
Η έννοια του κανόνα δικαίου
Ο δικαιικός κανόνας έχει δεοντολογικό περιεχόμενο με το οποίο ρυθμίζει την εν κοινωνία συμβίωση των ανθρώπων. Κάθε δικαιικός κανόνας είναι ένας δεοντολογικός κανόνας στη βάση μιας υπόθεσης, δηλαδή ενός υποθετικού λόγου.
Ο δικαιικός κανόνας έχει δεοντολογικό περιεχόμενο με το οποίο ρυθμίζει την εν κοινωνία συμβίωση των ανθρώπων. Κάθε δικαιικός κανόνας είναι ένας δεοντολογικός κανόνας στη βάση μιας υπόθεσης, δηλαδή ενός υποθετικού λόγου.
Τόσο ο όρος κράτος όσο και ο όρος πολιτεία δημιουργήθηκαν ως χαρακτηρισμοί της έννομης συμβίωσης του ανθρώπου. Πολλές φορές η χρήση των όρων γίνεται ως εάν να επρόκειτο για συνώνυμα. Η ιστορία όμως των όρων αυτών αναδεικνύει θεμελιώσεις μεταξύ τους διαφορές.
Η φιλελεύθερη δημοκρατία πετυχαίνει να παραμένει σταθερή, γιατί, εν τέλει, οι πολίτες προτιμούν ένα πολιτικό πλαίσιο που σέβεται όλους το ίδιο. Τι σημαίνουν τα παραπάνω για τη σχέση ελευθερίας και ασφάλειας; Η ιδέα ότι η σταθερότητα της δημοκρατικής κοινωνίας στηρίζεται πάνω στον ίσο σεβασμό της ελευθερίας του καθενός είναι ένας νέος τρόπος νοηματοδότησης της σχέσης ασφάλειας και ελευθερίας.
H διαφορά τυπικής ισχύος, δηλαδή, της μεγαλύτερης κανονιστικής δύναμης του Συντάγματος έναντι των νόμων, γεννά το ζήτημα ποιος δικαιούται να ελέγχει τη συνταγματικότητα των νόμων, δηλαδή αν ένας νόμος συγκρούεται κατά περιεχόμενο με το περιεχόμενο του Συντάγματος ή ψηφίστηκε κατά παράβαση της διαδικασίας που το ίδιο προβλέπει.
Ο θεσμός της ποινικής ευθύνης των Υπουργών όπως διαμορφώθηκε από το Σύνταγμα του 1975 και το ν.δ.802/1971 υπήρξε καθόλα προβληματικός.
Βασική λειτουργία των Γραφείων Προϋπολογισμού σε κάθε σύγχρονη δημοκρατία είναι η προαγωγή της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας στη δημοσιονομική διαχείριση μέσω της παροχής αντικειμενικών και ανεπηρέαστων από πολιτικά κόμματα αναλύσεων για την αξιοπιστία των προβλέψεων του προϋπολογισμού και τακτικών αξιολογήσεων για την υλοποίησή του.
Η κατοικία του καθενός αποτελεί το καταφύγιό του και συνεπώς η εισβολή σε αυτόν από τρίτους προστατεύεται στο Σύνταγμα από το ατομικό-αμυντικό δικαίωμα που αφορά στο λεγόμενο άσυλο της κατοικίας. Πρόκειται για ένα σημαντικό δικαίωμα η απόλαυση του οποίου επιτρέπει την απόλαυση άλλων ανεκτίμητων δικαιωμάτων του πολίτη.
Το «κράτος δικαίου» είναι άξιο της ονομασίας του μονάχα εάν οπλίζει θεσμικά τον καθένα και την καθεμιά μας με τη δυνατότητα να στραφούμε σε αρμόδιες Αρχές έτσι ώστε να πετύχουμε να αναγνωριστούν ως τέτοιες οι αυθαίρετες αποφάσεις της διοίκησης και, στο μέτρο του νομίμως δυνατού, να αλλάξουν.
Σύνταγμα είναι ο ανώτατος νόμος της Πολιτείας: από ουσιαστική άποψη, λόγω της μεγάλης σημασίας των διατάξεων του, οι οποίες περιλαμβάνουν τους βασικούς κανόνες της πολιτικής αντιπαράθεσης και της κοινωνικής συμβίωσης γενικότερα. Γι’ αυτό επηρεάζουν περισσότερο από κάθε άλλη ρύθμιση τη ζωή των πολιτών.
Τα κοινωνικά δικαιώματα υποχρεώνουν το κράτος να διασφαλίζει στους πολίτες ορισμένα κοινωνικά αγαθά. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από μια σειρά δημόσιων συστημάτων (θεσμών, δημόσιων υπηρεσιών) με αποστολή την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών στους πολίτες. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται η καθολικότητα πρόσβασης στις σχετικές υπηρεσίες. Τι είναι αυτό, λοιπόν, που μας συγκροτεί ως κοινωνία αλληλεγγύης;
Αν σε ενδιαφέρει να ενημερώνεσαι άμεσα για τις νέες δημοσιεύσεις και τις δράσεις του Syntagma Watch, τότε εγγράψου στο newsletter μας!
It’s easy: all we need is your email & your eternal love. But we’ll settle for your email.