Search
Close this search box.

Τέσσερις Αλήθειες για την εξαίρεση μελών της Προανακριτικής Επιτροπής

Υπάρχουν τέσσερις αλήθειες, βασισμένες στους κανόνες της λογικής και της δικονομίας, που φωτίζουν με το μόνο ορθό τρόπο το ζήτημα - στην πραγματικότητα πυροτέχνημα - που ήγειρε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε σχέση με την «εξαίρεση» δυο βουλευτών του από τις εν εξελίξει εργασίες της ειδικής κοινοβουλευτικής Επιτροπής.

Πρώτη Αλήθεια:

Η Επιτροπή έχει, κατά το Σύνταγμα (άρθρο 86: είναι αποκλειστικά αρμόδια για «δίωξη, ανάκριση, προανάκριση, προκαταρκτική εξέταση») και κατά τον Κανονισμό της Βουλής (άρθρο 156 παρ. 4: «έχει όλες τις αρμοδιότητες του Εισαγγελέα Πρωτοδικών όταν αυτός ασκεί προκαταρκτική εξέταση»), χαρακτήρα οιονεί «συλλογικού Εισαγγελέα». Στο πλαίσιο μιας τέτοιας λειτουργίας είναι αδιανόητη και παράνομη η συνύπαρξη, σε ένα και το αυτό πρόσωπο, της ιδιότητας μάρτυρα και Εισαγγελέα.

Δεύτερη Αλήθεια:

Το ότι τα συγκεκριμένα πρόσωπα θα κληθούν ως μάρτυρες δεν είναι κάτι το αόριστο ή το διαφιλονικούμενο. Η Επιτροπή, ως συλλογικό όργανο εκφραζόμενο δια του προέδρου της, έχει εκφράσει δεδηλωμένη και οριστική πρόθεση να κληθούν τα συγκεκριμένα πρόσωπα, τα οποία, εξάλλου, όχι μόνο γνώριζαν αυτή την πιθανότητα, αλλά και τη μετέτρεψαν τα ίδια σε βεβαιότητα με πράξεις και δηλώσεις τους. Η ορθή στιγμή να εγερθεί και να λυθεί το κώλυμα είναι αμέσως μόλις δημιουργήθηκε – δηλαδή από τη στιγμή που είναι βέβαιο ότι θα κληθούν ως μάρτυρες, όχι όταν κληθούν ενώπιον της Επιτροπής- ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει εξαρχής ορθά η Επιτροπή έχοντας επιλύσει τα δικονομικά ζητήματα.

Τρίτη Αλήθεια:

Δεν πρόκειται, κατά νομική ακριβολογία, για «εξαίρεση» προσώπων που υποδείχθηκαν από το κόμμα τους ως μέλη της Επιτροπής, αλλά για γένεση κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων (μάρτυρας-Εισαγγελέας) κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί υποχρεωτικό κώλυμα συμμετοχής τους στην Επιτροπή, το οποίο δεν είναι επιτρεπτό να «αρθεί» με επιλογή της θέσης του μέλους έναντι της θέσης του μάρτυρα.

Τέταρτη Αλήθεια:

Το κώλυμα αυτό, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης κοινοβουλευτικής διαδικασίας και κατά τη «συνταγματική δικονομία», όχι με δάνεια από το αστικό ή το ποινικό δίκαιο, αντιμετωπίζεται ως εξής: το άρθρο 156 παρ. 3 του Κανονισμού της Βουλής ορίζει ότι, για τη συγκρότηση και λειτουργία της Επιτροπής του άρθρου 86 του Συντάγματος, εφαρμόζονται οι διατάξεις για τις διαρκείς κοινοβουλευτικές επιτροπές.

Το σχετικό με τις διαρκείς κοινοβουλευτικές επιτροπές άρθρο 35 του Κανονισμού, ορίζει ότι τα μέλη τους «που απουσιάζουν ή κωλύονται με οποιονδήποτε τρόπο να ασκήσουν τα καθήκοντα τους, αναπληρώνονται από άλλους βουλευτές της ίδιας κοινοβουλευτικής ομάδας» (παρ. 2) και «την αντικατάσταση ενεργεί ο Πρόεδρος της Βουλής μετά από απόφαση που εκδίδει ύστερα από πρόταση του Προέδρου της οικείας κοινοβουλευτικής ομάδας» (παρ. 3).

Συμπέρασμα

Συνεπώς, α) τη διαπίστωση του κωλύματος αποφασίζει κατ’ αποκλειστικότητα η ίδια η Επιτροπή, β) η αντικατάσταση μετά από αυτή την απόφαση είναι υποχρεωτική και μη ελέγξιμη, γ) την αντικατάσταση διενεργεί ο Πρόεδρος της Βουλής, μετά από πρόταση του αρχηγού της κοινοβουλευτικής ομάδας των αντικαθιστάμενων, δ) τυχόν μη αναπλήρωση δεν δημιουργεί κώλυμα συνέχισης της λειτουργίας της Επιτροπής. Προσπάθεια υπονόμευσης της λειτουργίας και του έργου της Επιτροπής, επ’ αφορμή νόμιμης κίνησης διαδικασίας αντικατάστασης μελών της, θα συνιστούσε απείθεια – όχι μόνο έναντι της Επιτροπής, αλλά και έναντι του Κοινοβουλίου. Δεν θα ήταν η πρώτη φορά αλλά θα ήταν, ίσως, η πιο διαφωτιστική.

Κώστας Μποτόπουλος
Συνταγματολόγος

*Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ στις 6 Νοεμβρίου 2019.

Σου άρεσε το άρθρο, αλλά σου δημιούργησε νέες απορίες;

Έχεις και άλλα ερωτήματα που σε απασχολούν σε σχέση με το Σύνταγμα, τους Θεσμούς, τα δικαιώματα και τη λειτουργία της Δημοκρατίας;

Σχετικά Άρθρα

Η άρνηση παραχώρησης αίθουσας από τον Πρόεδρο της Βουλής: Ανάγκη εναρμόνισης της συνεδρίασης Κ.Ο. και της Ολομέλειας ή πολιτική σκοπιμότητα;

Με αφορμή το ζήτημα που ανέκυψε με την παραχώρηση αίθουσας για συνεδρίαση στην Κ.Ο. του ΚΙΝΑΛ, οι Κωνσταντίνος Μουρτοπάλλας και Πάρης Τσούτσης εξετάζουν τον Κανονισμό της Βουλής, τον ρόλο του Προέδρου της, αλλά και τη σημασία του συμβιβασμού τύπου και ουσίας.

Περισσότερα

Μπορεί να είναι ο κ. Κασσελάκης Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης;

Αν ο αρχηγός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν έχει εκλεγεί βουλευτής, μπορεί να θεωρηθεί, βάσει του Συντάγματος, Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης; Ο Χαράλαμπος Τσιλιώτης σχολιάζει, με αφορμή την εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη.

Περισσότερα

Θέλεις να μαθαίνεις

πρώτος τα νέα μας;

Αν σε ενδιαφέρει να ενημερώνεσαι άμεσα για τις νέες δημοσιεύσεις και τις δράσεις του Syntagma Watch, τότε εγγράψου στο newsletter μας!

Αυτός ο ιστότοπος για τη διευκόλυνση της λειτουργίας του και προκειμένου να σας παρέχει μια προσωποποιημένη εμπειρία χρησιμοποιεί cookies. Για να ενημερωθείτε για τη χρήση των cookies και τις σχετικές ρυθμίσεις μπορείτε να επιλέξετε εδώ

JOIN THE CLUB!

It’s easy: all we need is your email & your eternal love. But we’ll settle for your email.

Subscribe

* indicates required
Email Format

Please select all the ways you would like to hear from Syntagma Watch:

You can unsubscribe at any time by clicking the link in the footer of our emails. For information about our privacy practices, please visit our website.

We use Mailchimp as our marketing platform. By clicking below to subscribe, you acknowledge that your information will be transferred to Mailchimp for processing. Learn more about Mailchimp's privacy practices here.