Τα θέματα που συζητήθηκαν στο θεματικό διάλογο της Αθήνας επικεντρώθηκαν στη σημασία της πολιτικής συμμετοχής και αντιπροσώπευσης στο πλαίσιο μιας κοινωνίας που πλήττεται από φαινόμενα όπως ο λαϊκισμός, η απαξίωση του πολιτικού συστήματος και η διασπορά των ψευδών ειδήσεων.
Παράλληλα, στο Σεμινάριο (Workshop), το οποίο ήταν βιωματικού και ομαδοσυνεργατικού χαρακτήρα, δόθηκε η δυνατότητα στους συμμετέχοντες μέσα από την προσομοίωση debate, τη συγγραφή σκηνών κινηματογραφικής ταινίας και τη δημιουργική συζήτηση, βασισμένη σε προβολή οπτικοακουστικού υλικού πολιτικού περιεχομένου, να καλλιεργήσουν δεξιότητες θεσμικής σκέψης και επιχειρηματολογίας, διερευνώντας όψεις από το πολιτικό παρελθόν και παρόν της Ελλάδας.
Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας των εκπαιδευτικών δράσεων του προγράμματος
Συνολικά, θετικές φαίνεται ότι ήταν οι γενικότερες εντυπώσεις των συμμετεχόντων σε σχέση με τις πρώτες εκπαιδευτικές δράσεις της Αθήνας, αναγνωρίζοντας τον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους. Όσον αφορά τον θεματικό διάλογο είναι ενδεικτική η τοποθέτηση του εκπαιδευόμενου Χάρη Νταντάνη, ο οποίος τον χαρακτήρισε «έντονο και αρκετά πλουραλιστικό με ενεργούς όλους τους συμμετέχοντες».
Επεσήμανε τον συμμετοχικό χαρακτήρα της δράσης με εισηγήσεις που τις περιέγραψε ως «διαισθητικές και άμεσες» με την έννοια ότι «οι εισηγητές μίλησαν λίγο, αλλά ήταν πολύ περιεκτικοί», δίνοντας ώθηση σε μια «πολύ γρήγορη συζήτηση». Με άλλα λόγια, εξέφρασε με ενάργεια την ευχαρίστησή του από το γεγονός ότι οι εισηγητές με τον τρόπο τους κατάφεραν «να απελευθερώσουν τους νέους πολίτες ως προς την έκφραση ορισμένων απόψεων».
Παρόμοιες τοποθετήσεις εκφράστηκαν και για το Σεμινάριο, το οποίο, σύμφωνα με τη Νάσια Γκοντέβα, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Δημοσίου Δικαίου και Δημόσιας Πολιτικής, «ήταν απόλυτα βιωματικό» και, όπως επεξηγεί, «ήμασταν μόνο εμείς, δεν ήταν μια βαρετή ομιλία. Ήταν κυρίως εμείς».
Στον ελκυστικό χαρακτήρα του εκπαιδευτικού διημέρου αναφέρθηκε και ο Γιώργος Μαρκάτης, φοιτητής του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου, ο οποίος απέδωσε στο εμφανές στοιχείο της «διαδραστικής εμπειρίας» την ουσία των μαθησιακών δράσεων, δίνοντας τη δυνατότητα, όπως χαρακτηριστικά είπε, «να συμμετέχουμε με την ψυχή μας».Από τα πιο σημαντικές συνιστώσες που δεν θα ξεχάσει ποτέ
«η συνεργασία, η ομαδικότητα, το γέλιο, το χιούμορ».
Στοιχεία των εκπαιδευτικών δράσεων που ξεχώρισαν οι συμμετέχοντες
Ένα από τα πιο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των εκπαιδευτικών δράσεων που ξεχώρισαν οι συμμετέχοντες ήταν η ανάδειξη διαφόρων μορφών παθογένειας της κοινωνίας, όπως οι όψεις του λαϊκισμού, οι ψευδείς ειδήσεις, η παγκοσμιοποίηση των διαδικασιών που σχετίζονται με την πολιτική αντιπροσώπευση και συμμετοχή καθώς και το πώς το Σύνταγμα – η κοινωνία μπορεί να απαντήσει στις νέες δυνατότητες παρέμβασης σε ό,τι αφορά τις συμμετοχικές διαδικασίες.
Πιο συγκεκριμένα, η Κατερίνα Μπότσα, απόφοιτη του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, δήλωσε εντυπωσιασμένη από τα όσα ειπώθηκαν για το πώς μπορούμε ως κοινωνία να αντιμετωπίσουμε το λαϊκισμό στο πλαίσιο μιας ευρείας γκάμας αντιλήψεων περί θετικής και αρνητικής μορφής του ιδιαίτερου αυτού φαινομένου. Όπως επεσήμανε,
« ο λαϊκισμός είναι μια ιδιαίτερη έννοια την οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε με ιδιαίτερη προσοχή, γιατί σαφώς θεωρώ ότι είναι απειλή της Δημοκρατίας».
Ο Χρήστος Λαζαρίδης, υπεύθυνος Επικοινωνίας στο ελληνικό φόρουμ προσφύγων, στο πλαίσιο του θεματικού διαλόγου ξεχώρισε την τοποθέτηση που εκφράστηκε ότι σημασία στο δημόσιο διάλογο έχει η επιχειρηματολογία μεταξύ των πολιτών και όχι η διαμάχη χάριν της διαμάχης ή η διένεξη χάριν της διένεξης, με δεδομένο ότι, όπως μας υπενθύμισε, το θέμα του «πολιτικού πολιτισμού ήταν κάτι που εξέλιπε τα τελευταία χρόνια στα οποία είχαμε μεγαλύτερη ένταση σε επίπεδο δημόσιου διαλόγου».
Η Νάσια Γκοντέβα από την πλευρά της εξέφρασε την εμφανή ευχαρίστησή της από το διήμερο των εκπαιδευτικών δράσεων εστιάζοντας στα οφέλη του Σεμιναρίου. Θεωρεί ότι χάρη σε αυτό σίγουρα άνοιξαν οι ιδέες της ακόμα περισσότερο ως προς το Συνταγματικό Δίκαιο, ως προς την πολιτική και το πώς λειτουργούν τα fake news. Ξεχώρισε την ένταξη της επικαιρότητας στις επιμέρους θεματικές της δράσης, λέγοντας ότι «γενικά, ό,τι επικαιρότητα υπήρχε τη συζητήσαμε σε άψογο βαθμό».
Σε μια ευρύτερη αποτίμηση ο Ιωάννης Ρετσινάς, τεταρτοετής φοιτητής Νομικής, έκανε λόγο για ένα διήμερο «θετικής και γόνιμης αλληλεπίδρασης, στο οποίο όλοι εισπράξαμε πράγματα, τα οποία θεωρώ σημαντικά και απαραίτητα για έναν νέο του σήμερα». Για αυτό και επεσήμανε ότι θα συνιστούσε τις εκπαιδευτικές συναντήσεις του προγράμματος «Νέοι Πολίτες και Σύνταγμα» σε οποιονδήποτε νέο από οποιοδήποτε επιστημονικό κλάδο, διότι θεωρεί ότι
«η επιστημονική αλληλεπίδραση είναι πάρα πολύ σημαντική […] Ο οποιοσδήποτε, ακόμα κι αν έχει πολύ υψηλές γνώσεις, έχει πράγματα να πάρει από αυτή την εκδήλωση».
Αχιλλέας Καραδημητρίου
Δημοσιογράφος, Δρ. Επικοινωνίας και ΜΜΕ
Υπεύθυνος Επικοινωνίας και Δικτύωσης Εκπαιδευτικού Προγράμματος “Νέοι Πολίτες και Σύνταγμα”, Υπεύθυνος Πολυμέσων, Δημοσιογραφικής Επιμέλειας Περιεχομένου πλατφόρμας syntagmawatch.gr