Τι προβλέπει το Σύνταγμα για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης όταν τη ζητήσει ο πρωθυπουργός;

Σύμφωνα με το Σύνταγμα (άρθρο 84) η πρόταση για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης που καταθέτει ο πρωθυπουργός αρκεί να υπερψηφιστεί από την πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών, συγκεντρώνοντας τουλάχιστον 120 θετικές ψήφους.

Έξι είναι τα κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με τη διαδικασία παροχής ψήφου εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση:

Οφείλει ο πρωθυπουργός να ζητήσει την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης;

Κανείς δεν μπορεί να υποχρεώσει τον πρωθυπουργό να υποβάλει πρόταση παροχής ψήφου εμπιστοσύνης. Η απώλεια της δεδηλωμένης συνιστά τον σοβαρότερο πιθανό λόγο για να ζητήσει την επιβεβαίωση της εμπιστοσύνης της Βουλής. Σε μια τέτοια περίπτωση η υποβολή της πρότασης αυτής αποτελεί μονόδρομο για τον πρωθυπουργό, εφόσον θέλει να αποφύγει την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Επίσης, ο πρωθυπουργός έχει τη δυνατότητα να μετατρέψει μία πρόταση δυσπιστίας της αντιπολίτευσης σε πρόταση ψήφου εμπιστοσύνης, αν και επ’ αυτού υπάρχουν και αντίθετες γνώμες.

Τι όπλα είχε στη φαρέτρα της η Αντιπολίτευση αν χάσει τη δεδηλωμένη η κυβέρνηση;

Η μόνη δυνατότητα της Αντιπολίτευσης είναι η κατάθεση πρότασης δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης, που για να γίνει δεκτή θα πρέπει να υπερψηφιστεί από τουλάχιστον 151 βουλευτές.

Ποια είναι η απαιτούμενη πλειοψηφία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης;

Σύμφωνα με το Σύνταγμα (άρθρο 84) η πρόταση για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης που καταθέτει ο πρωθυπουργός αρκεί να υπερψηφιστεί από την πλειοψηφία των παρόντων βουλευτών, συγκεντρώνοντας τουλάχιστον 120 θετικές ψήφους.  

Γιατί ο πρωθυπουργός έχει θέσει κατά το παρελθόν ψηλότερα τον πήχη, δηλαδή στην απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των βουλευτών (151);

Η επιλογή του αυτή έχει κατ’ αρχάς πολιτική σημασία και αφορά το εύρος της νομιμοποίησης της Κυβέρνησης. Πρακτικά η συγκέντρωση μιας τέτοιας πλειοψηφίας σηματοδοτεί τη δυνατότητα της Κυβέρνησης να νομοθετεί χωρίς να αναζητά κάθε φορά κοινοβουλευτικές συμμαχίες.

Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις αν δεν συγκεντρωθούν οι προηγούμενες πλειοψηφίες;

Σε περίπτωση που δεν συγκεντρωθεί η απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των βουλευτών, αλλά πλειοψηφία τουλάχιστον 120 βουλευτών, η Κυβέρνηση θα έχει μεν λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, όμως είναι προφανές ότι η διάρκεια του βίου της θα είναι πλέον περιορισμένη. Αν δεν συγκεντρώσει ούτε την πλειοψηφία των 120, τότε η Κυβέρνηση θα πρέπει να παραιτηθεί αμέσως και, αν αποτύχει ο σχηματισμός νέας Κυβέρνησης που να μπορεί να λάβει την εμπιστοσύνη της Βουλής, θα προκηρυχθούν εκλογές.

Αν συγκεντρώσει η Κυβέρνηση την απόλυτη πλειοψηφία των 151 βουλευτών, ο βίος της μπορεί να παραταθεί μέχρι το τέλος της βουλευτικής περιόδου και τη διενέργεια εκλογών τον ερχόμενο Οκτώβριο;

Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, τυπικά η συνταγματική επιταγή θα έχει γίνει σεβαστή.

Ξενοφών Κοντιάδης
Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου

* Φωτογραφία: Γιώργης Γερόλυμπος.

Σου άρεσε το άρθρο, αλλά σου δημιούργησε νέες απορίες;

Έχεις και άλλα ερωτήματα που σε απασχολούν σε σχέση με το Σύνταγμα, τους Θεσμούς, τα δικαιώματα και τη λειτουργία της Δημοκρατίας;

Σχετικά Άρθρα

Απαξίωση των κοινοβουλευτικών διαδικασιών;

Η προσωπική επίθεση του αναπληρωτή υπουργού Υγείας κατά του υποψήφιου Ευρωβουλευτή της Ν.Δ. κ. Στέλιου Κυμπουρόπουλου αποτελεί πολιτική αντιπαράθεση στην οποία αρμόζει απερίφραστη αποδοκιμασία. Κατά πόσο, όμως, η χρονική στιγμή είναι κατάλληλη για να συγκροτηθεί ένας μείζονος σημασίας κοινοβουλευτικός διάλογος, όπως αυτός τον οποίο συνοδεύει μια πρόταση δυσπιστίας;

Περισσότερα

Σύνταγμα και Πανδημία: Βιοηθική (video-podcast)

Στο 7ο βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία» η Φερενίκη Παναγοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, και η Αλκμήνη Φωτιάδου, Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου – Δικηγόρος, συζητούν για τα επιτακτικά διλήμματα που θέτει η βιοηθική στο πλαίσιο των συνθηκών της πανδημίας, όπως η υποχρεωτικότητα ή μη των εμβολιασμών και η διαλογή ασθενών.

Περισσότερα

Είναι συνταγματική η απόφαση του αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ. για απαγόρευση δημόσιων συναθροίσεων; (Άποψη Ι)

Με την απόφαση 1029/8/18 της 13.11.2020, ο Αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας αποφάσισε την απαγόρευση όλων των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων στο σύνολο της Επικράτειας, στις οποίες συμμετέχουν τέσσερα ή περισσότερα άτομα, από τις 15.11.2020 έως την 18.11.2020. Η απόφαση προβλέπει την επιβολή προστίμων για τους παραβάτες. Για να απαγορεύσεις την πορεία του Πολυτεχνείου της 17ης Νοεμβρίου, δεν χρειάζεται να αναστείλεις το δικαίωμα σε όλη την χώρα για τέσσερις ημέρες. Πρόκειται για τυπικό παράδειγμα κατάφωρης παραβίασης του Συντάγματος.

Περισσότερα

Θέλεις να μαθαίνεις

πρώτος τα νέα μας;

Αν σε ενδιαφέρει να ενημερώνεσαι άμεσα για τις νέες δημοσιεύσεις και τις δράσεις του Syntagma Watch, τότε εγγράψου στο newsletter μας!

Αυτός ο ιστότοπος για τη διευκόλυνση της λειτουργίας του και προκειμένου να σας παρέχει μια προσωποποιημένη εμπειρία χρησιμοποιεί cookies. Για να ενημερωθείτε για τη χρήση των cookies και τις σχετικές ρυθμίσεις μπορείτε να επιλέξετε εδώ

JOIN THE CLUB!

It’s easy: all we need is your email & your eternal love. But we’ll settle for your email.

Subscribe

* indicates required
Email Format

Please select all the ways you would like to hear from Syntagma Watch:

You can unsubscribe at any time by clicking the link in the footer of our emails. For information about our privacy practices, please visit our website.

We use Mailchimp as our marketing platform. By clicking below to subscribe, you acknowledge that your information will be transferred to Mailchimp for processing. Learn more about Mailchimp's privacy practices here.