Ερώτημα Πολίτη:
Τι σημαίνει η έννοια της πολιτικής ευθύνης Υπουργού;
Απάντηση:
Η πολιτική ευθύνη είναι αντικειμενική, δεν χρειάζεται να έχει άμεση και προσωπική εμπλοκή ένας/μια υπουργός σε ένα ζήτημα για να του/της καταλογιστεί. Αρκεί να εμπίπτει το κρίσιμο ζήτημα στο πεδίο των αρμοδιοτήτων του/της. Η πολιτική ευθύνη βαραίνει τους υπουργούς για πράξεις δικές τους και για πράξεις ή παραλείψεις των υπαλλήλων του Υπουργείου τους ή των εποπτευόμενων υπηρεσιών και νομικών προσώπων. Αν, επιπλέον, ο/η υπουργός αποδειχθεί ή παραδεχθεί ότι γνώριζε και είχε προσωπικά ασχοληθεί με ένα ζήτημα από το οποίο προέκυψαν θεσμικά ή διοικητικά προβλήματα, ανεξαρτήτως αν εξαπατήθηκε, παραπλανήθηκε ή δεν κατάλαβε, τότε στην αντικειμενική ευθύνη προστίθεται η υποκειμενική διάσταση. Αρκεί, πάντως, η αντικειμενική διάσταση, όπως συνοπτικά περιγράφηκε εδώ, για να ξεκινήσει μια “αλυσίδα” πολιτικών ευθυνών, που ο εκάστοτε πρωθυπουργός είναι αρμόδιος να αποφασίσει σε ποιο “κρίκο” της θα παρέμβει για να μην χρεωθεί τελικά ο ίδιος αυτή την ευθύνη. Η συζήτηση περί πολιτικής ευθύνης δεν αφορά τόσο την “ευαισθησία” των εμπλεκόμενων πολιτικών προσώπων, το πολιτικό κόστος ή το γάτζωμα σε μια καρέκλα, όσο τους θεσμούς. Όσο ισχυρότεροι είναι οι κοινοβουλευτικοί θεσμοί και η κοινωνία πολιτών, τόσο πιο αυτονόητη η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης. Το ερώτημα είναι, κάθε φορά, αν τα συγκεκριμένα γεγονότα θέτουν ή όχι ζήτημα αντικειμενικής πολιτικής ευθύνης. Αυτό μπορούμε να το αξιολογήσουμε όλοι μας και οι απόψεις που εκφράζονται στη δημόσια σφαίρα έχουν τη σημασία τους.
Ξενοφών Κοντιάδης
Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου, Πρόεδρος Ιδρύματος Τσάτσου
