότυπης «δικτατορίας» εν μέσω της υγειονομικής κρίσης. Θέτει σοβαρότατα ζητήματα σε σχέση με τη δημοκρατία, την αρχή του κράτους δικαίου και τη διάκριση των εξουσιών.

Στο 5ο Βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία» η Φερενίκη Παναγοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, και η Αλκμήνη Φωτιάδου, Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου και Δικηγόρος, συζητούν για τους προβληματισμούς που έχουν εγείρει οι έκτακτες συνθήκες της πανδημίας στο πεδίο της διαχείρισης και προστασίας των προσωπικών δεδομένων.

Η υπέρβαση μιας κρίσης μας φορά όλους, την πολιτεία, την κοινωνία των πολιτών και η προσαρμοστικότητα και των δύο θεσμών θα αποτελέσει το εφαλτήριο για την επόμενη ημέρα, χωρίς διακρίσεις στο δικαίωμα για ενημέρωση όλων, με ταυτόχρονη ενδυνάμωση του ρόλου της πρόνοιας και της κοινωνικής αλληλεγγύης.

Στο τρίτο βίντεο του αφιερώματος για τα θεσμικά και συνταγματικά ζητήματα που εγείρει στη δημόσια σφαίρα η κρίση της πανδημίας ο Επίκουρος Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ., Γιώργος Καραβοκύρης, και η Αλκμήνη Φωτιάδου (Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου, Δικηγόρος) συζητούν για το Δίκαιο της Ανάγκης, αναλύοντας την πολυσήμαντη έννοια της ανάγκης και την εφαρμογή της στο πλαίσιο των έκτακτων συνθηκών που θέτει η πανδημία.

Οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν λόγω της πανδημίας του Κορωνοϊού είναι πρωτόγνωροι και αφορούν δραστηριότητες της κοινωνικής μας ζωής που μέχρι πρότινος θεωρούνταν ότι πέραν των άλλων ανήκουν στον πυρήνα της ελεύθερης δραστηριότητάς μας. Υπό την έποψη της αρχής της επιφύλαξης του νόμου οι περιορισμοί αυτοί είναι συνταγματικά επιτρεπτοί.

Ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και Πρώην Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, Ευάγγελος Βενιζέλος, και η Αλκμήνη Φωτιάδου (Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου, Δικηγόρος) συζητούν πώς μεταλλάσσει η πανδημία την έννοια και τη λειτουργία του δημόσιου χώρου, πώς κατοχυρώνεται ο ψηφιακός δημόσιος χώρος και πώς επηρεάζεται η δημοκρατία.

Το Syntagma Watch, ανταποκρινόμενο στην ανάγκη για εμπεριστατωμένη ενημέρωση κάθε ενδιαφερόμενου στη δύσκολη αυτή περίοδο της πανδημίας του Κορωνοϊού, ξεκινάει μια σειρά από βίντεο με εξειδικευμένους επιστήμονες, τα οποία επικεντρώνονται σε βασικά θεσμικά και συνταγματικά ζητήματα που εγείρει στη δημόσια σφαίρα η κρίση της πανδημίας.

Δεν μπορεί να θεωρηθεί αντίθετη στην αρχή της αναλογικότητας η επιβολή των απαγορεύσεων και περιορισμών της ελευθερίας κίνησης, με την ΠΝΠ, για ένα σχετικά περιορισμένο χρονικό διάστημα. Υπό τις συνθήκες διαπιστωμένης γεωμετρικής αύξησης των κρουσμάτων και θανάτων εξ αιτίας της επιδημίας του κορωνοϊού, η διασπορά του απειλεί άμεσα και σοβαρά την υγεία του πληθυσμού, όχι ως αφηρημένο αγαθό, αλλά ως κατάσταση καθενός ατομικά, από την οποία εξαρτάται η πραγματική δυνατότητα άσκησης των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Οι θεμελιώδεις αρχές και αξίες του Συντάγματος δεν αναστέλλονται ούτε υποβαθμίζονται κατά τη διάρκεια της κρίσης. Το κράτος πρόληψης κατοχυρώνεται συνταγματικά και διαθέτει τους αναγκαίους μηχανισμούς που επιτρέπουν στην έννομη τάξη να προσαρμόζεται σε έκτακτες ανάγκες χωρίς να απαιτείται συνταγματική μεταβολή ή παραβίαση του Συντάγματος.

Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν χθες από την Κυβέρνηση, τα οποία απαγορεύουν τις άσκοπες μετακινήσεις, δεν είναι αντίθετα στο Σύνταγμά μας, συμπέρασμα που προκύπτει, αποκλειστικά, από την ερμηνεία του Συντάγματος. Τα μέτρα ουσιαστικά κανονικοποιούν σε επίπεδο επιτακτικού κανόνα δικαίου τις υπάρχουσες ήδη, βασιζόμενες στα πορίσματα και τις διαπιστώσεις της ιατρικής επιστήμης, σχετικές συστάσεις και αφήνουν εκτός απαγόρευσης σωρεία περιπτώσεων επιτρεπτής μετακίνησης.

Η ανθεκτικότητα των συνταγματικών δικαιωμάτων αποτελεί πυρήνα της ανθεκτικότητας του Συντάγματος, της δυνατότητάς του να υποδέχεται απρόβλεπτες κρίσεις συνεχίζοντας να επιτελεί τις βασικές του λειτουργίες. Ίσως η κρίση της πανδημίας φανερώσει τη σύνδεση ανάμεσα στην ανθεκτικότητα των πολιτών και της κοινωνίας με την ανθεκτικότητα του Συντάγματος.

Ο αναθεωρητικός συντακτικός νομοθέτης ενίσχυσε τη στρατιωτική δικαιοσύνη, εισάγοντας καινοτομίες όπως ότι τα μέλη του δικαστικού σώματος των ενόπλων δυνάμεων θα εξομοιωθούν πλήρως με τους μη στρατιωτικούς, τακτικούς δικαστές, δηλαδή τους επαγγελματίες δικαστές των κοινών ποινικών δικαστηρίων.

Το Κράτος που «απαλλάσσει» τον πολίτη από όλους τους λόγους που μπορεί να σκεφτεί για να αμφισβητήσει την ορθότητα του νόμου, πράττει άριστα, όταν δε κηρύσσει, έστω άτυπα, την κατάσταση ανάγκης, αυτή παύει να είναι ατομική, άναρχη και «φυσική», γίνεται πολιτική, κοινωνική και, στο μέτρο του δυνατού, εξομαλύνεται.

Είναι βέβαιο και συνταγματικά προβλεπόμενο τόσο για την έκδοση πράξεων νομοθετικού περιεχομένου όσο και για την επίταξη, ότι η απειλή κατά της υγείας συνιστά τον πρώτο σε σπουδαιότητα αλλά και «καθαρότητα» λόγο επίκλησης έκτακτης κατάστασης, όπως είναι και προφανές ότι η προκληθείσα από τον κορωνοϊό πανδημία συνιστά σημαντική και άμεση απειλή κατά της δημόσιας υγείας. Υπ’ αυτό το πρίσμα τα μέτρα φαίνονται, στη γενικότητα τους, συνταγματικώς νόμιμα.

Στην πρόσφατη περίπτωση της επίταξης οικοπέδων σε νησιά για τη δημιουργία χώρων εγκατάστασης μεταναστών oι συνταγματικές προϋποθέσεις της επίταξης – έκτακτη, δημόσια, επείγουσα, πρόσκαιρη ανάγκη – φαίνονται να πληρούνται, ιδίως από τη στιγμή που η κυβέρνηση επικαλέστηκε ρητά όχι μόνο την κοινωνική αναταραχή σε περιοχές μαζικής υποδοχής μεταναστών-προσφύγων αλλά και απειλές κατά της δημόσιας υγιεινής.

Δεδομένης της αδιαμεσολάβητης σχέσης της Ελληνικής Δημοκρατίας με την Αγία Τριάδα ο εκλεγείς Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετέχει της θρησκευτικότητας της Ελληνικής Δημοκρατίας εκ της εκλογής. Δεν έχει καμία σημασία η ιδιωτική θρησκευτική πεποίθηση του ανθρώπου που εκλέγεται, αλλά η δημόσια περσόνα που συγκροτούν οι διατάξεις για το φορέα του οργάνου που λέγεται ΠτΔ.

Στη συνταγματική μας ιστορία παρατηρείται μια συνταγματική ομοιομορφία ως προς το όργανο που έφερε την αρμοδιότητα να ασκήσει δίωξη κατά των Υπουργών. Και αυτό ήταν η εθνική αντιπροσωπεία.

Άρθρο 43 του νόμου 4640/2019: Διάταξη που χαρακτηρίζεται από πρωτοφανή νομοτεχνική προχειρότητα, παραβιάζει κατάφωρα το άρθρο 19 του Συντάγματος, καθώς και το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Η εκλογή του Π.τ.Δ. απευθείας από το Λαό αποτελεί σίγουρα μία λύση που θα μπορούσε να αποτρέψει την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες και ipso facto τη μακροημέρευση των Κυβερνήσεων. Ωστόσο, επιφέρει συνταγματική δυσαρμονία στη πολιτική ζωή της χώρας και μάλιστα στο σκληρό πυρήνα που περιλαμβάνει τις μη αναθεωρητέες διατάξεις.

Η αναθεώρηση του 2019 θα μείνει στην ιστορία ως πολιτικά άχρωμη, αλλά θεσμικά χρήσιμη. Για πρώτη φορά η επικοινωνιακή απήχηση ενός αναθεωρητικού διαβήματος στην κοινωνία ήταν τόσο ισχνή. Φταίει και το ίδιο το περιεχόμενο της τρέχουσας αναθεωρητικής πρωτοβουλίας, αφού με εξαίρεση την ψήφο των αποδήμων καμία αναθεωρητική πρόταση δεν φαίνεται να αγγίζει τις προσδοκίες της κοινωνίας.

Με τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001 προστέθηκε στη σχετική συνταγματική ρύθμιση ότι η αρχή της ταυτόχρονης διενέργειας των εκλογών δεν εμποδίζει την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των εκτός Ελλάδας εκλογέων με επιστολική ψήφο ή άλλο πρόσφορο μέσο. Η παράλειψη του νομοθέτη έγινε ακόμη πιο κραυγαλέα μετά το 2010, όταν η οικονομική κρίση οδήγησε στη μετανάστευση εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες.

Το άρθρο 51 παρ. 4 του Συντάγματος δεν εισάγει ένα «νέο» δικαίωμα για τους Έλληνες πολίτες του εξωτερικού, αλλά απλώς θέλει να καταστήσει εφικτή την άσκησή του εκλογικού δικαιώματος στον τόπο κατοικίας ή διαμονής τους, δηλαδή να διασφαλίσει την αποτελεσματικότητά του, κατ’ εφαρμογήν και του άρθρου 25 παρ. 1 του Συντάγματος.

Το άρθρο 110 του Συντάγματος του 1975, ακολουθώντας τη λογική των προηγουμένων Συνταγμάτων, αναθέτει στη Βουλή την αποκλειστική αρμοδιότητα εκκίνησης, διεξαγωγής και ολοκλήρωσης της αναθεωρητικής διαδικασίας μη προβλέποντας κανένα ρόλο για την κυβέρνηση.

Οι υποστηρικτές της υπεραυξημένης ή αυξημένης πλειοψηφίας για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας στην Ελλάδα προκειμένου να διασφαλιστεί ο υπερκομματικός ρόλος του φαίνεται να μη λαμβάνουν υπόψη ότι το βασικό στοιχείο σύνδεσης του Προέδρου της Δημοκρατίας με μια μονοκομματική ή παραταξιακή πλειοψηφία είναι η φανερή (ονομαστική) ψηφοφορία για την εκλογή του (άρθρο 32 παρ. 1 Συντ.), που αποτελεί μια διεθνή πρωτοτυπία του Ελληνικού Συντάγματος.

Η πρόβλεψη για την, δια της νομοθετικής οδού, ρύθμιση της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος «από τους εκλογείς που βρίσκονται έξω από την Επικράτεια» υπάρχει ήδη από το Σύνταγμα του 1975, στο άρθρο 51 παρ. 4. Ο σχετικός νόμος δεν ψηφίστηκε, ως τώρα, ποτέ. Δεν ήρθε καν στη Βουλή σχετικό νομοσχέδιο.

Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που απασχολούν την πολιτική ζωή της χώρας είναι η ανανέωση του πολιτικού συστήματος μέσω της αλλαγής του εκλογικού νόμου. Το Syntagma Watch από σήμερα εγκαινιάζει ένα νέο αφιέρωμα με στόχο την πλουραλιστική προσέγγιση του θέματος και την καταγραφή όλης της σχετικής επικαιρότητας. Σε αυτό το αφιέρωμα μας ενδιαφέρει να μοιραστούμε με το κοινό τις απόψεις του, για αυτό και προτρέπουμε όλους τους επισκέπτες κάτω από κάθε δημοσιευμένο κείμενο να παραθέσουν τις σκέψεις και τα επιχειρήματά τους.

Ο θεσμός της αναστολής των εργασιών της Βουλής, μπορεί μεν να υφίσταται, αλλά βυθίζει τη Βρετανία σε μία σοβαρότατη συνταγματική κρίση, η οποία θα δούμε πώς θα εξελιχθεί. Είναι και παραμένει ανοικτό το ερώτημα αν συμφέρει ή όχι το Brexit με ή χωρίς συμφωνία. Η πρωτοβουλία για αναστολή των εργασιών της Βουλής σκοπεύει να εμποδίσει τη συζήτηση και τη λήψη απόφασης από τη Βουλή πάνω στην κρίσιμη αυτή στάθμιση, για την οποία είναι αρμόδια.

Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που ψηφίστηκε από τη Γαλλική Συντακτική Συνέλευση στις 26 Αυγούστου του 1789, κατοχύρωνε ρητά για την νεοδιαμορφωθείσα τότε αστική τάξη ορισμένα θεμελιώδη δικαιώματα που ως τότε είχαν καταπατηθεί βίαια από την εξουσία του απολυταρχικού μοναρχικού καθεστώτος. Η Διακήρυξη μαζί με το πρώτο βραχύβιο Σύνταγμα της Γαλλίας το 1791 αναμόρφωσαν και προώθησαν με επαναστατικό τρόπο τις κανονιστικές απαιτήσεις της έννομης τάξης εντός ενός αξιακού κράτους δικαίου.

Το νομοθετικό εγχείρημα της νέας Κυβέρνησης για την ενίσχυση της «κυβερνησιμότητας» των Ο.Τ.Α. διαθέτει, τουλάχιστον στις γενικές κατευθύνσεις της, απτή – και μάλιστα νωπή – ουσιαστική νομιμοποίηση. Η νομοθετική παρέμβαση στην ύλη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ήταν επιβεβλημένη, αν και δεν αποδείχθηκε ίσως όσο έπρεπε τολμηρή.

Το δέλεαρ για την κοινοβουλευτική πλειοψηφία είναι ότι έχει τη δυνατότητα να αναθεωρήσει το άρθρο 32 του Συντάγματος, έτσι ώστε να απεμπλακεί η προεδρική εκλογή από το ενδεχόμενο πρόωρης διάλυσης της Βουλής. Άρα, η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, που θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Ιανουάριο, δεν θα συνιστά πλέον ένα υπερόπλο στα χέρια της αξιωματικής αντιπολίτευσης για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών.

Ο συνδυασμός ισχυρής στρατηγικής προοπτικής και θεσμικής ευελιξίας εξηγεί γιατί το οικοδόμημα του Συντάγματος, μπορεί να συγκλονίστηκε από την βιαιότητα της κρίσης, αλλά τα ιστορικά θεμέλια και ο βασικός θεσμικός σκελετός του άντεξαν. Στην Ελλάδα «το ζην επικινδύνως» δεν ήταν κατά τη διάρκεια της κρίσης υπερβολικό σχήμα λόγου, αλλά δυστυχώς κυριολεξία και πραγματικό υπαρξιακό δράμα.

Η τρέχουσα πολιτική πραγματικότητα έφερε στο προσκήνιο διάφορες όψεις της αρχής της αμεροληψίας που συνδέονται με το ζήτημα της υποκρισίας και του κυνισμού στην πολιτική. Αν θέλουμε να ασκήσουμε την εξουσία με αμερόληπτο τρόπο, αυτό συνεπάγεται ορισμένες δεσμεύσεις και περιορισμούς. Μπορεί να ανταποκριθούμε σε αυτό το βάρος, παρότι πολιτικά, κομματικά, δεν συμφέρει. Είναι όμως δύσκολο να έχουμε και τα δύο: το ηθικό πολιτικό επιχείρημα ότι είμαστε αμερόληπτοι και το επιθυμητό αποτέλεσμα να κάνουμε αυτό που μας συμφέρει πολιτικά και προτιμούμε κομματικά.

Η απόφασή της (παραιτηθείσας πλέον) κυβέρνησης να διορίσει νέα ηγεσία στην κορυφή της ελληνικής Δικαιοσύνης, η οποία ελήφθη από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 31 Μαΐου 2019, δηλαδή κατά τη διάρκεια μιας άτυπης προεκλογικής περιόδου είναι ένα ζήτημα που προκάλεσε έριδες μεταξύ των πολιτικών κομμάτων με την αντιπολίτευση να κατηγορεί την κυβέρνηση για πλήγμα στην ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.

Η πρόσφατη εξαγγελία του Πρωθυπουργού για διενέργεια πρόωρων εθνικών εκλογών, ασχέτως του λόγου που την προκάλεσε, πυροδοτεί πολιτικές, αλλά και σημαντικές συνταγματικές εξελίξεις.

Η βιασύνη της επιλογής της δικαστικής ηγεσίας από την παρούσα κυβέρνηση, αν τελικά πραγματοποιηθεί, παραπέμπει σε πολιτική πράξη, η οποία δεν είναι κατά το Σύνταγμα ανεκτή.

Το Σύνταγμα της ενιαίας πλέον Γερμανίας επέτρεψε στη χώρα αυτή που δεν είχε στέρεη δημοκρατική παράδοση να ζήσει την πιο δημοκρατική, ελεύθερη, και ευτυχισμένη περίοδο της Ιστορίας της. Κατάφερε να γίνει υπόδειγμα και για άλλα δημοκρατικά Συντάγματα ευρωπαϊκών κρατών. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αποτελεί απαραίτητα παράδειγμα προς μίμηση.

Οι δικαστές έχουν την αρμοδιότητα να ανατρέπουν με τις αποφάσεις τους τον κρατικό προϋπολογισμό και να κρίνουν πώς θα κατανεμηθούν οι δημόσιοι πόροι, ακυρώνοντας τις επιλογές του δημοκρατικά νομιμοποιημένου νομοθέτη;

Πέντε Ανώτατοι Δικαστές και Καθηγητές Πανεπιστημίου τοποθετούνται πάνω στα όρια του δικαστικού ελέγχου ζητημάτων συνταγματικότητας που επηρεάζουν ή και ανατρέπουν τους δημοσιονομικούς στόχους. Αφορμή η απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που, σύμφωνα με τις διαρροές, έκρινε κατά πλειοψηφία συνταγματική την νομοθετική κατάργηση του δώρου Χριστουγέννων και Πάσχα και του επιδόματος αδείας των δημοσίων υπαλλήλων.

Πόση ανοχή πρέπει να δείχνει η δημοκρατία στους εχθρούς της; Γιατί δεν μπορεί ένα κανάλι να αρνηθεί να δώσει χρόνο στη Χρυσή Αυγή; Πού βασίζεται η νομική ρύθμιση της άμβλωσης σε ένα φιλελεύθερο κράτος δικαίου;

Σύμφωνα με το Σύνταγμα (άρθρο 84) η πρόταση για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης που καταθέτει ο πρωθυπουργός αρκεί να υπερψηφιστεί από την πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών, συγκεντρώνοντας τουλάχιστον 120 θετικές ψήφους.

Η πρόταση δυσπιστίας κατά του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας Πολάκη δεν αφορούσε την πολιτική του για την Υγεία. Αφορούσε μία πολύ συγκεκριμένη δήλωσή του που αξιολογήθηκε από την αξιωματική αντιπολίτευση (και όχι μόνο) ως τόσο επίμεμπτη, ώστε δικαιολογούσε την υποβολή πρότασης δυσπιστίας εναντίον του.

Συνταγματικού ενδιαφέροντος είναι τα θέματα που η προσέγγισή τους προϋποθέτει την αναφορά σε συνταγματικούς κανόνες ή έννοιες παρότι δεν αποτελούν αποκλειστικά συνταγματικά ζητήματα και συχνά έχουν πτυχές πολιτικές, κοινωνιολογικές ή και lifestyle. Θέτουν όμως συνταγματικά ερωτήματα.

Η συνταγματικότητα των μνημονίων δεν ήταν και δεν τέθηκε ποτέ ως ένα αφηρημένο ζήτημα δικαίου και δικαιοσύνης, αλλά ως μια εξαιρετική πολιτική, οικονομική και νομική κατάσταση, την οποία ο νομοθέτης και ο δικαστής ανέλαβαν να αντιμετωπίσουν και να εξομαλύνουν με τα συνηθισμένα νομικά εργαλεία.

Η αναθεώρηση του Συντάγματος στην ελληνική περίπτωση μοιάζει με ένα δύσκολο ταξίδι, το οποίο οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας (κυβέρνηση και αντιπολίτευση) δεν φαίνονται διατεθειμένες να το πραγματοποιήσουν ορθά, αφού ετοιμάζουν βαλίτσες.

Η υπονόμευση του Κοινοβουλευτισμού μέσα από μικροπολιτικές συναλλαγές εντός της Βουλής όχι μόνο απωθεί τους πολίτες, εκτρέφοντας τη δυσπιστία απέναντι στη Βουλή, αλλά παράλληλα φανερώνει πολιτικούς με επιδιώξεις ανέλεγκτης εξουσίας, χωρίς θεσμικά αντίβαρα και δικαιοκρατικά αντισταθμίσματα.