Αντισυνταγματικός ο διορισμός της ηγεσίας δικαστηρίων

Η βιασύνη της επιλογής της δικαστικής ηγεσίας από την παρούσα κυβέρνηση, αν τελικά πραγματοποιηθεί, παραπέμπει σε πολιτική πράξη, η οποία δεν είναι κατά το Σύνταγμα ανεκτή.

Είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα η επιλογή της ηγεσίας των ανωτάτων δικαστηρίων από μία απερχόμενη κυβέρνηση; Για να απαντηθεί το ερώτημα αυτό είναι κρίσιμο κατ’ αρχάς να επισημανθεί ότι δεν πρόκειται για απόφαση με επείγοντα χαρακτήρα. Αντιθέτως, η παρούσα κυβέρνηση καθυστέρησε πέρσι την επιλογή Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας μέχρι τον Οκτώβριο, παρότι ο προηγούμενος Πρόεδρος είχε παραιτηθεί από τον Μάιο και αναπληρώθηκε από τον αρχαιότερο Αντιπρόεδρο. Είναι προφανές λοιπόν ότι η βιασύνη αυτής της επιλογής από την παρούσα κυβέρνηση, αν τελικά πραγματοποιηθεί, παραπέμπει σε πολιτική πράξη, η οποία δεν είναι κατά το Σύνταγμα ανεκτή.

Πού έγκειται η καταστρατήγηση του Συντάγματος;

Η διαδικασία επιλογής για τις θέσεις των Προέδρων και Αντιπροέδρων των τριών ανωτάτων δικαστηρίων και του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου διαφέρει από τη διαδικασία προαγωγής των άλλων δικαστικών λειτουργών. Στις θέσεις αυτές οι προαγωγές ενεργούνται κατά το άρθρο 90 παρ.5 του Συντάγματος με προεδρικό διάταγμα ύστερα από πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου. Ο σκοπός της συνταγματικής ρύθμισης είναι να μην αποκόπτεται πλήρως η δικαιοσύνη από τα όργανα του κράτους που εκλέγονται άμεσα ή έμμεσα από τον λαό και λογοδοτούν σε αυτόν. Όμως, η σημερινή κυβέρνηση δεν διαθέτει πλέον αυτή την πολιτική νομιμοποίηση.

Η καταστρατήγηση του Συντάγματος από την ενδεχόμενη επιλογή της ηγεσίας των δικαστηρίων από την παρούσα κυβέρνηση θεμελιώνεται κατ’ αρχάς στο γεγονός ότι ήδη η χώρα τελεί σε μια οιονεί προεκλογική περίοδο, αφού ο πρωθυπουργός έχει αναγγείλει την προκήρυξη πρόωρων εκλογών και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έχει προσδιορίσει τον χρόνο διεξαγωγής στις 7 Ιουλίου 2019.

Σημειωτέον ότι η επίκληση εθνικού θέματος εξαιρετικής σημασίας για τη διάλυση της Βουλής θα είναι εντελώς προσχηματική, αφού η απόφαση του πρωθυπουργού υπήρξε αποτέλεσμα της εκλογικής του ήττας την περασμένη Κυριακή. Αυτό σημαίνει ότι η ορθή οδός θα ήταν η παραίτηση της κυβέρνησης και η διεξαγωγή των εκλογών από υπηρεσιακή κυβέρνηση, η οποία προφανώς δεν θα είχε την αρμοδιότητα να ορίσει την ηγεσία των ανωτάτων δικαστηρίων.

Κίνδυνος για υπονομευτική πράξη απέναντι στη νομιμοποίηση της ηγεσίας της Δικαιοσύνης

Υπό αυτό το πρίσμα, η επίσπευση της επιλογής της δικαστικής ηγεσίας μπορεί να πλήξει την ανεξαρτησία και το κύρος της δικαιοσύνης. Στο μυαλό όλων θα έρθει η σκέψη ότι τα πρόσωπα που κατέλαβαν την ανώτατες δικαστικές θέσεις, ακόμη και αν αποδειχθεί ότι είναι τα αξιότερα, επελέγησαν από μία απερχόμενη και ηττημένη κυβέρνηση, που στερείται πλέον πολιτικής νομιμοποίησης, κυριολεκτικά στο παρά πέντε της διαφαινόμενης εκλογικής της ήττας. Αυτό θα αποτελούσε μία πράξη κατά της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, αλλά και υπονομευτική για τη νομιμοποίηση της ηγεσίας της.

Ξενοφών Κοντιάδης
Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου
Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου

Σου άρεσε το άρθρο, αλλά σου δημιούργησε νέες απορίες;

Έχεις και άλλα ερωτήματα που σε απασχολούν σε σχέση με το Σύνταγμα, τους Θεσμούς, τα δικαιώματα και τη λειτουργία της Δημοκρατίας;

Σχετικά Άρθρα

Διαδικτυακή εκδήλωση: Υποχρεωτικός εμβολιασμός. Νομικά και ηθικοπολιτικά διλήμματα

Με αφορμή την έκδοση του ηλεκτρονικού βιβλίου της Φερενίκης Παναγοπούλου-Κουτνατζή “Περί της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού σε περίοδο πανδημίας: Μία ηθικο-συνταγματική θεώρηση”, το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου και το περιοδικό e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ συνδιοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: “Υποχρεωτικός εμβολιασμός. Νομικά και ηθικοπολιτικά διλήμματα” την Τρίτη 23 Νοεμβρίου 2021 και ώρα 19:00-20:30.

Περισσότερα

Tsatsos Foundation Forum 2022: Ομότεχνοι και φίλοι μιλούν για τον Δημήτρη Τσάτσο (video)

Με συντονιστές τον Παύλο Τσίμα και τον Δημήτρη Χαραλάμπη, οι Ευάγγελος Βενιζέλος, Αναστάσιος Ιωάννης Δ. Μεταξάς, Μαρία Μουσμούτη, Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, Βασίλειος Σκουρής και Γιώργος Σωτηρέλης θυμούνται στιγμές από την κοινή τους πορεία με τον Δημήτρη Τσάτσο και υπογραμμίζουν τη σημασία της σκέψης και του έργου του.

Περισσότερα

Πέντε Ερωτήματα: Αλκμήνη Φωτιάδου (webcast)

Η Αλκμήνη Φωτιάδου του Syntagma Watch απαντάει σε 5 ερωτήματα του Richard Albert (Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στην έδρα William Stamps Farish Professor in Law και Διευθυντή των Constitutional Studies στο Πανεπιστήμιο του Texas, Austin) από το ερευνητικό research blog του International Journal of Constitutional Law I-CONnect.

Περισσότερα

Θέλεις να μαθαίνεις

πρώτος τα νέα μας;

Αν σε ενδιαφέρει να ενημερώνεσαι άμεσα για τις νέες δημοσιεύσεις και τις δράσεις του Syntagma Watch, τότε εγγράψου στο newsletter μας!

Αυτός ο ιστότοπος για τη διευκόλυνση της λειτουργίας του και προκειμένου να σας παρέχει μια προσωποποιημένη εμπειρία χρησιμοποιεί cookies. Για να ενημερωθείτε για τη χρήση των cookies και τις σχετικές ρυθμίσεις μπορείτε να επιλέξετε εδώ

JOIN THE CLUB!

It’s easy: all we need is your email & your eternal love. But we’ll settle for your email.

Subscribe

* indicates required
Email Format

Please select all the ways you would like to hear from Syntagma Watch:

You can unsubscribe at any time by clicking the link in the footer of our emails. For information about our privacy practices, please visit our website.

We use Mailchimp as our marketing platform. By clicking below to subscribe, you acknowledge that your information will be transferred to Mailchimp for processing. Learn more about Mailchimp's privacy practices here.