Νέα & Ανακοινώσεις

Η Εθνική Συνέλευση στην Επίδαυρο: Τοιχογραφία ανατολικού τοίχου, Αίθουσα «Ελευθερίου Βενιζέλου», Βουλή των Ελλήνων.

Τα Συντάγματα της Εθνεγερσίας – Α΄ Ελληνική Δημοκρατία (1821-1827)

Όλα τα Συντάγματα της Εθνεγερσίας διακήρυσσαν το δημοκρατικό (αβασίλευτο) χαρακτήρα του πολιτεύματος και περιείχαν εκτενείς καταλόγους θεμελιωδών δικαιωμάτων. Ωστόσο, στο πλαίσιο ανάδειξης των πρώτων κομματικών σχηματισμών στην Ελλάδα υπό την επήρεια των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) η επικρατούσα πολιτική αντιπαράθεση οδήγησε σύντομα στην εμφύλια διαμάχη (1823-1825), εξέλιξη η οποία υπονόμευσε την εφαρμογή των υιοθετηθέντων από τις Εθνικές Συνελεύσεις των Ελλήνων Συνταγμάτων.

Περισσότερα
Το άρθρο 16 του Συντάγματος ορίζει πως η παιδεία αποτελεί «βασική αποστολή του Κράτους».

Γιατί απαγορεύονται τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια στην Ελλάδα;

Ενώ η εκπαίδευση δεν αποτελεί μια συνηθισμένη υπηρεσία ώστε να αφεθεί στο «αόρατο χέρι» της αγοράς, η αναντίρρητη ωστόσο ανάγκη για αυξημένη δημόσια μέριμνα, στο όνομα του κοινωνικού αγαθού της παιδείας και του θεμελιώδους δικαιώματος στην εκπαίδευση, δεν προϋποθέτει αναγκαστικά τη δημιουργία κρατικού μονοπωλίου.

Περισσότερα
Ίδρυση του Πανελληνίου από τον Καποδίστρια: Τοιχογραφία δυτικού τοίχου, Αίθουσα «Ελευθερίου Βενιζέλου», Βουλή των Ελλήνων.

Η Καποδιστριακή Πολιτεία (1828-1832)

Η διακυβέρνηση της χώρας από τον Ιωάννη Καποδίστρια σφραγίστηκε από την προσπάθειά του να εξασφαλίσει το δυτικό προσανατολισμό του νεοσύστατου ελληνικού κράτους με τη θεσμική αναδιοργάνωσή του. Για το σκοπό αυτό προέβη στη συγκρότηση ενός νέου πολιτειακού «προσωπικού καθεστώτος». Μια σειρά, ωστόσο, από θεσμικές δράσεις σηματοδότησαν τη στροφή της καποδιστριακής πολιτείας προς αυταρχικότερες κατευθύνσεις, με τη σταδιακή απομάκρυνση από το ιστορικό-θεσμικό κεκτημένο της περιόδου της Εθνεγερσίας.

Περισσότερα

Τι σημαίνει κήρυξη της χώρας σε κατάσταση πολιορκίας;

Ο θεσμός της κατάστασης πολιορκίας σε μέρος ή στο σύνολο της επικράτειας μπορεί να εφαρμοστεί τόσο σε περίπτωση εσωτερικής απειλής όσο και σε περίπτωση πολέμου και εξωτερικής απειλής της χώρας. Ο εκτελεστικός του Συντάγματος νόμος (566/1977) τίθεται σε εφαρμογή εφόσον υπάρξει απόφαση της Βουλής, που λαμβάνεται μετά από πρόταση της Κυβέρνησης και με την αυξημένη πλειοψηφία των 180 βουλευτών.

Περισσότερα
Βασιλικό Ανάκτορο και Κήπος. Υδατογραφία του Β. Λάντσα, Βουλή των Ελλήνων.

Η περίοδος της απόλυτης Μοναρχίας (1833-1843)

Ο Όθωνας, ο οποίος έφθασε στο Ναύπλιο το 1833 με την υποστήριξη των προστάτιδων δυνάμεων (Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας και Ρωσίας) ανακηρύχθηκε «ελέω Θεού Βασιλεύς της Ελλάδος» και το ελληνικό κράτος κληρονομική (όχι όμως και συνταγματική) μοναρχία, το ανεξάρτητο «Βασίλειο της Ελλάδος». Μάλιστα, το ανεφάρμοστο Ηγεμονικό» Σύνταγμα του 1832 του επέτρεψε να βασιλεύσει στην Ελλάδα για περισσότερο από μια δεκαετία ως απόλυτος μονάρχης, χωρίς συνταγματικούς περιορισμούς.

Περισσότερα

Ποια είναι η θέση της Εκκλησίας κατά το Σύνταγμα;

Το ισχύον Σύνταγμα υποστηρίζεται ότι εισάγει για πρώτη φορά ένα σύστημα ομοταξίας μεταξύ της Πολιτείας και της Εκκλησίας, σε αντίθεση με το παραδοσιακό (προγενέστερο) σύστημα της «νόμω κρατούσης Πολιτείας».

Περισσότερα
3η Σεπτεμβρίου 1843: Λιθογραφία του Ν. Γρηγοριάδη, Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων.

Η περίοδος της Συνταγματικής Μοναρχίας (1844-1862)

Το Σύνταγμα του 1844 ήταν ένα συμβόλαιο ανάμεσα στο μονάρχη και το Έθνος («Σύνταγμα-συνάλλαγμα») και εγκαθίδρυσε εκ νέου το πολίτευμα της συνταγματικής μοναρχίας. Όπως όλα τα ελληνικά Συντάγματα και αυτό υιοθετούσε την αρχή της διάκρισης των εξουσιών και περιλάμβανε τον κατάλογο των βασικών θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, ωστόσο αναγνώριζε στο μονάρχη εκτεταμένες αρμοδιότητες.

Περισσότερα
Το Σύνταγμα του 1864 (Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων).

Το Σύνταγμα του 1864 – H Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία

Η θέσπιση του Συντάγματος του 1864 σηματοδότησε τη μετάβαση από τη μοναρχική αρχή στη δημοκρατική αρχή, καθώς το νέο Σύνταγμα καθιέρωνε την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας. Το πολίτευμα που εγκαθιδρυόταν με αυτό ήταν εκείνο της Βασιλευόμενης Δημοκρατίας και όχι πλέον της συνταγματικής μοναρχίας.

Περισσότερα
Η «θεσμική ανεξαρτησία» του δικαστή απέναντι στις άλλες δύο πολιτειακές εξουσίες είναι σημαντική.

Ένας φίλος μου είπε ότι η Δικαιοσύνη δεν είναι ανεξάρτητη. Μήπως τελικά έχει δίκιο;

Η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης σημαίνει, πρώτα απ’ όλα, ανεξαρτησία έναντι της εκτελεστικής εξουσίας και έχει δύο πτυχές: την προσωπική και λειτουργική. Η δικαστική ανεξαρτησία κατοχυρώνεται επίσης και έναντι της νομοθετικής εξουσίας, κυρίως μέσω της δυνατότητας του δικαστή να μην εφαρμόζει αντισυνταγματικούς νόμους.

Περισσότερα

Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου
Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου

Ακαδημίας 43 | Αθήνα | 10672
[+30] 210 36 23 089
info@syntagmawatch.gr

Θέλεις να μαθαίνεις

πρώτος τα νέα μας;

Αν σε ενδιαφέρει να ενημερώνεσαι άμεσα για τις νέες δημοσιεύσεις και τις δράσεις του Syntagma Watch, τότε εγγράψου στο newsletter μας!

Αυτός ο ιστότοπος για τη διευκόλυνση της λειτουργίας του και προκειμένου να σας παρέχει μια προσωποποιημένη εμπειρία χρησιμοποιεί cookies. Για να ενημερωθείτε για τη χρήση των cookies και τις σχετικές ρυθμίσεις μπορείτε να επιλέξετε εδώ

JOIN THE CLUB!

It’s easy: all we need is your email & your eternal love. But we’ll settle for your email.