Το τοπικό, δημοτικό ή περιφερειακό, δημοψήφισμα οργανώνεται στα άρθρα 131 επ. του ν. 4555/2018 (Α’ 133). Προκηρύσσεται είτε μετά από απόφαση του οικείου συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται με την αυξημένη-ειδική πλειοψηφία των δύο τρίτων (2/3) του συνόλου των μελών του (άρθρο 134 παρ. 1 περίπτ. α΄), είτε με πρωτοβουλία εγγεγραμμένων εκλογέων, σε αριθμό ίσο τουλάχιστον με το δέκα τοις εκατό (10%) του συνόλου τους (άρθρο 134 παρ. 1 περίπτ. β΄). Το αίτημα υποβάλλεται στον πρόεδρο του συμβουλίου και, εφόσον συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις, συζητείται εντός μηνός· για την έγκρισή του απαιτείται η απλή πλειοψηφία των μελών του (συμβουλίου) (άρθρο 134 παρ. 2). Η παράλειψη εισαγωγής συνιστά σοβαρό πειθαρχικό παράπτωμα (άρθρο 134 παρ. 3). Δεν διενεργείται τοπικό δημοψήφισμα για όσα θέματα ορίζονται ρητά στο νόμο (άρθρο 133). Δεν επιτρέπεται, επίσης, η προκήρυξή του πριν παρέλθει έτος από το προηγούμενο όμοιο ή εντός του ημερολογιακού έτους διενέργειας των αυτοδιοικητικών εκλογών ή κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου των γενικών βουλευτικών ή των Ευρωπαϊκών εκλογών ή του εθνικού δημοψηφίσματος (άρθρο 135).
Ενεργώντας στο πλαίσιο ειδικής εξουσιοδότησης, η οποία του παρασχέθηκε με την παρ. 11 του άρθρου 67 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87), ο Υφυπουργός Εσωτερικών εξέδωσε στις αρχές του τρέχοντος έτους τον «Πρότυπο Κανονισμό Λειτουργίας Δημοτικού Συμβουλίου» (Β΄ 109). Με αυτόν θεσπίζονται ειδικότερες ρυθμίσεις για την εφαρμογή των σχετικών νομοθετικών ορισμών (άρθρο 1 παρ. 1). Κάθε δημοτικό συμβούλιο μπορεί πάντως να εξειδικεύει τις προβλέψεις του (Κανονισμού) και να καταρτίζει, με απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας των μελών του, δικούς του κανόνες (άρθρο 1 παρ. 2). Αν όμως δεν το πράξει, η λειτουργία του συμβουλίου συνεχίζει να υπόκειται, αποκλειστικά, στις επιλογές του Πρότυπου Κανονισμού (άρθρο 1 παρ. 3). Στο άρθρο 8 του τελευταίου καθορίζεται το περιεχόμενο της ημερήσιας διάταξης της συνεδρίασης και μεταξύ των θεμάτων της περιλαμβάνονται οι προτάσεις για την επίλυση ζητημάτων αρμοδιότητάς του (συμβουλίου), εφόσον έχουν κατατεθεί από, τουλάχιστον, είκοσι πέντε (25) δημότες ή κατοίκους (παρ. 5).
Η αποθήκευση CO2 στις υποθαλάσσιες περιοχές του Πρίνου θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι συνέχεται με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και, εν γένει, της υγείας των πολιτών. Δηλαδή, ότι πρόκειται για θέμα που, υπό τη στενή ερμηνευτική θεώρησή του, δεν επιτρέπεται να αποτελέσει αντικείμενο τοπικού δημοψηφίσματος. Ωστόσο, είναι ορθότερο να γίνει δεκτό ότι δεν απαγορεύεται, καταρχήν, να ζητηθεί η προκήρυξή του από εγγεγραμμένους εκλογείς στον οικείο δήμο. Προς τούτο, απαιτείται αίτηση, υπογεγραμμένη τουλάχιστον από το δέκα τοις εκατό (10%) του συνόλου τους. Δεν μου είναι γνωστός ο αριθμός τους στο Δήμο Θάσου και, γι’ αυτό, δεν είναι δυνατόν να καθοριστεί συγκεκριμένα πόσοι πρέπει να υπογράψουν τη σχετική αίτηση, προκειμένου να υποβληθεί παραδεκτώς. Ανεξαρτήτως πάντως της πλήρωσης αυτής της ποσοτικής (αριθμητικής) προϋπόθεσης, αίτημα, με τη μορφή και υπό την έννοια του ν. 4555/2018, δεν έχει, σύμφωνα με το αναφερόμενο ιστορικό, κατατεθεί και δεν εκκρεμεί ενώπιον του συμβουλίου του Δήμου Θάσου. Δεν είναι προφανώς τέτοιο η υποβληθείσα, σύμφωνα με τον Πρότυπο Κανονισμό Λειτουργίας, αίτηση τριάντα πέντε (35) δημοτών. Σε κάθε περίπτωση, το αίτημα για τη διενέργεια τοπικού δημοψηφίσματος είναι αυτοτελές, διέπεται από ειδικούς νομοθετικούς ορισμούς και δεν αποτελεί πρόταση για την επίλυση ζητημάτων αρμοδιότητας του δημοτικού συμβουλίου.
