Εμβολιασμός

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει τις δηλώσεις του Υπουργού Υγείας, Θάνου Πλεύρη, σχετικά με την απόλυση υγειονομικών υπαλλήλων του ΕΣΥ, οι οποίοι δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν.

Ο Απόστολος Βλαχογιάννης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του γαλλικού Συνταγματικού Συμβουλίου σχετικά με το πιστοποιητικό εμβολιασμού.

Ο Τάκης Βιδάλης εξετάζει την εξαγγελία του Υπουργού Υγείας περί οριστικής απόλυσης των υγειονομικών του ΕΣΥ, που δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν.

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει την απόφαση της Αυστρίας για υποχρεωτικό εμβολιασμό όλων των ενηλίκων από την 1η Φεβρουαρίου.

Ο Τάκης Βιδάλης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό εργαζομένων σε επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερα από 100 άτομα.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά σε ερωτήματα πολιτών σχετικά με τη δυνατότητα δικαστικής προσφυγής για το πρόστιμο 100 ευρώ στους/ις μη εμβολιασμένους/ες πολίτες άνω των 60 ετών.

Ο Αντώνης Καραμπατζός υπογραμμίζει τη σημασία της ισότιμης μεταχείρισης σε ό,τι αφορά τα μέτρα διαχείρισης της πανδημίας.

Ο Γιάννης Δρόσος εξετάζει την “είσοδο” του Συντάγματος στο φυσικό σώμα των ανθρώπων διά του εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού. Είναι τελικά συνταγματικά ανεκτή και αν ναι, υπό ποιες προϋποθέσεις, η υποχρέωση εμβολιασμού;

Ο Σπύρος Βλαχόπουλος αναδεικνύει τα συνταγματικά όρια αναφορικά με την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού.

Ο Κώστας Μποτόπουλος καταρρίπτει την επιχειρηματολογία των αυτοαποκαλούμενων “θεματοφυλάκων του Συντάγματος”.

Είναι η ζωή και η υγεία υπέρτερα συνταγματικά αγαθά; Είναι αναγκαία μια τέτοια ιεράρχηση για να δικαιολογηθούν οι περιορισμοί; Είναι απαραίτητη η επίκληση της αλληλεγγύης, ή είναι επαρκής η αναλογικότητα για την προσέγγιση της υποχρεωτικότητας των εμβολιασμών και με ποιο τρόπο συνδυάζονται; Η Αλκμήνη Φωτιάδου απαντά σε ερώτημα πολίτη για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού σε συγκεκριμένες κοινωνικές και επαγγελματικές κατηγορίες.

Είναι συνταγματική η απόφαση περί υποχρεωτικού εμβολιασμού προσώπων άνω των 60 ετών; Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης επιχειρηματολογεί.

Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης αξιολογεί το μέτρο της υποχρεωτικότητας εμβολιασμού προσώπων άνω των 60 ετών από δικαιοπολιτική και συνταγματική σκοπιά, εξετάζοντας παράλληλα αν αυτό συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας.

Ο Γιάννης Τασόπουλος σχολιάζει την τροπολογία περί υποχρεωτικότητας εμβολιασμού των προσώπων άνω των 60 ετών. Συνταγματική ή όχι και με ποια κριτήρια;

Ο Ξενοφών Κοντιάδης και η Αλκμήνη Φωτιάδου εξετάζουν το μέτρο της υποχρεωτικότητας εμβολιασμού άνω των 60 ετών, που εξήγγειλε χθες ο Πρωθυπουργός. Είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα και την αρχή της αναλογικότητας; Είναι πρόσφορο και τελικά αποτελεσματικό;

Η υποχρεωτικότητα εμβολιασμού για τους πολίτες άνω των 60 ετών είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα; Συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας; Η Φερενίκη Παναγοπούλου απαντά.

Παρακολουθήστε τη διαδικτυακή εκδήλωση “Υποχρεωτικός εμβολιασμός: Νομικά και ηθικοπολιτικά διλήμματα” που συνδιοργάνωσαν το Ίδρυμα Θ. & Δ. Τσάτσου και το ηλεκτρονικό περιοδικό e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ, με αφορμή την έκδοση του νέου e-book της Φερενίκης Παναγοπούλου- Κουτνατζή, με τίτλο “Περί της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού σε περίοδο πανδημίας: Μια ηθικο-συνταγματική θεώρηση”.

Με αφορμή την έκδοση του ηλεκτρονικού βιβλίου της Φερενίκης Παναγοπούλου-Κουτνατζή “Περί της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού σε περίοδο πανδημίας: Μία ηθικο-συνταγματική θεώρηση”, το Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου – Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου και το περιοδικό e-ΠΟΛΙΤΕΙΑ συνδιοργανώνουν διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα: “Υποχρεωτικός εμβολιασμός. Νομικά και ηθικοπολιτικά διλήμματα” την Τρίτη 23 Νοεμβρίου 2021 και ώρα 19:00-20:30.

Ο Γιάννης Τασόπουλος εξετάζει το κανονιστικό πλαίσιο και τα κριτήρια για την ορθή εφαρμογή της διά ζώσης διδασκαλίας στα ΑΕΙ υπό το πρίσμα του αυτοδιοίκητου, εκφράζοντας τον προβληματισμό του.

Η Βασιλική Χρήστου εξετάζει τη συνταγματικότητα των μέτρων που ισχύουν από τις 13 Σεπτεμβρίου για την πρόσβαση σε κλειστούς χώρους.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή εξετάζει το συνταγματικό έρεισμα των πρόσφατων αποφάσεων του ΣτΕ, με τις οποίες απορρίφθηκαν αιτήσεις αναστολής ιατρικού, νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού των δομών υγείας κατά της υποχρέωσης εμβολιασμού.

Ο Τάκης Βιδάλης εκφράζει τους προβληματισμούς του σχετικά με τις πρόσφατες αποφάσεις 250-252/2021 της επιτροπής αναστολών του ΣτΕ, η οποία απέρριψε σχετικές αιτήσεις εργαζομένων σε νοσηλευτικές μονάδες που αρνούνται να εμβολιαστούν.

Ο Γιάννης Καρούζος περιγράφει το σκεπτικό απόρριψης των αιτήσεων αναστολής κατά της υποχρέωσης εμβολιασμού του προσωπικού των δομών υγείας από το ΣτΕ (αποφάσεις 250-252/2021).

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης εξετάζει τη συνταγματικότητα της διάταξης περί υποχρεωτικού εμβολιασμού εργαζομένων σε συγκεκριμένους κλάδους.

Ο Κώστας Μποτόπουλος γράφει για τα νέα μέτρα, σύμφωνα με τα οποία προβλέπεται υποχρεωτικός εμβολιασμός συγκεκριμένων επαγγελματικών κατηγοριών.

Με αφορμή τη συζήτηση περί της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, η Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή θέτει το νομοθετικό πλαίσιο και τη συνταγματική βάση του ζητήματος, εξετάζοντας παράλληλα τη διαδικασία στάθμισης των δικαιωμάτων.

Η Φερενίκη Παναγοπούλου – Κουτνατζή γράφει για τη συγκρότηση και τις αρμοδιότητες της νεοσυσταθείσας Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής, αλλά και τη σύσταση στην οποία προχώρησε σχετικά με την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού.

Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει την απόφαση του ΣτΕ να απορρίψει την αίτηση αναστολής εκτέλεσης που κατέθεσαν υπάλληλοι της ΕΜΑΚ σχετικά με τον υποχρεωτικό εμβολιασμό τους.

Ο Ιωάννης Κουτσούκος παρεμβαίνει στη συζήτηση για τα λεγόμενα “προνόμια” των εμβολιασμένων και τη συνταγματική τους βάση.

Ο Γιάννης Καρούζος σχολιάζει το σκεπτικό σύμφωνα με το οποίο το ΣτΕ απέρριψε την αίτηση αναστολής υπαλλήλων της ΕΜΑΚ για τον εμβολιασμό τους.

Ο πολίτης μιας συνταγματικής δημοκρατίας έχει συνταγματικά δικαιώματα που συγκρούονται με άλλα δικαιώματα και δημόσια συμφέροντα, σταθμίζονται, περιορίζονται με βάση την αναλογικότητα και επανακάμπτουν όταν αρθεί ο λόγος περιορισμού τους, δεν χρειάζεται προνόμια ούτε διευκολύνσεις στην άσκηση των δικαιωμάτων του.

Έχουν συνταγματικό έρεισμα τα μέτρα που εξήγγειλε η Κυβέρνηση σχετικά με τον εμβολιασμό; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά.

Ο Ξενοφών Κοντιάδης παρεμβαίνει στη συζήτηση για την άρση ή αντίστοιχα τη διατήρηση των περιορισμών στους (μη) πλήρως εμβολιασμένους.

Ο Γιάννης Καρούζος σχολιάζει το σκεπτικό της νομοθετικής ρύθμισης για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό υγειονομικών, αλλά και την πρώτη σχετική δικαστική απόφαση στην Ιταλία.

Ποιο το σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ σχετικά με την αποζημίωση μετά από πιθανές παρενέργειες εμβολίων στην υγεία των πολιτών; Θα μπορούσε να αποτελέσει βάσιμο νομικό επιχείρημα για τη στοιχειοθέτηση ευθύνης του κράτους για παρενέργειες που προκλήθηκαν από τον εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού; Ο Κωνσταντίνος Κουρούπης σχολιάζει την απόφαση και απαντά.

Ο Τάκης Βιδάλης σχολιάζει την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ και τον συσχετισμό της με την πολυσυζητημένη υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού.

Μπορεί να θεσπιστεί υποχρεωτικότητα εμβολιασμού για συγκεκριμένες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων; Αν ναι, ποιος είναι ο συνταγματικά ορθός τρόπος; Ο Γιάννης Καρούζος και η Μαριάννα Κατσιάδα απαντούν, με αφορμή την πρόσφατη απόφαση του Αρχηγού της ΕΜΑΚ.

Μπορεί ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος να επιβάλει με διαταγή του τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των υπαλλήλων της ΕΜΑΚ; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά.

Ο Ιωάννης Κουτσούκος σχολιάζει την απόφαση 622/2021 του ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία υπάρχει ευθύνη προς αποκατάσταση ηθικής βλάβης από νόμιμη πράξη εμβολιασμού και εξηγεί πώς η απόφαση αυτή λειτουργεί νομιμοποιητικά για τη διοικητική δράση.

Υπάρχει συνταγματικό έρεισμα στο ενδεχόμενο απονομής προνομίων σε όσες/ους εμβολιαστούν κατά του Covid-19; Ο Ξενοφών Κοντιάδης απαντά.

Με αφορμή την απόφαση του ΣτΕ για την αποζημίωση παθόντων εμβολιασμού [ΣτΕ 662/2021 (Α΄ Τμήμα)], ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης γράφει για τα νομικά ζητήματα που εγείρονται.

Ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου & Επίτιμος Αντιπρόεδρος ΣτΕ, Πέτρος Ι. Παραράς, καταθέτει την άποψή του σχετικά με την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού.

Ο Απόστολος Βλαχογιάννης σχολιάζει τη σημερινή απόφαση του ΕΔΔΑ σχετικά με τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των παιδιών σε προσχολικές δομές.

Μπορεί να θεσπιστεί ο υποχρεωτικός εμβολιασμός ως προϋπόθεση για την άσκηση ορισμένων επαγγελμάτων; Μπορεί να αποτελέσει λόγο απόλυσης η άρνηση του εμβολιασμού; Μήπως πρόκειται για ένα συνταγματικά προστατευόμενο ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο; Ο Ξενοφών Κοντιάδης και η Αλκμήνη Φωτιάδου απαντούν και αναδεικνύουν την κρίσιμη ισορροπία ανάμεσα στον εμβολιασμό κατά του Covid-19 και τα δικαιώματα των εργαζομένων.

Με αφορμή την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού, με στόχο την ασφαλή κυκλοφορία πολιτών εντός της Ένωσης για όσο διαρκεί η πανδημία, ο Κωνσταντίνος Κουρούπης επισημαίνει τα οφέλη, αλλά και τους πιθανούς κινδύνους μίας τέτοιας ρύθμισης.

Μπορεί ο εργοδότης να υποχρεώσει τους/ις εργαζόμενους/ες της επιχείρησής του να εμβολιαστούν κατά του Covid-19; Η απόλυση λόγω άρνησης εμβολιασμού θεωρείται νόμιμη; Ο δικηγόρος-εργατολόγος Γιάννης Καρούζος επιχειρεί να απαντήσει στα κρίσιμα και επίκαιρα αυτά ερωτήματα.

Μπορεί ο εργοδότης να επιβάλει τον εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού στο προσωπικό του; Μπορεί η άρνηση του εργαζόμενου να δικαιολογήσει την απόλυσή του από τον εργοδότη του; Μπορεί μία αεροπορική ή ακτοπλοϊκή εταιρία να δέχεται ως επιβάτες μόνο εμβολιασμένους και μάλιστα αυτούς που θα φέρουν το πιστοποιητικό εμβολιασμού προς απόδειξή του; Μπορούν όλα τα παραπάνω να συμβούν χωρίς ο νομοθέτης να έχει προβεί σε ρύθμιση του θέματος; Ποιος είναι ο ρόλος της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης απαντά στα κρίσιμα, όσο και επίκαιρα, ερωτήματα.

Με αφορμή τη χθεσινή απόρριψη της ελληνικής πρότασης για τη θέσπιση πιστοποιητικού εμβολιασμού σε ενιαία ευρωπαϊκή κλίμακα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ο Κωνσταντίνος Κουρούπης γράφει για τα νομικά, ηθικά, αλλά και πρακτικά ζητήματα που εγείρονται.

Υπό συνθήκες πανδημίας, το κράτος θα μπορούσε να επιβάλει τον εμβολιασμό, με όρους γενικής υποχρέωσης όλου του πληθυσμού; Θα μπορούσε να υποχρεώσει ο εργοδότης, χωρίς προηγούμενη κρατική ρύθμιση, τους εργαζόμενους σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις να εμβολιαστούν, ασκώντας το διευθυντικό δικαίωμα; Ο Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου- Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου, Ξενοφώντας Κοντιάδης, εξετάζει τις συνταγματικές όψεις του ζητήματος και απαντά στα σύνθετα ερωτήματα που εγείρονται.

Στο πεδίο ιδιωτικών επαγγελματικών δραστηριοτήτων η επιβολή εμβολιασμού εκ μέρους του εργοδότη υπόκειται απαραιτήτως στο σεβασμό της αρχής της νομιμότητας, απαιτεί καταρχήν την εξασφάλιση προηγούμενης ρητής και ελεύθερης συναίνεσης και θα πρέπει να αποτελεί προϊόν διαβούλευσης ανάμεσα στον εργοδότη και τον εργαζόμενο ή τον εκπρόσωπό του.

Η απόφαση αυτή αποτελεί την απάντηση σε όσους διακατεχόμενους είτε από απερισκεψία είτε από σκόπιμη άγνοια, δεισιδαιμονίες, προκαταλήψεις, ιδεοληψίες, ανορθολογισμό και συνομωσιολογία αρνούνται να δουν την πραγματικότητα και να προστατέψουν τον εαυτό τους αλλά και τους γύρω τους. Από την άλλη απευθύνεται και προς το Κράτος, το οποίο δεν αρκεί μόνο να προστατέψει τα πρόσωπα από τις μεταδοτικές ασθένειες και τους ιούς αλλά θα πρέπει με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο να τα ενημερώσει για τις προληπτικές ενέργειες του κάθε εμβολίου αλλά και τις ενδεχόμενες παρενέργειες.

Όσοι δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν και όσοι θέλουν να διαφυλάξουν ως ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο αν εμβολιάστηκαν, μπορούν να το επιλέξουν. Στο πλαίσιο όμως της οργανωμένης κοινωνικής συμβίωσης, που όπως φαίνεται θα συνεχίσει να απειλείται από επικίνδυνους μεταδοτικούς ιούς και πανδημίες, η άρνηση εμβολιασμού είναι συνταγματικά ανεκτό να επιφέρει συγκεκριμένες έννομες συνέπειες.

Η πανδημία, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, επιτάσσει τον αναστοχασμό πάνω στις παραδοσιακές σταθμίσεις μεταξύ αντιτιθέμενων δικαιωμάτων και αγαθών. Η ανθεκτικότητα των δικαιωμάτων ενισχύεται όταν η κρατούσα άποψη επανεξετάζεται με βάση την εξέλιξη των δεδομένων. Ο συνδυασμός της αρχής της πρόληψης με την αρχή της αναλογικότητας μπορεί να αποτελέσει θεμέλιο για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό.

Η απόφαση για την υποχρεωτικότητα του εμβολίου αντι – covid είναι πολιτική όχι ιατρική, δηλαδή ανήκει στη διακριτική ευχέρεια του κοινού νομοθέτη, ο οποίος, μπορεί είτε να καταστήσει νομικά υποχρεωτική τη διενέργεια του είτε να περιοριστεί σε μια «σύσταση» για την αναγκαιότητα της χρήσης του.

Στο 7ο βίντεο του αφιερώματος «Σύνταγμα και Πανδημία» η Φερενίκη Παναγοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου, και η Αλκμήνη Φωτιάδου, Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου – Δικηγόρος, συζητούν για τα επιτακτικά διλήμματα που θέτει η βιοηθική στο πλαίσιο των συνθηκών της πανδημίας, όπως η υποχρεωτικότητα ή μη των εμβολιασμών και η διαλογή ασθενών.

Δεν προβλέπεται καθεστώς υποχρεωτικού εμβολιασμού κατόπιν αποφάσεων διεθνών ή και ευρωπαϊκών οργάνων. Αντίθετα, μια τέτοια δυνατότητα υπάγεται αυστηρά στη σφαίρα εθνικών αρμοδιοτήτων.

Είναι γεγονός ότι η παγκόσμια πανδημία του νέου κορωνοϊού αποτελεί απόδειξη ότι η πραγματικότητα ξεπερνά τα όρια οποιασδήποτε φαντασίας μας. Η αντιμετώπισή της εγείρει πληθώρα ερωτημάτων, μερικά εκ των οποίων άπτονται βιοηθικών στοχασμών. Τα ζητήματα είναι πολλά και δισεπίλυτα.