Ερώτημα Πολίτη:
Αν έχουμε μια κυβέρνηση που δεν έχει κλείσει ένα έτος από την εκλογή της μπορεί να προκαλέσει πρόωρες εκλογές λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού χωρίς να παραιτηθεί;
Απάντηση:
Σύμφωνα με το άρθρο 41 παρ. 2 του Συντάγματος η εκλεγμένη κυβέρνηση μπορεί να ζητήσει, και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι υποχρεωμένος να αποδεχτεί, τη διάλυση της Βουλής και τη διενέργεια εκλογών ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ (δεν χρειάζεται να παρέλθει έτος από τις προηγούμενες εκλογές) για να “αντιμετωπιστεί εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας”.
Έτσι έκανε και η πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που εξελέγη τον Ιανουάριο του 2015 και προκάλεσε εκλογές το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους. Στην πράξη, αφού η αιτία δεν κρίνεται ούτε από τον Πρόεδρο ούτε από τα δικαστήρια, ο λόγος μπορεί να είναι προσχηματικός -κι αυτό έχει συμβεί πολλές φορές.
Ένα έτος απαιτείται να χωρίζει “διάλυση” από “διάλυση” (άρθρο 41 παρ. 4) -δηλαδή αν διαλυθεί μια φορά η Βουλή και γίνουν εκλογές για “εξαιρετικό λόγο”, δεν μπορεί να ξαναγίνουν εκλογές σε λιγότερο από ένα χρόνο για “εξαιρετικό λόγο”, ακόμα και διαφορετικό από αυτόν της πρώτης διάλυσης.
Κώστας Μποτόπουλος
Συνταγματολόγος, Δικηγόρος
