Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου καταδίκασε σήμερα την Ελλάδα να καταβάλει το ποσό των 312.500 ευρώ σε ιδιοκτήτρια ξενοδοχείου που τελούσε υπό κατάληψη, επειδή το κράτος δεν προστάτευσε αποτελεσματικά το δικαίωμά της στην ιδιοκτησία. Το ξενοδοχείο είχε καταληφθεί για πάνω από 3 χρόνια από μετανάστες και αλληλέγγυους. Η ιδιοκτησία είχε κινηθεί νομικά ώστε το κράτος να εξώσει τους καταληψίες, αλλά τα αιτήματά της είτε απορρίφθηκαν, είτε δεν εξετάστηκαν καθόλου από τις Ελληνικές αρχές.
Μια απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών με την οποία διατάχθηκε η έξωση και απόδοση της νομής στην ιδιοκτήτρια δεν εκτελέστηκε από τις Αρχές. Κατά την διάρκεια των 3 ετών, η ιδιοκτήτρια αναγκάστηκε να πουλήσει το σπίτι της για να καλύψει τα χρέη που προέκυψαν από την κατάληψη: φόρους, λογαριασμούς νερού και ηλεκτρισμού, προκειμένου να αποφύγει την ποινική καταδίκη της. Τον Μάρτιο του 2017 οι λογαριασμοί ήταν 81.500 ευρώ και το 2018 το ποσό έφτασε τις 141.990 ευρώ. Το 2018 οι αρχές κινήθηκαν για να κατάσχουν το σπίτι της προσφεύγουσας, οπότε αυτή αναγκάστηκε να το πουλήσει για να πληρώσει τα χρέη.
Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι οι Αρχές έπρεπε να είχαν λάβει μέτρα για να διασφαλίσουν το δικαίωμα στην ιδιοκτησία, προβλέποντας βέβαια και ένα λογικό χρονικό διάστημα για την εξεύρεση μιας ικανοποιητικής λύσης. Η Ελλάδα παραμένοντας, όμως, αδρανής για πάνω από 3 χρόνια, δεν χειρίστηκε δίκαια τόσο το γενικό ενδιαφέρον της κοινότητας για προστασία των αστέγων όσο και το δικαίωμα της ιδιοκτησίας της προσφεύγουσας.
Τον Αύγουστο του 2017 το απόγραφο της απόφασης του Ειρηνοδικείου επιδόθηκε στο αστυνομικό τμήμα Αγίου Παντελεήμονα, προκειμένου να προχωρήσει στην έξωση, αλλά δεν έγινε τίποτε. Το 2019 άλλες δύο φορές επιδόθηκε σχετικό έγγραφο, χωρίς όμως να εκτελεστεί. Η προσφεύγουσα ζήτησε από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους να παρέμβει, αλλά δεν έγινε τίποτε. Οι καταληψίες έφυγαν μόνοι τους τον Ιούλιο του 2019.
Η Ελλάδα καταδικάστηκε για παραβίαση του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ (δικαίωμα στην ιδιοκτησία). Στο ΕΔΔΑ η Ελλάδα υποστήριξε την αδράνεια των αρχών, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, ενόψει του κινδύνου διατάραξης της δημόσιας τάξης με την εκκένωση δεκάδων ανθρώπων από το κτίριο. Το ΕΔΔΑ αναγνώρισε τις ανησυχίες των αρχών, αλλά έκρινε ότι αυτό δεν δικαιολογεί την τριετή αδράνειά τους.
Βασίλης Σωτηρόπουλος
Δικηγόρος
